Kavşak ve kavşaklarda sinyalizasyon

T.C.

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ

TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ

YAPI EĞİTİMİ BÖLÜMÜ

KAVŞAK VE KAVŞAKLARDA

SİNYALİZASYON

DANIŞMAN

Öğr. Gör. Şemsettin KILINÇASLAN

HAZIRLAYAN

Yunus UYSAL

ISPARTA – 2001

KAVŞAK VE KAVŞAKLARDA SİNYALİZASYON

Yunus UYSAL

Yapı Eğitimi Bölümü
Haziran - 2001

ÖZET

21. yüzyıla girerken, çağın ilerlemesiyle artan nüfusun yol açtığı trafik artışı günümüzde büyük bir sorun haline gelmiştir. Bu trafik sorunu gelişmiş batı ülkelerinde teknik ve bilimin geliştirilmesi ve uygulanması sayesinde en aza indirilmiştir.

Türkiye’de ise konu ile ilgili planlamacılar ve uygulamacılar için ulaştırma ile ilgili altyapı ve tesislerin seçimi inşası ve işletilmesi hususlarında ülke olanak ve koşulları ile teknolojik gelişmeler yanında günümüz toplumunun belirtilen istek ve şikayetlerinin de nazara alınması gerekmektedir.

Trafiğin en fazla sorun olduğu yerlerden birisi de kavşak ve kavşak alanlarıdır. Bu kavşakların düzenlenmesi, planlanması ve işletilmesi için o kavşak alanının önce iyi bir şekilde etüd edilmesi ve sorunlu olabilecek noktaları tespit edilip bu noktalara yapılabilecek olan iyileştirme çalışmaları gerekli kural ve yöntemler çerçevesinde yapılmalıdır.

Kavşaklarda trafik sorununu çözmek ve kavşaktaki trafik akışını düzenli ve güvenilir bir şekilde sağlamak için köprülü kavşak ya da sinyalizasyona başvurulabilir. Köprülü kavşaklar, kesişen yolların farklı düzeyden geçirilerek, kesişmelerin kaldırıldığı bir kavşak çeşididir. Bu yöntem sayesinde trafik güvenliğinin çok iyi bir şekilde sağlanmasına karşın çok pahalı kavşaklardır. Bu kavşağın yapılması için o kavşak alanında çok büyük trafik sorununun olması ve kavşak yapıldıktan sonra geliri giderinden fazla olması gerekmektedir.

Sinyalizasyon ise kavşaklar üzerinde belirtilen yerler üzerine yerleştirilen ışıklı işaretlerdir. Bu işaretler trafiğin güvenliği ve kontrolü için; sürücü ve yayaların dikkatini çekebilmeli, basit ve kesin anlamları olmalı, sürücü ve yayaların saygı göstermeleri ve uymaları, ayrıca en önemlisi sürücülere durma ve geçme için yeterli zamanı tanımalıdır.

Trafik sinyalizasyon sistemlerinin gerek projelendirilmesi, gerekse uygulanması oldukça basit görünmekle birlikte küçümsenmemeli, kullanılacak cihaz ve gereçler ihtiyaca uygun biçimde titizlikle seçilmeli, ne yetersiz ne de fazla olmalıdır.

Kazaların büyük bir çoğunluğunun olduğu kavşaklarda yukarıda açıklanan bu bilgiler çevresinde yapılabilecek olan planlama ve projelendirmeler bu sorunu en aza indirir ve kavşaklardaki trafik akışını güvenli ve huzurlu bir şekilde sağlar.

TEŞEKKÜR

Bu çalışmanın hazırlanıp rapor haline getirilmesinde yardımcı olan Süleyman Demirel Üniversitesi Teknik Eğitimi Fakültesi hocalarına, çalışmanın titizlikle incelenerek tez haline getirilmesini sağlayan Yapı Eğitimi hocalarından Öğr. Gör. Şemsettin KILINÇASLAN’a ve tüm sınıf arkadaşlarıma katkıda bulunduklarından dolayı teşekkürü borç biliyorum.

Haziran 2001 – Isparta Yunus UYSAL

İÇİNDEKİLER

KAVŞAK VE KAVŞAKLARDA 1

SİNYALİZASYON 1

KAVŞAK VE KAVŞAKLARDA SİNYALİZASYON 2

ÖZET I

TEŞEKKÜR II

İÇİNDEKİLER III

ŞEKİLLER LİSTESİ IV

TABLOLAR LİSTESİ VI

3. SİNYALİZASYON 28

4. TERİMLER VE TANIMLAR 29

4.1 Yol ve Trafik Terimleri 29

4.2. Sinyal Elemanları Terimleri 30

4.3. Sinyalizasyon Proje Terimleri 32

5. SİNYAL ELEMANLARININ ÖZELLİKLERİ 35

5.1. Ünite Ve Cepheler 35

5.1.1. Ünite 35

5.1.2. Taşıt Cephesi 36

5.1.3. Yaya Cephesi 37

5.1.4. Filtre 37

5.2. Işıkların Anlamları 37

5.2.1. Standart Işıklar 37

5.2.2. Yanıp Sönen Işıklar (Flaş) 38

5.2.3. Diğer Işıklar 38

5.3. Hız Göstergeleri 39

5.4. Sinyal Direkleri 40

5.5. Diğer Elemanlar 40

5.5.1.Trafik Kontrol Cihazı 40

5.5.2. Uyarıcı (Dedektör) 41

5.5.3. Işıklandırılmış İşaretler 42

5.5.4. Şerit Kontrolü İşaretleri 42

5.6. Direk ve Cephelerin Yerleştirilmesi 43

5.6.1. Direklerin Yerleri 43

5.6.2. Cephelerin Ayarlanması 43

5.6.3. Cephelerin Sayısı 45

5.6.4. Uyarıcıların Yerleri 45

5.6.5. Ünitelerin Görünürlülüğü 46

5.6.6. Hız Göstergelerinin Yerleri 46

5.7. Örnekler 47

5.7.1. Basit Bir Kavşakta Direk Ve Cephelerin Yerleştirilmesi 47

5.7.2. Dörtlü Bir Kavşakta Direk Ve Cephelerin Yerleştirilmesi 48

5.7.3. Uyarıcı Yerlerinin Ayarlanması 48

6. SİNYALİZASYON SİSTEMLERİ 51

6.1. İzole Sistemler 51

6.1.1. Sabit Zamanlı Sinyalizasyon Sistemi 51

6.1.2. Trafik Uyarmalı Sinyalizasyon Sistemleri 52

6.1.3. Yaya Uyarmalı Sinyalizasyon Sistemi 52

6.1.4. El İle Kumandalı Sinyalizasyon Sistemi 53

6.2. Koordine Sistemler 53

6.2.1. Senkronize Sistem 53

6.2.2. Alternatif Sistem 54

6.2.3. Progresif Sistem 56

6.2.4. Arazi Trafik Kontrolü Sistemi 57

7. GEREKLİLİK VE SİSTEM SEÇİMİ KRİTERLERİ 58

7.1. Genel Koşullar 58

7.2. Sinyalizasyonun Yarar ve Zararları 59

7.2.1. Sinyalizasyonun Gecikmeler Üzerinde Etkisi 59

7.2.2. Sinyalizasyonun Kazalar Üzerinde Etkisi 60

7.3. Değerlendirmede Kullanılan bilgiler 60

7.3.1. Taşıt Trafiği Özellikleri 60

7.3.2. Yaya Trafiği Özellikleri 61

7.3.3. Kaza İstatistikleri 61

7.3.4. Geometrik Özellikler 61

7.4. Sinyalizasyon İçin Gerekli Koşullar 61

7.4.1. Minimum Taşıt Yoğunluğu 62

7.4.2. Ana yol Trafiğinin Kesilmesi 62

7.4.3. Yaya Yoğunluğu 62

7.4.4. Trafik Kazaları 62

7.4.5. Birleşik Koşullar 62

7.5. Sistem Seçimi 62

7.5.1. Yarı Trafik Uyarmalı Sistem 63

7.5.2. Tam Trafik Uygulamalı Sistem 63

7.5.3. Yaya Uyarmalı Sistem 63

7.5.4. Koordine Sistemler 64

8. SONUÇ VE ÖNERİLER 65

KAYNAKLAR 66

ÖZGEÇMİŞ 67

EKLER 68

EKLER ................................................................................................................................68