Kitabın sonunda yer alan ekler kısmında ise okuyuculara ab elektronik ticaret direktifi
Yüklə 441,08 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.2 Geleneksel Ticaretle Elektronik Ticaretin Karşılaştırılması
- 1.3. Elektronik Ticaretin Araçları
- GELENEKSEL ARAÇLAR YENİ ARAÇLAR
|
1.BÖLÜM – ELEKTRONİK TİCARETİN TANIMI AMAÇLARI VE ARAÇLARI 1.1. ELEKTRONİK TİCARETİN TANIMI Elektronik ticaret için verilebilecek tek bir tanım yoktur. Bazı görüşlere göre, e-ticaret (E-Commerce), her türlü malın ve servisin bilgisayar teknolojisi, elektronik iletişim kanalları ve ilgili teknolojiler (akıllı kart-smart card-, elektronik fon transferi -EFT-, POS terminalleri, faks gibi) kullanarak satılması ve satın alınmasını kapsayan bir kavramdır.1 Başka bir görüşe göre ise e-ticaret, ödeme işleminin internet üzerinden yapıldığı alış-satışları içermektedir. E-Ticaret yoluyla oluşan ekonomi de, dijital ekonomi, elektronik ekonomi (e-ekonomi) olarak tanımlanmaktadır. Elektronik iletişim teknolojileri ticari hayatta aslında uzun yıllardır (1980'lerden beri) kullanılmaktadır. Ama, internetin e-ticaret için kullanılması çok yenidir (1997'lerden beri). Zaten internet asıl gelişimini (patlamasını) ticari kullanımı artmaya başladıktan sonra yaşamaya başlamıştır. Sonuçta, internet'in yaygınlaşması ile birlikte, web ve e-posta uygulamalarının e-ticaretin doğal mekanı haline geldiğini söyleyebiliriz. İnternetin ticari ürünleri satmada kullanımı, ilk başta "belki olabilir" türünden ve süslü web sayfalarından oluşan birtakım denemelerden ibaretti. Ancak, Amazon.com, Dixons, Yahoo gibi örneklerin 1-2 yıl içerisinde, sadece internet üzerinden sattıkları servislerle birer büyük şirket şekline gelmeleri, birden bu denemeleri ve hayalleri gerçeğe dönüştürüverdi. İnternet üzerinde dönen ekonomi her geçen gün artmaktadır. Hatta, 1999 yılında Amerikan Ticaret Bakanlığı'nın yaptığı bir araştırmada internet ekonomisinin (ucuz girdi ve iş gücü, az maliyet vb sebebiyle) enflasyon oranının azaltılmasında rol oynadığı saptanmıştır. Elektronik ticarete ilişkin bir diğer tanımlama şekliyse; "elektronik yoldan ve yönetim ve tüketim etkinliklerinin yürütülmesinde kullanılan tüm iş bilgilerinin; üretici, tüketici, kamu ve özel kuruluşlar ve diğer organizasyonlar arasında elektronik araçlarla yapılması" olarak tanımlarken OECD (1997) elektronik ticaret; kuruluş ve bireyleri ilgilendiren ticari etkinliğe ait her türlü işlemlerin bilgisayar ağları üzerinden yapılmasıdır şeklinde tanım yapmaktadır. ETTK (Türkiye Elektronik Ticaret Koordinasyon Kurulu) ise daha geniş bir çerçevede konuyu ele alarak elektronik ticareti " bireylerin ve kurumların, internet veya intranet ortamlarında yazı, ses, görüntü biçimindeki sayısal bilgilerin işlenmesi, iletilmesi ve saklanması ve bir değer yaratmayı amaçlayan ticari işlemlerin bütünü" olarak tanımlamaktadır. Benzer pek çok tanımlama yapılabilir. Tüm bu tanımların genelde ortaya koyduğu temel noktalar birbirine benzemektedir. Tanımlamaların ortaya koyduğu ortak noktalar ise şunlardır; 1. Elektronik ticaret açık (İnternet) ya da kapalı ağlar (İntranet) üzerinden yapılabilmektedir. 2. Elektronik ticaretin tarafları, Üreticiler, tüketiciler, kamu ve özel sektör kuruluşları, ve diğer organizasyonlardır. 3. Elektronik Ticaretin araçları, TV, Radyo, Fax, EFT, EDI, ATM, Telefon, İnternet' dir. Şekil-1 : E-Ticarette Sistemin İşleyişi
Elektronik ticaretin geleneksel ticarete göre pek çok avantajları mevcuttur.İşlemlerin gerçekleştirilmesinde standart işlem yapmamızı sağlayan bilgisayar ağları,üretimden tüketime kadar olan zincirde ve tedarikte kolaylığın sağlanması,işlem maliyetlerinin azalması,ürün geliştirmenin hızlanması,tüketici tepkilerinin hızla alınabilmesi,sunulan ürün seçeneklerinin çokluğu,tüketicilerin aldıkları ürünleri evlerinde teslim alabilmeleri avantajlar sıralanabilir.2 1. Ticari işlemlerin yürütülmesi için gerekli bilgiler, işlemi başlatan kişi tarafindan, ticaret sürecine dahil tüm tarafların (üretici, satıcı, alıcı, gümrük idareleri, sigortacı, nakliyeci, bankalar, diğer kamu kurumları vb.) birbirine bağlı bilgisayarlarından birisine önceden belirlenmiş standart formatta bir kez girildiğinde kısa bir süre içinde tüm tarafların bilgisayarlarına ulaşmaktadır. Gereken belgeler elektronik ortamda hazırlanmakta ve bu bilgi ve belgeler ilgililerin kullanımına sunulmaktadır. Böylece, işlemler minimum hata ile kısa bir süre içinde ve kırtasiye masrafı ödenmeksizin tamamlanmaktadır. 2. Malların üretiminden satışına kadar olan zincirde değişiklikler olmakta, alıcı ve satıcının bir araya gelmesi gerekmediğinden, özellikle hizmet ticaretinde işlem maliyetleri düşmekte, aracıların yerini web sayfaları veya elektronik bülten panoları almaktadır. 3. Firmaların pek çok faaliyetinin daha düşük maliyetle yapılması ve üreticiler arasında rekabetin artmasının yanısıra bilgilerin hızlı ve etkin biçimde iletilmesi sağlanmaktadır. 4. Daha hızlı bir şekilde ürün geliştirilmesi, test edilmesi ve müşteri ihtiyaçlarının tesbit edilmesi mümkün kılındığından, talebe karşı arz tarafı daha hızlı uyum göstermektedir. 5. Perakende satışlarda önemli değişiklikler olması beklenmektedir. Alıcılar kendi evlerinden sipariş verme ve istedikleri ürünleri kendi evlerinde teslim alma imkanına kavuşmaktadır. Firmalar bu ortamda müşterilerine çok daha fazla sayıda ürün seçeneği sunabilmektedir.
1.2.2 Elektronik Ticaretin Dezavantajlarıİnternet sayılan yararları nedeniyle çok büyük bir kullanıcı kesimine hitap etmektedir. Çok büyük bir yatırım gerektirmemesi, işletmelerin internette yer almak konusunda istekli olmalarına ve web sitesi edinmelerine neden olmaktadır. Bunun yanında internette satış yapan firmaların sayısı, web sitesi olan işletmelerle karşılaştırıldığında çok azdır. Bunun nedeni sanal ortamda satış yapmanın çok ayrı bir organizasyon gerektirmesidir. Yakın bir gelecekte internet üzerinde iş yapmaktan kaçınmak imkansız hale gelecektir. Bu alana şimdiden yatırım yapmak ve beklenen verim alınmasa bile internet ortamında yerini almak bütün işletmeler için son derece önemlidir. Satış faaliyetlerinin yanı sıra bilgi dağıtımı açısından da eksikleri olduğu ileri sürülen internete yöneltilen başlıca eleştiririler aşağıdaki gibidir: • Dağıtılan Bilgi Üzerindeki Denetim Eksikliği: Hacker adı verilen bilgisayar korsanlarının servis sağlayıcılara, şirket bilgisayarlarına ve kişisel kullanıcılara müdahalesi nedeniyle internet üzerinden dağıtılan bilgiler üzerinde tam anlamıyla bir denetim sağlamak mümkün değildir. • Bilginin Yayılması ve Çalınması Üzerindeki Denetim Eksikliği: internet üzerinde kişiye, kurumlara ve şirketlere özel bilgi, program ve uygulamaların denetim dışı yayılması ve çalınması ile ilgili düzenlemeler henüz tamamlanmadığından bu konuda ortaya çıkan sorunlar karşısında çaresiz kalınmaktadır. • Bilgiye Ulaşmada Karşılaşılan Sorunlar: internet ortamına sunulan sınırsız bilginin kataloglanması ve indekslenmesi ile ilgili çalışmalar henüz doyurucu bir düzeye ulaşmadığından aranılan bilgiye kısa sürede ve kolay bir şekilde ulaşmak mümkün değildir. Genel bir değerlendirme ile internetin üstün yanlan ağır basmaktadır. Bir çok işletme internet üzerinden pazarlama uygulamalarına katılma zorunluluğu hissetmektedir. Aynı zamanda doğru adımlarla başlanacak bir pazarlama faaliyeti büyük karlar yaratabilmektedir. İnterneti benimsemede geciken ve gönülsüz davranan işletmeler açısından ortaya çıkması beklenen zorluklar şu şekilde sıralanabilir. • Katılımda Gecikme: Temel olarak yeni teknolojileri ilk uygulayan işletmeler sonradan gelenlere göre daha avantajlıdır. Gerek uygulamada edindikleri deneyim, gerekse bu konuda sağlanan öncülük rolü ilk işletmeler lehine üstünlük sağlarken sonradan gelenler için pazar kaybıyla neden olan sonuçlar yaratmaktadır. • Yanlış Teknoloji Seçimi: Katılımda geciken işletmelerin aksine hızlı hareket eden işletmelerin karşılaştıkları önemli bir sorunda yanlış teknoloji, araç yada yöntem seçimidir. Bu konuda en bilinen yanlışlar ayrıntılar ile ilgili yanlışlardır. • Uygulamada İsteksizlik: Özellikle yeni teknolojilere, uygulamalara, yeniliklere ve risk taşıyan her türlü gelişmeye karşı isteksiz davranma eğilimi gösteren büyük işletmelerin karşılaştıkları sorunlardan birisi de uygulamada isteksiz davranmalarıdır. Bu tür sorunlarla karşılaşan işletmeler bağımsız davranma imkanına sahip yeni departmanlar oluşturmalıdır. • Israrcılıkta Eksiklik: Yeni uygulamalarla ilgili kaynak, çaba ve zaman harcama konusunda büyük işletmelerin sabırsız davranmaları ve sonuç elde etmeden uygulamadan vazgeçme eğiliminde olmalarına da başka bir sorun olarak sıkça karşılaşılmaktadır. İnternetin bu zayıf yanları nedeniyle; elektronik ticarete geçmeyi düşünen firmalar içinde avantajların yanında yeni sorun alanlarını da beraberinde getirmektedir. Bu sorun alanları şu şekilde özetlenebilir:
1.3. Elektronik Ticaretin Araçları Elektronik ticaretin geniş yelpazeye yayılmış araçları vardır. Bu araçların büyük bir bölümünün günlük yaşantımızda uzun süredir yer bulduğu ve kullanıldığı söylenebilir. Bu da göstermektedir ki elektronik ticaret olgusu sanıldığı gibi çok yeni bir kavram değildir. İşletmeler arasındaki veri değişimi (EDI), Elektronik Fon Transferi (EFT), Televizyon, Fax, Telefon gibi elektronik ticaret araçları uzun yıllardır kullanılmaktadır. Fakat özellikle internet'in günlük yaşamımıza yoğun biçimde girmesi sonucunda elektronik ticaret adeta yeni keşfedilen bir yöntem olarak sunulmaya başlanmıştır. Özellikle de son 5 yılda bu süreç ivme kazanmıştır.Açık Protokole Bağlı(TCP) internet protokol (IP) kodlama sistemi WWW alanlarına ulaşılarak yapılan elektronik ticaret, bir yandan yeni olanaklar sunarken diğer yandan da geleneksel araçları kullanarak daha etkin, hızlı ve ucuz elektronik ticaret şansı sunmuştur. Bu nedenledir ki elektronik ticaret özellikle 1995 yılından sonra günlük yaşamımızda yer eden ve önemi her geçen gün artan bir kavram olmuştur. Tablo -1: Elektronik Ticaretin Araçları
Yüklə 441,08 Kb. Dostları ilə paylaş:
|
