TALÂT TEKİN
Yazar, araştırmacı. 16 Temmuz 1927’de Tavşancıl-Gebze’de doğdu. Tavşancıl İlkokulunu, Üsküdar Paşakapısı Ortaokulunu, Haydarpaşa Lisesini (1945) bitirdi. Yüksek öğrenimini Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi olarak İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde tamamladı (1951). İzmir, Trabzon ve Bitlis liselerinde öğretmenlik yaptı. 1957’de öğretmenlikten istifa etti; Türk Dil Kurumunda gramer uzmanı olarak çalışmaya başladı. 1961’de ABD’ye gitti. California Üniversitesinde “Orhon Yazıtları” üzerine doktorasını verdi (1965).
California ve İndiana üniversitelerinde Türk dili ve Edebiyatı okutmanı ve profesörü olarak çalıştı (1961-1972). 1972’de Türkiye’ye döndü ve Hacettepe Üniversitesine girdi. 1976’da Türk dili profesörü oldu. 1994’te emekliye ayrıldıktan sonra İstanbul’da Yeditepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanlığında bulundu.
Türkoloji alanında kimsenin cesaret edemeyeceği, en karmaşık sorunlar ve konular üzerinde birçok çalışma yapmıştır. Eski Türk dili üzerine yazmış olduğu yazılar, kaynak olarak kabul edilmektedir. Orhun Yazıtları üzerinde Türkiye’de ilk çalışmaları yapanlardan biridir ve Göktürkçe konusunda yetkin isimdir. Türkiye’de çağdaş dil biliminortaya çıkmasında ve sistemleşmesinde oldukça etkili olmuştur. Türkoloji alanında aykırı bir isim olarak, pek çok düşünceye karşı çıkmış ve bunun gerçek olduğunu çok ayrntılıbiçimde açıklamıştır. Örneğin uzun ünlüler hakkında yazmış olduğu makale, uzun zamandır yanlış bilinen bir konunun Talat Tekin‘in ortaya attığı biçimde kabul görmesini sağlamıştır.
Türk ve dünya Türkoloji dergilerinde Türkçe ve İngilizce ilmî makaleleri yayınladı. Talât Tekin şiir de yazmıştır.
Şiirleri: Atatürk Gülümsedi (1982).
Diğer eserleri: A Grammar of Orkhon Turkic (1968), Ana Türkçede Aslî Uzun Ünlüler (1975; genişletilmiş 2. bs., Türk Dillerinde Birincil Uzun Ünlüler, 1995), Japanese and Turkish: Is Japanese Related to Turkish? (1985), Tuna Bulgarları ve Dilleri (1987), Orhon Yazıtları (1988; 2. bs., Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, 1995), Volga Bulgar Kitabeleri ve Volga Bulgarcası (1988), XI. Yüzyıl Türk Şiiri (1989), Hunların Dili (1993), Japonca ve Altay Dilleri (1993), Irg Bitig: The Book of Omens (1993), Tunyukuk Yazıtı (1994), Türkoloji Eleştirileri (1994; genişletilmiş 2. bs., 1997), Türk Dilleri (1995), Tarih Boyunca Türkçenin Yazımı (1998), Makaleler I (2003)
Doğum
|
20 Nisan 1969(46 yaşında)
Beypazarı, Türkiye
|
Dalı
|
Eski Türk Dili, Türkoloji
|
|
|
Çalıştığı yerler
|
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Anadolu Üniversitesi- Eskişehir,National Chengci Üniversitesi, Tayvan
|
Önemli başarıları
|
En genç Türkoloji Profesörü-2003 (33 yaşında)
|
Ankara Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü başkanlığı yapmış Türkolog ve dilbilimcidir. 1969'da Beypazarı'nda doğdu. Beypazarı Lisesi'nden mezun olduktan sonra 1986'da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne başladı
Fazîlet-nâme (İnceleme-Metin-Sözlük) adlı bitirme tezi ile 1990 yılında mezun oldu. Aynı yıl Eski Türk Dili Anabilim Dalı'nda lisansüstü öğrenime başladı.
1992'de Rabguzî'nin Kısasü’l-Enbiyâ adlı yüksek lisans tezini, 1995'de Kısas-ı Rabgûzî adlı doktora tezini tamamladı.
2003'te profesör, 2009'da bölüm başkanı oldu. Halen Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde öğretim görevlisidir. Önemli yayınları arasında Türkçe İlk Kuran Tercümesi, Orhun Türkçesi ve Uygur Türkçesi gibi alanında ihtiyacı karşılayan yapıtlar vardır.
KİTAPLARI:
-
Rabgûzî Kısasü’l-Enbiyâ I. (Giriş-Metin-Tıpkıbasım), Türk Dil Kurumu Yayınları:616s., Ankara 1997.
-
Rabgûzî Kısasü’l-Enbiyâ II .Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınları:, 820s., Ankara 1997.
-
Nehcü’l-Ferâdîs III. Dizin-Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları:538s., Ankara 1998.
-
Harezm-Altın Ordu Türkçesi, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 111s., İstanbul 2002.
-
Türkçe İlk Kur’an Tercümesi. Karahanlı Türkçesi (Rylands Nüshası). Giriş-Metin-Notlar- Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınları:964s., Ankara 2004.
İNCİ ENGİNÜN
6 Ağustos 1940 tarihinde İstanbul'da doğdu. 1950 ile 1957 yılları arasında Edirne milletvekilliği yapan Mehmet Enginün ile Bedia Enginün'ün kızı olan yazar, ilkokul yıllarını Uzunköprü, Çorum ve Ankara'da geçirdi; orta ve lise öğrenimini TED Ankara Koleji’nde tamamladı (1959). Mine Enginün adında bir kız kardeşi bulunmaktadır.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdikten sonra 1963’te aynı bölümün Yeni Türk Edebiyatı kürsüsünde asistan oldu ve uzun yıllar Prof. Dr. Mehmet Kaplan’la birlikte çalıştı. Yeni Türk Edebiyatı alanında Tanpınar ekolü olarak nitelenen ve hocası Mehmet Kaplan’ın başını çektiği eleştiri geleneğini devam ettiren isimlerden biri oldu. "Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatında Shakespeare Tercüme ve Tesirleri" başlıklı tez çalışmasıyla 1968 yılında doktor unvanını, Halide Edib Adıvar'ın Romanlarında Doğu ve Batı Meselesi adlı eseri ile 1974 yılında doçent unvanını aldı. 1984′te profesörlüğe yükseldi. Aynı yıl Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne geçti (1984). 1997'de emekliye ayrılana kadar öğretim üyeliğinin yanı sıra senato ve yönetim kurulu üyeliklerini yürüttü. Bölüm başkanlığı, dekan yardımcılığı, dekanlık, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü müdürlüğü gibi idari görevlerde bulundu. Amerika’daki Columbia Üniversitesi’nde (1979-1980), Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nda (1982-1984), Erciyes Üniversitesi (1986), Uludağ Üniversitesi (1996-1998) ve Boğaziçi Üniversitesi’nde (1996) ders verdi.
Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu asli üyesi olan İnci Enginün aynı zamanda ARIT (Türk Amerikan İlmî Araştırmalar Derneği), İLESAM (Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği), Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği, Türk Kültürünü Araştırma Derneği üyesidir. 1988-1993 arası UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Yönetim Kurulu üyeliğinde de bulunmuştur.
Makaleleri Hisar, Türk Kültürü, Tarih, Millî Kültür, Hareket, Türkiyat Mecmuası gibi dergilerde yayımlanan Enginün’ün İngilizceden çeviri makale ve kitapları da vardır. 1981'de Devrin Yazarlarının Kalemiyle Millî Mücadele ve Gazi Mustafa Kemal adlı kitabıyla Türkiye Milli Kültür Vakfı Ödülü'nü aldı; 1992'de Mukayeseli Edebiyat, 2000 yılında ise Araştırmalar ve Belgeler adlı eserleriyle TYB (Türkiye Yazarlar Birliği) tarafından eleştiri dalında iki kez "Yılın Yazarı" seçildi. Ayrıca, Türk edebiyatı üzerine birçok kitap hazırlamış ve derlemiştir.
Eserleri:
ENGİNÜN, İnci (2013), Abdülhak Hamit Tarhan Bütün Şiirleri, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (2004), Halide Edip Adıvar, İstanbul: Toker Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (2008), Günlüklerin Işığında Tanpınar'la Başbaşa, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (1999), Mukayeseli Edebiyat, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (2000), Abdülhak Hamid'in Hatıraları, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (?), Küllerinden Doğan Anka, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (?), Karlar Altında Nevbahar, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (2000), Halide Edip Adıvar'ın Eserlerinde Doğu Ve Batı Meselesi,İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci - KERMAN, Zeynep (1992), Ali'ye Mektuplar, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (?), Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (2013), Yeni Türk Edebiyatı Tanzimat'tan Cumhuriyet'e, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (2011), İnci Enginün Kitabı, İstanbul: Dergah Yayınları.
ENGİNÜN, İnci (2011), Bir Sığınak Olarak Kitap Ve Edebiyat, İstanbul: Dergah Yayınları.
Dostları ilə paylaş: |