Komil Jalilov (Testologiya, pedagogik o‘lchovlar) Toshkent Akademnashr 2020 baholash nazariyasi asoslari

1. BAHOLASH NAZARIYASIGA KIRISH
1.1. Pedagogik o‘lchovlar fani va uning 
asosiy tushunchalari
Ta’lim jarayoni uch asosiy
 komponentdan
(tarkibiy qism
-
dan) tashkil topadi:
– ta’lim standartlari, o‘quv dasturlari va rejalari (curriculum);
– o‘qitish metodikasi va o‘quv materiallari (pedagogy);
– baholash usullari (assessment).
O‘quv dasturlari va rejalari ta’lim maqsadlarini belgilaydi 
(nimani o‘qitamiz? ya’ni «nimani o‘qitamiz?» – degan maz
-
mundagi savolga javob bo‘ladi), shu maqsadlarga mos ravish
-
da o‘qitish metodikasi va o‘quv materiallari tanlanadi (qanday 
o‘qitamiz? ya’ni «qanday o‘qitamiz?» – degan mazmundagi 
savolga javob bo‘ladi). Baholash usullari esa ta’lim tizimi o‘z 
oldiga qo‘ygan maqsadlarga qay darajada erishganligi haqida 
ma’lumot beradi.
Agar bu uch komponent bir-biriga uyg‘un holda ishlasa, 
ya’ni ta’lim maqsadlari aniq bo‘lsa, shu maqsadlarga mos 
o‘qitish usullari va materiallar tanlansa, baholash tizimi ay
-
nan ta’lim tizimi ishtirokchilari shu maqsadlarga qay darajada 
erishganliklarini aniqlab bera olsa, ta’lim tizimi 
samarali
ish-
layotgan bo‘ladi va 
sifatni
ta’minlab bera oladi.

---

9
Baholash nazariyasi asoslari
O‘quv dasturlari 
va rejalari: 
nimani o‘qitamiz
?
O‘qitish metodikasi va 
o‘quv materiallari: 
qanday o‘qitamiz
?
Baholash usullari: 
maqsadga 
erishganimizni qanday 
bilamiz
?
Ta’lim jarayoni komponentlarining o‘zaro bog‘liqligi
O‘quvchilarning bilim, ko‘nikma, malaka va kompeten
-
siyalarini baholashda ma’lum bir qonuniyatlar va talablar 
hisobga olinmog‘i lozimki, bu qonuniyat va talablar peda
-
gogik o‘lchovlar fanining obyektini tashkil qiladi.