Jaws 20 Podręcznik użytkownika 05/06/2006/Wer. A altix sp z o o

10.10Tryby brajla w Excel

Jeżeli korzystasz z trybu strukturalnego brajla, przydatna będzie opcja oznajmiania Tryb brajla. Opcja ta pozwala wybrać jeden z trzech trybów prezentowania informacji w arkuszu programu Excel.

Widok komórki to klasyczny widok, w którym wyświetlane są współrzędne aktywnej komórki, tytuły wiersza i kolumny, zawartość komórki, formuła, komentarz, adres hiperłącza, suma wiersza, monitorowane komórki, itd.

Tryb wierszy wyświetla do dziewięciu komórek z bieżącego wiersza, otaczających aktywną komórkę. Puste komórki są wyświetlane jako minus (punkty 3-6). Aktywna komórka jest zawsze umieszczana na środku, chyba że jesteś na początku lub na końcu wiersza, wtedy jest to pierwsza lub ostatnia z wyświetlanych komórek. Bezpośrednio przed zawartością aktywnej komórki wyświetlane są jej współrzędne, ułatwia to odnajdywanie fokusa na monitorze.

Tryb kolumn wyświetla do dziewięciu komórek z bieżącej kolumny, otaczających aktywną komórkę. Aktywna komórka jest zawsze umieszczana na środku, chyba że jesteś na początku lub na końcu kolumny, wtedy jest to pierwsza lub ostatnia z wyświetlanych komórek. Puste komórki są wyświetlane jako minus (punkty 3-6). Bezpośrednio przed zawartością aktywnej komórki wyświetlane są jej współrzędne, ułatwia to odnajdywanie fokusa na monitorze.

Uwaga: Gdy naciśniesz F2, aby edytować zawartość komórki, uaktywniany jest tryb liniowy brajla, umożliwia to śledzenie kursora podczas pisania.

Czytanie wykresów programu Excel

Gdy fokus zostanie umieszczony na wykresie programu Excel, JAWS odczyta go przy pomocy wirtualnego kursora. Możesz przemieszczać się po nim, jak po stronie web w programie Internet Explorer. Gdy zakończysz pracę z wirtualnym kursorem, naciśnij ESC, aby powrócić do arkusza.

Jeżeli spróbujesz skorzystać z funkcji Wybierz Obiekt Arkusza, gdy wykres jest już aktywny, błąd w programie Excel nie pozwoli zaznaczyć kolejnego obiektu. Musisz najpierw nacisnąć ESC, aby opuścić wykres, dopiero wtedy możesz wybrać następny wykres.

JAWS rozpoznaje teraz i odczytuje rodzaj oraz tytuł wykresu dla wszystkich 14 rodzajów wykresów i 73 podtypów, jednak szczegółowe opisy dostępne są jedynie dla wykresów liniowych, kolumnowych, słupkowych, walcowych, ostrosłupowych, stożkowych, kołowych, pierścieniowych i punktowych XY oraz ich podtypów.

Uwaga: Linie trędów nie są opisywane.

Aby odczytać opis wykresu, naciśnij INSERT+F1, gdy wykres posiada fokus.

Przykładowy opis wykresu:

• 
  Typ wykresu.
  
• 
  Tytuł wykresu.
  
• 
  Tytuły osi.
  
• 
  Ilość serii.
  

Każda z serii jest opisana nazwą serii podaną w legendzie i ilością punktów w serii.

Opis każdego z punktów składa się z numeru punktu, etykiety danych (jeżeli jest dostępna), nazwy kategorii i wartości.

Gdy opisywany jest wykres, dla którego nie są odczytywane wartości procentowe i jeżeli występuje kilka ciągłych kategorii o tej samej wartości, wtedy JAWS zamiast ogłaszać każdy identyczny punkt lub słupek, zbiera elementy i odczytuje cały zakres.

10.11Różne wskazówki na temat Excel

• 
  Skrót klawiszowy INSERT+F rozpoznaje cztery style podkreślenia, poprzednio podawane było tylko, czy występuje podkreślenie.
  
• 
  INSERT+5 i INSERT+F (po zmianie koloru na inny niż domyślny) rozpoznaje kolor tekstu w komórce.
  
• 
  JAWS automatycznie zaznacza plik na liście w oknie Otwórz lub Zapisz jako, jeżeli oznajmianie w JAWS zostało ustawione na poziomie Początkujący.
  
• 
  Pomoc Kontekstowa podaje ilość arkuszy w bieżącym skoroszycie. Do przechodzenia pomiędzy arkuszami możesz używać CTRL+PAGE UP lub CTRL+PAGE DOWN oraz CTRL+SHIFT+S.
  

Oznajmianie Początkujący

Podczas przemieszczania po arkuszu przy włączonym poziomie oznajmiania Początkujący, JAWS ogłasza "komentarz", jeżeli komórka ma przypisany komentarz, “formuła”, jeżeli komórka zawiera formułę i "hiperłącze", jeżeli komórka ma przypisane hiperłącze.

Maksymalna ilość wierszy

Maksymalna ilość wierszy w kolumnie to 65536, jednak JAWS tworząc listę komórek z bieżącej kolumny zawierających dane (CTRL+SHIFT+C) sprawdza tylko pierwsze 256 komórek. Jeżeli chcesz, aby JAWS przeszukiwał większą ilość wierszy, zmień wartość stałej MaxRowsToSearch w pliku excel.jsh. Zwróć uwagę, że stała ta nie może przekroczyć maksymalnej dozwolonej wartości dla typu integer w języku skryptowym JAWS.

Informacje o położeniu

Informacja o położeniu to element opcji oznajmiania dostępny w Menedżerze konfiguracji JAWS. Na poziomie zaawansowanym standardowo opcja ta jest wyłączona. Dla programu Excel opcja ta jest włączona. Informacje o położeniu są bardzo przydatne podczas pracy w tabelach. Program odczytuje informacje o przejściu do nowego wiersza lub kolumny. Aby wyłączyć tę funkcję, będąc w programie Excel uruchom Menedżera Konfiguracji JAWS. Z menu Ustaw opcje wybierz Opcje oznajmiania. Naciśnij klawisz TAB, aby przejść do przycisku Preferencje dla Zaawansowanego. Naciśnij ENTER na tym przycisku, w nowym oknie możesz zaznaczać oraz odznaczać opcje oznajmiania, jedna z dostępnych opcji to Informacja o położeniu.

Scalone komórki

Excel pozwala połączyć dwie lub więcej komórek w pojedynczą komórkę. Gdy zaznaczysz scaloną komórkę, JAWS ogłosi zakres scalonych komórek. Na przykład, jeżeli scalisz komórki A1, B1 i C1, po zaznaczenie tak stworzonej komórki JAWS powie "A1 do C1".

11Microsoft Outlook i JAWS

11.1Microsoft Outlook

Microsoft Outlook^™ to program do zarządzania informacjami i pocztą elektroniczną. Program Outlook udostępnia narzędzia, które pozwalają kontrolować wiadomości email, kontakty, terminy kalendarza, zadania i notatki. Współpracuje też z innymi aplikacjami pakietu Microsoft Office, aby ułatwić integrację i dostęp do informacji. Więcej informacji na temat programu Outlook znajdziesz na stronie http://www.microsoft.com.

Uwaga: Informacje w tej sekcji zostały przetestowane dla programu Outlook wersja 2000 i 2003. W innych wersjach tego programu JAWS może oferować inny poziom obsługi i udźwiękowienia.