Kirish magistrlik dissertatsiyasi mavzusining dolzarbligi

Masala. Ikki kuchukcha va to'tiqushni to'rt mushukchaga, bitta mushukchani 50 baliqqa va bitta kuchukchani ikkita to'tiqushga almashtirish mumkin. Bir kuchukcha olish uchun qancha baliq berish kerak?
masala. Bitta boltani ikkita kamonga, bitta kamonni to'rtta loydan yaslgan idishlarga almashtirish mumkin. Ikkita loy idish uchun siz beshta lola berishingiz kerak. Bolta olish uchun qancha lola berish kerak?
masala. Uchta kompyuterning narxi 1200 $ ni tashkil qiladi. Eng qimmati eng arzonidan 2 baravar eng qimmat, eng arzoni esa o'rtachasidan 500$ arzonroq. Har bir kompyuter qancha turadi?
Masala. Oddiy pirog - charlotte uchun quyidagi mahsulotlar kerak: 3 ta yirik nordon olma, 1 stakan un, 1 stakan shakar, 3 dona tuxum va bir oz dolchin. Agar pirog 6 kishi uchun tayyorlangan bo’lsa, bitta pirog qancha turishini hisoblang. Buning uchun mahsulotlarning narxlarini va ularning har birining vaznini bilib olishingizkerak.
OILA
Ota (ishlaydi): ish haqi 5 mln.so’m, kitob yozdi va 20 mln. so’m gonorar oldi.
Ona (ishlaydi): ish haqi 4 mln.so’m, 2 mln.so’m mukofot oldi.
Buvi (nafaqaxo'r): pensiya 1,2 mln.so’m lotereyani yutdi - 5 mln.so’m.
O'g'il (talaba): stipendiya - 1 mln.so’m, loyihada ishtirok etdi va 40 mln.so’m oldi.
Oilaning bankdagi depoziti - 800 mln.so’m, depozitlar bo'yicha yillik foizlar 10%.
Joriy xaridlarga 6 mln.so’m sarflandi. Oyiga kommunal xizmatlar, transport va davolash uchun - 2 mln.so’m sarflandi. Televizor sotib oldim 4 mln.so’m va 3 mln.so’mga kompyuter sotib olindi. Barcha oila a'zolarining narxi dam olishiga 4 mln, so’m sarflandi.
Vazifa
1. "Daromad" jadvalini tuzing.
2. "Xarajatlar" jadvalini tuzing.
3. Yillik oilaviy byudjetni tuzing.
4. Oilaning har bir a'zosi uchun o'rtacha yillik daromadni aniqlang.
5. Oila o'z jamg'armalaridan qanday foydalanishi mumkinligini taklif qiling.
Masala. Doniyor Qobuliv dekabr oyida o'z xarajatlarini kuzatishga qaror qildi. Buning uchun u jadval tuzdi.

1-dekabr dushanba ekanligini yodda tutib, Doniyorga avval jadvalni, so'ngra xarajatlar jadvalini tuzishda yordam bering, oyni haftalarga taqsimlang. Doniyorning har hafta, butun bir oy uchun xarajatlarini hisoblang.

Masala. Tayyorlangan ozuqa 20 ta sigirga 60 kunga etadi. SHu ozuqa 50 ta sigirga necha kunga etadi?
Echish: ozuqa 20 ta sigirga 60 kun 50 ta sigirga ozuqa 1 ta 20* 60 = 1200 kunga etadi.50 ta shu sigirga 1200:50=24 kunga etadi
Javob: 24 kunga etadi
1-sinfdanoq o’quvchilarga iqtisodiy masalalar bilan iqtisodiy savodxonlikni shakllantirib boriladi. Masalan: Akasida 3200 so’m, singlisida 1800 tiyin bоr edi. Akasi 800 so’m, singlisi esa 600 so’m sarfladi. Akasi va singlisi o‘z pullarining qanchasini sarflaganlar?
Xulosa qilib shuni aytish kerakki boshlang’ich sinf o’quvchilarining matematika darslarida iqtisodiy savodxonlikni shakllantirish o’quvchilarni kelajakdi yetuk shaxs bo’lib yetishishiga ahamiyat kasb etadi. Bizning fikrimizcha, bolalarga faqat iqtisodiy mashg'ulotlar, o'yinlar va muammolarni hal qilish orqali iqtisod asoslarini samarali o'rgatish mumkin. Bu masalada matematika katta yordam berishi mumkin. Boshlang'ich sinflarda matematika fanini o'rganish bilan bog'liq umumiy iqtisodiy ta'lim doirasida, bizning fikrimizcha, bolalarning hayotiy tajribasidan olingan boshlang'ich tushunchalarga e'tibor qaratish lozim. Ish tajribasi shuni ko'rsatadiki, erta yoshdagi iqtisodiy ta'lim bolalarning iqtisodiy tafakkurini rivojlantirishga, zamonaviy bozor dunyosida yo'nalish uchun zarur bo'lgan kontseptual apparatni o'zlashtirishga yordam beradi. Iqtisodiy ta'limning maqsadi bozor sharoitida o'zini tutishning boshlang'ich ko'nikmalarini egallash, boshlang’ich sinfda iqtisodiyotni o'rganish uchun kontseptual asos yaratishdir. Iqtisodiy masalalarni matematika darslarida qo’llash o’quvchilarga oila budjeti, maktab budjeti va hisob-kitob ishlarini bemalol o’zlari tushunib hal qila olishga o’rgatadi.
O’quvchilar iqtisodiy ehtiyojga ishonch hosil qilgan xaridlarni, shuningdek oilaviy budjeti, maktab budjeti va boshqalarni hisob-kitob qila oladilar. Yuqoridabayon qilinganlarning barchasi jamiyatimizning o’quvchilarni maktab partasidayoq iqtisodiy munosabatlarga tayyorlay olishga zamin yaratadi.