Kamran NƏZİRLİ
Yüklə 0,93 Mb.
|
2. Çay süfrəsi zəngin idi; süfrəyə təzə kənd yumurtasından tutmuş, qaymaq, mürəbbə, zəfəran ətri verən nazik ev peçenyelərinə kimi düzülmüşdü. Çay süfrəsi ətrafında söhbət uzandı və Qarton keltlər barədə öz mülahizələrini yürütməyə başladı. O, kelt mədəniyyətinin intibahı dövründən və özünün də kelt olmasından danışdı; ev sahiblərinin də əcdadlarının kelt olması xəbərindən vəcdə gəldiyini söylədi. Robert Qarton ağzında bürməli papiros yumşaq kresloya yayılıb altdan-altdan Əşürstü izləyir, soyuq, iynə kimi iti baxışlarını ona zilləmişdi; o, Uelslilərin zərifliyini göylərə qaldırırdı. Deyirdi ki, Uelsdən İngiltərəyə gəlmək çini qabı gildən düzəldilmiş boşqaba dəyişdirmək kimi bir şeydir. Amma bu Frənk, məlun ingilis, Uelsli qızın qeyri-adi gözəlliyinə və zərifliyinə diqqət yetirmədi. Qarton daha sonra qara yaş saçlarını pırtlaşdıraraq izah etməyə çalışırdı ki, on ikinci əsrdə yaşamış Uelsin el şairi Morqan-ap-Samfinqin əsərləri üçün bu qız gözəl təsvir obyekti ola bilərdi. Frənk Əşürst ayaqlarını qatdayıb at hörüklərindən düzəldilmiş nimdarlı dar divana yerləşdirmişdi; tünd qəlyan çəkirdi, demək olar ki, heç nə eşitmirdi. O, əlində təzəcə bişmiş peçenye dolu boşqabla otağa girən qızı gördü. Onun üçün Meqana baxmaq gülə baxmaq, yaxud təbiətin başqa bir möcüzəsi ilə əylənmək kimi bir şey idi; Frənk gözlərini düz qıza tuşladı; qız gözlərini aşağı dikdi, kipriklərini səyirdi və otağı lap siçan səssizliyi ilə tərk etdi.
Tavanı çatma şalbanlardan ibarət mətbəx ağ rəngdə səliqə ilə boyanmışdı; tavandan qaxac edilmiş donuz budu asılmışdı; pəncərələrin qabağında gil dibçəklərdə güllər vardı; divarlardan silah, kraliça Viktoriyanın portretləri asılmışdı. Mətbəxin rəfləri qədim qab-qacaqlarla, içi bal dolu gil bardaqlarla doluydu. Balaca taxta mizin üstündə kasalar və xörək qaşıqları düzülmüşdü; soğan şalğamlarının uzun bağlamaları tavandan düz mizin üstünə qədər sallanmışdı. Döşəmədə iki çoban iti və üç pişik uzanmışdı. Ocaq başında iki nəfər oğlan uşağı dinməzcə və farağat oturmuşdu. Ocağın o biri tərəfində isə gözlərinin rəngi açıq olan, enlikürək bir gənc tüfəngin qundağını təmizləyirdi; onun saçlarının və kipriklərinin rəngi də tüfəngin qundağı rəngindəydi. Missis Narrakombe böyük bir qabda nəsə ləzzətli qoxu gələn horra hazırlayırdı. İçəridə onlardan başqa daha iki oğlan da vardı;sifətləri soğan rənginə çalan bu qaragöz oğlan uşaqları divarın bir küncünə qısılıb nədənsə astadan danışırdılar. Pəncərə qabağında bir yaşlı kişi də oturub köhnə jurnala baxırdı; üzü tərtəmiz qırxılmışdı, alçaqboylu idi və velvet gödəkçə geyinmişdi. Təkcə Meqan elə hey əlləşirdi; gah boşqabları düzür, çəlləkdən mizə, mizdən çəlləyə doğru çevik hərəkətlər edir, gah da parçlara alma şərabı süzürdü. Qarton onların nahar edəcəklərini duyub dedi:
Hər ikisi cavab gözləmədən başdakı qonaq otağına qayıtdı; lakin gur işıqlı, ləzzətli və isti yemək ətri gələn adam dolu mətbəxdən sonra onların səliqə ilə ağardılmış otağı xeyli rahatsız və soyuq göründü; gənclər məyus halda kreslolarına yayındılar.
Frənkin dodaqları əsdi. “Bu Qarton necə qanmaz adammış! Maraqlı obyektə bir bax! Qız sadəcə çöl çiçəyidir, ondan fərəhlə zövq alasan gərək! Obyektə bax bir!” düşündü. Robert Qarton davam etdi:
Qarton dostuna sarı dönüb güldü. “Sən xalis kobud ingilissən!” – onun istehzalı və nifrətedici gülüşü sanki bu sözləri deyirdi. Frənk qəlyanını püflədi. “Qızı oyatmaq! Bu axmaq özü haqqında çox yüksək fikirdədir”. Sonra o, pəncərəni açıb bağa baxdı. Qaş qaralırdı. Saray və tövlələrin divarları tutqunlaşırdı; bağ-bağat keçilməz cəngəllik kimi görünürdü. Mətbəxdən ətirli qoxu gəlirdi. Hansısa sərçə - görünür, hamıdan gec yatan bir quş idi- ürkək-ürkək cikkildəyirdi. Yəqin qaranlıqdan qorxmuşdu. Tövlədən tappıltı və atların fınxırtısı gəlirdi. Ondan o yana isə çöl-biyabanlıq idi; lap uzaqdan tünd-mavi rəngə çalan səma görünürdü, orda təzə çıxan nöqtə boyda ulduzların közərməsini sezmək olurdu. Birdən bayquşun acıqlı ulartısı eşidildi. Frənk dərindən ah çəkdi. Belə bir gecədə gəzmək necə də gözəl olardı! Qarışıq nal səsləri gəldi, otlaqlarda üç qaraltı göründü; dayçaları gecə vaxtı qovurdular. Onların qara qıllı başları daş hasardan görünürdü. Frənk tənbəki çubuğunu taqqıldatdı; ordan qığılcım topası yerə, çəmənliyə töküldü. Gecə quşu səssizcə havada oynadı və güclə eşidələcək bir səslə cüyüldədi. Frənk əlini uzadıb açdı, əlinin içi nəm oldu; bu, şeh nəmiydi. Birdən lap yaxından uşaq sıs-küyü gəldi; atılan ayaqqabı və bir də zərif, cingiltili qız səsi qulağına dəydi. Görünür, qız uşaqları yatızdırmaq istəyirdi. İçəridən apaydın səslər gəlirdi:
Sonra yenə səs-küy, qaqqanaq, gülüş, zingilti, daha sonra yüngül şapalaq və gülüş səsləri bir-birinə qarışdı. Bütün bunlar o qədər aydın, ahəngdar gəlirdi ki, Frənk hətta yüngülcə səksəndi də. Kimsə nəyisə üfürdü; şam işığının nazik zolaqları pəncərə arxasından görünən qaranlıqda əriyib itdi; hər yan sükunətə qərq oldu. Frənk pəncərə önündən çəkilib kresloya oturdu. Dizi hələ də ağrıyırdı; qəlbində bir ölgünlük hiss etdi.
Frənkə elə gəldi ki, sükunət dolu bu dinc ətrafın içində onu yuxu basıb; əslində isə o, mürgüləyirdi, Qartonun nə vaxt içəri girdiyini, çarpayısında uzandığını gördü. Qarton uzanan kimi gecənin bu səssiz qaranlığını zəif xorultusu ilə şərəfləndirdi. Bu vaxt Frənk bayquşun çığırtısını eşitdi. Dizinin ağrısını hesaba almasaq, o, özünü demək olar ki, əla hiss edirdi; həyat qayğıları onun gecə sayıqlığına mane olmurdu. Axı əslində onun bir elə qayğısı-filanı da yox idi; hüquqşünas diplomunu yenicə almışdı, bir qədər ədəbi istedada yiyələnmişdi, ailəsi yox idi, ailə qurmamışdı, ildə dörd yüz funt da onu tamamilə təmin edirdi. Üstəlik bütün dünya onun üzünə açıq idi. Kimin nəyinə gərəkdi Frənk hara getdi, nə vaxt getdi və nə etdi, hə? Onun yataq yeri də Robertinki kimi bərk idi və bu da rahat yatmaq demək idi; adam bərk yataqda rahat yatır. Frənk uzanmışdı; baş tərəfinə yaxın açıq pəncərədən içəri dolan gecənin qoxusunu çiyərlərinə çəkirdi. Qartonla bağlı içində nəsə bir qıcıq yaransa da – bu, olan şeydi, xüsusilə bir adamla üç gün dalbadal bir yerdə qalanda belə şeylər baş verir - bu yuxusuz gecədə Frənkin təəssüratları apaydın və mülayim idi; arzuları isə əyləncəli maraqla uçurdu. Amma bir şey onun üçün aydın olmadı: bayaq mətbəxdə gördüyü tüfəng təmizləyən gəncin qəribə siması; oğlanın təəccüb dolu zillənmiş baxışları yadından çıxmırdı. Frənk mətbəxə girəndə qapı ağzında birinci onu müşahidə etmişdi, sonra gördü ki, həmin oğlan bardaqdan şərab süzüb gətirən Meqana iti gözləriylə baxır. Həm bu qırmızısifət, göygöz, saçları üzünə tökülmüş oğlanın siması, həm də qızın təzətər çiçək çöhrəsi onun təəssüratları içində yuvalamışdı. Pərdəsiz pəncərədən zəif işıq gəldi. Uzaqda inəyin yuxulu movultusu eşidildi. Yenə hər yan susdu. Arabir qaratoyuqların ahəngdar cikkiltisi gecənin sükutunu pozurdu. Frənk işıq gələn pəncərədən gözlərini çəkdi və bərk yuxuya getdi. Səhər Frənkin dizi əməlli-başlı şişmişdi. Görünür, onların səyahət gəzintisi burayacanmış. Qarton Londana qayıtmalıydı və o, günortaya yaxın Frənki istehza dolu təbəssümlə “cırmaqlayıb” getdi. Lakin bu “cırmaq yeri” Qarton yola çıxıb döngəni burulan kimi özünü büruzə verdi. Frənk bütün günü dincəldi; ağrıyan ayağını çıxarıb çəmənliyin üstündəki taxta oturacağa uzatdı; burda günəşdən xumarlanan şəbbü çiçəklərinin və qızılgüllərin qoxusu onu məst etmişdi; qarağatların ləzzətli ətri də bir yandan aləmi başına götürmüşdü. Frənk bu dəstgahdan nəşələnə-nəşələnə qəlyanını tüstülədir, xəyallara dalır, ətrafa tamaşa edirdi. Yazda fermada həyat qaynamağa başlayır;toyuqlar cücə çıxardır, ağaclar tumurcuqlayır, adamlar intizarla güllərin, çiçəklərin, bitkilərin təsə qönçələrini görməyə tələsir, mal-heyvanın təzə doğulan balalarına həvəslə qulluq edir, onlara nəvaziş göstərirlər. Frənk sakitcə oturmuşdu; dişi qazlardan biri yanlarını basa-basa altı dənə balasını düz onun ayaqları altına gətirdi; sarıdimdik boz qaz balaları təzətər otları xırda-xırda dimdikləməyə başladılar. Bu vaxt Missis Narrakombe və Meqan ona yaxınlaşıb soruşdular ki, ona bir şey lazımdır, ya yox. Frənk gülümsünə-gülümsünə cavab verdi:
Çay süfrəsindən qabaq Meqan və xalası onun ayağının şişinə diqqətlə baxandan sonra ilıq suda isladılmış və hansısa tünd məhlula batırılmış sarğı ilə Frənkin şişmiş dizini bağladılar. Onlar çıxıb gedəndən sonra Frənk qız haqqında düşündü; qız onun dizinə baxarkən necə də təəssüf və mərhəmət hissi keçiriridi! Qızın gözləri şəfqət hissi ilə dolmuşdu; Meqanın qaşlarını necə çatması və astadan “oyyyyy, ufffff!” deyə mülayimcəsinə səs çıxartması oğlanın nəzərindən qaçmadı. Necə oldusa, Frənk yenidən gedən dostunu xatırladı, ürəyində onu qınamağa başladı; Qarton bu qız haqqında necə axmaqcasına danışırdı?! Qız ona çay gətirəndə Frənk soruşdu:
Qız üst dodağını dişlədi və gülümsəməyə çalışdı; görünür, o, bu sualı nəzakətdən kənar hesab etmişdi.
Qız qaşlarını çatdı.
Qız gülümsədi. Frənk düşündü: “Bəli... sən ilahi bir məxluqsan!”
Qızın “hə, bəli, elədir, düzdür” sözləri Frənki çaşdırmışdı; o, necə mülayim, necə nəzakətli idi, ilahi! Meqan onun dediklərini tam anlamasa da, elə nəzakətlə təsdiqləyirdi ki, Frənk qıza heyran qalmaya bilmirdi.
Frənk bütün qəlbi ilə istədi ki, qızın əlindən tutub sıxsın, amma yalnız bunu söyləyə bildi:
Meqanın yanaqları yüngülcə qızardı.
Qız özünü itirdi və qaşlarını çatıb bir qədər də allandı, sonra çıxıb getdi. Frənk düşündü: “Bəlkə elə bilir mən ona sataşıram, ya da onu yoldan çıxarmaq istəyirəm? And içirəm ki, mənim belə bir niyyətim yoxdu!” Frənk elə bir yaşdaydı ki, bu çağda şair demişkən, adama elə gəlir ki, “gözəllik bir çiçəkdir” və bu çiçək adamın yalnız nəcib hisslərini oyadır. Frənk yan-yörəsinə diqqət yetirmirdi və Robert Qartonun “anqlosakson” tipi adlandırdığı oğlanın tövlənin qapısı ağzında durduğunu görmədi. Oğlanın əynində bulanmış velvet şalvar, göy köynək vardı, çəkmələri çirkliydi; bu qiyafədə o, çox mənalı görünürdü. Sifəti, əlləri qızarmışdı və saçlarının rəngi gündən bozarmışdı. Oğlan uzaqdan hərəkətsiz durub baxırdı; o, küt baxışlarını Frənkə sarı tuşlamışdı, üzündə heç bir təbəssüm yox idi. Birdən oğlan da Frənkin ona baxdığını zənn etdi və dərhal utancaq, tipik kəndli yerişi ilə dönüb getdi, evin tinini burulub gözdən itdi. Frənkin qanı qaraldı. “Nə qanmaz adamdı?!” düşündü. Bu adamlar ona necə də yaddılar! Nə qədər xeyirxah məqsədlə onlara yanaşsan da yenə görürsən ki, onlar sənin tayın deyillər! Hələ o qıza bir bax! Çındır ayaqqabıları, kobud əlləri! Hə, noolsun axı! Bunlar şərtdimi? Qartonun dediyi kimi, bəlkə elə bunun səbəbi qızın qanında Kelt qanı olmasındadır? Amma axı deyəsən qız elə anadangəlmə ledi4 kimi görünür? Əsl mirvaridir! Bəlkə də heç oxumağı, yazmağı da bilmir?! Dünən mətbəxdə gördüyü, üzü tərtəmiz qırxılmış adam həyətdəydi, itlə birlikdə o başa keçdi. O, inəkləri sağmaq üçün tövləyə qovurdu. Kişi axsayırdı.
Axsaq adam əlini öz yaralı ayağına vurdu.
Frənk iqtisadi cəhətdən heç kəsdən asılı olmayan adamlar kimi yüngülcə təəssüflənib başını buladı. Axsaq adam gülümsədi, sözləri əzə-əzə dedi:
Frənk gülümsədi. Hə, deməli qızın otlardan başı çıxır! Elə özü də çöl gülü kimidi! Axşam nahar elədi; bir qədər soyuq ördək əti və şor yedi, şərab içdi. Yeməkdən sonra Meqan içəri girib soruşdu:
Frənk tələsik ayağa durdu; o qədər tələsdi ki, ağrıyan ayağını unutdu və ilişib yıxıldı. Qız ürəkdən “uff” dedi və dərhal iki əlini də Frənkə uzatdı. Frənk qızın balaca, kobud, gündən yanmış əllərindən yapışdı; bu əlləri elə öpmək istədi ki! O, bu əllərin köməyilə ayağa qalxdı. Qız çiynini söykəyib Frənki qapıya qədər apardı. Frənk bu anlardan, hiss etdiyi canlı sipərin nəfəsini duyduğu anlardan aldığı ləzzəti dünyanın heç bir ləzzəti ilə müqayisə edə bilməzdi! Lakin o, vaxtında başa düşdü ki, çəliyi əlinə götürməlidir və mətbəxə girməmişdən qızın çiynindən əlini çəkməlidir! O gecə Frənk daş kimi yatdı və səhər yuxudan duranda artıq dizinin şişi demək olar ki, çəkilmişdi. O, günortaya qədər yenə çəmənlikdəki skamyada oturdu və özü üçün xırda para şeirlər yazmağa başladı. Günortadan sonra o, artıq uşaqlarla – Nik və Riklə birlikdə gəzə bilirdi. Şənbə günüydü, uşaqlar məktəbdən tez qayıtmışdılar. Qarasaç, qaragöz balaca dəcəllərin birinin yeddi, o birinin isə altı yaşı vardı. Uşaqlar tezliklə Frənkə öyrəşdilər; daha çəkinib-eləmir, onunla çənə vurmağa başladılar. Frənk uşaqlarla danışmağı bacarırdı. Saat dördə kimi uşaqlar ona artıq bütün sirlərini açmışdılar; quşları necə vurduqlarını, harda ovladıqlarını açıb-tökmüşdülər. Uşaqlar bircə balıq tuta bilmirdilər. Onlar şalvarlarını çirmələyib çay qırağında qarnı üstə uzanıb balıqları əllə tutmaq istəyirdilər. Əlbəttə, onlar heç nə tuta bilmədilər, çünki onların səs-küyü və qışqırtısından balıqlar hürküb qaçırdı. Frənk sahildə yekə bir daşın üstündə oturub uşaqlara tamaşa edir, ququ quşunun quqqultusuna qulaq asırdı. Oğlanlardan böyüyü, daha diribaşı Nik onun yanına gəldi, dedi:
Oğlanın tünd çəp gözləri qorxudan səyirməyə başladı, uşaq əlavə etdi:
Oğlan susdu. Birdən acıqlı-acıqlı dilləndi:
Oğlan incidi.
Frənk daha eşitmirdi. “Allah, sən bizi və cənab Əşürstü hifz elə!” O, yalnız bu sözləri eşidirdi. Nik onun susduğunu görüb təəccübləndi, sonra geriyə, çay qırağına götürüldü; ordan yenə qışqırıq və şappıltı səsləri gəlməyə başladı. Meqan çay gətirəndə Frənk soruşdu:
Meqan qorxdu və təşvişlə Frənkə baxıb dedi:
Qız yalvarışla əllərini oynadıb yenə dedi:
Qız cavab vermədi. Lakin Frənk birdən guya elə belə, sözgəlişi söz atdı:
Frənk gözlərini qıza zillədi, sonra soruşdu:
Qızın yanaqları qızardı; o, bir qədər tutuldu və otaqdan çıxdı. Frənk ehtiyatsızlıq etdiyinə görə bütün günü özünü söydü. Onun qalın çəkmələri göy zəngçiçəyi kollarını tapdalayır və bu zaman Frənk özü-özünü qınayırdı: axı nə üçün o, qızla söhbət zamanı belə gic-gic ifadələr işlətdi? Axı onun o ədabaz və şit Qartondan nə fərqi oldu? 3. Növbəti həftə ərzində Frənk bütün günü ağrıyan dizini ovxaladı, bir az həyət-bacada gəzdi. Builki bahar onun üçün əməlli-başlı bir kəşf oldu; Frənk heyrətedici duyğular içində fıstıq ağaclarının ağ-çəhrayı qönçələrinin açıldığını seyr etdi, şam ağaclarının günəşin zərrin şəfəqlərinin bozartdığı sarımtıl gövdələrini müşahidə etdi; təpələrin üstündəki qonur hörüklü ağacların əyildiyini gördü; küləyin yellətdiyi və xumarlandırdığı təzə otların nəfəsini, soyulmuş gövdələrdən ətrafa səpələnən qoxuları hiss etdi. O, çay qırağında uzanaraq tumurcuqlayan çiçəklərə tamaşa edə-edə bozarmış ayıdöşəyinin, adda-budda meşəliklər görünən yerlərdə böyürtkən kollarının çəhrayı rəngli meyvələrinə toxunarkən, ququ quşlarının quqqultusunu eşitdi; ağacdələnin taqqıltılarını və ətrafda uçuşan muncuq rəngli torağayların zəngulələrini dinlədi. O, ömründə belə bir yaz görməmişdi; bu yaz həm də onun içindəydi, bütün varlığına hopmuşdu. Gündüzlər ev sahiblərini demək olar ki, görmürdü; Meqan ona yemək gətirəndə də çox məşğul görünürdü; qız gah ev işləriylə, gah da həyət-bacada körpə heyvanlarla əlləşirdi. Frənk onunla söhbət etməyə macal tapmırdı. Lakin o, axşamçağılar mətbəxin pəncərəsi önündə oturub qəlyan çəkir, qoca Cimlə, ya da Missis Narrakombeylə söhbət edirdi. Meqan isə mətbəxdə səssiz-səmirsiz gah nəsə toxuyur, gah haranısa yığışdırır, gah da ora-bura vurnuxurdu. Bəzən Frənk pişik sayıqlığı ilə Meqanı süzür, qızın nəmli ala gözlərinin hərdən ona tuşlandığını görürdü; o, qızın qəmli, həm də zərif baxışlarını müşahidə edir və bu zaman özünü qeyri-adi dərəcədə bəxtəvər sayırdı. Bir dəfə bazar günü axşam Frənk bağçada uzanıb qaratoyuqların zəngulələrini dinləyərək sevgi şerləri yazırdı. Birdən o, qapının çırpıldığını eşitdi və Meqanın kobud, qırmızısifət Codan qurtulub qaçdığını gördü. Frənkdən bir qədər aralıda, təxminən iyirmi addımlıqda onlar göz-gözə dayanmışdılar; Frənk qalın otluqda uzanmışdı, onu görmürdülər. O, qızın qəzəbli və tutqun sifətini gördü; Meqan Conun əlləri arasından canını qurtarmağa çalışırdı. Oğlan, həmin o qırmızısifət Co isə necə də ehtirasa gəlmişdi! Bu səhnə Frənki elə dəhşətə gətirdi ki, o, qəflətən ayağa durdu; onlar Frənki gördülər. Meqan əllərini aralayıb uzaqlaşdı və ağacın dalında gizləndi. Co nəsə acıqla donquldadı və çəpərdən tullanıb gözdən itdi. Frənk yavaş-yavaş qıza yaxınlaşdı; qız ağacın arxasında durub dodaqlarını çeynəyir, kipriklərini sallamışdı; Meqanın saçları dağılmışdı; o, qeyri-adi gözəl görünürdü. Frənk dedi:
Qız qaşqabaqlı bərələ gözləriylə oğlana baxdı, dərindən nəfəs aldı və dönüb getdi. Frənk onun dalınca yeridi.
Qız dayanmadı, lakin Frənk onun çiynindən yapışdı və yüngülcə qızı özünə sarı çəkdi.
Qız ayaqlarını yerə döyəclədi, Frənk bir qədər güldü.
Frənk qızın əllərini tutdu, Meqan geri çəkildi və tamam qızardı. Onun qara telləri qoca alma ağacının tumurcuqlayan budaqlarına ilişdi. Frənk qızın əlini dodaqlarına apardı; o, özünü kütbeyin Co ilə müqayisədə əsl cəngavər kimi hiss elədi. Bəli, Frənk qızın o balaca, kobud əlinə dodaqları ilə azca toxundu. Birdən Meqan dayandı; elə bil titrədi və oğlana doğru qısındı. Frənkin canına istilik gəldi; o, zərif və ilıq bir nəfəs duydu. Doğrudanmı onun dodağının hərarəti belə bir gözəl, məsum, zərif və heyranedici qız üçün mənalıydı? Frənk ani və gözlənilməz ehtirasa uyaraq qızı qucaqlayıb özünə sarı çəkdi, onun alnından öpdü və dərhal da qorxdu. Meqanın rəngi qəflətən ağardı və qız gözlərini yumdu; uzun kipriklərinin qara kölgələri ağarmış yanaqlarına düşdü, qolları taqətsiz halda bədənindən sallandı. Qızın sütül sinəsinə toxunan Frənkin bütün vücudu gizildədi.
Frənk ağacın lap yerə yapışan əyri gövdəsinin üstündə oturdu; oğlan özünü itirmiş kimiydi; canında gizilti və titrəyiş duydu; gözlərini indicə onun başına tac qoymuş alma ağaclarının budaqları arasına zillədi; orda, çəhrayı qönçələr arasında yalqız bir ulduz parlayırdı – orda bir tumurcuq çiçəkləyirdi... Gör bir neylədi! Gözəlliyin onu ovsunlamasına necə yol verdi? Bəlkə günahkar yazdır, hə? O, özünü necə də xoşbəxt hiss etdi! Vicdanı incitsə belə, bəxtiyar idi; o, qalib gəlmişdi! Oğlanın bədəni yenə ehtirasdan gizildədi, içində ona bəlli olmayan, tanış gəlməyən duyğular baş qaldırdı. Bu nəyin başlanğıcıydı, hə? Ağcaqanadlar dişləyir, rəqs edən mığmığalar az qala onun ağzına girirdi; o, bunları hiss etmir, görmürdü; hər yan baharla nəfəs alır, baharla yaşayırdı. Ququ quşları daha bərkdən quqquldayır, qaratoyuqlar zəngulələrini gücləndirir, ağacdələnlərin taqqıltısı daha bərkdən gəlirdi; qızın saçları alma ağacının budaqları arasında görünməz olan kimi elə bil günəş də yox oldu. Frənk ayağa durdu və bağdan çıxdı; o, açıqlığa, düzənliyə çıxmaq istəyirdi; o, istəyirdi ki, içində baş qaldıran yeni duyğulara öyrəşsin. Frınk çox uzaqlara, süpürgə kolluqlarına tərəf getdi və hündür fıstıq ağacından qopan sağsağanın onun qarşısında xoş xəbər gətirən quş kimi hoppanıb-düşdüyünü gördü. Hələ dünyada heç bir kişi - beş yaşından bu yana - deyə bilməz ki, o, ömründə bircə dəfə də olsa sevməyib. Bir dəfə Frənk rəqs dərnəyində rəqqasə qızlara, daha sonra öz mürəbbiyəsinə vurulmuşdu; yay tətillərində müxtəlif qızları sevmişdi. Əslində o, heç vaxt sevgisiz, məhəbbətsiz yaşamamışdı; hər dəfə də az ya çox dərəcədə nəyəsə valeh olmuş, aldadıcı zərif hisslərlə yaşamışdı. Lakin indi, onu ağuşuna almış və bütün canını ofsunlamış bu duyğu yalançı deyildi; bu, tamam yeni bir hiss idi; bu hiss onun düşüncələrinə mükəmməl bir kişi gücü verirdi. Belə bir çöl gülünün əlindən tutub sıxmaq, onu dodaqlarına aparıb öpmək, hələ bu qızın zərif bədəninin titrəyişini yaxından duymaq – gör necə böyük bəxtəvərlikdir! Necə böyük həzzdir! Bəs indi neyləməli? Onunla necə görüşməli? Oğlanın ilk nəvazişləri ehtiyatlıydı; demək olar ki, bir qədər soyuq idi; lakin innən belə bu cür davam edə bilməz! O, duydu ki, qızın öpüşü onun əlini necə yandırdı; o, gördü və bildi ki, qız ona necə qısındı; onun əlini sinəsinə, ürəyinin üstünə qoydu! Qız onu sevir! Bəzilərini böyük sevgi azğınlaşdırır, amansız edir; bəzilərini isə, məsələn, Frənk kimilərini sevgi həlimləşdirir, mülayimləşdirir, ona heyrətamiz isti duyğular dalğası bəxş edir. İndi, bu anlarda qayaların arasında oturan Frənki də eynilə belə duyğular bürümüşdü; o, bir qədər əvvəl duyduğu yeni hissləri bir də yaşamaq istəyirdi; baharın onda oyatdığı duyğuları, qarışıq, lakin intizar dolu duyğuları yaşamaq istəyirdi. O, gah qürurlanır, gah da o alagöz, sadə, heyrətamiz kəndli qızının üzərində qələbə çaldığına sevinir, gah da ciddi və ayıq başla özü-özünə deyirdi: “Hər şey yaxşıdı, hər şey... Amma... sən heç bilirsən nə edirsən? Sən heç bilirsən bu işlərin axırı nə ilə qurtara bilər?..” O, havanın nə vaxt toranlaşdığını hiss etmədi; toranlıqda qədim assuri tikililərinə bənzəyən qayalar qüssəli görünürdü. Təbiət sanki pıçıldaıyrdı:”Sənin qarşında yeni dünya açılır!”. Bəzən insan, yay vaxtı saat dörddə durub sübhün alatoranlığına çıxır; heyvanlar, ağaclar, quşlar – hər şey ona təəccüblə baxır və ona elə gəlir ki, bütün külli-aləm bax elə indicə yaradılıb... Frənk daşların üstündə düz dörd saat, üşüyünə kimi oturmuşdu; sonra mamır basmış qayalardan aşağı düşdü, böyür-başında süpürgə kolları olan cığırla keçib çəmənliyə gəldi və yenə alma bağına qayıtdı; kibrit yandırdı və saatına baxdı. On ikiyə az qalırdı. Bağ zil qaranlıq idi və vahiməli görünürdü; bu qaranlıq onun cəmi altı saat bundan qabaq gördüyü axşam toranlığına, quşların civildəşdiyi və günün oxşayıb nazlandırdığı aləmin alatoranlığına bənzəmirdi. Frənk qəflətən burda keçən dinc həyatına özgə gözü ilə baxmağa başladı; ona elə gəldi ki, Missis Narrakombe o uzun ilanvari boğazını çıxarıb ətrafa iti nəzərləri ilə göz gəzdirir və narazı-narazı qaşqabağını tökür; o, təsəvvüründə Meqanın xalası oğlanlarının kobud, gülməli və etibarsız sifətlərini, qanmaz Conun hiddətlənmiş üzünü canlandırdı. Ona elə gəldi ki, bircə çolaq qoca Cim ondan şəfqətli baxışlarını əsirgəmir. Bəs kənd adamları! Tez-tez yanlarından ötdüyü qeybətcil qarılar və bir də onun öz dostları necə olsun bəs? O, dostu Robert Qartonun istehza dolu təbəssümünü xatırladı; Robert elə bu təbəssümlə onu cəmi on gün bundan qabaq tərk etmişdi. Rəzalətə bir bax! Frənk bir anlığa bu amansız və qansız dünyanı qarğıdı; o, istər-istəməz həmin bu dünyada yaşamağa məcbur olmuşdu! Bu vaxt onun söykəndiyi qapı bozardı; qapının üstündə nəsə parıldadı və dərhal da qaranlıqda itdi. Bu nədir, aydımı? Axı o, ayı çəpərin o başında görmüşdü, ay qıpqırmızıydı, bütöv idi, qəribə rəngdəydi! Frənk bağın içiylə addımladı; burda təzəcə yaşıllanan yarpaqların iyi gəlirdi; onun burnuna peyin və gecə rütubətinin qoxusu dəydi. Mal-qara saxlanan yerdə çoxlu inək gözə dəyirdi. Qaranlıqda onların əyri buynuzları ağaran xırda aypara şəklini xatırladırdı. Frənk ehtiyatla qapını açdı. Ev qaranlığa bələnmişdi. Frənk addımlarını səssizcə atmağa çalışdı və artırmaya girdi. Cavan qaraçöhrə ağacına söykənərək Meqanın pəncərəsinə baxmağa başladı; pəncərə açıq qalmışdı. Meqan yatmışdımı, ya bəlkə hələ oyaqdı, bəlkə elə Frənkin belə uzun müddətə qeyb olmasına açığı tutmuşdu? Meşədən bayquşun səsi gəldi; onun çığırtısı gecənin sakitliyini pozdu. Bayaqdan bağın arxa tərəfində axan çayın qıjıltısından başqa bir səs eşidilmirdi. Gündüzlər ququ quşlarının quqqultusu, gecə də bu bədheybət bayquşun qorxunc səsi... Çox qəribədir ki, bunlar hamısı Frənkin qəlbinin həyəcan və heyrətinə züy tutmuşdu. Və birdən Frənk pəncərədən qızı gördü; oğlan bir qədər yaxınlaşıb pıçıldadı:
Qız bir anlıq geri çəkildi və gizləndi, sonra yenə göründü və pəncərədən aşağı əyildi. Oğlan xəlvətcə otluğa yeridi və yaşıl taxta skamyaya qalxanda yıxıldı; bir anlıq nəfəsini içinə çəkib saxladı; səs-küy yaratmaqdan qorxdu. Qaranlıqdan qızın tutqun və hərəkətsiz sifəti ağarırdı; Meqan əllərini aşağı uzatmışdı. Oğlan sakitcə taxta oturacağı pəncərənin dibinə itələdi və üstünə çıxdı. Əlini qızın əlinə sarı uzatdı; qız giriş qapısının açarlarını əlində tutmuşdu. Oğlan iri, soyuq açarlara toxundu, sonra qızın isti əllərini bərk-bərk sıxdı. Frənk qızın azca aralanmış dodaqları arasından dişlərinə, dağılmış saçlarına və ağaran sifətinə baxdı. Qızın əynində paltar vardı – yazıq hələ yatmamışdı, şübhəsiz, onu gözləmişdi.
Yenə bayquş səsi eşidildi, itburnu kollarının qoxusu gəldi. Hardasa it hürdü, qızın barmaqları aralandı və qız otağın qaranlığına çəkildi.
Qız daha görünmədi. Oğlan bir qədər nəfəsini dərib oturacaqdan tullandı, sonra əyləşib ayaqqabılarını çıxartdı. Oğlanın xəlvətcə yerinə keçib yatmaqdan başqa yolu yox idi. Lakin Frənk uzun müddət hərəkətsiz qaldı. Ayaqları şehçiçəyindən keyləşmişdi; o, heç nə hiss etmirdi. Frənk qızın həyəcanlı, hürkək və gülümsər simasından, isti barmaqlarının hərarətindən məst olmuşdu. Yüklə 0,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|