İstanbul model uçak kulüBÜ derneğİ

GİRİŞ :

Model uçak aldınız ya da başlamaya karar verdiyseniz öncelikle şunu unutmayın.
Radyo kontrollü model uçak uçurma bir oyun ya da oyuncak değildir.
İster uçurduğunuz model 15 cm boyunda, ister 2 metre boyunda olsun.
Dikkatsiz, bilinçsiz ve eğitimsiz ellerde bu model hiç ummadığınız bir anda bir silaha dönüşebilir, bu havada veya yerde olabilir.

Uçağınızı yaparken, üzerine donanım takarken mutlaka özen gösterin,

Emniyet kurallarına uyun, Sizden tecrübeli modelcilerin tavsiyelerini dinleyin.

Tek başınıza uçağınızı monte etmeyin, Mutlaka tecrübeli birisinden yardım alın.

Uçağı inşaşa edeceğiz zaman yapacağınız ufak bir hata kötü sonuçlar doğurabilir.

Hiç kimse hatta çok tecrübeli bir modelci bile yeni başlayan birisinin kendi başına topladığı modelin ilk uçuşunda düşmeyeceğine garanti veremez.

Uçağınızı hemen uçurmadan önce bu bölümdeki kontroılleri yapın / yaptırı

Günümüzdeki çoğu kitin üzerinde ; Modeli inşaa edin, motoru, radyoyu takın ve uçun der, Ancak durum bu kadar basit değildir.

Çoğu modelci çok istekli olmasına rağmen başlar ve bu yüzden bırakır.

Üstelik bir hayli maddi zarara uğrayarak.

Sonuç olarak, mutlaka ve mutlaka  tecrübeli birisinden her konuda yardım alın.

Modelinizin ilk uçuşundan önceki kontrollerinizi yapın ve uçun.

Bunlar nedir ? Nasıl olmalı ? Çok mu zor ?

Hayır, hepsi bu bölümde ayrıntılı olarak açıklandı.

Size sadece uygulamak kalıyor.

Sakın, "bunların bir tanesi de eksik olsun",

" aman olmasa da uçarım" ya da "ben gelir uçar ve giderim" diyenlerden olmayın.

Sonunuz hüsran olacaktır.

Çoğu modelci şu kadar model kırdım diye öğünür.

İyi modelci çok uçak kıran değildir.

İyi modelci emniyetli ve tedbirli uçan modelcidir.

Olabilecek kötü durumları önceden  tahmin edebilen modelcidir.

Çoğu yeni başlayan modelci uçuşa gider ve eve döndüğünde bir hafta boyunca tamir edeceği bir uçakla geri gelir.

Akıllı modelci araştıran, tecrübeleri dinleyen, kurallara uyan modelcidir.

UNUTMAYIN ! Uçuştan önce harcayacağınız kısa bir zaman size çok şey kazandıracaktır.

Yeni Başlayanlar

Formun Üstü Giriş Hangi Uçak ? Hangi Motor ? Hangi Radyo ? Hangi Yer Teçhizatı ? Kumanda Kontrol Ayarları Gövde Radyonun Takılması Motorun Takılması İniş Takımları Kanatların Kontrolü Pushrod ve Bağlantıların Kontrolü Radyo Ayarları Modelin Birleştirilmesi Son Kontroller Sonuç Formun Altı

Hangi Uçak ?

Yeni başlayan modelciler uçağın uçuş özelliklerinden daha çok uçağın görünüşüne dikkat etmektedirler, Oysa daha başlangıçta  hata yapmaktadırlar. Herkesin gönlünden scale bir   P51 D Mustang veya Extra 330S uçurmak geliyor ama işin içine girince öyle kolay olmadığını görüyorlar. Daha ilk uçuşta uçağını parçalayıp modelciliği bırakma noktasına gelenler bile var. Bunun için başlangıçta seçeceğimiz model çok öneml İlk tavsiyem mutlaka ve mutlaka eğitim (trainer) modeli olmalıdır. Diğer uçaklarla başlamanız size hem zaman hem de maddi kayıp sağlar. Trainer ile temel uçuş bilgisini ve kabiliyetini almadan diğer uçaklara geçmeniz size ve çevrenizdekilere ölümcül zararlar vereb İnsanoğlu doğduğunda hemen yürüyemez, Önce emekler sonra yürür sonra koşar. Bütün  pilotlar önce eğitim modelleri ile başlar. Daha sonra ilerleme kaydettikçe daha hızlı ve güçlü modellere geçerler. Unutmayın havacılık disiplin, emniyet, bilgi ve çalışma ister. Öncelikle modelimizin büyüklüğüne karar verelim. 40 lık mı, 60 lık mı yoksa daha büyük mü olacak ? Burada iki ayrı yönlendirme yapacağım. Birincisi modelcilik için ayırmayı düşündüğünüz bütçe ile ilgili, ikincisi ise modelinizin taşınması ile ilgili. Her zaman şunu söylemişimdir. Büyük uçak daha iyi uçar, daha iyidir. Ancak ekonomi işin içine girince biraz düşünmek gerekiyor. 40-46 lık bir eğitim modelinin kanat boyu 150 cm civarındadır. 60 lık bir eğitim modelinin kanat boyu ise 180 cm civarındadır. Kanatları tek parçadır. Bu yüzden 180 cm.lik bir kanadı arabaya sığdırmak insanı zorluyor. Bir de o boyda gövde olunca çoluk çocuğa arabada yer kalmıyor. Bu yüzden büyük modeli bir kez daha düşünün. Aracınız küçükse değerlendirmenizi ona göre yapın. İkincisi ise maliyet. 40-46 lık bir eğitim modelinin ARF (Almost Ready to Fly) fiyatı 120-150 TL. arası. Buna takacağınız bir motorun fiyatı ise 130-220 TL. arası. Pervanesi ise 10  TL. civarı. Dolayısı ile bir 40-46 lık model 260 lira ile 380 lira arası değişiyor. 60 lik bir modelin ARF fiyatı 180-250 TL. arası ve buna takacağınız motor ise 180-350 TL. arası. Pervane ise 12-15 TL. civarı. Bu bilgilere göre 60 lık bir model 375 ila 615 TL. arasında değişebiliyor. Yani 40 lık bir modelin yaklaşık iki katı maliyet. Ayrıca yakıt konusunu da göz önünde bulundurun. 46 lık bir motor ile 1 litre yakıtla ortalama 1.5 saat uçarsınız, ancak 61 lik bir motorla ise 1 saat uçarsınız. Büyük güzeldir ama pahalıdır. Sonuçta kararı ekonomik seviyenize göre verin. Benim tavsiyem 46 lık bir modelle başlamanız. Çünkü yeni başladığınız için kaza-kırım yapma ihtimaliniz yüksektir. İleride büyük modellere geçersiniz. Bunun yanında bana göre hangi büyüklükte uçaklarla uçacağınıza kara verin. Bir tane 46 lık, bir tane 60 lık bir tane de 90 lık model yaptınız mı 3 ayrı kategoriye dağılmış olacaksınız. Kullandığınız motorlar farklı büyüklükte, kullandığınız pervane farklı büyüklükte, kullandığınız servolar farklı büyüklükte olacağı için malzeme konusunda çok dağılmış olacaksınız. Ayrıca kaza-kırım kaçınılmaz bir sonuç. Bu yüzden aynı klasmanda kullandığınız modeller olursa motor ve servoları aynı büyüklük ve marka alırsanız bir kaza sonucu hasar gören servo ve motorunuzu en azından yedek parça olarak değerlendirebilirisiniz. Buraya kadar hep büyüklükten bahsettik. Pekala nasıldır bu eğitim modelleri ? Eğitim modelleri basit gövde yapısına sahip, kolay toplanan ve taşınan, üstten kanatlı, kanat profili yarım damla, kanat dihedrali fazla, stall sürati düşük, yavaş uçan,akrobasi özelliği az ancak pilotun hatalarını tolere eden  ve düşünmesine süre tanıyan modellerdir. Bu tip modelleri inşaa etmek daha basittir. Çok kapsamlı inşaa bilgisine ve teçhizatına gerek yoktur. Yaklaşık yarım günlük çalışma ile uçuşa hazır hale gelirler. Uçurmak kolaydır, yavaş uçarlar. Dihedral açılarından ve ana kanatları üstte olduğundan dolayı dengeli uçuşlar. Pilotun düşünmesi için fazla süre tanırlar, bu yüzden pilot kendini daha rahat hisseder. Reflekslerinin gelişmesine yardımcı olurlar. Kendi sınıflarındaki uçaklara göre daha büyük olduklarından havada görülmeleri daha kolaydır. Bir kaza-kırım sonucu tamir etmek daha kolaydır. Aşağıda tavsiye ettiğim bazı uçakların bilgileri var. Onlardan birisini seçmeniz uygun olacaktır.

TRAINER 60

61 lik bir motorla uçan bir model alın, çok harika bir eğitim modelidir.

Neredeyse kendi kendine uçuyor diyebilirim.
Ancak büyüklüğünü göz önünde bulundurun

Kanat boyu : 190 cm

Gövde uzunluğu : 145 cm

Motor : 60 lık 2 zamanlı

Ağırlık : 3.350 gram

Gerekli Radyo Ekipmanı: 4 kanallı Radyo 4 standart servo

CANARY

46 lık sınıfta olup çok güzel bir eğitim modelidir.

Kanat boyu : 157 cm

Gövde uzunluğu : 125 cm

Motor : 40-46 2 zamanlı ancak 46 lık takın derim

Ağırlık : 2.650 gram

Gerekli radyo ekipmanı: 4 kanallı Radyo 4 standart servo
PARAGON

46 lık sınıfta olup çok güzel bir eğitim modelidir.

Diğer modellerden en büyük farkı kanat gövdeye lastikle değil vida ile tutturulur.

Kanat boyu : 158 cm

Gövde uzunluğu : 122 cm

Motor : 40-46 2 zamanlı ancak 46 lık takın derim

Ağırlık : 2.450 gram

Gerekli radyo ekipmanı: 4 kanallı Radyo 4 standart servo

Hangi Motor ?

Piyasada çok çeşitli motorlar bulunmaktadır. Öncelikle 2 ve 4 zamanlı diye ayrılır. Yeni başlayanlara 4 zamanlı motor tavsiye etmiyorum. Çünkü hem daha pahalı hem de daha fazla bilgi isteyen motorlardır. O yüzden 2 zamanlı bir motorla başlamanızı tavsiye ederim. Bunun için de motor olarak 46 lık bir motor tavsiye ederim. Türkiye'de çok farklı marka motor var ancak ben iki konu üzerinde duracağım. Birincisi motorun krank milinin nasıl yataklandığıdır. İki tip motor vardır : Birincisinin krank mili bronz bir yatak ile yataklandırılmışıtır. Bu tip motorlar nispeten daha ucuzdur, ancak hem ürettikleri güç düşük hemde ömürleri daha kısadır. Bu yüzden bu tip motorları tavsiye etmem. İkinci tipte ise krank mili rulman ile yataklandırılmıştır. Bu tip motorlar daha güçlü ve ömürleri daha fazladır.Rulmanlı olup olmadığını anlamak için prop washwer ’ ı çıkarınca rulman olup olmadığını görürsünüz. Ayrıca rulmanlı motorlarda krank milinin çıkış noktası daha kalındır.Rulmanları değiştirmek hem kolay hem de ucuzdur. Bu yüzden mutlaka krank mili rulmanla yataklandırılmış bir motor alın derim.

İkincisi ise motorun karbüratörünün kaç iğneli olduğudur.

İğne sayısı 2-3 olabilir.Yakıt ayarının tek iğneli olduğu modellerden almayın.

Bunlarda air bleed denilen ve hava ayarının yapıldığı bir iğne vardır.

İkinci iğne ile de maksimum devir ayarı yapılır.

Bu tip karbüratörlü motorları tavsiye etmem.

Güçleri daha düşük ve ayarlamaları zordur.

Bunun yerine karbüratörün üzerinde rölantide yakıtı ayarlayan tornavida başlı iğnesi olan modelleri tercih edin.

Bu tip karbüratörlerde gaz kelebeği olarak adlandırdığımız barelin üzerinde daha çok gaz kolunun ortasında bir iğne vardır.

Bu iğne ile motorun rölantideki yakıt ayarı yapılır ve motorun %30 devrine kadar olan yakıt ayarını ayarlar.

Ondan sonra ikinci iğne devreye girer.

Bu iğne de yüksek hız ayar iğnesidir ve motorun tam gaz ayarının yapıldığı iğnedir.

Bu tip karbüratörlü motorları tercih edin derim.

Bir de 3 iğneli karbüratörler vardır.

Bunlarda ise birinci iğne rölanti, ikinci iğne orta devir, üçüncü iğne ise maksimum devri ayarlar.

Bu tip motorlar genelde helikopterlerde vardır.

Uçak motoru olarak daha azdır.

Hangi Radyo ?

Radyo konusu en önemli konudur. Uçağınızın ve motorunuzun ömrü radyonuza göre daha kısadır. Ayrıca Uçak ve motor daha ucuzdur. Oysa bir radyo kumandası (RC) bir model maliyetinin yaklaşık olarak 2/3 ü civarıdır. Ayrıca aldığınız radyoyu çok uzun yıllar kullanırsınız. Bu yüzden radyo alırken tavsiyelerime mutlaka ve mutlaka uyun. Öncelikle radyo olarak analog bir radyomu yoksa dijital bir radyomu alacaksınız ona karar verin. Benim tavsiyen kesinlikle ve kesinlikle analog bir radyo almayın. Mutlaka ve mutlaka dijital bir radyo alın. Anolog radyolar size bir çok ayarı yapma imkanını vermez. Oysa dijital radyolar hem bir çok fonksiyonu sağlar hem de kullanımı daha kolaydır. Anolog radyolar artık  tarih oluyor diyebilirim. Üstelik anolog radyo ile dijital radyo arasındaki fiyat farkı o kadar da fazla değildir. İkinci konu olarak kaç kanallı bir radyo olmalı. Piyasada 1-2-3-4-5-6-7-8-9 ve daha fazla kanallı radyolar mevcut. Şimdi şöyle izah edelim. Bir modelin uçabilmesi ve akrobasi yapabilmesi için Gaz, Elevatör, Aileron ve Rudder kontrolüne ihtiyacı vardır. Dolaysı ile 4 kanallı bir dijital radyo almamız şart oldu. Ancak dedik ya radyo en önemli parçadır. İleride iniş takımları açılır kapanır bir model, flaplı bir model yapmak istediğinizde 4 kanallı bir radyo size yetmeyecektir. Ayrıca bazı akrobatik hareketleri daha iyi yapabilmek için ( Flap, Aileron) 6 kanala ihtiyacınız vardır. Bu yüzden kesinlikle ve kesinlikle en az 6 kanallı dijital bir radyo kumandası almalısınız. Ancak bunun üzerindeki kanal sayısı size kalmış. Daha çok ne yapmak istediğinizle ve bütçenizle ilgili. Ancak yine tekrar ediyorum bütçeniz ne olursa olsun, en az 6 kanallı dijital bir radyo alın. Üçüncü konu olarak da dijital radyonuzun fonksiyonları ne olmalı ? Çoğu radyolar uçak ve planör menüsüne sahiptir. Ancak ileride helikopter de kullanmayı düşünüyorsanız alacağınız radyoda helikopter menüsü de olmalı. Dijital radyonuz birkaç modelin trimlerini hafızasında tutabilmeli. Trimleri dijital olmalı. Aileron ve elevatörde dual rate olmalı ve ayrı switch ‘ lerle kontrol edilmeli, Kanallar arasında Mix yapabilme özelliği olmalı. Dördüncü olarak da alacağınız radyo setinin içinde neler olmalı ? Bir radyo seti aldığınızda içinde mutlaka şunlar olmalı : Verici Alıcı Verici ve alıcının Şarjlı pilleri Verici ve alıcının Pil Şarj cihazı On / Off Switch Günümüzde 6 kanal bir dijital radyo 450 TL den başlamaktadır. Radyo setinizi alırken içine neler olduğunu, fiyata nelerin dahil olduğunu mutlaka öğrenin, yoksa ucuz diye birçok ekipmanı eksik radyo seti alarak daha fazla para ödersiniz. Beşinci olarak da frekans konusuna değinmek istiyorum.Türkiyede radyo kontrollü model uçaklar için 40 MHz. bandı ve 35 MHz. bandı ayrılmıştır. Bunun yanında 2.4 GHz. Cihazlar da piyasaya çıkmıştır. Bir de aynı frekans bandında AM ve FM radyolar vardır. AM  modeller artık tarih oldu diyebiliriz. Daha çok yer modellerinde kullanılır oldular. AM modellerle FM modellerin tek farkı AM modellerin mesafesinin daha fazla olması ancak dış etkenlerden etkilenme oranlarının fazla olmasıdır. FM modeller dış etkenlerden daha az etkilendiği için daha emniyetlidir. Zaten sıfır olarak AM radyo bulamazsınız artık, ancak ikinci el bulabilirsiniz. Amerika standardı 72 Mhz dir. Avrupa standardı ise 35 Mhz dir. Türkiye'deki model dükkanlarında satılan radyolar 35 MHz. ve 40Mhz. idi, şimdi ise 2.4 GHz. kullanılmaktadır. Bakalım nerede duracak, onlar da bilgisayar teknolojisi gibi oldu. Piyasaya çıktıktan 2-3 ay sonra demode oluyor. Sonuç olarak yukarıdaki bilgilere göre kesenize uygun ve ihtiyacınızı karşılayan bir radyo alın. Gelelim radyo markalarına ; Türkiyede 4 adet marka radyo satılmaktadır. Bunlar FUTABA, HITEC, SANWA/AIRTRONICS ve JR dır. Bu markalar dünya piyasasına hakimdir. Hepsinin birbirine üstün tarafları vardır. Bu yüzden şu marka diyemeyeceğim. Daha önce dediğim gibi ihtiyacınıza ve kesenize uygun radyo alın. Hepsi aynı işi yapıyor. Bana göre servo daha önemli, Çünkü işi yapan servodur. Hepinize kazasız kırımsız uçuşlar dilerim.
Hangi Yer Teçhizatı ?

Yer teçhizatı uçağınıza yakıt doldurup boşaltmak, çalıştırmak, gerekli takım avadanlık ve bunların konacağı bir çantadan oluşur. Bazılarını başlangıçta almasanıza gerek yok. Bunlar aşağıda sırası ile açıklanacak. Uçuş çantası Uçuş çantası uçuş sırasında kullanılan tüm malzemeleri  taşır. Chicken stick Motoru elle  çalıştırmak için kullanılır. Almanızı tavsiye etmem, Starter daha kolay. Starter Motoru çalıştırma için kullanılır.   Yakıt pompası Elektrikli veya elle çevrilen olabilir. Uçağa yakıt doldurmak ve boşaltmak için gerekli. Yakıt hortumu  Uçağa yakıt doldurmak ve boşaltmak için gerekli. Power panel 12 voltluk aküye bağlanır. Buji ısıtıcısı için 12 volttan akım sağlar. 12 volt çıkışları sayesinde starter ve yakıt pompanızı bağlarsınız. Almanızı tavsiye etmem. Onun yerine şarjlı buji ısıtıcısı alın hem kablo derdinden kurtulun hem daha ekonomik olsun.   Buji ısıtıcısı Kablolu olanı power panale bağlanarak kullanılır. Kablosuz olanının kullanımı daha kolaydır. İçinde 1.2 voltluk şarjlı pil vardır. Motoru ilk çalıştırmada bujiyi kızdırmak için kullanılır. Kablosuz olanını tercih edin derim. Buji anahtarı Bujiyi söküp takmak ve pervaneyi söküp takmak için kullanılır. Akü Starter, yakıt pompası , şarj cihazı varsa power panel için güç sağlar.     Takım avadanlık Uçuş sahasında ufak tefek onarımlar ve ayarlar için lazım olur. Şarj cihazı Alınması şart değil, ancak uçuş sahasında 12 voltluk aküden verici-alıcı pillerini, buji ısıtıcısını varsa elektrikli uçağınızın pillerini şarj etmek için kullanırsınız. Takometre Almanız şart değil, ancak olursa iyi olur. Motor devrini ölçer, Motor devrini daha sağlıklı ayarlarsınız.   Yapıştırıcı Ufak tefek onarımlar için lazım olur. Ben her zaman götürürüm. After run oil Uçuştan sonra motorunuzun içine birkaç damla damlatıp motoru çevirirsiniz. Motorun korozyon yapmasını engeller. Tavsiye ederim. Model temizleme sıvısı ve kağıt havlu Uçuştan sonra modeliniz temizlemek için mutlaka gerekli. Buji Her zaman uçuş çantasında yedek olmalı. Ummadığınız anda lazım olur. Pervane Her zaman uçuş çantasında yedek olmalı. ummadığınız anda lazım olur. Küçük vida somun Ufak tefek onarımlar için gerekli. Kendinden yapışkan kaplama malzemesi ve şeffaf bant Modelin kaplaması yırtılırsa çabuk onarım için. Pervane balans aleti Pervanelerinizi balans etmek için.