ҜҮНАҺШҮнаслыг

KİTABIN SONUNDA BİR SəSLə ALLAHA BELə əRZ EDİRİK:

رَبَّنا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَاِسْرافَنا فِي اَمْرِنا وَثَبِّتْ اَقْدامَنا وَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرينَ

«İlahi! Bizim günahlarımızı bağışla, işlərimizdəki ifratlardan keç, qədəmlərimizi möhkəm et və bizi kafirlərə qalib et!»

AMİN!

Mündəricat

BİRİNCİ FəSİL 3

GÜNAHIN Mə’NASI Və ONUN NöVLəRİ 4

GÜNAHIN NÖVLƏRİ 6

HƏDİSLƏRDƏ DEYİLƏN GÜNAHIN NÖVLƏRİNİ NƏZƏRDƏN KEÇİRƏK 7

BÖYÜK GÜNAHLAR 8

İMAM SADİQİN (Ə) HƏDİSİNDƏN 8

BÖYÜK VƏ KİÇİK GÜNAHLARIN ƏLAMƏTLƏRİ 12

İMAM RAHİLİN BÖYÜK GÜNAHLAR HAQQINDA NƏZƏRİYYƏSİ 13

GÜNAHLARIN DAHA BİR QİSMİ 14

KİÇİK GÜNAHLARIN BöYÜK GÜNAHLARA ÇEVRİLMəSİ 15

İNSAN GəRəK KİÇİK GÜNAHLARDAN QAFİL OLMASIN 16

QUR’ANDA BöYÜK ŞəXSİYYəTLəRİN GÜNAHLARININ TəSVİRİ 20

QUR’ANDA FASİQ ALİMLəRİN AQİBəTİ 20

HəDİSLəRDə BöYÜK ŞəXSİYYəTLəRİN GÜNAH ETMəSİ BARəDə 21

əSAS GÜNAHLAR 23

GÜNAHLARI TANIMAĞIN DAHA BİR YOLU 24

əQL Və NADANLIQ QOŞUNU 25

XəBəRDARLIQ 25

İKİNCİ FəSİL 27

GÜNAH ETMəYə MARAQ 27

İNSANIN GÜNAHLA BAĞLI Tə’RİFİ 27

QəLBİ SAĞLAM SAXLAMAQ 29

YAXŞI Və PİS NİYYəT HAQQINDA 29

MəHəBBəT Və əDAVəTİ SAFLAŞDIRMAQ 31

DÜŞÜNCƏ SAĞLAMLIĞI 32

GÜNAHA ZəMİN YARADAN AMİLLəR 33

1. GÜNAHIN MəDəNİYYəT Və TəRBİYə İLə BAĞLI AMİLLəRİ 33

NADANLIQ 33

HəDİSLəRDəN NÜMUNəLəR 34

BəŞəR QANUNLARI Və YANLIŞ ADəT-əN’əNəLəR 36

TəHRİF-GÜNAHIN DAHA BİR AMİLİ 37

QANUNA EHTİRAM Və BİD’əTİN GÜNAH OLMASI 38

BİD’əT 39

BİD’əTÇİNİN E’DAM HöKMÜ 40

CAMAATI DİNDəN UZAQLAŞDIRAN SöZLəR Və KİTABLAR 40

TəLQİN Və TABEÇİLİK 41

TəLQİN 42

TABEÇİLİK 43

ŞəXSİYYəTə PəRəSTİŞ HAQQINDA 44

HAQQI GİZLəTMəK 44

GÜNAHIN AİLə MÜHİTİ İLə BAĞLI AMİLLəRİ 45

1. İRSİYYəT QANUNUNA DİQQəT YETİRMəK 45

«CƏMƏL» MÜHARİBəSİNDəN BİR XATİRə 47

HARAMDAN DOĞULAN UŞAĞIN əLAMəTLəRİ 48

2. DÜZGÜN AİLə HəYATI QURMAQ 48

3. ÖVLADIN İSLAM QAYDA-QANUNLARINA əSASəN TəRBİYəSİ 50

AİLəDə MEHRİBANLIQ YARATMAQ 51

«TəHQİR» – GÜNAHIN DAHA BİR AMİLİ 52

MARAQLI BİR HADİSə 53

öVLADIN İFFəTİNİ QORUMAQ 54

4. HALAL Və HARAM YEMəKLəR 54

HARAM YEMəK HAQQINDA HəDİSLəR 56

İNSANIN İLK YEMəYİ - ANA SÜDÜ 57

GÜNAHIN İQTİSADİ AMİLLəRİ 59

QUR’ANDAN NÜMUNəLəR 60

QUR’ANDA «İTRAF» Və «MÜTRəF» KəLMəLəRİ 61

YOXSULLUĞUN GÜNAHLA əLAQəSİ 62

İSLAM İQTİSADİYYATININ QANUNLARI 62

TARİXİ TƏCRÜBƏLƏR 65

HöVSəLəSİZLİK GÜNAHIN DAHA BİR İQTİSADİ AMİLİDİR 66

GÜNAHIN İCTİMAİ AMİLLƏRİ 68

QUR’ANDAN DAHA BİR NÜMUNə 69

POZĞUN MÜHİTDəN KöÇ ETMəK 69

MÜHİTİ POZAN AMİLLəR 72

AŞKARDA GÜNAH ETMəK 73

HəYASIZLIQ 75

QUR’AN AYəLəRİNDə «HəYA» MöVZUSU 76

LAQEYD OLMAQ 76

GÜNAH QARŞISINDA SÜKUT ETMəK 77

GÜNAHA RAZI OLMAQ BARəDə HəDİSLəR 78

GÜNAHIN Və ZÜLMÜN YAYILMASINA KöMəK ETMəK 78

GÜNAHKARLA YAXŞI RəFTAR ETMəK 82

LəYAQəTSİZ RəHBəRLəR 83

İMAM SƏCCADIN (Ə) SARAY ALİMİNə YAZDIĞI MəKTUB 85

PİS YOLDAŞ 87

NALAYİQ SöZLəR DANIŞAN DOSTDAN UZAQ OLMAQ 89

İCTİMAİ MƏHRUMİYYƏTLƏR 90

GÜNAHIN PSİXOLOJİ AMİLLəRİ 91

1. İNSANIN ŞəXSİYYəTİ 91

2. İNSAN ŞəXSİYYəTİNİN TəHQİR EDİLMəSİ 92

3. İQTİSADİ ÇəTİNLİKLəR Və TəBİİ EHTİYACLARIN TƏ’MİN EDİLMƏSİ 93

4. YALANÇI Və FAYDASIZ ARZULAR 95

QUR’AN Və ÜMİD BəSLəMəK 95

TƏKANVERİCİ BİR ƏHVALAT 95

GÜNAHIN SİYASİ AMİLLəRİ 96

RəYASəTİN HəDİSLəRDə TəSVİRİ 98

BəHLUL - MÜBARİZ Və HəQİQəTPəRəST BİR ALİM 99

ÜÇÜNCÜ FƏSİL 100

GÜNAHA BəHANə GəTİRMəK 100

BəHANə GəTİRMəYİN NöVLəRİ 101

1. ƏQİDəYə AİD OLAN ÜZRLəR 102

YEZİD İBNİ MÜAVİYəNİN BəHANə GəTİRMəSİ 102

CƏBR MƏSƏLƏSİNƏ BİR BAXIŞ 103

İNSANIN İXTİYARLI MəXLUQ OLMASINA AİD DəLİLLəR 103

2. SİYASİ ÜZRLəR 103

ZİRAR MƏSCİDİNİN BANİLəRİNİN ÜZRLəRİ 104

GÜNAHLARA BəHANə GəTİRMəK FİTNəKARLARIN əLAMəTİDİR 105

HİYLƏGƏRƏ MÖHKƏM CAVAB 106

TARİXDə DAHA BİR HADİSə 106

HARUN ƏR-RƏŞİDİN XAİNCƏSİNƏ BƏHANƏSİ 107

İMAM HÜSEYN əLEYHİSSəLAMIN QATİLLəRİNİN BəHANəSİ 107

3. İCTİMAİ BƏHANƏLƏR 108

4. PSİXOLOJİ BəHANəLəR 109

5. MəDəNİ BəHANəLəR 110

İMAM SADİQİN (ə) SəHV DÜŞÜNCƏLİ BİR ŞƏXSLƏ RƏFTARI 112

6. İQTİSADİ ÜZRLəR 115

İBRəTLİ BİR HEKAYə 116

7. HəRBİ ÜZRLəR 118

XəNDəK MÜHARİBəSİNDə BəHANə 119

TəBUK MÜHARİBəSİNDə DAHA BİR GÜLMəLİ BəHANə 120

HÜDEYBİYYə SÜLHÜ əRəFəSİNDə BəHANə 120

CƏMƏL MÜHARİBƏSİNDƏ BƏHANƏ 121

DAHA BİR DəHŞəTLİ BəHANə 122

GÜNAHIN SəRHəDLəRİNİ TANIMAQ 123

GÜNAHLARDA İSTİSNA 126

QEYBəT Və ONUN İSTİSNALARI 126

BÜTÜN Mə’NəVİ DəYəRLəRə DİQQəT YETİRMəK 128

DöRDÜNCÜ FəSİL 130

İNSANI GÜNAHDAN SAXLAYAN AMİLLəR 130

1. MÜXTəLİF İŞLəRDə FİKİRLəŞMəK 131

2. ALLAHA İMAN GəTİRMəK Və ONUN HəR YERDə HAZIR Və NAZİR OLMASINA əQİDəLİ OLMAQ 132

BU BARəDə OLAN BİR NEÇə HəDİS 133

3. İNSANIN öZÜNÜ TANIMASI Və öZ ŞəXSİYYəTİNə QARŞI DİQQəTLİ OLMASI 134

QUR’ANDA İNSAN ŞəXSİYYəTİ HAQQINDAKI AYəLəR 134

İNSAN ŞəXSİYYəTİ HAQQINDA BİR NEÇə HəDİS 135

4. AXİRəTə Və QİYAMəT GÜNÜNÜN HESAB-KİTABINA İMAN GəTİRMəK 137

DİN QABAQCILLARININ AXİRəT ALəMİNə MÜNASİBəTLəRİ 138

HƏZRƏT SALMANIN DOSTUNUN əHVALATI 138

5. İŞLəRİN Peyğəmbər (s) Və İMAMLARA TəQDİM EDİLMəSİ 139

6. ÖLÜMÜ YADA SALMAQ 139

7. GÜNAHLARIN Tə’SİRİNDəN QORXMAQ Və ALLAHDAN HəYA ETMəK 140

8. DÜZGÜN İBADəT ETMəK 140

GÜNAHIN MÜALİCə YOLU 142

İSLAMDA GÜNAHKARLARLA RəFTAR 142

İCTİMAİ TəNBEH 143

BU BARəDə BİR NEÇə HəDİS 143

İMAM SADİQİN (ə) NİFRİNİ 144

İMAM KAZİMİN (ə) GÜNAHKARLARLA RəFTARI 144

ŞəRİəT HöKMLəRİNDə GÜNAHKARLA DAVRANIŞ MəSəLəSİ 146

BEŞİNCİ FəSİL 147

TöVBə Və GÜNAHIN NəTİCəLəRİ 148

GÜNAHIN BU DÜNYADAKI NəTİCəLəRİ HAQQINDA QUR’AN AYəLəRİ 148

GÜNAHIN AXİRəT ALəMİNə AİD Tə’SİRİ HAQQINDA BİR NEÇə AYə 150

YAXŞI İŞLəRİN MəHV OLMASI 151

GÜNAHIN Mə’NəVİ Tə’SİRLəRİ 151

GÜNAHIN BAŞQA Tə’SİRLəRİ 153

TöVBə Və SAFLAŞMA 156

Qur’anda tövbə haqqında olan ayələr 157

TöVBə HAQQINDA HəDİSLəR 159

1. TöVBəNİN MAHİYYəTİ Və XALİS TöVBə 160

2. TöVBəNİN MəRTəBəLəRİ 160

3. TöVBəNİN NöVLəRİ 162

4. TöVBəNİN QəBUL OLUNMA ÇəRÇİVəSİNİN GENİŞLİYİ 162

5. ALLAH-TƏALANIN GÜNAHDAN TöVBə EDəNLəRə QARŞI XÜSUSİ İSTəYİ 163

6. TöVBəNİ Tə’XİRə SALMAQ 164

7. TöVBəNİN PARLAQ NəTİCəLəRİ 165

GÜNAHIN VURDUĞU ZəRəRLəRİ ARADAN QALDIRMAQ 167

GÜNAHIN Tə’SİRİNİN TəMİZLəNMəSİ BARəDə OLAN QUR’AN AYəLəRİ 167

GÜNAHIN Tə’SİRİNİN TəMİZLəNMəSİ HAQQINDA HəDİSLəR 169

GÜNAHLARI TəMİZLəMəYİN YOLLARI 171

GÜNAHIN TəMİZLəNMəSİ HAQQINDA BİR NEÇə HEKAYə 171

GÜNAH HAQQINDA YADDAŞLAR 175

YALAN DANIŞMAQ 176

KİTABIN SONUNDA BİR SəSLə ALLAHA BELə əRZ EDİRİK: 179

1 “Nisa” 72.

2 “Yusif” 78

3 “Ə’raf” 99.

4 (Allah mənə əmr edib ki,) Anama da yaxşı olum. Bədbəxt bir yekəpər yaratmış məni.

5 “Nisa” 93.

6 “Nur” 23.

7 “Nisa 10.

8 “Ənfal” 16.

9 “Bəqərə” 277.

10 “Bəqərə” 102.

11 “Furqan” 68-69.

12 Ali-imran, 77.

13 “Tövbə” 35.

14 “Bəqərə” 283.

15 Təhrirül-vəsilə, 1-ci cild, səh.274-275.

16 Birahül-ənvar, 6-cı cild, səh. 30.

17 Töhəfül-üqul, səh. 579.

18 Qürərül-hikəm, 1-ci cild, 446-cı səh.

19 Fehresti-qürər, səh. 130.

20 Biharül-ənvar, 78-ci cild, 159-cu səh.

21 Biharül-ənvar, 78-cild, 23-cü səh.

22 Qürərül-hikəm, 1-ci cild, 151-ci səh.

23 “Ə’raf” 179.

24 Üsuli-kafi, 2-ci cild, səh 276. Və «Mücadmlə» surəsi, ayə: 22

25 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 84-cü səh.

26 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 125-ci səh.

27 Cəvamiül-Came təfsiri, bu ayənin izahında.

28 Nəhcül-bəlağə, 53-cü məktub.

29 Qisarül-cəməl, 1-ci cild, 127-ci səh.

30 Qisarül-cəməl, 1-ci cild, 128-ci səh.

31 Osmandən sonra müsəlmanların zalım xəlifələri.

32 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 415-416-cı səh.

33 Nəhcül-bəlağə, 5-ci xütbə.

34 Nəhcül-bəlağə, 50-ci xütbə.

35 «Sad» surəsi, ayə 44

36 Təfsiri-nümunə, 19-cu cild, 299-cu səh.

37 Vəsailüş-şiə, 18-ci cild, 321-ci səh.

38 Nəhcül-bəlağə, 164-cü xütbə.

39 Vəsailüş-şiə, 11-ci cild, 511-ci səh.

40 Vəsailüş-şiə, 11-ci cild, 511-ci səh.

41 Səfinətül-bihar, 1-ci cild, 356-cı səh.

42 «Göndərdiyimiz aşkar dəlilləri, haqq yolunu insanlara kitabda bəyan edəndən sonra bunları ört-basdır edənləri Allah və bütün lə’nət edənlər lə’nətləyir.» («Bəqərə» surəsi, ayə 159)

43 Məcməül-bəyan, 1-ci cild, 240-cı səh. Səfinətül-bihar, 2-ci cild, 470-ci səh..

44 Vəsailüş-şiə, 14-cü cild, 53 səh.

45 Nurus-səqəleyn təfsiri, 4-cü cild, 184-cü səh.

46 Müstədrəkül-vəsail, 2-ci cild, 627-ci səh.

47 Fürui-kafi, 6-cı cild, 48-ci səh.

48 Nəhcül-bəlağə, hikmətli sözlər bölməsi 399-cu səh.

49 Töhəfül-üqul, 574-cü səh.

50 Biharul-ənvar, 72-ci cild

51 Furuği-kafi, 6-cı cild, 44-cü səh.

52 «Qəsəs» surəsi, ayə 27.

53 Fruği-kafi, 5-ci cild, 72-ci səh.

54 Füruği-kafi, 5-ci cild, 72-ci səh.

55 Füruği-kafi, 5-ci cild, 75-76-cı səh.

56 Füruği-kafi, 5-ci cild, 88-ci səh.

57 Füruği-kafi, 5-ci cild, 85-ci səh.

58 Füruği-kafi, 5-ci cild, 84-cü səh.

59 Füruği-kafi, 5-ci cild, 86-cı səh.

60 “Ə’raf» surəsi, ayə: 138-139.

61 «Qəsəs» surəsi, ayə: 79.

62 «Qəsəs» surəsi, ayə 79.

63 Nurus-səqəleyn, 1-ci cild, 541-ci səh.

64 Müntəxbül-təvarix, səh. 875.

65 Səfinətül-bihar, 2-ci cild, 528-ci səh.

66 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 356-cı səh.

67 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 160-cı səh.

68 Səfinətül-bihar, 1-ci cild, 598-ci səh.

69 Səfinətül-bihar, 1-ci cild, 361-ci səh.

70 Nəhcül-fəsahə, 101-ci səh.

71 Fehresti-ğürər, 288-ci səh.

72 Vəsailüş-şiə, 18-ci, cild 338-ci səh.

73 Qürərül-hikəm, 1-ci cild, 446 səh.

74 Misabahüş-şəriə, 86-cı səh.

75 Ali-imran surəsi, ayə 189.

76 Vəsailüş-şiə, 11-ci cild 412, 509-cu səh.

77 Qisarül-cüməl, 1-ci cild, 44, 45-ci səh.

78 Vəsailüş-şiə, 12-ci cild, 133, 134-cü səh.

79 Biharül-ənvar, 75-ci cild, 374-cü səh.

80 Biharül-ənvar, 75-ci cild, 374-cü səh.

81 Vəsailüş-şiə, 12-ci cild, 71-ci səh.

82 Vəsailüş-şiə, 12-ci cild, 131-ci səh.

83 Vasailüş-şiə, 12-ci cild, 130-cu səh.

84 Vəsailüş-şiə, 12-ci cild, 165-ci səh.

85 Biharül-ənvar, 75-ci cild, 380-cı səh.

86 Nəhcül-bəlağə, 53-cü məktub.

87 Nəhcül-bəlağə, 374-cü hikmət.

88 Səfinətül-bihar, 2-ci cild, 528-ci səh.

89 Vəsailüş-şiə, 12-ci cild, 132-ci səh.

90 Vəsailüş-şiə, 11-ci cild, 413-cü səh.

91 Üsuli-kafi, 1-ci cild, 373-cü səh.

92 Fruği-kafi, 7-ci cild, 175-ci səh.

93 Məryəm surəsi, 59-cu ayə.

94 Tühəfül-üqul

95 «Yusif» surəsi, ayə-101.

96 Nəhcül-bəlağə, hikmət bölməsi.

97 Nəhcül-bəlağə, Hikmət bölməsi, 456-cı səh.

98 Qürərül-hikəm, 4-cü cild, 340-cı səh.

99 Mizanül-hikmət, 8-ci cild, 229-cu səh.

100 Qürər.

101 “Həcc” 21.

102 Məcməül-bəyan, bu ayə haqqında.

103 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 275-ci səh.

104 «Nəhl», 125.

105 «Nəml», 90.

106 «Nəbə’» surəsi.

107 «Nur» surəsi, ayə 5.

108 «Bəqərə», surəsi, ayə 222.

109 «Mö’min», surəsi, ayə 7-9.

110 «Fürqan», surəsi, 68-70-ci ayələr.

111 Biharül-ənvar, 71-ci cild, 332-ci səh.

112 Biharül-ənvar, 73-cü cild, 157-ci səh.

113 Biharül-ənvar, 85-ci cild, 162-ci səh.

114 Vəsailüş-şiə, 15-ci cild, 584-cü səh.

115 Məcməül-bəyan, 5-ci cild, 67-ci səh. İmam Baqir (ə)-dan nəql edilib.

116 Səfinətül-bihar, 1-ci cild, 516-cı səh.

117 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 162-ci səh.

118 Biharül-ənvar, 48-ci cild.

119 Üsdül-ğabə, 4-cü cild, 220-ci səh.

120 Nəhcül-bəlağə, 176-cı xütbə.

121 Biharül-ənvar, 103-cü cild, 169-cu səh.

122 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 239-cu səh.

123 Biharül-ənvar, 72-ci cild, 115-ci səh.

124 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 389-cu səh.

125 Üsuli-kafi, 2-ci cild, 290-cı səh.

126 Qürərül-hikəm.

127 Mizanül-hikmət, 3-cü cild, 462-ci səh.

128 Vəsailüş-şiə, 11-ci cild, 318-ci səh.

129 Vəsailüş-şiə, 11-ci cild, 323-cü səh.

130 Səfinətül-bihar, 1-ci cild, 488-ci səh.