Иқтисодиётни давлат томонидан тартибга солиш усуллари фани бўйича

 8.4. Iqtisodiyotni tartibga solishda soliq tizimini takomillashtirish 
Mamlakatimiz mustaqilligi qo`lga kiritilgan dastlabki davrdan boshlab jismoniy shaxslar 
zimmasidagi soliq yukini kamaytirish, ularning moliyaviy barqarorligini ta`minlash muhim 
ustuvor vazifalardan biri bo`lib kelmoqda. 
Mazkur yo`nalishda olib borilgan tadbirlar natijalarini quyidagi 84.1-rasmdan ko`rishimiz 
mumkin. 
8.4.1-rasm 
Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad soli`gi shkalasining o`zgarishi va maksimal 
stavkasining pasaytirilishi
1
 
 
0,6
0,45
0,4
0,22
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
1990 й.
(7 та шкала)
1995 й.
(4 та шкала)
2000 й.
(4 та шкала)
2011 й.
(3 та шкала)
С
та
вк
а 
м
иқ
до
ри
 
Respublikada aholi bandligini oshirish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish 
yo`nalishida olib borilgan iqtisodiy islohotlar natijasida bir necha yuz minglab yangi ish joylari 
yaratildi. Shu kabi aholi daromadlarini ko`paytirish maqsadida jismoniy shaxslardan olinadigan 
daromad soli`gi yuqori stavkasi 2006 yilgi 29 foizdan 2010 yilga 22 foizgacha pasaytirilishiga 
qaramasdan, soliq tushumlari mos ravishda 567,7 mlrd.so`mdan 1594,0 mlrd.so`mga yoki 2,8 
baravarga oshganligini quyidagi 10.3.2-rasmdan ko`rishimiz mumkin. 
Mamlakatimiz soliq tizimida jismoniy shaxslar daromadlarini yagona stavkada soliqqa 
tortish o`zining bir qancha afzalliklariga ega: 
- soliqni hisoblash tartibi imkon qadar osonlashadi; 
- jismoniy shaxslarning ko`proq daromad topishga bo`lgan moyilligi kuchayadi va real 
daromadlarini oshirishga bo`lgan intilishlari ortadi. Bu esa, jismoniy shaxslarning mehnat qilishga 
1
Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси маълумотлари асосида муаллиф томонидан тайёрланган.

---

qiziqishi, ishsizlar sonining kamayishi hamda turmush darajasini ko`tarishga soliq vositasida 
ra`gbat berish imkonini beradi; 
8.4.2-rasm