Juviviscens

Quod mille minis , invita Minerva ,

studium vix delibantpueri, id etiam adolescenti

Democrito ita placuit, ut in

voluptuariam domum, quæhortapatemilque

ædibus sere adhærebat, secederet

, quo commodius in eo silentio

libris natur«que contemplationi dederetur;

revera ita desixus erat in cogitatione

animus , ut licet sacrisicium juxta

Orphei præscripta Deo Pani Pater

appararet , non adverterit , nisi tum demum

, cum monitus suit , facienti assisteret.

Hocexcolendæ mentis studium

quod voloptatis adoratio jurentuti a-

Jeoincommodo, quod rei augends: cu

pidiVita.

f

5

pidiras , quæ virilem sere ætatem fascinat

, nulla ratione potuerunt minuerc,

ao. extremam usque senectufem servavit

i ttmttim interest pulcherrimi olio a

fucris affue/cere. Auri pecuniarumque

contemptor,quam qui maxime: divitiat

mim, ut ait Seneca de providentia ,^tamftam

onus bona mentis projects.

Italics: sectæ princeps suit Pberetyies

, cui Pythagoras , & deinde Telauges

films , tanto parenti non impar , in Phi-

Josophico regno successit ; sceptrum.

deinde Xenophani datum , postea caput

renuntiatus est Parmeriides , post hunc

conscendit pulpitum z«» Eleatts , de

inde Leucippus, qui moriens Democrit$

locum cessit : antequam tamen has partes

obtincret , rempublicam administTavitpatrii

consilii arbiter, leges fan-

Jit ,optiraafque confuetudines 'nvexit i

ita, ut totius Civktatis curam oculos.

que in se converteret , &instar coelestis

cujusdam numinis coleretur. Verum

cum innata confirmataqueper tot aniiorum

curricula discendi/cribendique

Cupiditas t- eum publicis negotiis noa

laro subtraheret, quæreretque solitucJines,

sepulcris prxterea frequentan-

vires * felicem specierum vU

A 3 J&bis
6 Democriti

lib ilium opinionem explicaret, rarafque

vulgaribus ingeniis disciplinas ere -

deret , in dementiæ suspicionem venit :

neque satis ab ea suspicione ilium vindicavit

Hippocrates, quinetiam Sene

ca populari errato sit affensus. Divino

senis nostri judieio absglutus est , sapientiæque

cumulatissimæ renuntiatus,

quippe qui non seipsum modo, verum

etiamsiquem alioqueretur , sapientissimum

selici contagione faceret.

In ea solitudine libros conscripsit ,

quorum syllabum connectam i chymicis

vacabat operationibus ; naturæ ex-

,plorabat in plamis vires, astrorum naturam

motusque contemplabatur: ibi

ipecierum visibilium effuiiones, quibus

aded ætas nostra gloriatur , adinvenit

primus ; neque alia ratione frequentata

ab ipso sepulcra crediderim , quam

ut obscuritatis favore imagines rerum

melius detegeret ; illapsazenim perforamina

in obscurum species in oppositisparietibusalbisprodunt

sese. Astrologiam

calluit quam quimaxime, p!anetarumque

numerum septenarionon

limitari pronunciavit , authore Seneca ;

nostrisque ideo hujvis seculi Kepfeleris,

Gahloeis , Schemeris, Reitenifqueynlmzm

.præripuit- Prædixit plurima quæ divinitatit

Vita; 7

7

mtatis famam honoresque etiam conciiiarunt

, quod effectus naturales suit

ex cusis futuros præcognosceret. Etea

quænunc arcana pro plantis herbifque

fuandis , inscribendisfoecundandisque

a plurimis tanquam nova venditantur,

Democrito adscribi debent , testeConstarunoCæsarein

librisdeagricultura:

lac, ab Hippocrateoblatum, capellæ,

quæ primo pepererat, 8c nigneesse co

gnovit . diligentiæ curiosissimo miraculo.

Imo ut aliqua a festivo Philosopho

subdamus minus severa , puellam Hippccratis

com item, Virginem primo,sequenti

rero die foeminam salutavit,

qucd nocturnæ deflorationis vestigia

inejusoculis perciperet; invisa gene

ris humani dimidio fagacitate.

Facuodiæ erat gratissimæ, quæque

animos devinciret ; qui genuinus est

eloquentiæ character , unde in privatis

ettam sermocinationibus ea afferebat

sermonis condimenta , ut omnefastidium

abessct, arteque suit adeo

mirabili , ut, quod naturæ vires superat,

mortuam Darii Regis conjugera

ad vitam revocare lugenti principi,

consolationemque oranem respuenti

promiseiit : audivit magna cupiditate

A 4 audax
8 Dem OCR-it i

audax propositum Darius, recepiique

daturum se quidquid ad inseros relerandoscssetopus;

petiitaRcge, irium

nomitia, qui lux'Jsent minquam: tiactabilioremque

Regis animum ca propositione

, quæ communem ho annum

sortem explicat , itasolatus est,ut quiete

deinceps desideriumconjugispcrtulerit,

nihil i-ageniosius eo artisicu adinvenit

unquam Rhetorica , heclulianusin

Eft II. ad Ammnum. Morumpræterea

integritas pudicitiaque tmta , ut

rationibus exemploque rarurr. veneris

usum commendaret , ut post Plinium ,

ait Rodericus a caflro , I, l. ». 4. denature

tnulierum : unicum e conjuge silium

suscepit Protagoram A bderitent , qui a

patris sapientia abfuit , quantum a riro

puer,»/ testaturMliavu!, lib. 1 . c. 1 3 . Fatetur

equidem Laertius , Protagoram ,

.Dwwrw/auditorem, sedparencem asftgmt,

y1rte?nonem ; Apolhdorut , &Dion

in Perficis M

mer) quamvis tantum a præceptoris, vel

Patris sui Democriti abfuerit sublimitate,

Sapientia, vocabaturtestePhayorino,

elogioplane insigni, quodunica

inforraatum viventemque sapientia celebrat;

eumque valde suspexit Plato,

-« ui ei djalpgum inscribit , & Apule/us

9

inapoFog.&inflor. I. 3.

Katus eratadamieitias Democritus,

unde & Hippocrati medicorum Principi

percharus , quo etiam nomine venerationem

apud præcipuos medicinx

▼indices meretur : Philolaoususestfamiliarissime,

cum Leucippo doctiulmam

amicitiam coluit : atverononni-

1iil simultatis fovit in Anaxagoram,

cuem insecutus est publice, quod sibi

opiniones de sole , & luna arrogaret ,

quas a Democrito mutuas tantum habuerat

, eafque a priscis ad se deri vatas

ingenuo faniæ contemptu consessus est :

dignus plane cujus gloriæ consultum

sit , qui ita antiquorum dignitati favit :

cæterum præter eam simultatis occasionem

, aliam reserunt; Anaxagoras

ab tanti viri consortio auram captan*

popularem , ilium iis horis adivit,quibus

necessitas unumquemlibet ossiciosis

urbanitatibus deeffe cogit ; -exculatum

ergo colloquium est i quamrepulsam

inique ferens Anaxagoras , in sui

contemptum reflecti cxittimavit; sed

præter slilorum digladiationes , nihil

cruenti hxc inimicitia peperit : plurium

præterea familiaritatem fovit ,

quod scveritateni vitæ ,scientiarumqu*

profundissima arcana, mitis leporibut

A j con
IO DlMG- CR1TI

condiret , & facetissimus idem idemque

gravissimus videretur: præ»erea tot gentibus

lustratis , tot ingeniorum concursatione

cicur , excultulque animus , fa

cilitate ad .

fkfe.dutenim suns, qua prater ivftitutioitem

a puero urbanum fle\ibikmqtte reddunt

, gerere velsua velaliorum negotia ci-

%/ilia , & nationes luflrare.

Socratis ambivit colloquium , &-cum

Lycæi contentiones secissent Athenis

nomen , illucoccultus ingeniorum doctrinæque

explorator penet ravit , gloria

quam in illo litteratorum theatro tulisset

spreta i voluptatem præterea maledicentiæ

, quæ viros in litteris illustres

non raro titillat , ita aversatus est , ut

innoxiis facetiis solummodo luderet ,

serenoque potius vultu prodiret in publicum

,~quam (licet aliquantulo tempore

id abeo sitfactum) ut effuse riserit

semper, quod inepte quidam existima>

runt , hoc enim viro in Civitate sua

Præsidi ; Legiflatori , Principi , Philosopho

, omnem abstulisset authoritatem

, & qui , ob secessum solitudinisque

amorem , dementiæ est accusatus , ob

ridendi sine ansa consuetudinem stul-

*issimus levissimusque mortalium efset

asstimatus, tantum abest, utsafientia,

11

itrpus JapientU , Philtfephia , inscientist

fmtathles , ab Hipprocrate , Abderitani*

quos inter degebat, &Anaxagora esset

JaTutatus, aliisque nobilissimishonesta»

tusubiquefuifl'et elogiis: furorem potius

quam risum ipsi ^Atbtrueui , dr S#-

neca adscripsere , deditque inter alio»

Aristoteli occasionem , tantum tribuendi

in problematibus bili utrique , pro

præstantioribusingeniis,

Desecisse senio testaturLaertiusipene

furentem sub vitæ ultimam periodumscripsit

Athenxus, & ille quidem

odore panis ilium triduo vicam protraxiiTe

, dum Cerealia celebrarentur,

neejussorores funeris causa ab cætero

mulierum conventu abessent i hie au •

temaereomellefovisse vitam narrat in

lapientum coenis, lib.a. c.3.reveramelle

Pythagoricorum more delectabatur

Democritus : Pythagoræi enim prater

mel pani adhibebant omnino uib.il ,

Rogatusque Democritus. , quomodo

sinitati providendumesset , si exteritra ,

inquit , tie* , interior* meUe irrigentur.

Suam experientia valde favorabili cor*.

firmavit opinionem , vita ad centesimum

nonum annum prorogata. Sed

enim lege cautum erat, ne, quipatrimonium

consumpserat , sepeliretur, vi

vens

12

vens itaque (ibi justorum funebriutn

jus recuperavit Democntus , recitato

publiceeximiopalmarioque opere £uo,

quoddiacosmummagr)um,seudemundurufh

systematibus composuerat, unde

non sepulturæ modojus, verumetiam

quinquc aureorum millia pro lecturæsuæhonorarioobtulit,

eiquepositæ

sunt statuæ , quibus peculiaris honor

habebatur , culiqucin ejus honoreril

nummi. Senatus populique Abderitani

publico luctu ingenti pompa elatus

est. HæcfuitDemocriti vita, hicsinis.

Quoad ejus personam , babitumque

corporis , ut hoc annotationis a em us

Fhysiognomicis , & Metoposcopicis,

paucaannutavi. Ipsc Dcmocritus (ait

Hippocrares in Epistola ad Damagetum

) Sub ampla , ac bumilima platan*

sedebat investe crafa;citrahumerosdefinente

, solus, difcalceatus , Juperlapidea

fide,valde pallidtts ac macilentus, prcmiffk

barla. Lusciosis oculis fuisse, videtur

indicare Poeta vetus apud Gelliimi.

Democriti enim oculos dicit luscisicatosfuifl'ei

fontefuit mediocri, lineis

constanti tractu sulcatis , sed modice

longis , roinusque profundis , naso in

ter aqsiilum , & iimum , sed simo magis

, labris tantisper hiulcis , stat ura

quam

SfCRrPTA IJ

13

gtiamdivitem vocant : solitudini deditMS,

ubi solus nonnumquam subridebat

: I'narguendoaudax.plusquaniifceoft,

ut patet in EpistolaadHippociatem

; ingenio quoad mores priva»os

sen monasticam raro, quoad civiltm

iatyrico , ad politicam serio , ad ceconomicam

indifserent! : in physicis prxcelluit,

herbarum præsertim, magiæque

naturalis , ut vocant , arcana pleraque

prodidit, quod testantur Seneca,

Flinius ', Constantinus Cæsar; te m peramentoherculeofuit,

ex bi!e& melan

cholia; hxc constantem , ilia vividum

promptumque reddidit. Floruit maximesub

Peloponensiaco bello, 300. an-

Eoab V.C.ut rcsert Pliniusl. 30. c. 1.

Scripsit autem Moralia, Physics, Ma

thematics, Philologica , & Mechanics,

hæsunt quinque eyus operum classes: hi

verolibri quorum plerosquea Diogene

Laertio accepii rcliquoscumsuo testc

laudo.

Moralia.

1 Pythagoras.

a De affectu sapientis.

3 De his qux sunt apud inseros.

4 Tritogenia , hoc eft , quod omnium

trtbus fans , qu

14 D t ts • e i i t i

tineant.

% De probitatescu virtute.

6 Dj copire comu.

7 De sedationeanimi.&as est, detranquillitate

: ejus libri mentiontm fecit

Seneca.

8 Commentariorum vel domorum , id

est de oeconoroica disciplina.

9 Evesto, de felicitate , feu felici statu:

perieratjam Thrafyli tempore hie liber.

io Scrips( etiam librum , cujus titulus

trat, Sermooperis umbra, utxidetur

innuere t^4naxagoras.

1 1 Legates causæ.

P H Y S I C A. '

I Magnus diacosmus , palmarium Z>»-

mocriti opus , in 11. saltem librot divi

sion , quod tamen Leucippe adscribit

Theophrajlus , fed enim ilium pullice

recitavit, ut ait Antisthenes , citatur-

, sue a pluribus antique , tanquam legitimus

Democriti part as , ut ab Epicure*

epist. adHerodot.

a Parvus diacosmus : hie , & superior

de mundi machma agebat , jI titulus

idoeam dat libri ; hie tamen de hujut

mundi eompositione , alter verodemundo

isto, deque aliis , quos inmmeros fiii

ftrfuadebat.

3 Cosm»-

15

•3 Cosmographia. Lustratas ase provin

cial comple£iebatur,siquidem maximum

erbis partem ittderat.

4- De sideribus vagis, seu planetis: in

, ijlt Ubro alios planetas praterJeptem •vulgatos

asftrebat , quod posteanuntiisidereiprediderunt

: id extra dubium pmiit

Seneca I. 7. star. q. c. 3.

5 Denatura.

6 Denatura hominissivede came, hie

siber conjecratus eft Hippocrati a Democrito

, extat enim epistola ea de re

apud Hippocratem , nu. 37. qua quam

floride scripserit Democritus , manifests

apparet.

^ Demente.

8 Defensibus.'

9 Deanima. ;

10 Deliquoribus.

11 Decoloribus.

1 1 De differentibus fragoribus,ho<: eft ,

de sono.

«3 judicium rerum naturalium.

14 De imagine feu prævidentia.

15 Depestibus.

16 Normi feu canones: hoc est , princi

ple , & axtomata totius philosophise na

turals .

17 De ambiguis V &u dubiorum libji

ties.

*8 Cselel5

D E M O C R I T I.

iS Cælesies cause, five de inf.uxibtts,

\g Aer.iæ cau(x,J?vi de mteorologictj.

20 PIianæ czulæJd efi, defolcvel appa-.

rmtiis , quo in loco lucis , & umlnx

naturam explictt! t , &suh apparent Us

folares macidascimplexus ejl : Est autem

fol apud Macrob'mm phana , &•

phari2S ut apud Orpheum amor ita

vocatur , quiaex Chao appamit' prlmus:

fol Mtt em quod maxime appareat,

& quotidie orUtttrdkhur phanes.

21 Deigne,&dehisquæsuotinigne,

Cause. ,

ai Vocum cause.

X\ De ciusis plantarum, de semine,de

arborum fhictibus , qua in pane,

- quantum exce!l:ierit,conjice ah e\us inaufiriarumfragmentis,

quoe colleph in

fuo libra de agricultura Conjlantinut

Cafar, & Plinius , aliique.

24 De causis aniroalium.

jjDecausisfquivocisseupromifcuis.

16 Delapidib. hie tt'tam do&lffimm suit

D

des , fingendi fmaragdos , & quemlibit

infundendi colorcm rationes adinvenit,

ut ait Seneca,lib. 1 4.Epifi»la<»i,ebur

mollire noverat,aliaque irmumera.^

Zj De atomis Jcripsn librumi quemsibi

t W1'
17

SCR I PT A. If

'< Epifurus adscribebat , tit ex Halicar-

Tinffto eft autor Laertim. lib- 10. in £,

pktiri lit a.

a8 De imaginatione reliquit impeistslum

opus , qusmvts ill his vires diu ex.

fhrajfet.

29 Pramotiones medicinæ de ratione

victus. .

30 Intempestivoruin>& tempestivorum

caufe.

31 Defebre.

3; De excretis per tussim.

33 De insania: hunc emmlibrum fcrU

tcbat eoipso te#ipore, cum eum insanumjudicabant

Abderitoe, invention

tUi operi mcumbontem Hippocrates in

tpijlola ad Damagetum , num. 2 1 . Ipft

autem Dimocritttsfedspolis acjpbarit

tune commentaries feripfiffe risen in

ej,iji.adHippocratem,duofortask opera

habens proe manibtts.

34 Desimulacris vagantibus, seuspeciebus

visibilibus: id opus a. fe Jcriptum

ait Democritiu apudH'pp. intpijl.

nu.i.3.

Mathem atica.

1 Decontactucirculi,&sphæræ;

a Desentenriædifferertfiis,TiT» in quibus

Muthematici inter ft dijferant.

1$ DE MOCRITI

j DiGeometria.

4 De Geometricorum numeris , hot

est, desolvendis per numeros Geometric*

problematibus.

f Demutisacsolidislineis; has Euclides

, & plerique Mathematics comparabi/

eu & incommensurahiles vacant , nomenque

muti , ac Jolidi relinquunt Arithmetica.

6 Explicationes Mathematicas.

7 Magnus arinus , sive Astronomia ,

compleftens universam coeli machinam,

cum ea planetarum omnium ratione , ut

* pun&o undeprimo moxeric*perunt ,ad

teem redeant omnes : Et magnum qaidem

annum Democntus,alii Platonicum

dixere, nonnulliuniversalem ; Cicero in

fomnio Scipioms elegant er annum vertentem

vocat.

t Parapegma. Inftrumentum Astrommicum

, quo ortus occasusquc syderum

tempestatumque Jtgnificationes cogne-

Jcuntur , & inveniuntur : dicitur pa

rapegma quod ex multis partibus jit

compaBum , & concinnatum , ut ait

Suidas , ejusque instrument! memink

Vitrwvm I (f.c.T. rejpondetfortaffeipfi

quo nnnc utimur astrolablo ; vel planispahario

, aut armiUari fph

forte spharaChaldeorumsuit , qua pla- '

rimum

19

timum abejl tt spharisVtolomai , Lon.

gomontani , Orontii F'mai , -vulgarise,

llle analemma invents ; Longomontanus

lib. r . [phoericorum c. 4. sphar/m

Met p. circuits aqualibut compaBam,

Orontius 4. magnes circuks cum unt

' quadrante lib. f.cojmog c. 3. ©, aliam

e tnhus tantum circulk in lib. horelog.

vulgaris tropica , & minores circuit!

habet. Chaldaica autcm hemc-centricu

quibusdaxn , unoque horizonte constat,

"bisque . A Chaldeis Jstrolcgiam diditerat.

9 Certamcn clepsydræ : fae examen

"lotus clepsydra, cummetu cccli ± quem

ubrumsubtibjpmumfuifeoportet , agebat

enim de motuum , & temptrum

tommensuratione , & comparabihtate.

Sunt clepsydræ horologia ex aqua-

10 Cceli descriptio : hoc est, asterismi,

&consteUationts.

it Terræ descriptio.

12 Poli descriptio.

'3 R-adioruiri descriptio, five desto{t*

ffiimbw epticis , & Geometricis , &

prppagatione linearumphysicarum.

r4 De concentu,& harmonia.

*f De quaternario finp/iffe ait Plinius,

Jed m quibujdam exemplaribus Demetrium

ant or em \egi , aliis Democrttum,

lx^.c.6. Phi19

Demqcriti

Philologica.

i DePoesi.

% Decarminis venustate.

g De Homero , sive de verfuum recti ,

tudine.

4 Decansoni.s,&dislbnis rebus, id est,

. de sympathia,& antipathia.

^ Delinguis.

6 De carmine,

7 De verbis,&nominibus.

8 De Sacris in Babylone litteris, hoc tst%

hieroglyphictrum IcBura.

9 DehisquæsuntinMeroe.

io Oceaninavigatio.

ii HistoriaChaldaica.

iz Historia Phrygia

I j Chirocinera scripfit,idejl, itrtrum

magia 5 fen miraculis nmuralibus , ut

ait Vilnius , lib. 14. e. ij.ubiPytba-

. goroe i &Cliemporo medico illinsgloriam

ansert volumints , aitqueDem.O'

criti certe esse constat.

Mechanica, &Miscei.-

L A N E A. '

I De architectura , cujus ltgihu adin-

•venit modum concamtrationum , &

fomicum } siuamris Seneca lib. 14,

epift. 9 1 . frigidiffimo argumento ii (

veget, quod ante Bemocritum pomes

fierent;

21

fierent; equidem , sedmn erant somicati,

& per arcusinfluxi, ita ut e/fet tttius

iperis unica cla-vv , ut ante Europæorum

adventum in jimerica construct erant

inrapidiijimisfluviis pontes,sednihi'.crat

concamerati.

a De agriculture, in qua ,- quantum txteUutt,

tejiis esi Cotistaniinus Cæsar,

qui pulcherrima i/rventa Democrito

sdscripta refers , plusquam quadraginta

, dijpersa per omnes Juos agriculture

libros.

3 Depictura.

4 De re militarf, 8c armi?, roachinisque

proeclarum mechanicajcientioe argumentum.

f Problemata, quæ Chemica yocantur,

a Laertio , quodniocabulum nuspiam

inuenirepotui : anhgere deberemus potuis

Choenitæ ? { moitca enim est

differentia ) & sic Jensus huius tituli

ejset. Problemata , hoc efi , qu*siiones

qu

Viyales.. Chænix mim diuma efia

eB, ut ait La'irtiu» ,lib. 8 in Pytagora,

velpotius cum Choenices fuerint pedie*

quoedam , lignascilicet trafsa , rotunda,

infiar Choenicis (quod Paulo Æginttamensure

rtomen efi) in qua crum

immittebantur , did poijet problemata

Choeit
22

Ch

titrefpondentcmcaperent , & involve -

rent tts difficult atibut , quibus fe nanpos

set extric are , veluti qui in Choemcis

sen vincutis detinetur.

6 Compcsuit etiam de htrbis , ut ait Pittittu-.,

/ !<,- c i nisiforte liber isle Jtt

idem atque is, quem de agricultura , aut

deplantarum caufis recensuimu».

7 Videtur etiam Commentaria, &eluci-

. dationes edidtffe in libros z^fpeUonicts

Capridenit ,,&DardaniPhoenicii : ut

coUigimus ex Plinio , I. $ o. c. i . ubi ait ,

hosauthoresh Demotrito illustrates.

Hos verd libros omnes Democriti

memoriæ invidens Plato comburerc

statue-rat, ut ait Aristoxenus inhistoricis

comentariisapudLaertium ; cumque

maximam exemplarium copiam

magno fumptu majori diligentia congregasset

, ab hie impia designatione abductus

est Amyclæ , & Cliniæ Pythagoricorummonitis

; quodapudplerosque

diffusi essent hujusmodi libri : assentitur

Aristoxeno Laertius , silentiumque Platonis

de Democrito,grandem facit sceleris

siispicionem : non audebat , ut ait

Laertius , contra optimum philofophorum

inire certamen , neque vero florenti adeo

aominifuis laudibus voluit suffragan.

At

23

At quod Plato designaverat , exequutus

est Alexandri ope Aristoteles,

quasi parunvesset Alexandra, ilsemonarcham

redderet Asi-e , nisi Aristoteli

jus in philofbphos daret, qui quod sua

tantum, de tot antiquis, monumenta

superette voluit , tyrannidem in ingenia

videtur affectasse, ea ratione qui}

TurcarumDominusfratres necat suos,

ne in patemi impeni posseffionequenquam

rivalem habeat : aut eorum exemplopotiiis,