KirkçEŞme tesisleri

MEHMED H (Fatih)

(l Nisan 1430, Edirne - 3 Mayıs 1481, Tekürçaym - Gebze) 1. Osmanlı padişahı (1. kez Ağustos 1444-Ağustos 1445, 2. kez 19 Şubat 1451-3 Mayıs 1481).

"Fatih", "Fatih Sultan Mehmed", "Ebu'l-Feth Sultan Mehmed Han", "Fatih-i Kos-tantiniyye" adlarıyla da tanınmıştır. II. Murad ile Hümâ Hatun'un oğludur. İki kez tahta çıkmıştır. Doğum tarihim 8 Receb 832/ 13 Nisan 1429, 26 Receb 835/29 Mart 1432 olarak veren kaynaklar da vardır. "Hatun" sanını taşıyan annesinin, Türk-Müslüman bir bey hanedanına mensup olduğu kabul edilir. Bazı kaynaklarda annesi, İsfen-diyar oğlu İbrahim Bey'in kızı Hatice Hatun adıyla verilir.

Fatih'in, Edirne'deki ilk saltanatında da tam bir açıklık olmayıp l yıl boyunca "Sultan Mehmed Çelebi" unvanı ile Rumeli topraklarının yönetiminde babasına niyabet ettiği, II. Murad'ın Edirne'ye gelip tahta oturmasından sonra bu kez "Mehmed Çelebi Sultan" olarak Manisa sancakbey-liğine döndüğü de ileri sürülmüştür.

istanbul'u fethederek (bak. fetih) burayı Osmanlı Devleti'nin payitahtı yapan II. Mehmed, Doğu-Batı, İslam-Hıristiyan uygarlıkları için, daha toplayıcı bir yaklaşımla Akdeniz havzası için, İstanbul'u bir merkez haline getirmeye çalışmış, bu açıdan da I. Constantinus'tan(->) sonra kentin ikinci kurucusu sayılmıştır.

II. Murad'ın (hd 1421-1451) dördüncü oğlu olan II. Mehmed, 1443'te lalaları ile Manisa sancakbeyliğine gönderildi. O yıl, büyük kardeşi Alaeddin Ali Çelebi'nin ölmesi üzerine Osmanlı tahtının vârisi oldu. 1444-1445 arasında Edirne'de saltanat naibi ya da doğrudan hükümdar olarak l yıl tahtta oturdu. II. Murad'ın Manisa'da dinlendiği bu kısa dönemde Hurufîlik akımı, art arda eylemlerle toplumu etkilerken Edirne'de bir de yangın çıktı, istanbul'a sığınmış bulunan Şehzade Orhan'ın (Süleyman Çelebi'nin torunu) taht varisliği savıyla İnceğiz'e kadar ilerlemesi üçüncü bir sorun oldu. Nihayet, Macar ve Eflâk ordularının harekete geçmesi üzerine, Vezir Çandarlı Halil Paşa, II. Mehmed'i, uzun sürecek bir av partisine gönderdikten sonra II. Murad'ı Edirne'ye davet etti. II. Murad ordu ile savaşa giderken II. Mehmed de Edirne'nin muhafazası görevini üstlendi. Varna Savaşı'nın kazanılmasından sonra