«karyer mexanik uskunalari» fanidan

32	10-12	110	-
18
12-14	95	45	14
14-16	80	50	10
16-18	75	55	8

Burg‘ilash stanogining yillik ekspluatatsion unumdorligini aniqlaymiz

metr/yil

2.3. Buldozer unumdorligini hisoblash
Buldozerning kon jinsini kesish va ko‘chirishdagi unumdorligi qo‘yidagi formula bilan ifodalanadi:

bu erda: V_v – burg‘ilanayotgan prizmaning xaqiqiy hajmi, , m³;
T_S –sikl davomiyligi, s;
K_iv – mashinadan vaqt davomida foydalanish koeffisienti, 0,75;
K_n – tashishda material yo‘qotilishini hisobga olish koeffisienti, 0,85;

Burg‘ilanayotgan prizmaning hajmi

_{m3
L = 4530 mm = 4,53 m
H = 2120 mm = 2,12 m}
Prizmaning burg‘ilanish koeffitsienti qiymati K_p – otval balandligi- N ning uning uzunligi - L ga va quyida keltirilgan kon jinslari turiga bog‘liq bo‘lib, quyidagicha aniqlanadi:
6-jadval

H/Lmunosabatlari	0,15	0,3	0,35	0,4	0,45
I a II toifadagi (svyaznыe) kon jinslari	1,45	1,25	1,18	1,1	1,05
(Nesvyaznыe) kon jinslari	0,87	0,83	0,85	0,77	0,67

Sikli vaqti T_S -telejkaning ishchi va bo‘sh yo‘nalishlardagi xarakatlanish vaqtiga teng.

T_S = t_r+ t_x+t_man+t_per =102,4+20+5=127,4 sek.
bu erda: t_r -ishchi, t_x–yuksiz yo‘nalishda, t_man -mayovrlar vaqti, va t_per- tezlikni o‘zgartirish uchun sarflangan vaqtlar; t_man+ t_per = 5 s.
t_r ishchi vaqti alohida bajariladigan jarayonlardan iborat bo‘lib, u kon jinsini qamrash, kon jinsini siljitish va kon jinsini to‘kish (yoki belgilangan joyga taqsimlash) dan iboratdir. Har bir jarayonni bajarish yo‘li (L₁, L₂, L₃) va tezligi ( _{1, 2, 3}) ma’lum bo‘lgan holda ish vaqti quyidagicha hisoblanadi:
Kon jinsini qamrashda t_r1=L₁/ ₁= 10/0,42=23,8 sek.
Kon jinsini siljitishda t_r2=L₂/ ₂= 55/0,7=78,6 sek.
Kon jinsini to‘kishda t_r3=L₃/ ₃= 0
bu erda, Kon jinsini qamrashda L₁= 6-10 m,  ₁=  _n∙(0,6÷0,7) =
=(0,7÷0,85)∙(0,6÷0,7)=0,42÷0,6 m/sek
Kon jinsini siljitishda L₂ ≤ 60 m,  ₂=  _n∙(1,0÷1,32) =
=(0,7÷0,85)∙(1,0÷1,32)=0,7÷1,13 m/sek
Kon jinsini to‘kishda L₃= 0 m,  ₃= 0;
t_x– yuksiz yo‘nalishda harakatlanish vaqti t_x= L_x/ _x=60/3 = 20sek
bu erda L_x = ≤ 60+5 m,  _x=2,8-3 m/sek
Nihoyat, buldozerning unumdorligini hisoblaymiz:

Buldozerning texnik unumdorligini hisoblaymiz:
m³/soat
- otvalning to‘lalik koefitsienti
- kon jinsining ko‘pchish koeffitsienti

Buldozerning ekspluatatsion unumdorligini hisoblaymiz:

m³/smena
- ish sharoitlari, mashinist kvalifikatsiyasi va kon-texnik sharoitlarni hisobga oluvchi kompleks koeffitsient bo‘lib, uning qiymati 0,6-1 oraliqda qabul qilinadi.
- smena vaqtidan foydalanish koeffitsienti, uning qiymati 0,8-0,9.
Bulьdozerning yillik unumdorligini hisoblaymiz
Q_g =Q_sm  nN=910,8 2 305=555,588 m³/yil