Kompüter Texnologiyaları İnformatika fundamental elm kimi, onun tarixi və predmeti

Yerüstü və peyk əlaqə radiokanalları – əsas üstünlüyü naqillərə qənaətdir. Radiodalğalar vasitəsilə ötürmə prosesi həyata keçirilir.

Kabelli – Kompüter şəbəkələrində 3 növ kabeldən istifadə edilir:

• 
  burulmuş mis naqillər əsasında kabellər;
  
• 
  mis özəkli koaksial kabellər;
  
• 
  lifli-optik (fiber optik) kabellər.
  

Burulmuş cüt Burulmuş naqillər cütü burulmuş cüt (Twisted Pair cable və ya ТР) adlanır. Burulmuş cütün bir çox təsnifatı mövcuddur: qorunmayan burulmuş cüt (UTP - Unshielded Twisted Pair), folqalı burulmuş cüt (F/UTP) və s. UTP tipli kabellərdə 4 cüt naqil olur (Şəkil 12.3.). Bu kabellərin 2 növü olur: ekranlaşmış – metal hörgüdə yerləşən ekran kabelin şüalanmasını kifayət qədər azaldır, onları xarici elektromaqnit təsirlərdən qoruyur, naqillərin bir-birinə təsirini azaldır. ekranlaşmamış – xarici maneələrdən qorunması zəifdir.

Burulmuş cütlərin qoşulması üçün RJ-45 ucluqlarından istifadə olunur. Onlar əsasən verilənlərin biristiqamətli ötürülməsində – ulduzvari və halqavari topologiyalarda istifadə olunur.

Koaksial kabel Koaksial kabel mərkəzi naqil və metal hörgüdən ibarət, bir- birindən dielektrik qatı ilə ayrılmış və ümumi xarici örtükdə yerləşdirilmiş elektrik kabeldir (Şəkil 12.4.). Koaksial kabel əsasən şin topologiyalı şəbəkələrdə istifadə olunur. Koaksikal kabelin əsas üstünlüyü təkrarlayıcılardan istifadə etmədən uzaq məsafədə yüksək ötürmə qabiliyyətinin dəstəklənmə imkanıdır. Mənfi cəhəti isə onun qiyməti və ölçüsüdür. Bu kabellərin də 2 növü vardır: