TÜRKİYE- İSPANYA TİCARETİ
Türkiye-İspanya Ticaretinin Seyri
Yıl
|
İhracat $ / Bin
|
İthalat $ / Bin
|
Hacim $ / Bin
|
Denge $ / Bin
|
2005
|
3.010.857
|
3.555.106
|
6.565.963
|
-544.249
|
2006
|
3.720.458
|
3.832.589
|
7.553.047
|
-112.132
|
2007
|
4.579.995
|
4.342.994
|
8.922.988
|
237.001
|
2008
|
4.047.267
|
4.548.182
|
8.595.449
|
-500.915
|
2009
|
2.823.657
|
3.776.917
|
6.600.575
|
-953.260
|
2010
|
3.536.205
|
4.840.062
|
8.376.267
|
-1.303.857
|
2011
|
3.917.559
|
6.196.452
|
10.114.011
|
-2.278.893
|
2012
|
3.717.345
|
6.107.987
|
9.825.333
|
-2.390.642
|
2013
|
4.334.196
|
6.417.719
|
10.751.915
|
-2.083.524
|
2014
|
4.749.584
|
6.119.940
|
10.869.524
|
-1.370.355
|
2015
|
4.742.270
|
5.588.524
|
10.330.793
|
-846.254
|
2016
|
4.988.483
|
5.679.305
|
10.667.788
|
-690.822
|
2017
|
6.307.792
|
6.373.036
|
12.680.828
|
-65.244
|
2017/4
|
1.999.824
|
1.890.607
|
3.890.431
|
109.217
|
2018/4
|
2.563.192
|
2.161.822
|
4.725.014
|
401.370
|
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin İspanya’ya İhracatında Başlıca Ürünler (milyon dolar)
GTİP No
|
Ürun Adı
|
2015
|
2016
|
2017
|
Değişim % (2016-2017)
|
8703
|
Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları
|
494
|
646
|
905
|
40
|
6204
|
Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs.
|
379
|
390
|
546
|
40
|
6109
|
Tişört, fanila, diğer iç giyim eşyası (örme)
|
218
|
238
|
301
|
27
|
6203
|
Erkek/erkek çocuk için takım, takım elbise, ceket vs.
|
231
|
267
|
286
|
7
|
7208
|
Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik 600mm. Fazla
|
51
|
112
|
269
|
140
|
8704
|
Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar
|
224
|
220
|
242
|
10
|
6110
|
Kazak, süveter, hırka, yelek vb. Eşya (örme)
|
206
|
171
|
195
|
14
|
2710
|
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
|
163
|
47
|
193
|
306
|
8708
|
Kara taşıtları için aksam, parçaları
|
185
|
187
|
183
|
-2
|
6104
|
Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. (örme)
|
152
|
168
|
157
|
-7
|
6206
|
Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs.
|
126
|
120
|
154
|
28
|
6205
|
Erkek/erkek çocuk için gömlek
|
94
|
101
|
128
|
28
|
9999
|
Başka yerde belirtilmemiş ürünler
|
65
|
47
|
99
|
111
|
8418
|
Buzdolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları
|
82
|
72
|
81
|
12
|
8450
|
Çamaşır yıkama makineleri
|
77
|
83
|
79
|
-5
|
8528
|
Televizyon alıcıları, video monitörleri ve projektörler
|
61
|
64
|
78
|
22
|
1509
|
Zeytinyağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş)
|
0
|
10
|
69
|
610
|
8701
|
Traktörler
|
11
|
65
|
68
|
5
|
6115
|
Çorap; külotlu, kısa; uzun konçlu, soketler (örme)
|
45
|
48
|
53
|
12
|
4011
|
Kauçuktan yeni dış lastikler
|
43
|
38
|
52
|
39
|
8422
|
Yıkama, temizleme, kurutma, doldurma vb. İşler için makine, cihaz
|
44
|
46
|
51
|
11
|
2529
|
Feldispat; lösit; nefelin ve siyenit nefelin; florspat
|
25
|
34
|
49
|
45
|
8702
|
Toplu halde yolcu taşımağa mahsus motorlu taşıtlar
|
24
|
44
|
46
|
5
|
7210
|
Demir/çelik yassı mamul, kaplı, sıvanmış (600mm. Den geniş)
|
1
|
4
|
42
|
1.081
|
3920
|
Plastikten diğer levha, yaprak, pelikül ve lamlar
|
33
|
34
|
41
|
20
|
6106
|
Kadın/kız çocuk için bluz, gömlek, gömlek; bluz (örme)
|
37
|
44
|
41
|
-7
|
2608
|
Çinko cevherleri ve konsantreleri
|
19
|
15
|
40
|
159
|
2836
|
Balıklar (dondurulmuş)
|
43
|
50
|
40
|
-21
|
7606
|
Alüminyum sac, levha ve şeritler, kalınlık>0, 2mm
|
32
|
37
|
40
|
8
|
6103
|
Erkek/erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. (örme)
|
32
|
33
|
38
|
15
|
8409
|
İçten yanmalı, pistonlu motorların aksam-parçaları
|
29
|
31
|
37
|
20
|
5515
|
Diğer devamsız sentetik liften dokumalar
|
29
|
33
|
33
|
0
|
6302
|
Yatak çarşafı, masa örtüleri, tuvalet, mutfak bezleri
|
23
|
25
|
32
|
25
|
8403
|
Buhar kazanları dışında kalan merkezi ısıtma kazanları
|
26
|
32
|
30
|
-4
|
0302
|
Kayısı, kiraz, şeftali, erik ve çakal eriği (taze)
|
29
|
22
|
29
|
33
|
5209
|
Pamuk men (dokuma %85 < pamuklu 200g/m2 den fazla)
|
25
|
34
|
27
|
-19
|
7204
|
Demir/çelik döküntü ve hurdaları, bunların külçeleri
|
39
|
24
|
27
|
16
|
4016
|
Vulkanize kauçuktan diğer eşya
|
36
|
36
|
27
|
-26
|
6105
|
Erkek/erkek çocuk için gömlek (örme)
|
11
|
17
|
27
|
53
|
9401
|
Oturmaya mahsus mobilyalar, aksam-parçaları
|
16
|
24
|
26
|
9
|
Kaynak: Trademap
Türkiye’nin İspanya’dan İthalatında Başlıca Ürünler (milyon dolar)
GTİP No
|
Ürun Adı
|
2015
|
2016
|
2017
|
Değişim % (2016-2017)
|
8703
|
Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları
|
1.277
|
1.493
|
1.272
|
-15
|
8802
|
Diğer hava taşıtları, uzay araçları
|
129
|
0
|
273
|
91.664
|
8708
|
Kara taşıtları için aksam, parçaları
|
273
|
258
|
256
|
-1
|
2710
|
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
|
145
|
266
|
189
|
-29
|
2902
|
Siklik hidrokarbonlar
|
137
|
134
|
174
|
30
|
7901
|
İşlenmemiş çinko
|
89
|
72
|
136
|
89
|
3902
|
Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde)
|
118
|
103
|
128
|
24
|
7403
|
Arıtılmış bakır, işlenmemiş bakır alaşımları
|
224
|
123
|
124
|
1
|
8603
|
Kendinden hareketli demiryolu tramvay vagonları
|
0
|
12
|
119
|
885
|
8704
|
Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar
|
25
|
76
|
115
|
52
|
3901
|
Etilen polimerleri (ilk şekillerde)
|
112
|
106
|
104
|
-2
|
7213
|
Demir/çelik filmaşin (sıcak haddelenmiş, rulo halinde)
|
117
|
91
|
93
|
2
|
3004
|
Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)
|
79
|
90
|
88
|
-2
|
7108
|
Altın (ham, yarı işlenmiş, pudra halinde)
|
61
|
5
|
84
|
1.715
|
8409
|
İçten yanmalı, pistonlu motorların aksam-parçaları
|
55
|
82
|
78
|
-4
|
9032
|
Otomatik kontrol ve ayar alet ve cihazları
|
21
|
38
|
77
|
104
|
7219
|
Paslanmaz çelikten yassı hadde mamulü (600mm den geniş)
|
63
|
58
|
72
|
25
|
8502
|
Elektrojen grupları, rotatif elektrik konvertisörleri
|
127
|
189
|
71
|
-62
|
7216
|
Demir/alaşımsız çelikten profil
|
72
|
57
|
66
|
16
|
4011
|
Kauçuktan yeni dış lastikler
|
46
|
56
|
66
|
17
|
7208
|
Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik 600mm. Fazla
|
16
|
21
|
64
|
200
|
7225
|
Alaşımlı çeliklerden yassı hadde mamulü (genişlik 600mm.den çok)
|
27
|
24
|
62
|
159
|
3904
|
Vinil klorür/halojenli diğer olefin polimerleri (ilk şekilde)
|
50
|
63
|
59
|
-6
|
0102
|
Canlı büyükbaş hayvanlar
|
0
|
0
|
58
|
58
|
2917
|
Polikarboksilik asitler, anhidritleri, halojenürleri ve türevleri
|
57
|
43
|
50
|
18
|
4703
|
Sodalı ve sülfatlı odun hamuru
|
15
|
28
|
49
|
76
|
3907
|
Poliasetaller, diğer polieterler, epoksit-alkid reçineler vb (ilk şekilde)
|
52
|
41
|
48
|
17
|
3207
|
Balıklar (dondurulmuş)
|
38
|
38
|
45
|
20
|
3002
|
İnsan ve hayvan kanı, serum, aşı, toksin vb. Ürünler
|
53
|
30
|
44
|
47
|
8407
|
Alternatif-rotatif kıvılcım ateşlemeli, içten yanmalı motorlar
|
27
|
38
|
44
|
14
|
8528
|
Televizyon alıcıları, video monitörleri ve projektörler
|
1
|
5
|
43
|
692
|
8481
|
Muslukçu, borucu eşyası-basınç düşürücü, termostatik valf dahil
|
39
|
37
|
41
|
10
|
3909
|
Amino reçineler, fenolik reçineler, poliüretanlar (ilk şekilde)
|
38
|
30
|
41
|
39
|
8479
|
Kendine özgü fonksiyonlu makine ve cihazlar
|
16
|
14
|
36
|
153
|
8536
|
Kayısı, kiraz, şeftali, erik ve çakal eriği (taze)
|
25
|
26
|
31
|
19
|
8516
|
Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar (şofbenler)
|
29
|
29
|
31
|
6
|
4810
|
Bir/iki yüzü kaolin, inorganik madde sıvanmış kağıtlar
|
26
|
28
|
31
|
11
|
7210
|
Demir/çelik yassı mamul, kaplı, sıvanmış (600mm. Den geniş)
|
26
|
26
|
30
|
18
|
8537
|
Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, mücehhez tablolar
|
27
|
41
|
30
|
-27
|
3808
|
Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici
|
19
|
30
|
30
|
-2
|
Kaynak: Trademap
İki Ülke Arasındaki Anlaşma ve Protokollar
İkili Hava Ulaştırması Anlaşması (15 Temmuz 1975)
|
Ekonomik ve Sınai İşbirliği Anlaşması (6 Şubat 1992)
|
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması (15 Şubat 1995)
|
Türkiye İspanya Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması (3 Mart 1998)
|
Ekonomik ve Mali İşbirliği Mutabakat Zaptı (13 Ocak 1998)
|
Türkiye İspanya Ortak Çalışma Grubu Toplantısı Mutabakat Zaptı (26 Eylül 1998)
|
Türkiye İspanya KEK I. Dönem Toplantısı Mutabakat Zaptı (28 Ekim 1998)
|
Türkiye İspanya KOBİ’lere İlişkin Konularda İşbirliği Mutabakat Zaptı (28 Ekim 1998)
|
Yeniden Yapılanma İçin Mali İşbirliği Mutabakat Zaptı (30 Kasım 1999)
|
Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması (18 Aralık 2003)
|
Türkiye-İspanya Yatırım İlişkileri
Türkiye’nin toplam kayıtlı sermaye ihracatı içinde İspanya, firma sayısı açısından 35., sermaye miktarı açısından 43. sırada yer almaktadır. 1999 yılı sonunda Türkiye’den İspanya’ya toplam kayıtlı sermaye ihracı 12.800 dolar iken, 2007 yılı sonu itibariyle sermaye ihracı 5,6 milyon dolara çıkmıştır. Benzer şekilde, 1999 yılında İspanya’da yerleşik Türk firma sayısı 3 iken, 2007 yılı sonunda 9’a yükselmiştir. Sermaye miktarı açısından Türk yatırımlarının % 59,1’i ticaret, % 22,7’si imalat ve %18,1’si ulaştırma sektöründe gerçekleştirilmiştir. 2002- 2011 yılları arasında İspanya’daki doğrudan yabancı yatırım stoğu 19 milyon dolardır. 2011 yılı doğrudan Türk yatırımları 6 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
2002-2011 yılları arasında Türkiye’deki İspanyol yatırım stoğu 4,1 milyar dolardır. 2011 dönemindeki yatırım ise 2,3 milyar dolardır.
İspanya’daki Türk yatırımları ağırlıklı olarak ticaret ofisleridir. Üretime yönelik en önemli yatırım Borusan Mannesman tarafından yapılan spiral boru fabrikası yatırımıdır. İspanya’da yerleşik Türk firmaları Borusan, Nuh Çimento, Sabancı Holding, Arçelik, Vestel, Sarar, Hidromek, Poseidon, Atateks ve Entes’tir.
Türkiye İspanya Hükümeti tarafından ticaret ve yatırımda öncelikli ülkeler arasına seçilmiştir. İspanya Devlet Ticaret Sekreterliği tarafından yapılan bir değerlendirme ile Pazar Geliştirme Planı’na önceden seçilmiş olan ABD, Meksika, Fas, Cezayir, Brezilya, Çin, Hindistan, Rusya ve Japonya’nın yanı sıra ülkemiz ve Güney Kore’nin de eklenmesine karar verilmiş ve listede yer alan ülke sayısı 11’e çıkmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre Türkiye’nin İspanya’ya 2014 yılında doğrudan yabancı sermaye akışı 18 milyon dolar ve İspanya’dan Türkiye’ye yabancı sermaye akışı 74 milyon dolardır. 2007 Ocak – 2015 Ağustos dönemi verilerine göre: Türkiye’de yerleşik kişilerin İspanya’daki doğrudan yatırımlarının tutarı toplam 139 milyon dolar; İspanya’nın Türkiye’deki yatırımları toplamı 6.875 milyon dolardır. 2015 yılı itibariyle Türkiye’deki İspanyol sermayeli şirketlerin toplam sayısı 597’ye ulaşmıştır.
Ülkemizdeki İspanyol yatırımlarının sektörel dağılımına bakıldığında, toplam İspanyol yatırımlarının %81,3’ünü makineler, endüstriyel ekipman ve metalurjinin oluşturduğu görülmektedir. Turizm ve gıda işleme sektörleri ise kalan %18,7’lik bölümü oluşturmaktadır.
Türkiye, İspanya’nın en fazla yatırım yaptığı onuncu ülkedir. Ülkemizdeki İspanyol firmalarının listesine www.spainbusiness.gen.tr adresinden ulaşılabilir. 2008 yılında ülkemize yönelik İspanyol yatırımlarının maden, fabrikasyon, inşaat, otomotiv, turizm ve emlak sektörlerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Yatırımların artışında turizm sektörüne yönelen firmaların emlak yatırımları ve faiz-borsa kazançları nedeniyle ülkemize yönelen İspanyol fonlarının artmasının da etkisi bulunmaktadır.
Türkiye’de yatırım yapan başlıca İspanyol firmalar ELIOP (otomatik kontrol sistemleri), TEKA (mutfak mobilyası), ROCA (banyo malzemeleri ve seramik fayans), TECASA (ısıtma sistemleri), FAGOR (sanayi mutfakları), MANTEROL (battaniye), MANGO ve ZARA (konfeksiyon), DIA (gıda-süpermarket), GREFUSA (kuruyemiş ve aperatifler), AGRUCAPERS (kapari-turşu), SOL, BARCELO ve RIU (çeşitli oteller zinciri), MAPFRE (sigortacılık), BAMESA (metalürji), ORMAZABAL (elektrik sektörü) ve MIRALBUENO (otomotiv sektörü), ANTOLİN (otomotiv aksesuarı), SEAT (otomotiv), OHL (tren projeleri) olarak sıralanabilir. Ayrıca İspanya’nın dördüncü büyük finansal grubu olan Banco Sabadell Türkiye’deki ilk İspanyol bankası olarak bir temsilcilik açmıştır.
Kaynaklar: Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)
T.C. Madrid Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği
www.ispanyaticaret.org.tr
T.C. Ekonomi Bakanlığı
Dostları ilə paylaş: |