KirkçEŞme tesisleri

KÖÇEOĞLU KÖŞKÜ

84

85

KÖÇEOĞLU YALISI

Bebek'teki Köçeoğlu Yalısı'-nın yıkılmadan önceki son durumunu gösteren fotoğraf (üstte) ve yalının deniz cephesinin restitüsyonu. Eldem, Türk Evi

tanıklar, bu dansların hep erotik özellikleri üzerinde durmuşlardır. Köçeklerle ilgili olarak kimi varlıklı Müslümanlar uşakları arasında gönülleri isteyince kendilerini açık saçık danslarıyla eğlendirecek kim-

Levnî'nin Sumâme-i Vehbî'de yer alan minyatüründen bir ayrıntıda Kafesli Köşk önünde ip üzerinde raks eden köçekler.

TSM, A 3593

Van Mour'un betimlemesiyle köçek. Recueiî de cent estampes representant different nations du Levant, Paris, 1712 Galeri Alfa

seler bulundururlardı. Bu iş için her zaman çok güzel erkek çocukları ve delikanlılar seçilirdi. Sokaklarda, içkili yerlerde sanatlarını gösteren köçekler evlerde de hünerlerim gösterirlerdi. Danslardaki kadın rollerini kadın kılığına girmiş erkekler oynar ve seyircilerin arasında kadınlar da bulunduğu zaman dansçılar daha uslu davranmaya çalışırlardı. Yalnızca erkeklerin bulunduğu toplantılarda ise buna gerek duymazlardı. Köçeklerin tuhaf kılıklarıyla ilgi çekmeye çalıştıkları da bilinmektedir.

Köçekler, bir görüşe göre II. Mahmud döneminde (1808-1839) getirilen yasak ü-zerine kaçmışlardır. Bir başka görüşe göreyse, 1857'de bir kanunla veya 1856'da irade-i seniye ile yasak edilmiştir, istanbul' da barmamayan köçekler Anadolu'ya geçmiş, çeşitli bölgelerde bu geleneksel yapıyı günümüze kadar yaşatmaya çalışmışlardır.

Bibi. And, Şenlikler; M. And, Geleneksel Türk Tiyatrosu, İst., 1985, s. 208-225; C. Demirsi-pahi, Türk Halk Oyunları, Ankara, 1975, s. 301-309; M. R. Gazimihal, Yurt Oyunları Katalogu, 5. Defter, s. 78-89; Öztuna, BTMA, I; Pakalın, Tarih Deyimleri, II.

YENER ALTUNTAŞ