Kamil insan Müəllif: Ustad Şəhid Mürtəza Mütəhhəri

BU MƏKTƏBİN ƏSAS SƏHVİ

Hədəfin həmişə «mən»in «biz»ə çevrilməsi və «mən»liyin olmamasını demək sosializmin əsas nişan və xüsusiyyətlərindən deyil. Onların əsas əlamətləri göstərdikləri yoldur. Onlar deyirlər: «Xüsusi mülkiyyət və sahibkarlıq «mən», ümumi və ortaq mülkiyyət isə «biz» yaradır.» Sosialistlərə cavab verənlər və ya vermək istəyənlər onlara belə deyə bilərlər: – Cənab sosialist! «Mən»liyi əşyaların insana aidiyyatı yaradır, yoxsa insanların əşyalara bağlılıqları? Əsas məsələ elə budur. İnsanlar arasında sərhəd çəkərək onların birliyini əşyaların insana aidiyyatı, yə᾽ni onun bir sıra şeylərə sahib olması və əşyanın onun malı olması yaradır, yoxsa bunun əksi?! «Mən»liyin yaranma mənşəyi insanın əşyaya malik olması və əşyanın insana aidliyi deyil. Məsələ tamamilə bunun əksidir. Belə ki, insanın əşyalara bağlılığı və əşyanın insana sahib olması, yə᾽ni insanın onlara qul olması, öz irfani terminimizlə desək, onun qəlbən əşyaya bağlanması, onu «mən» edir. İnsanın pul sahibi olması onu «mən» edərək «biz»liyi ondan almır, əksinə onu, pulun kölə və qulu olması «mən» edərək bizdən ayırır. Sosializm məktəbi deyir ki, «mən»lərin «bizə» çevrilmələri üçün sahibkarlıq və xüsusi mülkiyyəti aradan götürmək lazımdır. İslam isə sahibkarlığı aradan götürməyi lazım bilmir. O, «insan yetişdir, onu yaxşı tərbiyə et, insanlara uca və ali ideyalar ver ki, o nəyəsə sahib olanda o, şeylərə deyil, şeylər ona aid olsunlar və o, azad və sərbəst olsun!» deyir. Hansı insan «biz»dir? O, heç nəyi olmayan deyil, mə᾽nəvi azadlığa malik olan insandır. Birinin heç nəyinin olmaması onun «biz» olması demək deyildir. Bəli, əşyaya qəlbən bağlanaraq ondan asılı olmayan və əşyanın əsir etmədiyi insanın «mən»liyi həmişə «mən» deyil, «biz»dir. Sonra iki tərəfdən misal gətirərək belə deyirlər: – Biz həmişə dünyada bir şeyə malik olmalarına baxmayaraq, düzgün tərbiyə nəticəsində əşya əsiri olmayan insanların şahidi olmuşuq və belə adamlar indi də var. Əsl zahidlik və Nəhcül-bəlağə baxımından tərki-dünyalıq, dünyaya bağlanaraq onun əsiri olmamaq və ondan azad yaşamaq mə᾽nasındadır.