OKUMA
4 Aşağıdaki cümleler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazalım.
1. Kişilikler insanları birbirinden ayırır.
( )
2. İnsanların kişiliklerindeki farklılık hareketlerini de etkiler.
( )
3. Soğukkanlı insanlar çabuk panikleyip insanları korkutur.
( )
4. İnsanın hayatındaki olumsuzluklar insanın kişiliğini etkiler.
( )
5 Aşağıdaki resimlere bakalım. Mârifetnâme’ye göre kişilik tahlili yapalım.
Ülkenizde, insanların fiziki özelliklerine göre karakter tahlili yapılıyor mu? Anlatalım.
46
DİL BİLGİSİ
Ettirgen Fiil
Öznenin, cümledeki işi başkasına yaptırdığını anlatan fiillere ettirgen çatılı fiil denir.
Fiil + DIr / ( )t / ( )r
Fiil + DIr
Fiil + t
“-Dır” birçok tek ve çok heceli fiiller ile “et-” ve “ol-” yardımcı fiilleriyle yapılan bileşik fiillere eklenir.
Örnek:
Kuaföre saçlarımı kestirdim.
Müdür sekretere rapor yazdırdı.
Arkadaşım babasına kendisini affettirdi.
Öğretmen öğrencilere kompozisyon yazdırdı.
Annem temizlikçiye pencereleri sildirdi.
“-( )t” genellikle sonu ünlü ile biten fiillerden sonra gelir. Ancak “yemek” ve “demek” fiilleri bu kuralın dışındadır:
“yedirmek, dedirtmek”
Bu ek aynı zamanda sonu “r” ve “l” ile biten iki heceli fiillere ve sonu “k” ile biten tek heceli fiillere de gelir.
Örnek:
Köpek, çocuğu korkuttu.
Yeni evimi boyatmadım.
Bebeği uyuttun mu?
Banyodan sonra saçlarımı kuruturum.
Akşam yemeği için lokantada yer ayırttım.
Kılık kıyafetini düzeltmelisin.
“-( )r” çoğunlukla sonu “ç, ş, t” ile biten tek heceli fiillere gelir. Ancak, “çıkmak, doymak, duymak, doğmak, kopmak” gibi
bazı kural dışı fiillere de gelebilir.
Örnek:
Kediye süt içirdim.
Ağaçtan elma kopardım.
Akşam yemeğini pişirdim.
|
