KirkçEŞme tesisleri

467 MİMAR HAYREDDİN MESCİDİ

Bibi. Ayvansarayî, Hadîka, I, 195-196; Öz, istanbul Camileri, I, 105; Ayverdi, Fatih III, 455; 1. Erzi, Camilerimiz Ansiklopedisi, II. ist., 1987İ 41; Eminönü Camileri, 138-139.

AHMET VEFA ÇOBANOĞLU

MİMAR HAYREDDİN MESCİDİ

Eminönü Ilçesi'nde, Çarşıkapı'da, Yeniçeriler Caddesi üzerindedir.

Banisi II. Bayezid dönemi (1481-1512) mimarlarından Mimar Hayreddin'dir. ismi, 953/1546 tarihli İstanbul Vakıftan Tahrir -De/ferz hdeki hülasada "Üstad Mimar Hacı Hayreddin" olarak yazılmıştır. Mimar Hay-reddin bazı rivayetlerde Bayezid Camii'nin mimarı olarak da geçmektedir. 894/1488 tarihli olan vakfiyesine göre, mescidi için çeşitli yerlerde odalar ve dükkânlar, imam ve müzzin için oda vakfedildiği görülmektedir. Mimar Hayreddin'in kabrinin, mescidin karşısındaki Sinan Paşa Türbesi kabristanında bulunduğu rivayet edilmektedir.

Mimar Hayreddin Mescidi, bugün cadde üzerindeki tuğladan cephesiyle yanındaki diğer binalardan fazla ayırt edilmemektedir. Binaya altındaki iki dükkân arasından girilmektedir. İlk yapısı hakkında hiçbir bilgi yoktur. Bugün çatılı, kiremitli ve minaresi mihrap duvarına bitişiktir. Bu yüzden cadde tarafından zorlukla seçilmektedir. Altında iki dükkândan başka, helalar, abdest alma yerleri bulunmaktadır. Yenileme kitabesi caddedeki kapısı üzerindedir. Ta'lik hatla yazılmış olan bu kitabede II. Abdülhamid'in (hd 1876-1909) tuğrası ve 1316/1898'de mescidin yenilendiği yazılıdır. Binanın cadde tarafında biri büyük, beşi küçük, mihrap duvarında da altlı üstlü dört penceresi mevcuttur. Yapı içeride ortadan kırık bir duvarla bölünmüş ve beş kenarlı bir namaz kılma mekânı (harim), bir son cemaat yeri ve buradan merdivenle çıkılan bir üst mahfil yapılmıştır. Harimin üstü dokuz dilimli basık bir kubbe ile örtülüdür. Kubbe nakışlıdır ve göbeğindeki kufi İhlas suresi ortasında da