Kazanımlara göre insan haklarının sınıflandırılmış durumu
Kazanımlara göre insan haklarının sınıflandırılmış durumu
Hasta Hakları
Hasta Hakları
Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları nedeniyle sahip bulundukları ve T.C. Anayasası, milletlerarası antlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını ifade eder.
- Lizbon Bildirgesi 1981
- Lizbon Bildirgesi 1981
- Amsterdam Bildirgesi 1994
- Lizbon Bildirgesi II 1995
- Roma Bildirgesi
Ülkemizde Hasta Hakları;
Ülkemizde Hasta Hakları;
- Anayasa,
- Tıbbi Deontoloji Tüzüğü,
- Hasta Hakları Yönetmeliği,
- Hasta Hakları Uygulama Yönergesi
ile düzenlenmiştir.
Bu yönetmelikle hasta hakları tek bir yasal düzenlemede ele alınmıştır.
Ekim 2003 yılında çıkan hasta hakları yönergesi ile de tüm hastanelerde hasta hakları birimleri kurulmuş oldu.
Yönergenin amacı :
Yönergenin amacı :
Sağlık tesislerinde yaşanan , hasta hakları ihlalleri ile bunlara bağlı ortaya çıkan sorunların önlenmesi ,sağlık hizmetlerinin kalitesinin arttırılması sağlık hizmetlerinin insan onuruna yakışır biçimde sunulması ile hastaların hak ihlallerinden korunabilmesi ve gerektiğinde hukuki korunma yolarını fiilen kullanılabilmesine dair esas ve usulleri belirlemektedir.
Adalet ve Hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlık hizmetlerinden faydalanma. Irk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, felsefi inanç,ekonomik ve sosyal durumları dikkate alınmadan hizmet alma hakkı vardır.
- Hastanın bilgilendirilme , aydınlatılma hakkı
- Hastanın sağlık hizmetinden nasıl yararlanacağı konusunda bilgilendirme
- Hastanın sağlık hizmetinden nasıl yararlanacağı konusunda bilgilendirme
- Hastanın sağlık personeli hakkında bilgi alma ( görüştüğü kişi ? )
- Hastanın sağlık durumu ile ilgili bilgi alma
Hakları vardır.
Bilgi, gerektiğinde tercüman kullanılarak, hastanın anlayabileceği şekilde, tıbbi terimler mümkün olduğunca kullanılmadan, tereddüt ve şüpheye yer verilmeden ve hastanın ruhi durumuna uygun ve nazik bir ifade ile verilir.
Bilgi, gerektiğinde tercüman kullanılarak, hastanın anlayabileceği şekilde, tıbbi terimler mümkün olduğunca kullanılmadan, tereddüt ve şüpheye yer verilmeden ve hastanın ruhi durumuna uygun ve nazik bir ifade ile verilir.
- HASTAYA YAPACAĞINIZ HER GİRİŞİMDE HASTANIN ONAYININ ALINMASI ŞARTTIR.
- HASTAYA YAPACAĞINIZ HER GİRİŞİMDE HASTANIN ONAYININ ALINMASI ŞARTTIR.
(AYDINLATILMIŞ ONAM )
Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakları vardır.
Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakları vardır.
- Hastanın özel yaşamının gizliliğine saygı hakkı
- Hastanın özel yaşamının gizliliğine saygı hakkı
(Bu aynı zamanda kişilik hakkıdır.)
- Hastaya ait bilgilerin gizli tutulması
(Hasta sırrının saklanması v.b )
BU BİLGİLERİN HASTANIN YAŞAMINA ZARAR VERMEYECEK ŞEKİLDE KORUNMASI GEREKMEKTEDİR.
Tedaviyi reddetmeye, durdurulmasını istemeye, tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına ve rıza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya hakkı vardır.
Tedaviyi reddetmeye, durdurulmasını istemeye, tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına ve rıza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya hakkı vardır.
Sağlık kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve seçtiği sağlık tesisinde verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık hizmeti verecek vermekte olan tabiplerin ve diğer sağlık çalışanlarının kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye seçme ve değiştirmeye hakkı vardır.
Sağlık kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve seçtiği sağlık tesisinde verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık hizmeti verecek vermekte olan tabiplerin ve diğer sağlık çalışanlarının kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye seçme ve değiştirmeye hakkı vardır.
Sağlık hizmetini güvenli bir ortamda almaya,
Dini vecibeleri yerine getirebilme
Dini vecibeleri yerine getirebilme
Sağlık tesisinin imkanları ölçüsünde ve idarece alınan tedbirler çerçevesinde, dini vecibelerini yerine getirmeye hakkı vardır.
İnsani değerlere saygı gösterilmesi, saygınlık görme ve rahatlık
İnsani değerlere saygı gösterilmesi, saygınlık görme ve rahatlık
Saygı, itina ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik, şefkatli bir ortamda, her türlü hijyenik şartlar sağlanmış gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler giderilmiş bir sağlık hizmeti almaya hakkı vardır
Ziyaret ve refakatçi bulundurma
Sağlık tesislerince belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ziyaretçi kabul etmeye ve mevzuatın ve sağlık tesisinin imkanları ölçüsünde ve hekimin uygun görmesi halinde refakatçi bulundurmaya hakkı vardır.
Müracaat, şikayet ve dava hakkı
Müracaat, şikayet ve dava hakkı
Haklarının ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü başvuru, şikayet ve dava hakkını kullanmaya hakkı vardır.
Son dönemde hasta haklarının yanında bir de “Hasta Sorumluluğu” kavramı ortaya çıkmıştır. Henüz bu kavramın, içeriği ve kapsamı ortaya konmamıştır. Ancak genel olarak, hastanın bir sağlık kuruluşuna başvurmadan ve başvurduktan sonraki süreçte yerine getirmesi gereken ödev ve yükümlülüklerdir diye tarif edilebilir.
Son dönemde hasta haklarının yanında bir de “Hasta Sorumluluğu” kavramı ortaya çıkmıştır. Henüz bu kavramın, içeriği ve kapsamı ortaya konmamıştır. Ancak genel olarak, hastanın bir sağlık kuruluşuna başvurmadan ve başvurduktan sonraki süreçte yerine getirmesi gereken ödev ve yükümlülüklerdir diye tarif edilebilir.
Genel Sorumluluklar
Kişiler kendi sağlığına dikkat etmek için elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam için verilen tavsiyelere uymalıdır.
Kişi uygunsa kan verebilir ya da organ bağışında bulunabilir.
Basit durumlarda kişiler kendi bakımlarını yapmalıdır.
Sosyal Güvenlik Durumu
Sosyal Güvenlik Durumu
Hasta; sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerindeki değişiklikleri
zamanında bildirmek durumundadır.
Hasta; sağlık karnesinin (Bağ-Kur, Yeşil Kart gibi) vizesini zamanında yaptırmak zorundadır.