KirkçEŞme tesisleri

KIZ MESLEK LİSELERİ

12

13

KT7TT.HAN

cinde yer alan ve ünlü hattat Rakrm'ın yazısı ile mermere oyulmuş 1248/1832-33 tarihini ve padişahın tuğrasını taşıyan kitabe, bunu yeterince belgelemektedir.

Kız Kulesi'ne güzelliğini veren unsur, üstündeki dilimli barok kubbesi ve onun üstündeki uzun bayrak direğidir. Bu üslup, II. Mahmud onarımının işi olmalıdır. T. Al-lom'unC-) ve W. H. Bartlett'in(-0 18301ar sonunda çizdikleri gravürlerde ışık elemanı, kubbe dışında kale üstüne ve köşeye oturtulmuş, belki altıgen, ayn bir büyük fener olarak gözüküyor. Bugünkü durumdan tek farkı, bu "ekstra lamba"dır.

Cumhuriyet döneminde kule artık donanma toplarıyla selamlama gibi saltanata bağlı işlevlerini yitirmiş, sadece bir deniz feneri fonksiyonuyla kalmıştır. Kız Kulesi de, II. Dünya Savaşı'nın sıkıntılı günlerinde bile tamir görmüş, içten çürümüş olan ahşap yapısı yenilenmiş, 1943'te, i-çerisi betonla çevrilmiştir.

1964'te Ulaştırma Bakanlığı, kuleyi Milli Savunma Bakanlığı'na devretmiş, Milli Savunma, kendisine bağlı bir birim olan Boğaz Komutanlığı'na vermiş ve kule askeri yönetimde 17 yıl kadar kalmıştır. 1982'de tekrar Denizcilik işletmeleri kullanımına bırakılan bina, bir ara siyanür deposu yapılmış ve Deniz Yolları Işletmesi'ne ait siyanür şişeleri, ambarlarda yer kalmayınca buraya yığılmıştır.

Kız Kulesi bu yıllarda, istanbul Boğa-zı'ndan geçen gemilerin problemsiz yol almaları amacıyla Denizcilik işletmeleri tarafından bir "ara istasyon" olarak kullanılmıştır.

1992 sonlarında radarlar, jeneratör sistemi ve diğer aksam sökülüp götürülerek Kız Kulesi tahliye edilmiştir. Halen en üst kat dışındaki diğer bütün hacimler boştur. Bina harap durumdadır.

Çeşitli yönetimlerin kullanımı ve boşaltması sırasında içerisi epeyce tahrip e-dilen kule, hüviyetine ve saygın kişiliğine uygun yeni bir fonksiyon verilmesini, bunun için önce ciddi bir onarımı ve son 30-40 yılda içeriden eklenmiş olan kaba betonlardan kurtarılmayı beklemektedir. 1990' lar başında bir grup aydın, edebiyatçı ve grafiker, kule ile ilgilenerek şiir günleri gibi çeşitli etkinlikler düzenlemeye başlamış-

lardlr' ÇELiK GÜLERSOY