Jaws 20 Podręcznik użytkownika 05/06/2006/Wer. A altix sp z o o

10.4Rozpoczynamy pracę z programem Excel

Nie ma specjalnych wymagań odnośnie instalacji lub konfiguracji programu do pracy z JAWS. Uruchom po prostu program. Wszystkie informacje na temat programu znajdziesz we wbudowanym systemie pomocy dostępnym po wciśnięciu ALT+C. Jeżeli chcesz obejrzeć listę skrótów klawiszowych JAWS lub poznać nowe funkcje tej wersji JAWS, naciśnij INSERT+F1+F1.

10.5Wskazówki na temat obsługi programu Excel

10.6Czytanie tytułów wierszy i kolumn w Excel

Definiowanie tytułów wierszy i kolumn

Zanim JAWS będzie mógł czytać tytuły komórek w arkuszu, musisz określić kolumny i/lub wiersze zawierające tytuły. Aby zdefiniować tytuły wierszy, przejdź do kolumny zawierającej tytuły wierszy i naciśnij ALT+CTRL+SHIFT+R. Aby zdefiniować tytuły kolumn, przejdź do wiersza zawierającego tytuły kolumn i naciśnij ALT+CTRL+SHIFT+K.

Wskazówka: Możesz również wcisnąć INSERT+V i ustawić tytuły wierszy i kolumn korzystając z okna Dostosuj oznajmianie JAWS.

Możesz też skorzystać z funkcji nazywania programu Excel, aby zaznaczyć wiersze i kolumny zawierające tytuły komórek. Korzystanie z nazw, zamiast poleceń JAWS, powoduje, że arkusz będzie dostępny dla wszystkich użytkowników JAWS 6.10 i nowszych. Nie ma potrzeby przesyłania innym użytkownikom pliku .jsi dla arkusza, ponieważ informacje na temat tytułów wierszy i kolumn są zapisane w samym arkuszu. Funkcja ta pozwala autorowi dokumentu zdefiniować tytuły wierszy i kolumn bez instalacji lub uruchamiania JAWS.

Aby wykorzystać nazwy do zdefiniowania tytułów wierszy i kolumn, postępuj według poniższych instrukcji:

1. 
   Przejdź do pierwszej komórki w kolumnie lub wierszu zawierającym tytuły. Jeżeli w arkuszu występują wiersz i kolumna z tytułami, przejdź do komórki, w której się przecinają.
   
2. 
   Z menu Wstaw, wybierz Nazwa i naciśnij STRZAŁKĘ W PRAWO.
   
3. 
   Wybierz Definiuj i naciśnij ENTER.
   
4. 
   Jeżeli kolumna zawiera tytuły wierszy, wpisz "RowTitle" i naciśnij ENTER. Jeżeli wiersz zawiera tytuły kolumn, wpisz "ColumnTitle" i naciśnij ENTER. Jeżeli komórka leży na przecięciu wiersza i kolumn tytułów, wpisz "Title" i naciśnij ENTER.

   Jeżeli definiujesz kolumnę/wiersz z tytułami dla innego arkusza niż 1, po nazwie "RowTitle", "ColumnTitle" lub "Title" musisz dodać numer arkusza. Na przykład, jeżeli definiujesz wiersz zawierający tytuły kolumn w arkuszu 4, wpisz "ColumnTitle4". Aby sprawdzić, w którym arkuszu jesteś, naciśnij INSERT+F1.

   
   

Wskazówka: Jako tytuł obszaru możesz zdefiniować więcej niż jeden wiersz lub kolumnę. Na przykład, jeżeli chcesz zdefiniować wiersze 1 i 2 jako tytuły kolumn, zaznacz oba wiersze, a następnie przypisz do nich nazwę "ColumnTitle".

JAWS może teraz rozpoznać komórkę jako początek obszaru i/lub tytuły kolumn. Jeżeli wybrany arkusz skoroszytu ma zdefiniowane w ten sposób tytuły wierszy i/lub kolumn, nie możesz używać standardowych metod JAWS do definiowania tytułów. Jednakże, jeżeli w innym arkuszu tego samego skoroszytu nie ma tytułowych wierszy i kolumn zdefiniowanych przy użyciu nazw Excel, może korzystać ze standardowych metod JAWS. Dodatkowo, nie możesz korzystać z tej funkcji, jeżeli arkusz zawiera wiele obszarów.

Zastępowanie nazwanych tytułów

Każdy użytkownik JAWS może unieważnić informacje na temat tytułów wierszy i kolumn dostarczone przez autora arkusza. Aby to zrobić, pracując w Excel naciśnij INSERT+V, otworzysz okno Dostosuje opcje oznajmiania JAWS. Wybierz opcję "Zastępuj nazwane tytuły" i naciśnij SPACJĘ, aby przełączać się pomiędzy dostępnymi opcjami. Wybierz "włączone dla bieżącego pliku", aby unieważnić tytuły tylko dla bieżącego arkusza. Wybierz "włączone dla wszystkich plików", aby anulować tytuły we wszystkich arkuszach otwieranych w Excel. Jeżeli ponownie chcesz korzystać z informacji o tytułach wierszy i kolumn, wybierz "wyłączone".

Zmiana opcji czytania tytułów

W opcjach oznajmiania dla Excel możesz zmienić sposób ogłaszania tytułów wierszy i kolumn przez JAWS. Naciśnij INSERT+V, wybierz "Czytanie tytułów" i naciśnij SPACJĘ, aby wybrać jedną z opcji:

• 
  Wyłączone - JAWS nie ogłasza tytułów wierszy i kolumn.
  
• 
  Czytaj tytuły wierszy - Gdy przejdziesz do innego wiersza, JAWS przeczyta tytuł wiersza. JAWS nie ogłasza tytułów kolumn.
  
• 
  Czytaj tytuły kolumn - Gdy przejdziesz do innej kolumny, JAWS przeczyta tytuł kolumny. JAWS nie ogłasza tytułów wierszy.
  
• 
  Czytaj obydwa tytuły - Gdy przejdziesz do innej kolumny, JAWS przeczyta tytuł kolumny. Gdy przejdziesz do innego wiersza, JAWS przeczyta tytuł wiersza.
  

Czytanie kolumn i wierszy zawierających sumy

Możesz oznaczyć kolumny i/lub wiersze zawierające sumy. Jeżeli arkusz oblicza sumy kolumn, przejdź do wiersza zawierającego te sumy i naciśnij CTRL+INSERT+DELETE. Jeżeli arkusz oblicza sumy wierszy, przejdź do kolumny zawierającej te sumy i naciśnij CTRL+INSERT+ENTER.

Wskazówka: Możesz również wcisnąć INSERT+V i wybrać wiersz i/lub kolumnę zawierającą sumy korzystając z okna Dostosuj oznajmianie JAWS.

Gdy zdefiniujesz już wiersz zawierający sumy kolumn, możesz nacisnąć INSERT+DELETE, aby odczytać sumę bieżącej kolumny. Podobnie, gdy zdefiniujesz już kolumnę zawierającą sumy wierszy, możesz nacisnąć INSERT+ENTER, aby odczytać sumę bieżącego wiersza.

JAWS odczytuje tylko wartości wyświetlone w wierszu/kolumnie sum, nie wykonuje żadnych obliczeń. Musisz użyć funkcji programu Excel, aby wstawić formułę, która obliczy sumę określonego obszaru komórek. Więcej informacji na temat korzystania z formuł znajdziesz w pomocy online programu Excel.

Czytanie widocznych wierszy i kolumn arkusza

JAWS udostępnia skróty klawiszowe, które pozwalają odczytywać informacje tylko z widocznego na ekranie fragmentu arkusza. Jeżeli czytanie tytułów jest włączone, użycie tych skrótów klawiszowych spowoduje odczytanie odpowiedniego tytułu oraz zawartości widocznych na ekranie komórek.

Opis	Klawisz
Czytaj widoczny wiersz	INSERT+STRZAŁKA W GÓRĘ
Czytaj widoczny wiersz do bieżącej komórki	INSERT+HOME
Czytaj widoczny wiersz od bieżącej komórki	INSERT+PAGE UP
Czytaj widoczną kolumnę	INSERT+CTRL+STRZAŁKA W GÓRĘ
Czytaj widoczną kolumnę do bieżącej komórki	INSERT+CTRL+HOME
Czytaj widoczną kolumnę od bieżącej komórki	INSERT+CTRL+PAGE UP