KirkçEŞme tesisleri

KÖÇEOĞLU YALISI

86

87

KÖPEKLER

nin bulunduğu selamlık bahçesinde denize yüksek çevre duvarının üstünde denize taşar bir konumda bir yalı köşkü bulunuyordu. Bu köşkün temel duvarları ve bazı kalıntıları 1930'larda görülebiliyordu.

Bibi. S, H. Eldem, Köçeoğlu Yalısı, İst., 1977; Eldem. Türk Evi. II, 68-75; Eldem, Köşkler ve Kasırlar, II, 359.

TÜLAY ARTAN

KÖÇEOĞLU YALISI

Çengelköy'de yer almaktaydı.

Köçeoğlu Agop tarafından yaptırılmış olan yalı, 1780'e tarihlenmektedir. Harem ve selamlık bölümlerinden oluşan Köçeoğlu Yalısı'nm harem binası hakkında bugün yalnızca uzaktan çekilmiş bir fotoğraftan bilgi edinebilmekteyiz. Buna göre harem cephesi selamlık cephesinden daha geniş, derinliği de daha fazla idi. 1940'lar-da yalının son kalan selamlık kısmı da yıkılmıştır.

S. H. Eldem'in restitüsyonunu yapmış olduğu iki katlı selamlık binası, merkezi sofalı plan tipindeydi. Kesme taştan yapılmış rıhtım duvarının üzerinde yükselen yapının zemin katı çok pencereli idi. Bu ö-zelliğiyle Köçeoğlu Yalısı daha önceki yalı tiplerinden ayrılmaktadır. Yalının bahçe ile bağlantısı da pencerelerle güçlendirilmişti. Bahçeden yalıya giriş geniş bir ca-mekân biçimindeydi. Buradan mermer döşeli bir taşlığa girilmekteydi. Girişin sağında mutfak ve merdivenevi, solunda kısmen dışarı açılan hizmetli odaları yer almıştı. Girişin tam karşısına gelen büyük salon, deniz üzerine taşıyordu. Üst kat planı alt katı tekrarlamakta, köşeleri pahlı merkezi sofanın köşelerinden girilen değişik büyüklükte ve değişik yönlere açılan dört o-da ile alt kattaki salonun üstüne gelen geniş bir sofa, asıl yaşam mekânlarını oluşturmaktaydı. Deniz yönündeki bu geniş sofanın tam karşısında bir eyvan, merdive-nevinin karşısında da ikinci eyvan yer alıyordu. Eyvanlar geniş pencereleriyle merkezi sofayı aydınlatıyordu. Üst kat sofasında bir mermer selsebil bulunuyordu.

iç dekorun 18. yy'ın ikinci yarısında yapılmış olduğu tahmin edilmektedir Dış mimari, içerisinin zenginliğine oranla oldukça sade bir görünümdeydi. Bahçe, kara tarafında yol ile kesildikten sonra, Çengelköy sırtlarında geniş bir plato olarak devam ediyordu. Köşkün önünde büyük bir havuz bulunuyordu. Bibi. S. H. Eldem, Türk Evi, I, 190-195.

TÜLAY ARTAN