Jismoniy tarbiya gigiyenasi va sportning tibbiy- fiziologik asoslari

Harakat malakalari hosil bo’lishining fiziologik mexanizmlari.
Xarakat malakalarining shakllanishi fiziologik jixatdan reflekslar mexanizmi bo`yicha yuzaga keladi. I.P.Pavlov va uning xodimlari olib borgan ishlar shartli reflekslar shartsiz reflekslar asosida yuzaga kelishini kursatgan. Puxta ishlangan shartli reflekslar asosida xam yangi shartli refleks xosil kilish mumkin. Xarakat malakasining shakllanishi fakat ishida bo`lgan shartsiz reflekslar yeki oldin xosil kilingan puxta shartli reflekslar asosidagina bo`lmaydi. Xarakat malakasining xosil bulishida oldin xosil bulgan malakalar xam qatnashadi.
M10
Sportchilarni kasallanishi va jarohatlanishi
Sog’liq holati deganda organizmning tashqi va ichki muxit omillariga nisbatan muvozanati tushuniladi. Bunda organizmning ish bajarish qobiliyati yurkori darajada bo’ladi. Kasallik holati esa shu muvozanatning buzulishi tushuniladi va organizmning ish bajarish qobiliyati keskin pasayib ketadi.
M11
Sportchilarda shifokor (tibbiy) pedagogik nazorat o’tkazish mazmuni va metodlari
Shifokor-pedagog nazorati shundan iboratki, o’quv trenerovka jarayonini mukammallashtirish maqsadida Shifokor va trener (jismoniy tarbiya o’qituvchisining) hamkorlikdagi ishidan iborat. Sportda Shifokor-pedagog nazorati pedagogik, medik va psixologik tekshirishning kompleks nazoratiga kiradi. Shifokor-pedagog nazorati 1950 yillarda nazariy va amaliy jihatdan ishlab chiqildi.
M12
Sportda ish qobiliyatini tiklash vositalari
Jismoniy tarbiya va sport mashg`ulotlaridan keyin ayrim organlarning funksional holatini tiklanishi 6-8 sutkadan keyin sodir bo`ladi. Ish qobiliyatini tiklantiruvchi vositalarni asosan 3 guruxga bulish mumkin Bular pedagogik. psixologik va medik biologik tiklantiruvchi vositalardir. Bular ichida yeng muximi bo`lib. pedagogik tiklantiruvchi vosita xisoblanadi
Mashg`ulotlar shakli: Amaliy (A)
A1
Amaliy mashg‘ulotlarda qo’llaniladigan asbob va uskunalar va metodlar
A2
Havo , suv va tuproq gigiyenasi.

A3
Sport inshootlari gigiyenasi va jismoniy tarbiya hamda sport bilan shug‘ullanuvchilarning shaxsiy gigiyenasi

A4
Jismoniy tarbiya va sport mashg‘ulotlari davrida ovqatlanish gigiyenasi
A5
Jismoniy tarbiya va bolalar sportining gigienik mohiyati
A6
Xar xil jismoniy chiniqqan sportchilarning o’lchamli ish bajarishda organizmning funksional rezervlarini tekshirish
A7
Siklik mashqlarda organizmda yuzaga keladigan fiziologik o’zgarishlar
A8
Atsiklik mashqlarda organizmda yuzaga keladigan fiziologik o’zgarishlar
A9
Statik ishlarni bajarganda organizmdagi funksional o’zgarishlarni o’rganish

A10
O’lchamli ish bajarishda organizmdagi fiziologik holatlar dinamikasini aniqlash (Ishga kirishish holati va turg’un holat.)

A11
O’lchamli ish bajarishda organizmdagi fiziologik holatlar dinamikasini aniqlash ( charchash va qayta tiklanish.)

A12
Jismoniy sifatlar ( kuch)ni tekshirish.
A13
Jismoniy sifatlar (tezkorlik)ni tekshiriish
A14
Jismoniy sifatlar (chaqqonlik va chidamlilik)ni tekshirish
A15
Yoshlar va o‘quvchilarni jismoniy tarbiyasida shifokor nazorati
A16
Jismoniy ish qobiliyatni aniqlash usullari (Garvard –Step testi)
A17
Yurak qon tomir tizimi, nafas olish organlari ,modda almashuvining buzilishi va tomir kasalliklari
A18
Jarohatlar va asab tizimi kasalligi, tayanch-harakat apparati kasalliklarini
A19
Yoshlar va o‘quvchilarning tibbiy guruhlarga taqsimlanishi .Bir tibbiy guruhdan ikkinchi boshqa guruhga o‘tish isboti va kuzatish usull O‘zini nazorat qilish qoidalari.
A20
Mushak yuklamasining bolalar nerv tizimi va tayanch-harakat apparatining funktsional holatlariga ta’siri
Yuqorida qayd etilgan amaliy mashg‘ulotlar mavzulari ishchi o‘quv
dasturida o‘quv soatlari hajmiga muvofiq “o‘rgatish”, “takrorlash”, “takomillashtirish”, asosida amalga oshiriladi.