Məno to bərtər əz cano tən aməd
Ke cano tən ze əczaye mən aməd.
Yə᾽ni: «Mən və sən» ruh və cismdən üstündür, ruh və can «mən»liyin hissələridir.
Əlbəttə, onlar deyirlər ki, insan öz həqiqi «mən»liyini Allahı kəşf edəndə dərk edə bilər. İnsanın öz «mən»liyini müşahidə etməsi, heç vaxt Allahı dərk etməkdən ayrılmır və bu məsələ Qur᾽anda da bəyan edilib. «Allahı unutduqları üçün Allahın da onları özlərinə unutdurduğu [xeyirlərini başa düşməyən] kimsələrə bənzəməyin! Onlar [Allahın itaətindən çıxmış] fasiqlərdir!» (Həşr-19). Bunun özü geniş bir mövzudur.
Ariflər insanın «mən»liyinin filosofların dərk etdiklərindən dərin olmasına çox diqqət yetiriblər. Mühyiddin Ərəbi, İbni Sina kimi filosofları çox təhqir edib. Şəbüstərinin sözləri də eynilə Mühyiddinin sözləri kimidir.
Mövlana bir yerdə bu mətləbi çox maraqlı şəkildə bəyan edib:
Dostları ilə paylaş: |