Китабын мүәллифи: Мәһәммәд Мәһәммәди Иштиһариди

6-Çətinliklərlə mübarizə aparmaq üçün qəti qərar

Qadınla kişinin güclü iradəsinin olması demək olar ki, işləri 95% asanlaşdırır. Bu barədə müəllifin kifayət qədər təcrübəsi vardır. Qadınlar həmişə ağır və acı hadisələrlə qarşılaşırlar. Bə`zən də kişi (yə`ni əri) müxtəlif bəlalara düçar olur. Əgər qadın hər cür hadisələrlə mübarizə aparmaq üçün ciddiyyətlə qəti qərara gəlsə, ərini özündən yaxşıca razı salar və onun üçün elə möhkəm arxa olar ki, bunun dəyərini Allahdan başqa heç kəs bilməz. Bu barədə aşağıdakı mətləblərə diqqət yetirin:

a) İmam Əli (ə) öz şe`rlərindən birində buyurur:

“İnsan iki halda olur. Çətinlik və asanlıq halında, ya da ne`mət və bəla halında”.

“Qəhrəman oğlan o kəsdir ki, əgər ruzigar ondan üz çevirsə, acı hadisələr onu üzməsin”.

“Əgər çətinliklər mənə üz versə, mən onun müqabilində möhkəm dağ kimi dayanaram və dözərəm”.

“Bu bəlaların və xoşagəlməzliklərin müvəqqəti olduğunu bildiyim üçün onların müqabilində səbir edərəm”.

Öndə ya ne`mət var, ya da ki bəla.

O kəs zirəkdir ki, sınmamış qala.

Çətinliklər başa ələnən zaman,

Ötəridir bilib, bərk dayanıram.

b) Deyirlər tanınmış şahlardan biri, Kəsra (Ənuşirəvan), öz zəmanəsinin həkim və alimi Büzürgmehrə qəzəbləndi. Əmr verdi, onu zindana atdılar. Zəncir və kündə ilə şairə işgəncə verirdilər. Bir müddətdən sonra, bir neçə nəfəri məxfi şəkildə Büzürgmehrin yanına göndərdi. Gizlin mə`murlar gördülər ki, o oturub və üzündə heç qəm-qüssə əlaməti yoxdur. Ondan soruşdular: “Necə olur ki, bu çətin və ağır vəziyyətində səni şad görürük?”

O cavabında dedi: “Mən bir neçə dərmanı bir-birinə qarışdırıb ondan mə`cun (yə`ni bir neçə tərkibdən qarışıq şəkildə düzəlmiş dərman) hazırlayıb içirəm. Buna görə də şadam”.

Dedilər: “O mə`cun dərmanı nədir?”

Dedi: “Bu mə`cun dərman altı şeydən təşkil olunubdur”.

Allaha arxayın olmaq.

İnsan üçün Allah nə tə`yin etmişsə, o da olacaq.

İmtahanlarda səbir və dözümlü olmaq daha yaxşıdır.

Əgər səbir etməsəm, dözümsüzlüklə dərdi və əzab-əziyyəti qova bilmərəm.

Vəziyyətləri məndən də pis olanlar vardır.

Bu saatdan sonrakı saata qədər (bu sütundan digər sütuna kimi) fərəc (yə`ni çətinliklərin həlli) ehtimalı vardır”.

Mə`murlar şahın yanına qayıtdılar. Əhvalatı şaha danışdılar. Şah əmr etdi, Büzürgmehri azad etdilər.²¹⁴

Belə bir vəziyyəti və ruhiyyəni ələ gətirmək üçün insan gərək təvəkkülünü (ümidini), imanını, hazırlığını, yaxşı və müsbət işlərlə məşğul olmağı artırsın və soyuqqanlı deyil, istiqanlı olsun. Mə`lum olduğu kimi hərarət (istilik) soyuqluqdan (əhəmiyyət verməməkdən və pis rəftardan) daha yaxşıdır. Çünki hərarət, (yə`ni dirilik) canlının təbiətidir və həmçinin soyuqluq da ölülük təbiətidir. Həzrət Peyğəmbər (s) buyurub: “İstiqanlı adamlara uzun ömürlük müjdəsini ver”.

Həmçinin buyurub: “Hər bir dərdin kökü, soyuqqanlılıqdır”.²¹⁵

7-Ərinə kömək etmək

Çox zaman qadınlar ərləri tərəfindən əziyyət və çətinliklərə məruz qalırlar. Məsələn, ər xəstələnir, ya müflis olur, ya ailəsinin dolanışığını tə`min etmək üçün yaxşı işi olmur, ya şəhid olur, ya canına və malına ziyan dəyir və yaxud ümumiyyətlə, qadın ər tərəfindən narahatlıq içində yaşayır. Bu narahatçılıqların çoxu qəsdən olmur. Ancaq təəssüflər olsun ki, əksər hallarda qadın hövsələsizlikdən rəftar tərzini dəyişir və mehribançılığı itirir. Aydındır ki, belə olan halda onun özü, həyat yoldaşı və övladları üçün pis nəticələr baş verir. Qadın əgər bu laqeyidlik yerinə, cəhd göstərsə və ərinə kömək etsə, həm ərinin işini asanlaşdırar, həm özünə və uşaqlarına kömək etmiş olar və həm də Mütəal Allah dərgahında üzüağ olar. Bu, həm də ailənin çətinliklərinin həllində təsirli ola bilər. Həzrət Peyğəmbərin (s) dövründə, O Həzrətin (s) Əbdullah ibn Məs`ud adlı yaxın sirdaşlarından birinin qadınının adı “Zeynəb Səqəfiyyə” idi və ondan bir neçə övladı olmuşdu. Onların güzəranı yaxşı deyildi. Zeynəb özü qərara gəldi ki, ərinə kömək etsin. Eyni halda vəzifələrini və dini ibadətlərini yaxşıca yerinə yetirməkdən başqa, o, sənətlə də məşğul olmaqla bir miqdar pul qazanardı. Bununla da ailə güzəranını tə`min etməkdən əlavə, yoxsullara da kömək edərdi. Bir gün ərinə dedi: “Görəsən Mütəal Allah yanında mükafatım vardır?”

Əbdullah dedi: “Get, Peyğəmbərdən (s) soruş!”

O, Həzrət Peyğəmbərin (s) hüzuruna gəldi. Təsadüfən gördü ki, digər bir qadın da həmin sual üçün gəlib. Onlar Bilal Həbəşini həmin sualı Peyğəmbərdən (s) soruşmaq üçün vasitə qərar verdilər. Bilal Həzrət Rəsulullahın (s) hüzuruna gedib qayıtdı və dedi: “Rəsulullah (s) buyurur ki, sizin iki mükafatınız vardır:

Allah yolunda infaq (sədəqə vermək) mükafatı.

Öz yaxınlarına (ərinə və uşaqlarına) kömək etmək mükafatı. Bunun özü də sileyi-rəhm sayılır”.²¹⁶

8-Agahlıq və təxəssüs

Dolaşıq məsələ kimi bə`zi işlər qadınlara ailədə əziyyət verir. Qadın həyatın çətinliklərini kitab oxumaqla və bacarıqlı adamlarla məsləhətləşməklə həll etməli və onun açarlarını tapmalıdır. O, bu açarlarla həyatın hər cür bağlı kilidlərini, dolaşıq düyünləri iti və güclü pəncəsiylə açar. İnsan bu qeyd olunanları gecikdirməsin ki, yoxsa şairin aşağıdakı şe`rindəki kimi təəssüflənər.

Əfsus arzularım hələ ki xamdır,

Arzular bişincə ömür tamamdır.

O, maraqlanıb doğru və düzgün yolu öyrənməlidir. Həzrət Peyğəmbər (s) buyurub: “Hər bir şeyin sütunu vardır. İslam dininin sütunu, agahlıq və mütəxəssis olmaqdır”.²¹⁷

Həzrət Əmirəlmö`minin Əli (ə) buyurub: “Düşüncəsiz və şüursuz ibadət edən adam, öz ətrafında fırlanan dəyirman ulağına bənzəyir və o heç bir şey anlamır”.²¹⁸

9-Öhdəyə almaq və məs`uliyyət hissi

Bütün qələbələrin əsası və çətinliklərdən ibarət olan qayaları aşıb keçməyin əsas vasitəsi Mütəal Allahın dərgahında məs`uliyyət hissidir. Əgər insan işlərini Allaha xatir yerinə yetirsə və başa düşsə ki, onun ən xırda pis, ya yaxşı işi Allah dərgahında qalır və qiyamət günü ona görə cavab verməlidir, o zaman bütün çətin işləri Allaha xatir, asanlıqla yerinə yetirər. İmamlar (ə) və alimlər çox ağır çətinliklə qarşılaşanda buyurardılar: “Çətinlikləri asanlaşdıran şey, o işin böyük Allaha xatir olmasıdır”.

Belə olan halda, biz də başqalarının oduna yandıq və sair kimi sözlər deyilməz və hamı Allahın razılığına xatir iş görər.