Karoora fiizikaalaa fi faayinaansii bara 2009

Sirna Deggersaa, Hordoffii fi Gamagamaa

ATTDhMMO hanqinoota duraan gama Deggersaa, Hordoffii fi Gamagamaa turanii bu’uura irraa jijjiiruuf hojimaata Deggersaa, Hordoffii fi Gamagamaa ittiin raawwatu qopheessuun hudhaawwan gama kanaan jiran hiikuuf irratti karoorfatee jira. Haaluma kanaan bara baajataa kana irraa eegalee hojiin kun haala hirmaachiisaa ta’ee fi bu’aa irratti xiyyeeffateen qindoominaan kan gaggeeffamu ta’a. Haaluma kanaan:

• 
  Karoorri haala hirmaachisummaa qabuun ni qophaa’a, erga mirkanaa’ee boodasi hojjatoota hunda waliin marii bal'aan ni taasifama. Raawwii karoorichaatifis qophii barbaachisaan ni taasifama.
  
• 
  Gabaasni raawwii hojii ATTDhMMO fi DhMMO hundaa haammatu ji’a fi kurmaanaan qaama dhimmi ilaaluf kan dhiyaatu ta’a.
  
• 
  Gabaasni raawwii hojii DhMMO irraa ji'a ji'aan dhiyaatu xiinxaluun hanqinaalee mul'atan irratti duubdeebiin barrefamaan ni kennama.
  
• 
  Raawwii hojii DhMMO kurmaana kurmaan fi waggaatti waltajjii qopheessuun ni gamagama hanqinaalee mul'atan irratti kallattiin ni kennama.
  
• 
  Kurmaana kurmanaan supervizinii dirree geggesuun hojiiwwan DhMMOtiin hojjetaman ciminaalee fi hanqinaalee mullatan adda baasuun waltajjii gamagamaaf galtee ni ta’a..
  
• 
  Odiitiin keessaa adeemsa raawwii hojimaata mana hojichaatiin wal-qabatee geggeefamaan qorachuun hogansa mana hojiif eega dhiyeesee booda iddoo sirrefamnii fi tarkaanfii fudhatamuu qabu adda bahee ni raawwatama. Hanqinni Sirrefamaa fi Tarkaanfii fudhachuuf ka'umsa ta'an akka hin babal'aneef hanqinoolee adda bahan irratti ni hojjatama.
  
• 
  Manaajimentii mana hojichaa sagantaa idilee hojiilee isaanii ittin qoratan torbeetti guyyaa tokko ni qabaatu.
  
• 
  Hojii ji’a ji’aan harca’aan hafan cheeklistii qopheesanii ji’a itti aanuu keessatti raawwatamuu isaa hordofuu.
  
• 
  Raawwiin hojii tokko-shaneen, garee raayyaa fi gumii adda durootaatiin sagantaa qabameen gamagamamaa deema
  
• 
  Raayyaa jijjiiramaa ijaarameen guyyaa guyyaatti hojjataan tokko shaniin olmaa waljijjiruun torbeetti immoo hojii gamaggamuun ta.a
  

.

7. Kaayyoolee, Safartuulee, Manii fi Tarkaanfii-wwaan Tarsiimoo’aa (OMTI) Bara hojii 2009

7.1 Iskoor Kaardii sadarkaa mana hojii ATTDhMMO bara hojii 2009

KallattiMadaalii	Kaayyolee Tarsiimo’aa	Safartuulee kaayyoo	Raaw 2008	Karo 2009	Manii 2009 kurmaanan
					Kur 1ffaa	Kur 2ffaa	Kur 3ffaa	Kur 4ffaaa
Maamila Lammii	Amantaa maamilaa dabaluu	Amantaa dabale (%n)	64	70		67		70
	Itti quufinsa maammilaa dabaluu	Itti quufinsa dabale (%n)	68	73		70		73
	Fayyadamummaa maamilaa guddisuu	Fayyadamummaa maamilaa guddate (%n)	85	88				88
Faayinaansi	Gahumsaa fi bu’aa qabeessummaa baajataa fooyessuu	Gahumsa itti fayyadama baajataa dabale(efficiency) (%n)	83	87				87
	Qisaasama qabeenyaa xiqqeessuu	Qisasama xiqqatee (%n)	9	7				7
Adeemsaa keessaa	^Sirna karoora, hordoffii, deggersa, to’annoo fi gamagamaa fooyessuu	Fooyya’insa raawwii hojii dabale (%n)	86.5	89				89
		Uwwisa deeggersa,hordoffii fi gamaggamaa (%n)	69	74	68	70	72	74
	Hoggansa tarsimaa’a ta’e kennuun humna raawwachiisummaa DhMMO cimsuu	Dambiiwwanii fi qajeelfamoota hojii diriireen (%n)	62	70				70
		Raawwii hojii dabaleen (%)	86.5	89				89
	Muuxannoowwan gaggaarii qindeesuudhaan babal’isuu	Baay’ina muuxannoo gaarii qindaa’an (lakk)	3	6	1	2	1	2
		Muuxannoowwan gaarii babal’atan( lak)	2	4	1	1	1	1
	Qorannoo fi qo’annoo bu’a qabeessummaa dhaabbolee misoomaa guddisaan geggeessuu	Qo’annoo fi qorannoo gaggeeffame (%)	54	61				61
		Qaawwa humna raawwachiisumma guutame (lakk)	65	71				71
		Dhaabbilee misooma bu’aa qabeessa ta’an (lakk)	61.5	63.5				63.5
		Rakkoo DhMMO qorannoon adda bahe (lakk)	1	2				2
		Sadarkaa DhMMO adda bahe (lakk)	1	2				2
		hojii biizinasii dagaage deggersa kenname (lakk)	58	62				62
	Qorannoo qaawwaa gabaa geggeessuu	Qaawwa gabaa adda ba’ee furmaata argate (lakk)	1	2				2
	^Kenna tajaajilaa fooyessuu	Komii maamilaa xiqqaate(%n)	30	25				25
		Kenna tajaajilaa foyya’ee (%n)	70	76	72	73	74	76
		Humna raawwii ATTDhMMO dabale (%dhaan)	86.5	89				89
Ijaarsa Dandeettii	^Dandeettii raawwachiisummaa hoggantootaa fi hojjettootaa fooyyessuu	Hoggantootaa fi hojjettoota leenjii yeroo dheeraa fudhatan ( Lakk)	1	2				2
		Hoggantootaa fi hojjettoota leenjii yeroo gabaabaa fudhatan ( Lakk)	200	300				300
		Ga’ee hojjattootaa Digrii 1ffaa fi isaa ol qaban dabale (%n)	3	5				5
	Dhiyeessaa fi itti fayyadama teeknoloojii fooyyessuu	Humna namaa teeknoloojiitti fayyadame (%n)	91	93				93
		Uwwisa dhiyeessi teknooloojii dabale (%n)	60	65	62	63	64	65
		‘MIS’diriire (lakk)	75	81	76	77	79	81
	Aadaa fi naannoo hojii fooyyesuu	Gad-lakkisa hojjettootaa xiqqaate (%n)	4	3	3.8	3.6	3.2	3
		Itti quufinsa hojjetoota dabale (%n)	73	78		75		78

7.2 Iskoor Kaardii Hojii Ijoo Hordoffii To’annoo Deggersa fi Gaamagama Raawwii karoora DhMM

Kallatmadaa	Kaayyoo tarsiimo’aa	Safartuulee kaayyoo	Raaw 2008	Karo 2009	Manii 2009 kurmaanan
					Kur 1ffa	Kur 2ffa	Kur 3ffaa	Kur 4ffaaa
Maam	Amantaa maamilaa dabaluu	Amantaa maamilaa dabale (%n)	64	70		67		70
	Itti quufinsa maammilaa dabaluu	Itti quufinsa maamilaa dabale (%n)	68	73		70		73
	Fayyadamummaa maamilaa guddisuu	Fayyadamummaa maamilaa guddate (%n)	85	88				88
Faayinsaansii	Gahumsaa fi bu’aa qabeessummaa baajataa fooyessuu	Gahumsa itti fayyadama baajataa dabale(efficiency) (%n)	83	87				87
	Qisaasama qabeenyaa xiqqeessuu	Qisasama xiqqatee (%n)	9	7				7
Adeemsa Keessaa	^Sirna karoora,hordoffii, deeggarsa, to’annoo fi gamagammaa foyyeessuu	Fooyya’insa raawwii hojii dabale (%n)	88	89				89
		Uwwisa deeggersa,hordoffii fi gamaggamaa (%n)	69	74	68	70	72	74
	Humna raawwachiisummaa oggansa Dhaabbolee Misoomaa Cimsu	Qaawwa humna raawwachiisummaa guutamee (%n)	65	71				71
		Hojimaata ammaya’aa diriireen(%n)	58	66				66
		Raawwii hojii dabaleen (%n)	86.5	89				89
		Qajeelfama bulchiinsa qabeenya human namaa hojii irra oole (%n)	68	72				72
	Muuxannoowwan gaggaarii qindeesuudhaan babal’isuu	Walitti hidhamiinsa uumame (lakk)	6	9				9
		Qindoomina uumamen hojii hojjetame (%)	53	58				58
	Sirna walitti hidhamiinsa fi qindoomina dhaabbilee misooma gidduu fi qaamoota adda adaa cimsuu	Walitti hidhamiinsa uumame (lakk)	6	9				9
		Qindoomina uumamen hojii hojjetame (%)	53	58				58
	^Kenna tajaajilaa fooyessuu	Komii maamilaa xiqqaate(%n)	30	25				25
		Kenna tajaajilaa foyya’ee (%n)	70	76	72	73	74	76
		Humna raawwii ATTDhMMO dabale (%dhaan)	86.5	89				89
Ijaarsa Dandeettii	^Dandeettii raawwachiisummaa hoggantootaa fi hojjettootaa fooyyessuu	Hoggantootaa fi hojjettoota leenjii yeroo dheeraa fudhatan ( Lakk)	1	2				2
		Hoggantootaa fi hojjettoota leenjii yeroo gabaabaa fudhatan ( Lakk)	200	300				300
		Ga’ee hojjattootaa Digrii 1ffaa fi isaa ol qaban dabale (%n)	80	85	83		85	85
	Dhiyeessaa fi itti fayyadama teeknoloojii fooyyessuu	Humna namaa teeknoloojiitti fayyadame (%n)	91	93				93
		Uwwisa dhiyeessi teknooloojii dabale (%n)	60	65	62	63	64	65
		‘MIS’diriire (lakk)	75	81	76	77	79	81
	Aadaa fi naannoo hojii fooyyessuu	Gad-lakkisa hojjettootaa xiqqaate (%n)	4	3	3.8	3.6	3.2	3
		Itti quufinsa hojjetoota dabale (%n)	73	78		75		78