KiTÂBU't-tevhîD

Açıklamalar

Taşlarla, ağaçlarla ve benzeri şeylerle tebetrükte bulunmak da bir şirk türüdür. Alimler ağaç, taş, mekan, mezar, türbe vb. ile teberrükte bulunmanın meşru olmadığı konusunda müt­tefiktir. Bu nesnelerle teberrükte bulunulması aşırıya gitmek demektir. Ayrıca aşamalı olarak bu nesnelerin mabud maka­mına çıkarılıp ibadet edilmeye başlamasına sebep olur. Bu tür davranışlar daha önce de zikredilen tanıma uygunluk arzet-mesi hasebiyle büyük şirk kapsamındadır. Makam-ı ibrahim, Peygamber'in kabri, Mescid-i Aksa'daki kaya ve diğer faziletli mekânlar da bu genel kurala dâhildir.

Hacer-İ Esved'in selamlanması, öpülmesİ, Kabe duvarında bulunan Rükn-i Yemânî'nin selamlanması ise, Allah'a tazim, kulluk ve yüceliğine boyun eğmek anlamındadır. İbadetin ruhu da budur.89

Bu tarafta bahsedilen yaratıcıya gösterilen üst düzeydeki saygı ve kulluğun ifadesi İken; diğeri yaratılana gösterilen tazim ve ibadetin ifadesidir.

İkisi arasındaki fark, İhlâs ve tevhidin göstergesi olarak duanın Allah'a yöneltilmesi ile şirk ve eş koşmanın ifadesi ola­rak yaratılmışlara dua edilmesi arasındaki fark gibidir.

Onuncu Bab

Allah'tan Başkası İçin Kurban Kesilmesi Babı

Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölü­müm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir. O'nun ortağı yoktur. Bana sadece bu emrolundu ve ben müslümanların ilkiyim.» (En'âm, 162,163)

«Rabbin için namaz kıl ve kurban kes!» (Kevser, 2)

Ali radıyallâhu anh şöyle anlatmaktadır: "Rasûlullah bana şu dört sözü bildirdi: «Allah kendisinden başkası İçin kurban kesene lanet etsin! Ana-babasına lanet edene lanet etsin! Bid'atçiyi himaye edene Allah lanet etsin! Yeryüzünün hudud alâmetlerini değiştirene lanet etSİn!» ²⁹ Müslim rivayet etmiştir.

Tank b. Şihâb'dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellcm §Öyle buyurmuştur: «Bir adam bir sinek sebebiyle cennete girmiş; bir diğeri de yine sinek sebebiyle cehenneme girmiştir.» "Bu nasıl olur ya Rasûlallah?" dediler. Peygamber salkllâhu aleyhi ve sellçm cevaben şöyle buyurdu: «Bir kavmin bir putu vardı. Bu puta kurban sunmadan hiç kimse geçemezdi, iki adam bu kavme uğ­radılar. Bu adamlardan birine kurban sunmasını söylediler. Adam da 'Yanımda kurban olarak sunabileceğim bir şey yok' dedi. Bİrsinek dahi olsa kurban etmesi gerektiğini söylediler. Bir sinek kurban edince, adamı serbest bıraktılar. Bu yaptığı sebebiyle adam cehenneme girdi. Diğer adama da kurban sunmasını söylediler. Adam da 'Allah'tan başka kimseye hiçbir kurban sunmam!' deyince, boynunu vurdular. Bu Sebeple adam cennete girdi. » ³⁰ İmam Ahmed rivayet etmiştir.

İlgili Mes'eleler

1. «De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım...» âyetinin tefsiri.

2. «Rabbin için namaz kıl ve kurban kes!» âyetinin tefsiri.

3. Allah'tan başkası için kurban kesene lanet ederek baş­laması.

4. Kendi ana-babasına lanet edene lanet edilmektedir. Bir başkasının ana-babasına lanet okuyarak kendi ana-babasına lanet okunmasına sebep olmak da aynı kapsamdadır.

5. Bid'atçiyi himaye edene de lanet edilmektedir. Burada dikkat çekilen Allah'ın hakkı bulunan bir konuda suç işlemiş olan kimseyi himaye edip koruyandır.

6. Yeryüzünün alâmetlerini değiştirenlere de lanet edil­mektedir. Bu alâmetler kişi İle komşusunun mülkiyet hakkını birbirinden ayıran alâmetlerdir.

7. Belirli bir şahsa lanet etmekle, günah işleyenlere genel olarak lanet edilmesi arasında fark bulunmaktadır.

8. Sineğin kurban olarak sunulmasına ilişkin kıssa büyük öneme sahip olan bir kıssadır.

9. Asıl maksadı kurban sunmak değil de kavmin şerrinden kurtulmak olan adam sırf bu sinek sebebiyle cehenneme girmiştir.

10. Şirk bilgisinin Müminlerin kalplerinde ne kadar yer et­tiği görülmektedir. Bu putperest kavmin puta kurban sunma isteğini teddettiğinden dolayı canından olmaya karşı yüksek düzeyde sabır göstermiş kişinin amelinde açığa çıkmaktadır. Hâlbuki kurban sunmasını isteyen kavim ondan sadece zahirî bir amel talep etmişlerdi.

11. Hadiste cehenneme girdiği bildirilen adam da müslü-mandıt. Zira kafir olsaydı: «{Sadece} bir sinek sebebiyle, cehenneme girdi» denilmezdi.

12. Burada zikredilen hadisi destekleyen sahih bir hadiste Peygamber salkllâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır: «Sizden birinize cennet ayakkabısının bağından daha yakındır. Cehennem de aynıdır.»³¹

13. Putperestler nezdinde dahi en büyük maksadın kalbin ameli olduğunun bildirilmesi.

Açıklamalar

Bu babın başlığı ile kastedilen Allah'tan başkası adına kurban kesmenin şirk olduğudur. Kur'an ve sünnet nasları kurbanın yalnızca Allah İçin kesilmesi ve bu hususta sırf O'nun rızasının gözetilmesi -tıpkı namaz konusunda olduğu gibi- açık ve nettir. Allah azze ve celle Kitâb'ında birçok yerde namaz ile kurbanı yan yana zikretmiştir.

Yüce Allah için kurban kesilmesi en önemli İbadet ve en üstün itaatlardan sayıldığı sabit olduğuna göre bir başkası için kurban kesmek kişiyi İslam dairesinden çıkaran büyük bir şirk olduğu da anlaşılır.

Tanımını ve türlerini bir arada derleyen tefsirine göre «büyük sirk»: Herhangi bir ibadet çeşidinin Allah'tan başkasına yöneltİlmesidir.

Sâri tarafından emredildİği sabit olan inanç, söz ya da fiilin herhangi birinin sırf Allah'a yöneltilmesi tevhid. iman ve ihlas iken bir başka varlığa yöneltilmesi şirk ve küfürdür.

Büyük şirkle ilgili hiçbir istisnası bulunmayan bu kuralın iyi bellenmesi gerekmektedir.

«Küçük şirk »in tanımı da şu şekildedir: Büyük sirke yol açan veya sebep olan bununla birlikte ibadet derecesine de varmayan her tür İrade, söz ve fiildir.

Büyük ve küçük şirkin bu tanımları İyi kavranılın alıdır. Zira bu tanımlar kitabımızın baştan sona iyi bir şekilde anla­şılmasına yardımcı olacaktif. Böylelikle hakkında çokça şüphe edilen konularda da hakkın ne olduğunu fark ettitecek bir me­leke kazandıracaktır. Yardım dilenecek tek makam, Allah'tır.