Kommersiya banklarının kredit bazarında riskli əməliyyatlarının təhlili

Nəticə və təkliflər

Risklərin idarə edilməsi funksiyasını həyata keçirən təşkilati strukturun bir neçə mühim vəzifəsi var.Bunlara bankın kapitalına mənfi təsir göstərə biləcək ümumi bank səviyyəsində gözlənilməz hadisələrin və bankın biznes hədəflərinə çatmasına maneə yarada biləcək halların qarşını almaqla bərabər, həmçinin bankın daxilindən qaynaqlanan, yəni ayrı-ayrı fərdi əməliyyat səviyyəsində(Kredit riski, Əməliyyat riski, Nüfuz riski, Strateji risk, Likvidlik riski) ortaya çıxan riskləri minimum səviyyəyə endirmək aid edilə bilər. Kommersiya banklarının kredit riski, borc alan müştərinin maliyyə vəziyyətinin pisləşməsi kimi hadisəsindən (balansdankənar hadisələr daxil olmaqla) aktivin dəyərini itirməsinə və yaxud dəyərsiz hala düşməsinə səbəb olan, zərər ehtimalıdır. Bankların kredit risklərinin idarə edilməsində də məqsəd bu növ kredit hadisələrini aradan qaldırmaq və ya azaltmaq , kredit riski təhlükəsini məqbul olan səviyyə daxilində saxlamaq eyni zamanda bank aktivlərinin sağlamlığını təmin etməklə onlardan əldə olunacaq gəlirlərin itkilərin örtəcəyini təmin etməkdən ibarətdir. Banklar, sahinb olduqları bütün kredit portfelinin riskini, eləcə də ayrı-ayrı kreditlərdə və ya əməliyyatlarda mövcud olan riskləri idarə etmək məcburiyyətindədirlər.Banklarda Risklərin İdarə Edilməsi Departamenti kredit risklərinin idarə edilməsində aşağıdakı funksiyaları yerinə yetirməlidir:

1. Müştərinin kredit müqaviləsindəki şərtlərə riayət etməsinə nəzarət etmək;

2. Mütəmadi olaraq müştərinin fəaliyyətindəki dəyişiklikləri təhlil etmək və lazım olduqda onunla görüşlər təşkil etmək;

3.Mütəmadi olaraq müştəri tərəfindən kreditin yalnız kredit sazişində göstərilən məqsədlər üçün istifadə olunmasını yoxlamaq;

4. Mövcud olan bütün məlumatlar (kütləvi informasiya vasitələrinin nəşrləri daxil olmaqla) vasitəsilə müştərinin, eləcə də onun zəmanətçilərinin maliyyə vəziyyətinə nəzarət etmək;

5. Lazım gəldikdə vaxtı ötmüş kreditlərlə əlaqədar müvafiq prosedurlardan istifadə etmək. Kredit risklərini müəyyən etmək üçün aşağıdakı ölçülər hesablana bilər: