fəal və interaktiv təlim metodlarından istifadə etmək faydalıdır. Dərsdə şagirdin fəaliyyəti əhəmiyyətli şəkildə təlim işinin tempindən asılıdır. Yavaş tempdə qurulan təlim şagirdlərdə diqqətin yayınmasına gətirib çıxarır, onların fəallığını zəiflədirsə, sürətli tempdə qurulan təlim şagirdlərin təlim materiallarını dərk etməsinə, müəllimin şərh zamanı irəli sürdüyü fikirləri izləməyə mane olur, nəticədə dolğınlığa gətirib çıxarır. Müəllim dərs dediyi sinfin səviyyəsinə şagirdlərin real mənimsəmə imkanlarına əsaslanaraq hər bir sinif üçün optimal iş tempi seçməlidir. Təcrübə və müşahidələrə əsaslanaraq qeyd etmək olar ki,
82
müəllimlərin çoxu dərsdə sakit oturan uşaqlara xüsusi diqqət bəsləyir onları daha чох tərifləyirlər. Чох vaxt belə sakit oturuş heç də diqqətliliyi əks etdirmir. Belə şagirdlər cismən sinifdə olsalar da , ruhən, öz diqqətlərinin yönəlişliyi baxımından sinifdən kənarda «olurlar».
Şagirdin təlimə müsbət münasibətində onun maraqları böyük rol oynayır. Təlim maraqları şagirdin dərin və həqiqi hisslərində emosional baxımdan əks olunur. Təlim maraqları təlim motivasiyasında əhəmiyyətli yer tutur.
ХХ əsrin ortalarından başlayaraq pedaqoji psixologiya elmində yeni bir ideya-inkişafetdirici təlim ideyası meydana gəldi. Həmin ideyanın mərkəzi amili şagird, onun inkişafı problemi idi. Psixoloqlar qeyd edirdilər ki, təlim inkişafa xidmət etməlidir. İnkişafetdirici təlim şəxsiyyətin formalaşması və inkişafı problemini təlimin başlıca problemi kimi ortaya atırdı. Bu problemə münasibət bildirən görkəmli psixoloq professor Ə.Ə.Əlizadəqeyd edir: «Təlim və inkişaf problemini bu müstəvidə araşdıranda, o, mahiyyətcə təlim
