İstiqamət: et 01

198. Torpaqların ilk ekoloci-genetik təsnifatı nə zaman və kim tərəfindən irəli sürülmüşdür?

A) 1879- cu ildə V.V.Dokuçayev tərəfindən

B) 1899-cu ildə V.V.Dokuçayev tərəfindən

C) 1909-ci ildə V. Dokuçayev tərəfindən

D) 1889-ci ildə V.V.Dokuçayev tərəfindən

E) 1869-ci ildə V.V.Dokuçayev tərəfindən

199. V.V.Dokuçayev Rusiya düzənliyində torpaqların enlik-zonallıq üzrə yayılmasını şimaldan cənuba doğru necə ğöstərmişdır?

A) Tundra, podzol, boz-meşə, qaratorpaq, şabalıdı, boz yarımsəhra torpaqları

B) Tayqa, podzol, boz-meşə, qaratorpaq, şabalıdı, boz səhra torpaqları

C) Tundra, tayqa, bataqlıq, meşə, çəmən, səhra torpaqları

D) Podzol, boz-meşə, tundra, qara, şabalıdı, boz yarımsəhra

E) Qaratorpaqlı, şabalıdı, boz, tundra, podzol, boz-meşə torpaqlar

200. Torpaqların şaquli zonallığı haqqında təlim kim tərəfindən yaradılmışdır?

A) V.V.Dokuçayev tərəfindən Qafqazda aparılan tədqiqatlar nəticəsində

B) V. Volobuyev tərəfindən Qafqazda aparılan tədqiqatlar nəticəsində

C) V.V.Dokuçayev tərəfindən Rusiya düzənliyində aparılan tədqiqatlar nəticəsində

D) B.İ. Zaxarov tərəfindən Rusiyada aparılan tədqiqatlar nəticəsində

E) V.V.Dokuçayev tərəfindən Azərbaycanda aparılan tədqiqatlar nəticəsində

201. Azərbaycan Respublikası vahid torpaq fondunun ümumi sahəsi nə qədərdir və mülkiyyət formalarına görə hansı qruplara bölünür?

A) 8641506 ha; dövlət, bələdiyyə, xususi mülkiyyət torpaqları

B) 8541506 ha; dövlət, bələdiyyə, kənd təsərrüfatı torpaqları

C) 8671506 ha; dövlət, bələdiyyə, ehtiyat torpaqlar

D) 8641506 ha; meşə, su, torpaq fondu torpaqları

E) 8651506 ha ha; dövlət, bələdiyyə, ictimai mülkiyyət torpaqları

202. Azərbaycan Respublikasının vahid torpaq fondunun sahəsi, kənd təsərrüfatı üçün yararlıq faizi nə qədərdir?

A) 8.6 mln. ha; 42%

B) 8.6 mln. ha; 52%

C) 8.6 mln. ha; 62%

D) 8.6 mln. ha; 50%

E) 8.6 mln. ha; 40%

203. AR ərazisində sahə etibarilə hansı torpaqlar üstünlük təşkil edir: 28.9 % ; 25.5%

A) Boz və boz-qonur; şabalıdı

B) Şoran; bataqlıq torpaqları

C) Qəhvəyi və boz-qonur; qaratorpaqlar

D) Boz və boz-qonur; dağ-çəmən

E) Şabalıdı və qəhvəyi ; qaratorpaqlar

204. Azərbaycan Respublikası ərazisində şorlaşmış torpaqlar harada yayılmışdır?

A) Kür-Araz ovalığı, Abşeron yarımadası, Siyəzən-Sumqayıt massivi, Naxçıvan MR

B) Kür-Araz ovalığı, Şirvan düzü, Mil düzü, Muğan düzü, Naxçıvan MR

C) Abşeron yarımadısı, Siyəzən-Sumqayıt massivi, Naxçıvan MR, Qanıx vadisi

D) Naxçıvan MR, Yuxarı Qarabağ, Lənkaran vilayəti, Quba-Xaçmaz, Abşeron yarımadası

E) Kür-Araz ovalığı, Qanıx vadisi, Gəncə-Qazax zonası, Abşeron yarımadası

205. Eroziya nədir?

A) Suyun və küləyin təsiri altında torpağın üst münbit qatının dağılması

B) Çirkləndirici maddələrin təsiri ilə torpaqların çirklənməsi

C) Neft-qaz istehsalı ilə əlaqədar torpaqların pozulması

D) Dağ-mədən sənayesi ilə əlaqədar torpaqların pozulması

E) Təbii amillərin təsiri ilə torpağın üst münbit qatının aşınması

206. Eroziya əmələgəlmə səbəblərinə görə neçə qrupa bölünür?

A) Su eroziyası, külək eroziyası

B) Su eroziyası, suvarma eroziyası

C) Geoloci eroziya, normal eroziya

D) Antropogen eroziya, sürətli eroziya

E) Külək eroziyası, deflyasiya

207. Su eroziyası neçə qrupa bölünür?

A) Səth eroziyası, xətti eroziya

B) Deflyasiya , təbii eroziya

C) Antropogen eroziya, süni eroziya

D) Xətti eroziya, yarğan eroziyası

E) Səthi eroziya, uzununa eroziya

208. Baş vermə xüsusiyyətinə görə eroziya hansı növlərdə olur?

A) Geoloci eroziya, sürətli eroziya

B) Səth eroziyası, sürətli eroziya

C) Su eroziyası, külək eroziyası

D) Su eroziyası, suvarma eroziyası

E) Antropogen eroziya, sürətli eroziya

209. Eroziyaya uğramış torpaqlar neçə qrupa bölünür?

A) Zəif, orta, şiddətli, çox şiddətli eroziyaya uğramış torpaqlar

B) Zəif, şiddətli, çox şiddətli, eroziyaya uğramış torpaqlar

C) Zəif, çox zəif, orta, az şiddətli, şiddətli eroziyaya uğramış torpaqlar

D) Zəif, orta, optimal, güclü eroziyaya uğramış torpaqlar

E) Zəif, orta, güclü, çox güclü eroziyaya uğramış torpaqlar

210. Eroziya əleyhinə tədbirlər sistemi hansılardır?

A) Təşkilat-təsərrüfat, aqrotexiniki, meşə-meliorativ, hidrotexniki

B) Hazırlıq, texniki, biokimyəvi, hidrotexniki

C) Aqrotexniki, aqrokimyəvi, meşə-meliorativ, hidrotexiki

D) Aqrotexniki, meşəsalma, hidrotexniki, kimyəvi meliorasiya

E) Aqrotexniki, aqrokimyəvi, kimyəvi meliorasiya, rekultivasiya

211. Torpaqların eroziyasına səbəb hansı amillərdir?

A) Iqlim, relyef, geoloci quruluş, torpaq şəraiti, bitki örtüyü, antropogen təsirlər

B) Dağ süxurları, hidrogeoloci şərait, bitki örtüyü, antropogen təsirlər, münbitlik

C) Iqlim, geoloci quruluş, hidrogeoloci şərait, bitki örtüyü, antropogen təsirlər

D) Meteoroloci amillər, ekoloci amillər, torpaq şəraiti, bitki örtüyü, antropogen təsirlər

E) Iqlim, landşaft, hidrogeoloci şərait, torpaq şəraiti, bitki örtüyü, antropogen təsirlər

212. Dağlıq ərazilərdə eroziya harada daha intensiv gedir?

A) Cənub dik yamaclarda

B) Şimal dik yamaclarda

C) Cənub maili yamaclarda

D) Şimal maili yamaclarda

E) Şərq kəskin yamaclarda

213. AR-nın nə qədər ərazisi müxtəlif dərəcəli eroziyaya məruz qalmışdır?

A) 36,4 %

B) 66,4%

C) 26,4%

D) 46,4%

E) 56,4 %

214. AR-nın hansı zonaları deflyasiyaya məruz qalmışdır?

A) Abşeron, Qobustan, Xaçmaz-Dəvəçi, Ceyrançöl, Muğan və Mil çölləri, Giləzi-Qaradağ-Ələt

B) Abşeron, Qobustan, Şamaxı, Qazax-Gəncə, Muğan və Mil çölləri, Giləzi-Qaradağ-Ələt

C) Qanıx-Əyriçay vadisi, Giləzi-Qaradağ-Ələt, Laçın, Şuşa, Giləzi-Qaradağ-Ələt

D) Lənkəran vilayəti, Gədəbəy, Ceyrançöl, Muğan və Mil çölləri, , Giləzi-Qaradağ-Ələt

E) Naxçıvan MR, Quba-Qusar, Xaçmaz-Dəvəçi, Ceyrançöl, Giləzi-Qaradağ-Ələt

215. Torpağın təbii, təsərrüfat və hüququi vəziyyəti haqqında etibarlı daimi yeniləşən məlumatlar məcmusu nədir?

A) Dövlət torpaq kadastrı

B) Dövlət torpaq məcəlləsi

C) Torpaq qanunvericiliyi

D) Torpaq ekologiyası

E) Torpaqların bonitrovkası

216. Torpaq istifadəcilərinin qeydiyyatı, torpaqların kəmiyyət və keyfiyyət uçotu nəyin tərkib hissəsidir?

A) Dövlət torpaq kadastrının

B) Torpaq bonitrovkasının

C) Torpaqların aqroistehsalat qruplaşdırılmasının

D) Dövlət torpaq məcəlləsi

E) Torpaq qanunvericiliyi

217. Torpaqların bonitirovkası nədir və hansının tərkib hissəsidir?

A) Münbitliyinə görə torpaqların müqayisəli şəkildə keyfiyyətcə qiymətləndirilməsidir; torpaq

kadastrının

B) Bitkilərin məhsuldarlığına görə torpaqların keyfiyyətcə qiymətləndirilməsi;

aqroekologiyanın

C) Torpaq xassə, əlamət və recimlərinin öyrənilməsi və qiymətləndirilməsi; torpaq

diaqnostikasının

D) Torpaqların təbii, təsərrüfat və hüquqi vəziyyəti haqqında etibarlı və yeniləşən məlumatların məcmusu; torpaq hüququnun

E) Torpaqların təsnifatının tərtib edilməsi, torpaq xassə, əlamət və recimlərinin öyrənilməsi;

torpaq təsnifatının

218. Torpaqların bonitirovkası hansı mərhələlərdə həyata keçirilir?

A) Kameral-hazırlıq, çöl-laboratoriya, yekunlaşdırıcı

B) Kameral-hazırlıq, çöl-laboratoriya, kameral işlər

C) Kameral-hazırlıq, texniki, kimyəvi mərhələ

D) Kameral, hazırlıq, çöl işləri, laboratoriya analizləri

E) Hazırlıq-təşkilatı, çöl-laboratoriya, kimyəvi analizləri

219. Torpaqların bonitirovkası zamanı əsas bonitet şkalasının tərtibi üçün hansı qiymət meyarları istifadə edilir?

A) Humus, azot, fosfor, kalium, UƏC və.s.

B) Humus, azot, fosfor, natrium, UƏC və.s.

C) Humus, azot, fosfor, kalsium, UƏC və.s.

D) Humus, manqan, maqnezium, UƏC və s.

E) Azot, fosfor, kalium, kalsium, UƏC və s.

220. Bonitet balları hansı düsturla hesablanır?

A)

B)

C)

D)

E)

221. Eroziya, şorlaşma, qranulometrik tərkib və s. göstəricilər torpaqların bonitet ballarının hesablanması zamanı hansı şəkildə nəzərə alınır?

A) Təshih əmsalları kimi

B) Sabit rəqəmlər kimi

C) Bonitet əmsalı kimi

D) Süzülmə əmsalı kimi

E) Duzvermə əmsalı kimi

222. Torpaqların bonitet balları hansı hədlər daxilində dəyişir?

A) 0-20; 21-40; 41-60; 61-80; 81-100

B) 0-10; 11-40; 41-60; 61-80; 81-100

C) 0-19; 20-39; 40-59; 60-79; 80-100

D) 0-20; 20-40; 40-60; 60-80; 80-100

E) 0-10; 11-20; 21-29; 30-39; 40-100

223. Aqroistehsalat qruplaşmasına görə orta kefiyyətli torpaqlar hansı qrupa aiddir və hansı bonitet balı ilə qiymətləndirir?

A) III qrup; 60-41 bal

B) I qrup; 20 baldan aşağı

C) IV qrup; 80-61 bal

D) V qrup; 100-81 bal

E) III qrup; 40-21 bal

224. Aqroistehsalat qruplaşmasına görə IV qrupa hansı torpaqlar aiddir?

A) Aşağı kefiyyətli; 40-21 bal

B) Yüksək kefiyyətli; 100-81 bal

C) Yaxşı kefiyyətli; 80-61 bal

D) Orta kefiyyətli; 60-41 bal

E) Şərti yarasız; 20 baldan aşağı

225. Eroziya bazisi dedikdə nə başa düşülür?

A) səthi su axınının dağıdıcı qüvvəsini itirdiyi və ondan aşağıda yerin səthini dagıda bilmədiyi səviyyə nəzərdə tutulur

B) ərazinin geoloci quruluşunun eroziyanın inkişafına təsiri

C) axın enercisinin artması nəzərdə tutulur

D) səthi su axınının qeyri-bərabər paylanması

E) torpaq qatının dağılması

226. Azərbaycanın düzənlik hissəsində məhəlli eroziya bazisinin dərinliyi neçə metr təşkil edir?

A) 10-100 m

B) 20-110 m

C) 25-120 m

D) 10-150 m

E) 8-900 m

227. Deflyasiya hansı şəkildə olur?

A) toz fırtınası və yerli külək eroziyası şəklində

B) iri hissəciklər şəklində

C) hava axınları şəklində

D) lil və gil hissəcikləri şəklində

E) təmiz herik sahələr şəklində

228. Dövlət torpaq kadastrı tədbirlərinin bütün ölkə ərazisini əhatə etməklə vahid sistemi əsasında aparılması hansı prinsipə uyğundur?

A) Torpaq kadastrının vahidliyi

B) Torpaq kadastrının qanuniliyi

C) Torpaq kadastrının obyektivliyi

D) Torpaq kadastrının əyaniliyi

E) Torpaq kadastrının fasiləsizliyi

229. Torpaqların təsnifatı nəyə əsasən tərtib edilir?

A) genezisinə və inkişafına görə

B) meliorativ vəziyytə əsasən

C) münbitlik xassəsinə görə

D) nəmliyinə əsasən

E) humusun miqdarına görə

231. Üzvi formada olan fosfor əsasən harada toplanmışdır?

A) humusun tərkibində

B) səth sularında

C) bitki orqanizmində

D) torpağın dərin qatlarında

E) heyvan orqanizmlərində

232. Torpaqların iqtisadi qiymətləndirilməsi nədir?

A) kənd təsərrüfatında əsas istehsal vasitəsi olan torpağın yerin münbitliyinin iqtisadi göstəricilər əsasında səciyyələndirilməsidir

B) torpaqların iqtisadi nöqteyi-nəzərdən qiymətləndirilməsidir

C) qiymət göstəricilərinin hesablanmasıdır, bonitirovkanın aparılmasıdır

D) differensial gəlirin hesablanmasıdır

E) torpaqdan səmərəli istifadə olunmasıdır

233. Torpaqların iqtisadi qiymətləndirilməsi necə olur?

A) fərdi və ümumi

B) differensial

C) qiymət göstəricilərinə əsasən

D) torpaq bonitirovkasına əsasən

E) torpaqların kadastrına əsasən

234. Torpaqların ümumi iqtisadi qiymətləndirilməsi nəyə əsasən aparılır?

A) ümumi məhsulun dəyərinə və differensial gəlirə əsasən

B) bitkilərin məhsuldarlığına əsasən

C) münbitliyin qiymət göstəricilərinə əsasən

D) torpaq bonitirovkasına əsasən

E) torpaqların kadastrına əsasən

235. Ərazinin geoloci quruluşunun eroziyanın inkişafına təsiri nədən asılıdır?

A) süxurların yumşaqlığından

B) torpağın kimyəvi tərkibindən

C) aşınma prosesindən

D) humusun miqdarından

E) axar suların kütləsindən

236. Torpağın yuyulması ərazidə meyllik neçə dərəcə olarkən başlayır?

A) 1,5⁰-2⁰

B) 3⁰-2⁰

C) 3⁰-3,5⁰

D) 0,5⁰-1⁰

E) 1⁰-1,5^0\

237^. Torpağın səthindən torpaq əmələgəlmə proseslərinin ana süxurun sərtinə toxunduğu dərinliyinə qədər olan hissəsi necə adlanır?

A) torpağın qalınlığı

B) torpağın quruluşu

C) torpağın nəmliyi

D) torpağın strukturu

E) torpağın dərinliyi

238. Neçənci illərdə Azərbaycanda xəritəçəkmə üzrə müntəzəm işlərin aparılması üçün şərait yarandı?

A) 1980-1990-cı illərdə

B) 1975-1980-cu illərdə

C) 1990-1995- ci illərdə

D) 1970-1980- cı illərdə

E) 1990-2000- ci illərdə

239. Qəhvəyi dağ-meşə torpaqları üçün bonitet balı nə qədərdir?

A) 85

B) 87

C) 83

D) 90

E) 82

240. İqlim şəraitinin uçota alınmasının ən mükəmməl forması nədir?

A) ərazinin təbii-iqlim rayonlaşdırılması

B) ərazi daxilində dəyişkənlik

C) coğrafi rayonlaşma

D) ərazi vahidi

E) münbitlik göstəricisi

241. Eroziya prosesi hansı ölkələrdə daha geniş yayılmışdır?

A) ABŞ, Çin, Hindistan, Rusiya

B) ABŞ, Yaponiya, Böyük Britaniya, İslandiya

C) Yaponiya, Tayland, Çin, İtaliya

D) İtaliya, İspaniya, Hindistan, ABŞ

E) Almaniya, Yaponiya, Fransa, ABŞ

242. Böyük və Kiçik Qafqazın dağlıq hissəsində məhəlli eroziya bazisinin dərinliyi neçə m-dir?

A) 800-1600 m

B) 850-1700 m

C) 700-1550 m

D) 900-2000 m

E) 750-1500 m

243. Şərti yararsız torpaqlar hansılardır?

A) qumluqlar, takırlar, şoranlar, bataqlıqlar

B) boz-qonur, suvarılan boz, açıq-şabalıdı

C) açıq boz, dağ-çəmən bozqır, tipik boz

D) tünd şabalıdı, sarı podzollu-qleyli

E) çəmən-qəhvəyi, adi şabalıdı, sarı podzollu

244. Əyalət xüsusiyyətlərinə, strukturuna görə oxşar olan ərazilərin ayrılması yolu ilə torpaq örtüyünün analiz edilməsi metodu nədir?

A) torpağın cografi rayonlaşması

B) torpağın qiymətləndirilməsi

C) torpağın kəmiyyət uçotu

D) torpaq kadastrı

E) torpağın geoloci rayonlaşdırılması

245. Torpaq şəraitinin eroziyaya davamlılığı onun hansı göstəricisi ilə müəyyən olunur?

A) sukeçiriciliyi

B) sıxlığı

C) nəmliyi

D) temperaturu

E) strukturu

246. Səth eroziyasının digər adı necədir?

A) müstəvi

B) xətt

C) külək

D) geoloci

E) antropogen

247. Çəmən-qəhvəyi torpaqlar hansı torpaqlar sırasına daxildir?

A) yarımhidromorf

B) hidromorf

C) yarımavtomorf

D) avtomorf

E) tam hidromorf

248. Boz-qəhvəyi torpaqlar dağətəyi qurşaqda necə m-dək hündürlükdə yerləşir?

A) 200-300 m

B) 350-400 m

C) 170-200 m

D) 500-650 m

E) 150-200 m

249. Torpaqda çürüntü çox olanda nə baş verir?

A) üst qatda turşuluq, altda qələvilik çoxalır

B) üst qatda qələvilik, altda turşuluq, çoxalır

C) üst qatda turşuluq çoxalır, altda qələvilik dəyişmir

D) alt qatda qələvilik azalır, üst qatda turşuluq azalır

E) üst qatda qələvilik çoxalır, alt qatda turşuluq dəyişmir

250. Seyrək arid meşələri altında inkişaf edən torpaq hansıdır?

A) boz-qonur

B) qəhvəyi meşə

C) dağ qara

D) çimli-dağ meşə

E) dağ tundra

251. Torpağın səthinin şiddəti yuyulması və sellərin əmələ gəlməsi harada yayılmışdır?

A) Böyük Qafqazın cənub yamacında

B) Kür-Araz və Samur-Dəvəçi ovalığı

C) Kiçik Qafqazın qərb hissəsində

D) Böyük Qafqazın şimal hissəsində

E) Abşeron yarımadasında və Qobustanda

252. Nə üçün dağ yamaclarında terraslar düzəldilir?

A) torpağı eroziyadan mühafizə etmək üçün

B) otlaq sisteminin genişlənməsi üçün

C) dənli bitkilərin əkilməsi üçün

D) ağacların əkilməsi üçün

E) yamacları bərkitmək üçün

253. torpaqdakı mikroorqanizmləri hansı alim “biokos canlı” adlandırmışdır?

A) V.S.Vernadski

B) A.Simper

C) L.Seliner

D) İ.M.Kultiasov

E) M.Baharlı

254. Hansı növ torpaqların istilik tutumu çoxdur?

A) gilli

B) qara

C) qonur

D) boz

E) bütün növ torpaqlar

255. Hansında torpaq səthi dövri olaraq gillicəli-qumlucalı təzə allüvial çöküntülərlə örtülür?

A) laylı-ibtidai subasar-çəmən torpaqlarda

B) dağ-çəmən subasar torpaqlada

C) çəmən-boz subasar torpaqlarda

D) açıq-boz-qəhvəyi subasar torpaqlarda

E) şabalıdı torpaqlarda

256. Hansı torpaqlar Kür-Araz çaylarının subasarlarında səth və qrunt sularının təsiri altında formalaşır?

A) subasar çəmən

B) dağ-meşə

C) dağ subasar çəmən

D) şabalıdı subasar

E) boz-qəhvəyi subasar

257. Azərbaycanın şoran torpaqlarının duz toplanmanın xarakterindən və şəraitindən asılı olaraq hansı genetik tipləri vardır?

A) avtomorf, hidromorf

B) hidromorf, heteromorf

C) avtotorf, yarımhidromorf

D) heterotrof, hemomorf

E) avtomorf, hiqromorf

258. Qrunt suyu dərində yerləşən duzlu ana süxurlar üzərində əmələ gələn torpaqlara hansı aiddir?

A) avtomorf

B) hidromorf

C) nəm şora

D) avtotrof

E) heterotrof

259. Bu yarımtipə daxi olan bataqlıq torpaqları üçün bütün profilin qleyləşməsi, səthində lil hissəciklərinin xeyli toplanması səciyyəvidir.

A) lilli-bataqlıq torpaqları

B) çürüntülü-bataqlıq torpaqları

C) lilli-çürüntülü bataqlıq torpaqları

D) gilli-çəmən bataqlıq torpaqları

E) qumlu-gillicəli bataqlıq torpaqları

260. Bu torpaqlar allüvial, prolüvial və qədim Xəzər duzlu çöküntüləri kimi əsas torpaqəmələ-gətirən süxurlar üzərində formalaşır.

A) boz

B) qara

C) şabalıdı

D) qəhvəyi

E) səhra

261. Əkinçilik praktikasında hansı torpaqdan məhdud şəkildə istifadə olunur?

A) gəcli boz-qəhvəyi

B) qara

C) şabalıdı-boz

D) qəhvəyi

E) səhra torpaqları

262. Üzvi formada olan fosfor əsasən harada toplanmışdır?

A) humusun tərkibində

B) torpaq mikroorqanizmlərində

C) bitki orqanizmində

D) torpağın dərin qatlarında

E) kolloidlərin tərkibində

263. Torpağın hansı xassələri kimyəvi edafik faktorlar qrupuna aiddir?

A) Torpağın mühit reaksiyası, duz recimi, udma qabiliyyəti, udulmuş kationların tərkibi, kimyəvi tərkibi

B) Torpağın mühit reaksiyası, duz recimi, hava recimi, kimyəvi tərkibi

C) Torpağın udma qabiliyyəti, kimyəvi tərkibi, su recimi

D) Torpağın kimyəvi tərkibi, torpağın sıxlığı, qalınlığı

E) Torpağın qranulometrik tərkibi, strukturu və sıxlığı

264. Torpağın nəmliyi nədir?

A) Torpaqda olan su kütləsinin onun bərk komponentlərinə olan nisbətidir

B) Yağış yağdıqdan sonra torpaqda olan su kütləsidir

C) Torpaq suvarıldıqdan sonra onda olan suyun miqdarı

D) Yazda qar əridikdən sonra torpaqda olan su kütləsidir

E) Bu və ya digər torpaq tipinin sukeçirmə qabiliyyətidir.

265. Torpaq profili nədir?

A) Torpağın ayrı-ayrı genetik qatlarının (horizontlarının) cəmidir

B) Alt qatlara doğru getdikcə torpaqda humusun azalmasıdır

C) Torpağın tərkibində olan fulvoturşuların humin turşularına olan nisbətidir

D) Torpaq əmələgətirən ana süxurun qalınlığıdır

E) Torpağın ayrı-ayrı qatlarının məsaməliyi və qalınlığı

266. Hansı humus maddələri yüksək molekulyarlığa malik olub, suda həllolma qabiliyyətinə malikdir?

A) Fulvo turşuları

B) Humin turşuları

C) Himatomelon turşusu

D) Asetat turşusu

E) Kolloid turşusu

267. Hansı torpaqlarda humusun miqdarı üst qatlarda bəzən 20-25%-ə kimi dəyişir?

A) Torflu və çimli-dağ torpaqlarda

B) Şabalıdı torpaqlarda

C) Boz torpaqlarda

D) Qəhvəyi torpaqlarda

E) Sarı torpaqlarda

268. Humus torpağın hansı fiziki xassələrinin yaxşılaşmasına səbəb olur?

A) Strukturasının və su xassələrinin

B) Humusun fiziki xassələrə təsiri yoxdur

C) Humusun fiziki xassələrə təsiri cüzidir

D) Ancaq istilik-fiziki xassələrinin

E) Ancaq məsaməliyinin

269. Torpaqəmələgəlmədə üç qrup canlılar iştirak edir. Bunlar hansılardır?

A) Yaşıl bitkilər, mikroorqanizmlər, heyvanlar

B) Üzvi qalıqlar, üzvi gübrələr, mikroorqanizmlər

C) Üzvi, mineral birləşmələr, torpağın bioloci fəallığı

D) Torpağın mikroorqanizmləri, humus, ot bitkiləri

E) Qida maddələri, yaşıl bitkilər, heyvanlar aləmi

270. Humus torpağın üzvi maddələrinin əsas hissəsidir. O hansı qruplara bölünür?

A) Qeyri-spesifik üzvi birləşmələr, spesifik humus birləşmələri

B) Mineral, üzvi, üzvi-mineral birləşmələr

C) Karbonatlı, qələvi, spesifik, üzvi birləşmələr

D) Mineral, üzvi, qeyri-spesifik üzvi-mineral birləşmələr

E) Üzvi maddələrin minerallaşması, spesifik humus birləşmələri