Китабын ады

«TƏYRİ-MÜŞVİY» HƏDİSİ 
 
Buxari, Müslim, Tirmizi, Nəsai və Səcistani öz mötəbər «Səhih»lərində, imam 
Əhməd  ibn  Hənbəl  «Müsnəd»də,  İbn  Əbil  Hədid  «Şərhi-Nəhcül-bəlağə»də,  İbn 
Sabbağ Maliki «Füsulul-mühimmə»nin 21-ci səhifəsində, Süleyman Bəlxi Hənəfi 
«Yənabiul-məvəddə»nin 8-ci babında Əhəd ibn Hənbəldən, Tirmizidən, Müvüffəq 
ibn  Əhməddən,  İbn  Məğazəlidən  və  «Sünən  Əbu  Davud»dan,  onlar  da 
Peyğəmbərin köləsi Səfinədən, Ənəs ibn Malikdən və İbn Abbasdan bu hədisi nəql 
etdikdən  sonra  belə  deyir:  «Təyr  hədisini  24  nəfər  Ənəsdən  nəql  etmişdir». 
Xüsusilə  Maliki  «Fisulul-Muhimmə»də  belə  deyir:  «Ənəs  ibn  Malik  nəql  etdiyi 
Təyr hədisi, səhih və doğru hədislərin içində ən səhih və sağlam olan hədisdir». 
Səbt  ibn  Covzi  «təzkirə»nin  23-cü  səhifəsində  (Fəzail  Əhməd  və  Sünən 
Tirmizidən  nəql  edərək)  və  Məsudi  «Murəvvicuz-Zəhəb»in  II  cildinin  49-cu 
səhifəsində  hədisin  axırında  Peyğəmbərin  (s)  duası  və  onun  qəbul  olunmasına 
toxunmuşlar.  İmam  Əbu  Əbdullah  Əbdürrəhan  Nəsai  «Xəsaisul-Ələviyyə»  adlı 
kitabının  9-cu  hədisində  və  Hafiz  ibn  Uqdə  və  Məhəmməd  ibn  Cərir  Təbəri  bu 
hədisin  mütəvatir  olduğu  və  sənədləri  haqqında  yazdıqları  məxsus  kitablarında, 
səhabədən  35  nəfərin  bu  hədisi  Ənəsdən  nəql  etdiklərini  yazmışdılar.  Hafiz  Əbu 
Nəim də bu hədis haqqında qalın bir kitab yazmışdır.  
Xülasə,  böyük  alimlərinizin  hamısı  öz  mötəbər  kitablarında  bu  hədisi  nəql 
etmişlər.  Əllamə,  mühəqqiq,  zahid,  adil,  usdad  Seyid  Mir  Həmid  Hüseyn  Deləvi 
(sizlər onun elm, əməl və təqvasını daha yaxşı bilirsiniz) ki, Hindistandakı şöhrəti 
günəşdən  daha  parlaqdır,  «Əbəqatul-ənvar»  kitabının  bir  cildini  «Təyri-Mişviy» 
hədisinə ayırmışdır. Orada əhli-sünnətin böyük alimlərinin etibarlı kitablarından bu 
hədisin bir çox sənədlərini toplamışdır. Mən bu hədisi neçə sənədlə nəql etdiyini 
indi xatırlamıram. Ancaq bu qədər bilirəm ki, bu hədisin sənədlərini oxuyarkən bu 
böyük  seyidin  belə  kiçik  bir  hədisin  mütavitir  olduğunu  əhli-sünnətin  öz 
qaynaqlarından  necə  zəhmət  çəkərək  isbat  etdiyini  gördükdə,  həqiqətən,  çox 
təəccüb  etdim.  Xülasə  həm  sünnilərin,  həm  də  şiələrin  hər  zaman  və  hər  yerdə 
səhih olduğunu etiraf etdikləri o hədislərin hamısının əsası və nəticəsi budur: «Bir 

---

 
253 
qadın  qızardılmış  bir  quşu  Rəsulallahın  (s)  yeməsi  üçün  Ona  hədiyyə  etmişdir. 
Rəsulallah (s) onu yemədən öndə əllərini göyə qaldırıb ehtiyacsız olan Allaha belə 
dua  etdi:  «Allahım!  Sənə  və  mənə  ən  sevimli  olan  məxluqunu  göndər,  bu