KirkçEŞme tesisleri

MEHMED RASİM (Eğrikapılı)

(1687?, istanbul - 1755, istanbul) Ak-lam-ı sitte ve ta'lik hattatı.

İlk yazı derslerim hattat olan babası, Eğ-rikapı'daki Molla Aşkî Camii imamı Yusuf

Efendi'den meşk etti. Babasının görevi dolayısıyla Mehmed Rasim de "Eğrikapılı Çelebi" veya "Hoca Mehmed Rasim" olarak anılırdı. Ayrıca, saray hattatı olan ünlü hattat Yedikuleli Abdullah'tan(-») da yazı dersleri meşk ederek 18 yaşında iken 1705' te aklam-ı sitteden icazetname aldı. 1714' te Sadrazam Şehit Ali Paşa tarafından Galata Sarayı Ocağı(->) yazı hocalığına getirildi. Mehmed Rasim Efendi, ayrıca ünlü ta'lik hattatı Hekimbaşı Kâtipzade Mehmed Refi' Mehmed'den(->) de ders görerek ta'lik yazıdan icazetname almış, kendisi de Mehmed Refi' Efendi'ye aklam-ı sitteden ders ve icazetname vermiştir.

Hafız Osman okuluna bağlı usta bir hattat idi. "İlmi pazartesi günü arayın; o gün öğrenciye kendini daha kolay gösterir" hadisine uyarak, öğrencilerine o gün ders verirdi. Yedikuleli Abdullah, Sadrazam Damat İbrahim Paşa'nın oğlu Mehmed Pa-şa'ya yazı hocası olarak tayin edildiği zaman sadrazamın kendisinden gubârî yazıyla bir Kuran yazmasını istemesi üzerine tereddüt etmeden öğrencisi Mehmed Rasim'e "Ben sana güvenerek söz verdim; bizi bu müşkil işten kurtar" deyince o hemen işe koyularak 3 ay içinde Kuran'ı tamamlayıp hocasına götürmüş ama onun imzasını atmış olduğundan da utanmış.

Eserleri çoktur: 60 Kuran, 1.000 kadar en'am, delâil-i hayrat, evrâd, vakfiye, mu-rakka ve kıt'a, ayrıca hurda ta'lik ile de birçok risale yazmıştır. Azapkapı'daki Sa-liha Sultan Sebili, Çeşmesi ve Sıbyan Mek-tebi'nin tarihleri, Beşiktaş Sarayı karşısındaki çeşmelerin ve Eyüp civarında Hekimbaşı Mustafa Efendi'nin mezar taşı yazıları onundur. İmzalarını önce "Mehmed min tilâmîz-i es-Seyyid Abdullah" yahut "İmam-zade" diye atardı. Galata Sarayı yazı hocalığına geldikten sonraki imzaları ise "Mehmed Rasim" veya "Mehmed Rasim İmam-zade" şeklindedir. Çok öğrenci yetiştiren hattatın mezar taşım öğrencilerinden Mest-çizade Ahmed Efendi yazmıştır. Şiirleri de vardır.

Bibi. Müstakimzade, Tuhfe, 465-470; Habib, Hat ve Hattatân, İst., 1306, s. 145-147; Rado, Hattatlar, 155-156; M.C. Baysun, "Eğrikapılı Rasim Efendi", TD, S. 10 (1954), 1-16.

ALİ ALPARSLAN