Китабын ады

Allahdan  başqa  heç  kəsdən  qorxmurlar.  Allah  hesabgörücü  olaraq  yetər»
1
  göz 
önündə  canlandıraraq  təbliğ  kürsüsündə  oturmuş,  Allahdan  başqa  heç  kəsdən 
qorxmadan, Ona söykənərək, üzərlərinə düşən vəzifələrini yerinə yetirmişlər». 
Müzakirə bura yetişdikdə, Seyid Əbdülhəy saatına baxıb «Gecədən xeyli vaxt 
keçmişdir. İzn versəniz, digər söhbətlər sabaha qalsın; sabah, inşallah, vaxtımızın 
daha çox olması üçün bir az tez gələrik» dedi.  
Mən də təbəssümlə, gülər üzlə həmsöhbətlərimə müvəffəqiyyət dilədim. Çay 
içib Hindistan şirnilərindən yedikdən sonra ayağa qalxdılar; biz də səmimiyyət və 
məhəbbətlə onlarla vidalaşdıq. 
                                                 
1
 «Əzhab» surəsi, ayə: 39 

---

 
51 
İKİNCİ GECƏ 
 
24 Rəcəb, şənbə gecəsi, 1345-ci il (1924) 
Axşam  namazından  sonra  dünən  gecə  məclisdə  iştirak  edən  eyni  şəxslər, 
sonradan  tacir  və  sahibkar  olduqlarını  bildiyimiz  digər  möhtərəm  bir  neçə  nəfər 
şəxslə birlikdə gəldilər; bir az səmimi söhbət etdikdən və çay içdikdən sonra Hafiz 
ağa sözə başladı.  
Hafiz:  «Qibləsahib,  tərif  etmək  üçün  demirəm,  həqiqətən,  dünən  gecəki 
məclisdən  böyük  bir  feyz  aldıq,  mühüm  tarixi  xatirələr  eşitdik.  Hüzurunuzdan 
ayrıldıqdan  sonra  bütün  yol  boyu  qardaşlarla  sizin  haqqınızda  söhbət  edirdik. 
Həqiqətən,  cazibəniz  o  qədər  güclü  idi  ki,  hamımızı  sima  və  davranışına  cəzb 
etmişdi.  Gözəl  sima  və  davranışa  sahib  olan  kəslər  çox  az  tapılırlar.  Şəhadət 
verirəm ki, həqiqətən, sən Rəsulallahın (s) övladısan.  
Bu  gün  sübh  kitabxanaya  getmişdim.  Ənsab  və  tarix  kitablarından  bir  neçə 
cild, xüsusilə qədri uca seyidlərin nəsli haqqında «Hezar-məzar» və «Asari-əcəm» 
kitablarını götürüb, mütaliə etdim və dünən gedə dediklərinizə bir az diqqət etdim; 
həqiqətən, xoşhal oldum, feyz aldım və həqiqətən, bu şərəfli nəsilə qibtə etdim. Bir 
müddət düşündüm,  sonda bu  cənab kimi  şərif  və  nəsli  doğru bir  şəxsin bu gözəl 
sima  və  davranışına  baxmayaraq,  nə  səbəbdən  keçmişdəkilərin  mənasız  və  azğın 
adətləri  təsirindən  qalaraq  böyük  cədlərinin  yolundan  çıxıb,  məcusi  iranlıların 
siyasi adət və üsullarını qəbul etmişdir!» deyə düşünərək, çox təəssüf etdim». 
Dəvətçi: «Birincisi, cənabın gözəl güman və baxışından şad oldum, təşəkkür 
edirəm.  İkincisi,  məqsədinizi  anlamadığım  qarışıq  və  qeyri-müəyyən  bir  neçə 
cümlə buyurdunuz. Zəhmət olmasa, həqiqətin əslinin aşkar olması üçün cümlələri 
ayrı-ayrı  bəyan  edin.  Məsələn,  keçmişdəkilərin  mənasız  və  azğın  adətləri,  üz 
çevirdiyimiz dəyərli cədlərimin yolu və tabe olduğum İranın siyasi adət və üsulları 
nələrdir?». 
Hafiz:  «Keçmişdəkilərin  mənasız  adətlərindən  məqsədim,  yəhudilərin  əliylə 
hənif dini olan İslama qatılan bidət və əqidələrdir». 

---

 
52