Kazanç sağlamak amacına yönelik olmamak ve sürekli yerleşmemek koşulu ile bir yere seyahat ve orada kalmak sonucu ortaya çıkan olaylar ve ilişkiler bütünü

Kazanç sağlamak amacına yönelik olmamak ve sürekli yerleşmemek koşulu ile bir yere seyahat ve orada kalmak sonucu ortaya çıkan olaylar ve ilişkiler bütünü..

• Kazanç sağlamak amacına yönelik olmamak ve sürekli yerleşmemek koşulu ile bir yere seyahat ve orada kalmak sonucu ortaya çıkan olaylar ve ilişkiler bütünü..

• Sürekli yaşanan yer dışına

• Tüketici olarak

• Seyahat etmek

• Geçici konaklama (24 saat yada geceleme)

Seyahat eden kişidir. Peki ziyaretçi ???

• Seyahat eden kişidir. Peki ziyaretçi ???

• Ziyaretçi ikamet ettiği yer dışına çalışma harici bir nedenle seyahat eden kişidir.

• Günübirlikçi ise turistin sahip olduğu özellikleri gösteren ancak gittiği yerde bir geceden az kalan kişidir.

Harcanabilir gelir

• Harcanabilir gelir

• Boş zaman

• İstek (motivasyon)

• Eylem (Çevre dışına Yolculuk, konaklama vs.)

Doğal, tarihi, kültürel ve sosyal çevreyi tanıma isteği

• Doğal, tarihi, kültürel ve sosyal çevreyi tanıma isteği

• Eğlenme ve dinlenme isteği

• Kendini evinde hissetme isteği

• Hoşgörü beklentisi ve denetimsiz yaşama isteği

• Güvenlik (can ve mal) isteği

• Rahat yaşam koşulları ve hizmet kalitesi beklentisi

• İdari işlemlerde kolaylık

Olayların birbirini izlemesine bakarak zihnimizde yarattığımız ve yine olayların içinde sürüp gideceği düşünülen, başı sonu belli olmayan soyut kavram(görelilik)

• Olayların birbirini izlemesine bakarak zihnimizde yarattığımız ve yine olayların içinde sürüp gideceği düşünülen, başı sonu belli olmayan soyut kavram(görelilik)

• Astronomik zaman(değişmez); Fizyolojik zaman (değişkendir)

• Somut zaman (saat, saniye gibi ölçülebilen); soyut zaman (ölçülemeyen)

• Zaman anlayışı (zamanı planlamak-kullanmak-israf)

İş gerilme ritmi yaratarak boş zamanı anlamlı kılar. Bu sayede gevşeme ritmi ile denge sağlanır.

• İş gerilme ritmi yaratarak boş zamanı anlamlı kılar. Bu sayede gevşeme ritmi ile denge sağlanır.

• İş ve boş zaman (varolma zamanı da dahil olmak üzre) dengeli bir insan yapısı için kaçınılmazdır.

• Üretim-sosyalleşme

• Gerilme-gevşeme

• Kendisi-çevresi

Eski Yunanda çalışmanın teşviki (mutluluğun temeli)

• Eski Yunanda çalışmanın teşviki (mutluluğun temeli)

• Roma’da “tanrıya hizmet”

• Sanayi devrimi (15 saat iş) “iş hayatın tadıdır” (ALMAN ATASÖZÜ)

• Günümüz teknolojik ilerlemesi (boş zaman artışı) Aynı zamanda –Yabancılaşma; -Yoksulluk ve yoksunluk

Leisure (“loisir” fırsat tanıma, serbest olma; “license” selahiyet vermek; “libery”-”licere” izin; )

• Leisure (“loisir” fırsat tanıma, serbest olma; “license” selahiyet vermek; “libery”-”licere” izin; )

• Genel faktörler: toplumun üretim-tüketim ilişkileri, örgütlenme biçimi ve teknolojik gelişmeye yansıyan sosyo-ekonomik çevre

• Fiziksel faktörler: Sos.-ekon. Faktörlerin mekansal şekillenmesi, kır-kent ayrımı, çalışma alanları, kull.alanları, ulaşım, doğal çevre vb.

• Kişiye dönük faktörler: Cins., yaş, aile yapısı vb.

Klasik görüş: “ Boş zaman, bireyin istediği gibi kullandığı zamandır”

• Klasik görüş: “ Boş zaman, bireyin istediği gibi kullandığı zamandır”

• Sosyal bir sınıfın fonksiyonu olarak kabul eden görüş: “boş zaman burjuva yaşantısıdır” (Thorstein Weblen)-san.devrimi haftada 70 saat

• Serbest zaman aktivitesi olarak gören görüş: rahatlama, eğlence ve bilgilenme amacıyla seçilen aktiviteler

• Serbest zaman olduğu görüşü: varolma ve çalışma zamanı dışındaki zaman (AIEST tanımı). Yaratıcı ve manevi değerlerin bir kaynağıdır……

“Bir çok kültürel ve kamu hizmeti kapsamı içindeki hobiler ve meşguliyetler dizisine katılım suretiyle benlik geliştirmek için serbestçe kullanım hakkı ve fırsatlarıdır”

• “Bir çok kültürel ve kamu hizmeti kapsamı içindeki hobiler ve meşguliyetler dizisine katılım suretiyle benlik geliştirmek için serbestçe kullanım hakkı ve fırsatlarıdır”

• BOŞ ZAMAN UYGARLIĞI

Bayramlar, dini günler

• Bayramlar, dini günler

• 1900’lerin başında 3000 saatten 2200 saate

• 3/8 (iş, gevşeme, dinlenme)

• 1850-70 saat/hafta 1870- 53,2 s/h

• 1900-53,2 s/h 1930- 47,7 s/h

• 1960- 40,5 s/h 1980- 36,1 s/h

Günlük çalışma saatlerinin azalması (12-14 saatten 8 saate)

• Günlük çalışma saatlerinin azalması (12-14 saatten 8 saate)

• Haftalık çalışma sürelerinin azaltılması (haftasonu tatili-weekend)

• Yıllık çalışma sürelerinin azaltılması (tatil 1-2 haftadan 4 haftaya)

• Çalışma hayatının kısaltılması (???)

Ortalama yaşam süresi artmakta !!!

• Ortalama yaşam süresi artmakta !!!

• Yaş arttıkça kullanılabilir gelir artmakta !!!

• Yaş arttıkça boş zaman artmakta !!!!

• Hedef Pazar olarak 3. YAŞ (senior citizens)

Uzun Süreli Boş Zamanlar

• Uzun Süreli Boş Zamanlar

• 1-Çocukluk dönemi boş zamanları

• 2-Yıllık izin boş zamanları

• 3-Emeklilik dönemi boş zamanları

• Kısa Süreli Boş Zamanlar

• 1-İşgünü sonu (akşam üstü) boş zamanları

• 2-Hafta sonları

• 3-Kısa süreli tatiller

Psiko-Sosyolojik

• Psiko-Sosyolojik

• 1-Detente, barış, huzur fonksiyonu

• 2-Eğlence fonksiyonu

• 3-Gelişme fonksiyonu

• Sosyal

• Ekonomik

recre ate – yenilenme, tazelenme..

• recre ate – yenilenme, tazelenme..

• Boş zamanın kıymetlendirilmesi (fiziki, sosyo-ekonomik)..

• İnsanların boş zamanlarında eğlence, dinlence amaçlı ve tatmin olmak için gönüllü katıldıkları faaliyetler…

• İnsanların gönüllü olarak katıldıkları ve onlara bedensel, ruhsal yorgunluklarını giderip, fiziksel ve ruhsal açıdan yaratıcı bir güç kazandıran faaliyetler…

pasif X aktif

• pasif X aktif

• grup X ferdi

• Spor, kültür, tabiat, insan tarihi, vb.

• Geziler, eğlenceler, zevk veren olaylar, resmi olmayan eğitim, vb.

• Zevk için araba kullanmak bir rekreasyon örneği iken işe gidip gelirken araba kullanmak bir ulaşım çabasıdır. Bir barmenin içki servisi yapması işinin bir parçası iken, arkadaş ortamında arkadaşlarına kokteyl hazırlaması bir rekreatif eylemdir.

Zevk ve haz almak amacıyla, kişisel doyum sağlayacak, tamamen çalışma ve zorunlu ihtiyaçlar için ayrılan zaman dışında kalan, bağımsız ve kendisine ait boş zamanda isteğe bağlı ve gönüllü olarak ferdi veya grup içinde seçerek yapılan eylemler…

• Zevk ve haz almak amacıyla, kişisel doyum sağlayacak, tamamen çalışma ve zorunlu ihtiyaçlar için ayrılan zaman dışında kalan, bağımsız ve kendisine ait boş zamanda isteğe bağlı ve gönüllü olarak ferdi veya grup içinde seçerek yapılan eylemler…

Faaliyete katılma ile ortaya çıkan bir deneyimdir.

• Faaliyete katılma ile ortaya çıkan bir deneyimdir.

• Katılım önceden belirlenmiştir.

• Bir takım çekiciliklere bağlı olarak gerçekleşir.

• İstek ve irade ile katılım vardır.

• Boş zamanda yapılır.

• Bir çok aktiviteyi kapsar.

• Ciddi ve belli amaçları olan bir aktivitedir.

• Yer, zaman ve insana bağlı sınırlamalara tâbi değildir (esnektir).

Katılımcıya kişisel ve toplumsal özellik kazandırır.

• Katılımcıya kişisel ve toplumsal özellik kazandırır.

• Faaliyete devam ve iştirak zorunluluğu bulunmaz.

• Haz ve neşe sağlayan bir faaliyettir. Anlık tatmin ve zevk almak esastır.

• Evrenseldir. Herkes için geçerli etkileri vardır.

• Toplumsal değerlere ters düşemez.

• Bu tür bir faaliyet ikinci bir faaliyete ilgiyi doğurur (dalgıçlık ve fotoğraf gibi)

• Kişinin kendini ifade etmesine ve yaratıcılığını geliştirmesine olanak yaratan faaliyetleri içermelidir.

• Planlı-plansız, beceri sahibi veya değil, organize veya organize olmadan yapılabilir.

• Rekreasyonist tarafından üstlenilir.

İnsanlar neden oyun oynar?

• İnsanlar neden oyun oynar?

• ARTIK ENERJİ TEORİSİ

• RAHATLAMA TEORSİ

• HAZIRLANMA (İÇGÜDÜ/PRATİK) TEOR.

• ÖZETLEME TEORİSİ

• YENİDEN YAŞAYARAK ARINMA TEO.

• ÖDÜN TEORİSİ

• YETKİNLİK TEORİSİ

Oyun artık enerjiyi harcamak için oynanır.

• Oyun artık enerjiyi harcamak için oynanır.

• Teneffüslerde oyun oynayan çocukları örnekler..

• Az bir enerjisi kalan insanların neden hala oyun oynadığını açıklayamaz..

Oyun oynarız çünkü günlük hayatın stresinden sıyrılmak isteriz.

• Oyun oynarız çünkü günlük hayatın stresinden sıyrılmak isteriz.

• Fakat bazı insanlar stres üreten bir yaşam tarzından vazgeçerler.

• Rekreasyon çoğu zaman rekabetçi ve stres üretir bir hal alabilmektedir.

Oyun bizi şu araçlarla yetişkin yaşamına hazırlar:

• Oyun bizi şu araçlarla yetişkin yaşamına hazırlar:

• Takım çalışması

• Rol oynama

• Kurallara uyum

• Fakat bazı çocuklar bilgisayar oyunlarına ihtiyaç duyarlar??

Geçmişimizden, içsel olarak daha fazla ödüllendirici bir yarış gibi olayları yeniden canlandıran aktiviteler..

• Geçmişimizden, içsel olarak daha fazla ödüllendirici bir yarış gibi olayları yeniden canlandıran aktiviteler..

• Avlanma, atıcılık, gizle & ara, koşturmacalı oyunlar dünya genelinde yaygındır..

• Fakat bir çoğu geçmişimizle ilgili değildir (bungee jumping, x-box vb.)

Oyun oynarız çünkü sıkıntı veren duygularımızdan zararsız bir yolla kurtulmayı isteriz.

• Oyun oynarız çünkü sıkıntı veren duygularımızdan zararsız bir yolla kurtulmayı isteriz.

• Eski Yunanın katarsis tiyatrosu insanların düşmanca duygularını boşaltıyordu. Aristo-katarsis-tiyatro(insana kendini dışardan gösterdiği için arzulardan arındırıyor)

• Çocuklar azarlandıklarında buna tepki verirler.

• Fakat bu basketbol, balık avlama gibi etkinlikleri açıklar mı??

Çalışarak doyuramadığımız psişik ihtiyaçlarımızı doyurmak isteriz (sıkılma, rekabetçi iş ortamı vb.).

• Çalışarak doyuramadığımız psişik ihtiyaçlarımızı doyurmak isteriz (sıkılma, rekabetçi iş ortamı vb.).

• Sıkılmak bazı aktiviteleri tetikleyebilir fakat sıkılmak gerçekte sadece çalışmayla ilgili değildir.

• Kütüphanecilerin satranç, yol yapımı işçilerinin futbol oynaması nasıl izah edilir?

İnsanlar arzularının derecesini optimize etme eğilimindedir (gürültülü müziği kısarız ama çok alçak sesli ise açarız).

• İnsanlar arzularının derecesini optimize etme eğilimindedir (gürültülü müziği kısarız ama çok alçak sesli ise açarız).

• 7’den 70’e çevremizle etkileşim doğuran ihtiyaçlara sahibiz.

• Uyarıların optimizasyonu ve çevreyle etkileşim ihtiyacı şuna yol açar:

• Çevrede bir etki oluşturduğumuzda, örneğin çevreden gelen bir şeye reaksiyon gösterdiğimizde kontrol ve güç duygusuna kapılırız. Bu bize ödül olarak yetkinlik hissi verir.

• Ancak bu yaklaşım oyunu işten ayırmakta başarısızdır.

Hiçbiri tek başına rekreasyonu açıklayamıyor..

• Hiçbiri tek başına rekreasyonu açıklayamıyor..

• İnsanları anlamak için motivasyonlarını anlamak çok önemlidir.

• Rekreasyona katılma motivasyonları onların yaşam tarzları, talep ettikleri hizmetler ve gerekli kaynakları belirlemede önem arzeder.

Serbest zamanın planlanması – hükümetler, yerel yönetimler (makro)

• Serbest zamanın planlanması – hükümetler, yerel yönetimler (makro)

• Ürün çeşitlendirmesi – turistik işletmeler (mikro)

• Makro anlamda güdülerle ilgili imkanların ortaya çıkarılması

• Mikro anlamda kolaylıkların (tesis, organizasyon vb’den oluşan ürün çeşidi) oluşturulması

Herkese eşit katılım imkanı olmalı

• Herkese eşit katılım imkanı olmalı

• Bütün yaş gruplarına hizmet verilmeli

• Aile üyelerinin katılımına imkan olmalı

• Programlar çeşitli faaliyetleri içermeli

• Beceri ve yeteneklere öncelik verilmeli

• Faaliyetler kişilik geliştirmeye yönelik olmalı

• Faaliyetler serbest zamanın farklı dönemlerine göre olmalı

• Halk, mesleki kuruluşlar ve hükümet organları ile işbirliği içinde oluşturulmalı

İnsanlarda toplumsal yetenekleri geliştirmek amaçlanmalı

• İnsanlarda toplumsal yetenekleri geliştirmek amaçlanmalı

• Amaç mevcut kaynakları en verimli şekilde kullanmak olmalı

• Faaliyetler mümkün mertebe ücretsiz olmalı, katılım artırılmalı

• Faaliyet ve programlar sürekli olarak değerlendirilmeli

• Faaliyetler doğayla ilişkili olmalı

• Katılımcıların güvenlik ve sağlık sorunları olmamalı

• Faaliyetlerde bireylerin ve/ya grupların gönüllü hizmetinden yararlanılmalı..

İlgi

• İlgi

• Yaş

• Cinsiyet

• Yer-mekan

• Yetenek-beceri

Faaliyet Planlama

• Faaliyet Planlama

• Fiziksel Planlama (mekan planlama)

• Envanter Aşaması (veri toplama)

• Analiz Aşaması

• Planlama Aşaması

• Program Uygulama Aşaması

• İşletme Aşaması

Mekansal Açıdan

• Mekansal Açıdan

• Açık alan rekreasyonu

• Sportif faaliyetler; Sanatsal etkinlikler; İzcilik, kampçılık, avcılık; Piknik; Bahçe işleri; Doğa incelemesi; Doğa koruma etkinlikleri

• Kapalı alan rekreasyonu

• Kulüp ve derneklerin etkinlikleri; Sergi, defile vb. katılım ve izlemek; Kongre, kutlama, toplantı; basketbol gibi sportif etkinlikler; sauna, kaplıca gibi sağlıklı yaşam etkinlikleri; el sanatları, yabancı dil vb kursları; tavla, kağıt vb kapalı alan oyunları; tv izlemek, kitap okumak, bakım onarım, saz çalmak vb ev içi etkinlikler

Katılımcıların Milliyetlerine Göre

• Katılımcıların Milliyetlerine Göre

• Ulusal etkinliklere katılım

• Uluslar arası etkinliklere katılım

• Etkinliklere Katılma Şekline Göre

• Etken (aktif) katılım-katılımlı deneyimleme

• Edilgen (pasif) katılım-izleyici olarak

• Katılımcı Yaşına Göre

• Çocuk etkinlikleri

• Normal (orta) yaş etkinlikleri

• Üçüncü yaş etkinlikleri

• Katılımcı Sayısına Göre

• Bireysel

• Grup

Fonksiyonuna Göre

• Fonksiyonuna Göre

• Ticari rekreasyon (at yarışları, talih oy., dil kursları, vb.)

• Estetik rekreasyon (sanatsal etkin. izlemek vb)

• Sosyal rekreasyon (kutlamalar, akraba ziyareti vb)

• Sağlık rekreasyonu (spor, yaylacılık, hamam-sauna vb)

• Fiziksel rekreasyon (tüm spor çeşitleri, vb)

• Sanatsal rekreasyon (el sanatları, sinema, tiyatro gibi çağdaş sanatlar, vb)

• Kültürel rekreasyon (kurslar, geziler, sergi gibi etkinl., vb)

• Turistik rekreasyon (turizm dahilinde gerçekleşen rekreatif faaliyetlerdir) –Rekreasyon faaliyeti konaklayan turiste yönelikse bu aynı zamanda animasyondur.

Vizyoner

• Vizyoner

• Bilgi ve çevreyi tanıma

• Motivasyon yeteneği

• Yaratıcılık ve disiplin

• Başarı için deneyim

• Doğru ekip oluşturma

• Hızlı karar alma

• Karakterli olma

Atama Yoluyla Kazanılan Liderlik

• Atama Yoluyla Kazanılan Liderlik

• Seçim Yoluyla Kazanılan Liderlik

• Durumun Uygunluk Göstermesi İle kazanılan Liderlik (konjonktürel)

• Kişilik Özellikleriyle Kazanılan Liderlik (karizmatik)

Danışmacı Liderlik

• Danışmacı Liderlik

• Kontrolcü Liderlik

• İlgisiz Liderlik

• Görev Yanlısı Liderlik

Liderlik-Otel operasyonu yöneticiliği rolleri arasında çatışma

• Liderlik-Otel operasyonu yöneticiliği rolleri arasında çatışma

• Amaç farklılığı

• Profesyonel kariyer farklılığı

• İki taraf operasyonunu planlayan ve yürütenler arasındaki rol önemi görüş farklılığı

• İki ekibin birbiri hakkında olumsuz algıları

• Rollerin iyi tanınamaması

• Kişilik özellikleri farklılığı

• Yönetim basamakları arasındaki koordinasyon eksikliği

• Personel devri, işbaşı eğitim eksikliği, iş tanımları olmaması, örgüt kültürü zayıflığı, örgüt içi iletişim eksikliği vb örgütsel nedenler)

• Liderlik stillerindeki farklılık

Talep yönünden benzeşme

• Talep yönünden benzeşme

• Bulunulan mahallin dışında gerçekleşen rekreasyon faaliyeti “turizm” olmakta

• İlişkide “iş seyahatleri” önemli oranda ayrışmakta

• Kendi çevresinde yapılan kapalı alan sporları gibi aktiviteler turizmden ayrılır.

• Kısal alanlara, deniz kenarlarına yönelen bir seyahati de barındıran rekreatif eylemler turizm içerisinde de değerlendirilir.

Sanayileşme

• Sanayileşme

• Gelir artışı etkisi

• Boş zaman artışı etkisi

• Zihinsel dinlenme ihtiyacı yaratan etkisi

• Zaman planlama etkisi

• Siyasi otoritenin düzenleme yapma ihtiyacı duyması

• Rekreasyonel fayda bilinci (kişisel ve toplumsal)

Turizm zamanını kültürel, fiziki, eğitsel ve zihinsel yönlerden daha faydalı, verimli tarzda kullanma..(Manila Decleration)

• Turizm zamanını kültürel, fiziki, eğitsel ve zihinsel yönlerden daha faydalı, verimli tarzda kullanma..(Manila Decleration)

• Tarih: Hac, yabancı dil öğrenme, politik,kültürel eğitim, yeni teknikler öğrenme, spor,..vb

• Bilgi çağının doğuşu, yeni bir çalışan sınıfının doğuşu (fikir işçileri)

• Çevre  Kişilik  Eylem

Deniz -Plaj Örnekleri (kano, kayak, jetski, yüzme, natürizm, dalgıçlık, deniz sporları, yelkenli, deniz festivalleri, vb)

• Deniz -Plaj Örnekleri (kano, kayak, jetski, yüzme, natürizm, dalgıçlık, deniz sporları, yelkenli, deniz festivalleri, vb)

• Kış ve Dağ Örnekleri (dağcılık, buzda araba kull., buz dansı, tırmanma, karda futbol, festivaller, dağ gezileri, gezi amaçlı kayak, vb.)

• Tabiat ve Yeşil Örnekler (arıcılık, arkeoloji, botanik, gençler için şantiyeler, av, nehir gezileri, bisiklet, çiftlik, kuş bilimi, parklar, at gezileri, mağaralar, vb)

• Sosyal Örnekler (bowling, spor merkezleri, bayramlar, briç-müzik vb fest., golf, judo, futbol, paraşütçülük, okçuluk, tenis, yoga, vb.)

• Kültür ve sanat Örnekleri (uçak modelliği, çiçek sanatı, mücevher-takı tasarım, seramik, şan, konfeksiyon-biçki-dikiş, aşçılık, deri kursları, dans, satranç, festivaller-şenlikler, gastronomi, dil öğrenme, edebiyat, oto tamirciliği, opera, resim, fotoğrafçılık, porselen, heykeltraşlık, sepetçilik, vb.)

BİTTİ

• BİTTİ

• 

• Bâki kalan bu kubbede hoş bir sadâ imiş!