KirkçEŞme tesisleri

LEONARDO (Sakızlı)

(1395, Sakız Adası - 1459, Cenova) Ceneviz asıllı, Dominiken keşiş.

Öğrenimini İtalya'da yaptı. Cenova ve Perügia (1426) üniversitelerinde öğretim üyesi olduktan sonra, din bilimi profesör-

İ •

lüğüne ve 1428-1431 arasında, Dominiken tarikatının, Levant (Doğu) enkizitörlüğüne atandı. Temmuz 1444'te ise, Ceneviz Gat-tilusi ailesinin yönetiminde olan Midilli Adası'nın Katolik başpiskoposu oldu. 1449' d"a I. Dorino Gattilusio tarafından Ceno-va'ya elçi gönderildikten sonra, Ortodoks ve Katolik kiliselerinin birliğini yürütmek için Kiev Metropoliti lsidoros(->) ile birlikte 1452'de Konstantinopolis'e geldi. Böylece kentin kuşatmasında hazır bulunan Leonardo, fetihten sonra istanbul'u terk eden Cenevizlilerle birlikte Sakız'a döndü ve oradan Papa V. Nikola'ya 16 Ağustos tarihli meşhur mektubunu yazdı. Bu mektup İstanbul'un fethine dair en önemli Batılı kaynaklardan biridir. Leonardo'nun kıssadan çıkardığı hisse, Bizanslıların Katolik kilisesiyle birleşmeyi reddetmelerinden dolayı Tanrı'nın gazabına uğradıklarıdır.

1458'de Niccolö Gattilusio tarafından yeniden Cenova'ya elçi olarak gönderilen Leonardo ertesi yıl orada ölmüştür. Mektubu Latince olarak ilk defa 15. yy'm sonlarında basılmıştır; 16. yy'da yapılmış İtalyanca ve Fransızca çevirileri vardır.

STEFANOS YERASİMOS

LEONE, LUIGI

(1852, Napoli - 1936, istanbul) İtalyan asıllı dekoratör-ressam.

Babası Giuseppe Luigi ile birlikte 1871' de önce İzmir'e, oradan da İstanbul'a gelerek yerleşti. Burada bulunan İtalyan asılı sanatçılara katıldı ve zamanla tanınarak birçok yapının dekorasyonunu gerçekleştirdi. Atölyesi 20. yy'm başlarında Tepebaşı'n-da Kabristan Sokağı (günümüzde Meşrutiyet Caddesi) no. 43'teydi. Öldüğünde Feriköy Latin Katolik Mezarlığı'na defnedildi. Mezarlık arşivinde, burada bulunan aile mezarına 1967'ye kadar definler yapıldığı kaydedilmiş olduğundan, Leone ailesinin yakın geçmişe kadar İstanbul'da yaşadığı anlaşılmaktadır.

İstanbul'da uzun yıllar önemli yapılarda çalışan Leone'nin tespit edilen uygulamaları sınırlıdır. Leone 1870 Beyoğlu yangınında hasar gören ve 1872-1873'te onarılan İngiltere Elçiliği binasmın(->) son kapsamlı restorasyon ve dekorasyonunu İstanbul doğumlu İtalyan asıllı Levanten mimar Giorgio Domenico Stampa ile birlikte gerçekleştirdi. Büyükdere Çayırbaşı Caddesi'n-deki Santa Maria İtalyan Katolik Kilisesi' nin dekorasyonunu yaptı.

Mısır hıdivlerinin ve çocuklarının da dekoratörü olan Leone, bu yapılarda, hıdivin inşaat ve onarım işlerini yürüten İstanbul doğumlu İtalyan asıllı Levanten mimar Del-fo Seminati ile çalıştı.

Osmanlı hanedanına ait önemli yapıların da dekorasyonunu yapan Leone'nin tespit edilen eserleri arasında Ortaköy ve Kuruçeşme sahilsaraylarından II. Abdülha-mid'in kızı Zekiye Sultan Sarayı ve II. Ab-dülhamid'in kardeşi Süleyman Selim Efen-di'ye tahsis edilen saray vardır.

Leone'nin bu yapılardaki etkinliklerinin sınırım bugün için tam olarak belirle-