KÖKDEŞ, NEVESER
(1904, Drama [bugün Yunanistan 'da] -7 Ağustos 1962, İstanbul) Bestekâr ve tanbur sanatçısı.
Babası Mabeyinci Hurşid Bey'in sürgünde bulunduğu Drama'da doğdu. Şarkı ve operet bestekârı Muhlis Sabahattin Ezgi' nin(-») kız kardeşidir, ilk musiki zevkini, ağabeyi gibi, çeşitli klasik ve halk çalgılarını çalabilen bir amatör musikici olan babasından aldı. Doğduğu yıl II. Abdülha-mid'in özel izniyle istanbul'a döndüklerinde, babası sürgünde ölmüştü, ilkokuldan sonra Nötre Dame de Sion'da okudu. İlk e-seri, 12 yaşındayken bestelediği bir polka idi. Tanbur ve piyanodan sonra gitar çalmayı da öğrendi. 1.000'den fazla eser bestelediğini ifade etmiştir. Şarkı, fantezi, zeybek ve köçekçe karakteri taşıyan 80 kadar eseri bilinmektedir. Eserlerinin çok büyük bir bölümü kaybolmuştur. Çoğunluğunun güftesi kendisine ait olan hicazkâr "Gül dalında öten bülbülün olsam", hüzzam "Gül olsam ya sümbül olsam beni koklar mısın", mahur "Bahar pembe beyaz olur", rast "Sevmek seni bir suç ise affet günahım ey sevgili", segah "Bir emele bin ah çeksem" ve "Kuş olup uçsam sevdiğimin diyarına" gibi şarkıları, Türk musikisinde "kadın hassasiyeti"ni kuvvetle duyuran ve istanbul musikisine mal olmuş ilgi çekici örneklerdir.
Bir süre istanbul Radyosu'nda tanbur sanatçısı olarak çalışan Neveser Kökdeş, bu camiada pek rahat bir ortam bulamadı. Eserlerinin, geleneksel beste şekillerinin dışında oluşu ve tanburiliğinin çokça eleştiril-
Köçeoğlu Yalısı'nm üst kat tavan planı. Eldem, Türk Evi
Neveser Kökdeş
Cengiz Kahraman arşivi
mesi, giderek sanatının âdeta alay konusu haline getirilmesi yüzünden radyodan ayrıldı.
Bibi. M. Rona, 50 Yıllık Türk Musikisi, ist., 1960; M. N. Özalp, Türk Musikisi Tarihi, Ankara, 1989; Öztuna, BTMA, I.
MEHMET GÜNTEKÎN
Dostları ilə paylaş: |
