PEDAGOGIK FAOLIYAT JARAYONIDA AN’ANAVIY VA NOAN’ANAVIY TA\'LIM TURLARI VA O\'ZIGA XOS XUSUSIYATLARI
Pedagogik faoliyatning asosiy turlari An'anaga ko'ra, yaxlit pedagogik jarayonda amalga oshiriladigan pedagogik faoliyatning asosiy turlari o'quv va tarbiyaviy ishlardir.
Tarbiyaviy ishlar - Bu shaxsning barkamol rivojlanishi muammolarini hal qilish uchun ta'lim muhitini tashkil etishga va o'quvchilarning turli xil faoliyat turlarini boshqarishga qaratilgan pedagogik faoliyat. LEKIN o'rgatish - Bu maktab o'quvchilarining asosan kognitiv faoliyatini boshqarishga qaratilgan o'quv faoliyatining bir turi. Umuman olganda, pedagogik va tarbiyaviy faoliyat bir xil tushunchalardir. Ta’lim ishi bilan o‘qitishning o‘zaro bog‘liqligini bunday tushunish o‘qitish va tarbiyaning birligi haqidagi tezisning mazmunini ochib beradi.
Mohiyati va mazmunini ochish ko'plab tadqiqotlarga bag'ishlangan ta'lim faqat shartli ravishda, qulaylik va chuqurroq bilish uchun ta'limdan ajratilgan holda ko'rib chiqiladi. Ta’lim mazmuni muammosini ishlab chiqishda ishtirok etayotgan o‘qituvchilar (V.V.Kraevskiy, I-YaLerner, M.N.Skatkin va boshqalar) shaxsning o‘quv jarayonida egallagan bilim va ko‘nikmalari bilan bir qatorda, ta’lim-tarbiya jarayonida o‘zlashtiradigan bilim va ko‘nikmalarni ham hisobga olishlari bejiz emas. ijodiy faoliyat tajribasi uning ajralmas tarkibiy qismi bo'lishi va atrofdagi dunyoga hissiy va qimmatli munosabat tajribasi. Ta'lim va tarbiya ishlarining birligisiz ta'limning ushbu elementlarini amalga oshirish mumkin emas. Majoziy qilib aytganda, Yaxlit pedagogik jarayon o‘z mazmuniga ko‘ra “ta’lim ta’limi” va “ta’lim ta’limi” birlashgan jarayondir.(ADisterweg).
Oquv jarayonida ham, darsdan tashqari soatlarda ham sodir boladigan oqitish faoliyati bilan yaxlit pedagogik jarayonda olib boriladigan tarbiyaviy ishlarni umumiy ma`noda taqqoslaylik.
Faqat dars emas, balki har qanday tashkiliy shakl doirasida amalga oshiriladigan o'qitish odatda qat'iy vaqt chegaralariga, qat'iy belgilangan maqsad va unga erishish imkoniyatlariga ega. O'qitish samaradorligining eng muhim mezoni o'quv maqsadiga erishishdir. Har qanday tashkiliy shakl doirasida ham olib boriladigan tarbiyaviy ishlar maqsadni bevosita amalga oshirishni ko‘zlamaydi, chunki tashkiliy shaklning muddatlari doirasida unga erishib bo‘lmaydi. Tarbiyaviy ishda faqat maqsadga yo'naltirilgan aniq vazifalarni izchil hal etishni ta'minlash mumkin.
