Китабын ады

ZEYD İBN ƏLİNİN (Ə) ŞƏHADƏT VAQİƏSİ 
 
Böyük  alimlərinizdən  olan  Əllamə  Muqrizi  Əbul  Abbas  Əhməd  ibn  Şafei 
«Ən-niza  vət-təhasum  Fima  beynə  bəni-Haşim  və  bəni-Üməyyə»  adlı  məşhur 
kitabında onların çirkin əməl və işlərini geniş bir şəkildə izah etmişdir: «Onlar ölü 
və diri tanımırlar». Misal olaraq iki önəmli tarixi hadisəni açıqlamaqla, bu qövmün 
–Bəni-Üməyyənin etdikləri çirkin cinayətlərdən bir neçəsin hüzurunuza ərz edim. 
Təəccüblənməyin  qardaşlar,  bilin  ki,  söyləyəcəklərim  sənəd  və  əsas  üzrədir. 
Bu  önəmli  hadisə  Həzrət  Zeyd  ibn  Əli  (ə)  ibn  Hüseyn  (ə)  və  oğlu  Yəhyanın 
şəhadətidir.  Hər  iki  məzhəbin-şiə  və  əhli-sünnətin  bütün  tarixçiləri  bu  cür 
yazmışlar:  «Hişam  ibn  Əbdülməlik  ibn  Mərvan  Hicri-qəməri  105-ci  ildə  xilafətə 
yetişdi.  Zülm  və  təəddi
1
  əməlini  artırdı.  Özü  və  ona  tabe  olanlar  xüsusilə  bəni-
Haşimə zülm və əzab verməkdə ən son həddə yetişdilər.  
Nəhayət Zeyd ibn Əli (ə) – o yeganə şərif, alim, abid, zahid, fəqih və mütdəqi 
insan  təzəllüm
2
  üçün  Şama  –  xəlifənin  yanına  getdi.  Rəsafədə  Hişamla  görüşdü. 
Həzrət nə üçün gəldiyini bəyan etməzdən əvvəl Hişam Rəsulallahın (s) bədəninin 
bir parçası, nəslindən olan bir müsafiri qarşılamaq, yardım etmək və ehtiyaclarını 
öyrənmək əvəzinə, onu dinləmədən, sərt bir şəkildə, dilə gəlməyən çirkin sözlərlə, 
təhqirlərlə və əzab verməklə xilafət sarayından qovdu.  
Buna  görə  də,  bizim  və  sizin  böyük  tarixçilərimiz,  məsələn:  imam  Məsudi 
«Mürəvvicuz-zəhəb»in  II  cildində,  Əllamə  Muqrizi  «Ən-niza  vət-təhacum  Fima 
beynə  bəni-Haşim  və  bəni-Üməyyə»  İbn  Əbil-Hədid  Mötəzili  «Şərhi  Nəhcül-
bəlağə» kitabında və digər şəxslər müfəssəl olaraq yazırlar ki, Zeyd ibn Əli (ə) ona 
                                                 
1
 «İnsafsızlıqda həddi aşma» deməkdir.  
2
 Zülmdən şikayət etmək. 

---

 
41 
yönələn  təhqirlərdən,  dəyən  ağır  zərbələrdən  və  xəlifənin  yanından  qovulduqdan 
məcburən Şamdan Kufəyə getdi. Zülmü yox etmək üçün Əməvilərin əleyhinə bir 
hərəkat yaratdı. 
Kufə  şəhərinin  hakimi  olan  Yusif  ibn  Ömər  Səğəfi  böyük  bir  orduyla  o 
hərəkatı məhv etmək üçün mübarizəyə başladı. O həzrət də Haşimi bir şücaət və 
cəsarətlə bu şerləri oxuyub döyüşürdü: