İstənilən növ texnologiyaların tətbiqi nəticəsində əldə edilən, kifayət qədər universal ümumi səmərəlilik meyarı kimi sosial zamanın qənaəti istifadə oluna bilər

5.5.Proqram məhsullarının layihələndirilməsi üsulları

Alqoritm və proqramların layihələndirilməsi üsulları çox zəngindir. Onlar müxtəlif əlamətlərə görə təsnif oluna bilərlər. Bu əlamətlərdən əsasları aşağıdakılardır:

-layihə işlərinin avtomatlaşdırılma dərəcəsi

-işlənmə prosesinin qəbul olunmuş metodologiyası

Alqoritm və proqramların layihələndirilməsinin avtomatlaşdırılma dərəcəsinə görtə aşağıdakıları qeyd etmək olar:

-ənənəvi(avtomatlaşdırılmamış) layihələndirmə üsulları

-avtomatlaşdırlmış layihələndirmə üsulları(CASE texnologiya və onun elementləri)

Avtomatlaşdırılmış layihələndirmə layihə işlərinə çəkilən əməyin aşağı salınmasına, onların yerinə yetirilməsi müddətinin qısaldılmasına, böyük layihəçilər heyətinin işinin əlaqələndirilməsinə, alqoritm və proqramların standart5laşmasına imkan yaradır.

Avtomatlaşdırılmış yanaşma layihəçilərin texniki və proqram əməklərinin “təchizatı vəsaitlərinin tamamilə təzələnməsini” tələb edir.

Alqoritm və proqramların layihələndirilməsi müxtəlif yanaşmalara əsaslana bilər:

-proqram məhsullarının struktur layihələndirilməsi

-predmet sahəsinin və onunla əlaqəli tətbiqlərin informasiya modelləşdirilməsi

-proqram məhsullarının obyekt-yönlü layihələndirilməsi

Struktur layihələndirmənin əsasını ardıcıl dekompozisiya, ayrı-ayrı elementlərə məqsədyönlü strukturla.dırma təşkil edir. Struktür layihələndirmənin tipik üsulları aşağıdakılardır:

-proqramların azalan layihələndirilməsi, kodlaşdırılması və testləşməsi, yəni verilənlərin emalının ümumi funksiyasının sadə funksional elementlərə ardıcıl bölünməsi

-modul proqramlaşdırılması, yəni proqram ardıcıl modullara bölünməsi

-struktur proqramlaşdırma, yəni proqram məhsulunun yaradılması zamanı verilənlərin emalı alqoritmlərinin idarəedici strukturlarının istifadə edilməsi

Predmet sahəsinin informasiya modelləşdirilməsinin əsasını alqoritm və proqramların layihələndirilməsi zamanı təyinedici rolu haqqında əsasnamə çıxış edir. Proqram məhsullarının layihələndirilməsinə bu cür yanaşma verilənlərin saxlanmasının və emalının təşkilinin proqram məhsullarının yaranması və inkişafı hesabına əmələ gəlmişdir.

Bu yanaşma aşağıdakı tərkib hisslərdən ibarətdir:

-predmet sahələrinin infromaiya təhlili

-informasiya modelləşdirilməsi, yəni qarşılıqlı əlaqəli verilənlər modelləri kompleksinin qurulması

-verilənlərin emalı funksiyalarının sistem layihələndirilməsi

İnformasiya modelləşdirilməsi iki təsvir səviyyəsinə malik informasiya modellərinin qurulmasından ibarətdir:

-predmet sahəsinin inteqrasiya olunmuş verilənlər strukturlarını əks etdirən verilənlərin saxlanmasl və emalının proqram realizası vasitələrindən asılı olmayan informasiya məntiqi modeli

-Verilənlərin saxlanması və emamlı mühitinə yönələn dataloji model.

Proram məhsullaırının işlənməsi üçün ənənəvi yanaşmalar verukənlər və onların emalı prosesləri arasında mövcud fərqləri hər zaman qeyd edirlər. Belə ki, informaiya modelləşməsinə yönələn texnologiyalar əvvəlcə verilənləri spesifikasiya edir, sonra isə bu verilənləri istifadə edən prosesləri təsvir edir. Proqram məhsullarının obyektyönlü texnologiyası verilənlər və prosesləri məntiqi obyektlərdə birləşdirir.