VƏKİLLƏRİN XÜSUSİYYƏTLƏRİ, E’TİBAR VƏ YA ƏDALƏT
Vəkilin xüsusiyyətlərindən biri onun e’tibarlı olmasıdır. Bə’zilərinin fikrincə, vəkilin e’tibarlılığı dedikdə onun şiələrdən toplanmış büdcəyə münasibətdə sədaqətli olması nəzərdə tutulur. Amma belə düşünənlər də var ki, vəkil yalnız ədalətli olduqda e’tibarlı sayılır.
Belə görünür ki, vəkilin e’tibarlılığı dedikdə daha geniş mə’na başa düşülməlidir. Əgər imam bir şəxsi nümayəndə kimi hər hansı məntəqəyə göndərirsə, bu insan təkcə maddi məsələlərdə yox, ümumiyyətlə, e’tibarlı olmalıdır. Xalq arasında ədalətli tanınmayan bir şəxsin imam tərəfindən nümayəndə seçilməsi mümkünsüz bir işdir. Demək, vəzifəsi yalnız dini ödəncləri toplamaq olan şəxs də ədalətsiz ola bilməz.
Bə’zi hallarda imamlar vəkalət qurumunun rəhbəri olaraq öz vəkillərinin e’tibarlılığını e’lan etmişlər. İmamların belə bir tə’minatı şiələrdə arxayınçılıq yaratmışdır. Bir mənbədə bildirilir ki, imam Həsən Əsgəri (ə), Əhməd ibn İshaq, Əli ibn Cə’fər Həmani, Əyyub ibn Nuh və İbrahim ibn Məhəmməd Həmdanini e’tibarlı şəxs kimi tanıtdırmışdır. Başqa bir məclisdə Osman ibn Səidin e’tibarlı olması e’lan edilmişdir.
İmamlar bir məntəqəyə öz vəkillərini göndərdikdə, adətən, həmin məntəqənin şiələrinə bu şəxsin e’tibarlı olması haqqında məktub yazardılar. İmam Həsən Əsgərinin (ə) Nişabur şiələrinə yazdığı məktubu misal göstərmək olar. İmam bu məktubda İbrahim ibn Əbdənin e’tibarlı şəxs olduğunu bildirmişdir.
Kiçik qeyb dövründə də hər bir səfir imamın göstərişi ilə özündən sonrakı səfirin e’tibarlı olduğunu bəyan etmişdir. Məhəmməd ibn Osman Əmri tərəfindən Hüseyn ibn Ruhun şiə başçılarına təqdim olunması deyilənlərə sübutdur.
Dostları ilə paylaş: |
