Kongre açılış ve kapanış konuşmaları

Adil: Bir siyasal coğrafyada mücadele veriyoruz. Bu coğrafyanın bir adı var, ön ek alacaksak bu adı kullanmak zorundayız. Bunun dışında bir ön ek aramanın doğru olmadığını düşünüyorum. Ama ön ek konulmadan, enternasyonal bir isim olarak, Komünist İşçi Partisi ismi de kullanılabilir. Anadolu tanımı farklı bir çağrışım yapacaktır. Bu nedenle özellikle Anadolu ön ekine sıcak bakmıyorum.

Cihan: Aslında Komünist İşçi Partisi üzerine genel bir anlaşma var. Komünist İşçi Partisi açılımında çok vurgulu, mesajı çok anlamlı, ajitasyonu çok uygun bir isim. Biz ajitasyonumuzda işçilere, Komünist İşçi Partisi size şunu şunu söylüyor, sizi şuna çağırıyor diyerek kullanabiliriz. Ya da, işçilere yönelik olarak, partiniz, komünist işçi partisi, işçilerin komünist partisi vb. türden bir söylem zenginliğiyle hitap edilebilir. Bu olanak olmakla birlikte, partilerin genellikle kısaltılmış isimleriyle anıldıkları da bir gerçek.

Semih: Türkiye Komünist İşçi Partisi bence oldukça vurgulu. Türkiye ismi bir siyasi coğrafya olarak kullanılıyor. Kürt yurtseverleri için de iki ayrı anlam taşıyor. Birincisi siyasi coğrafya olarak Türkiye’nin bugünkü sınırlarını ifade ediyor. Bir diğeri Kürdistan dışındaki bölgeyi ifade ediyor. Her iki anlamı da içeren bir tarzda kullanılıyor. Mesela Türkiye devriminin(82)yolu, görevleri diye kitap yazıyorlar, Türkiye işçi sınıfı, Türkiye devrimi diyorlar. Her iki anlamı içeren bir tarzda kullanılıyor.

Bence sorunu Kürt sorunu üzerinden değil, daha genel bir çerçevede, komünist partilerinin ön ek kullanmalarının doğru olup olmadığı çerçevesinden tartışırsak daha doğru olur. Böyle bir ön ek tarihsel olarak kullanılıyor ve kullanılması yanlış değil.

Tuna: Sorun ön ekin neden kullanılması gerektiğinde. Bugün dünyada bir komünist hareket, komünist olarak tanımlayabileceğimiz yapılar yok, bunun rahatlığıyla Komünist İşçi Partisi diyebiliriz. Dünyada bu açıdan farklı bir tablo olsaydı, Türkiye ön ekinin anlamı olurdu. Bugün Kürt emekçi kitlelerinin duyarlılıklarını düşünerek politik bir tercih yapabiliriz. Önümüzdeki dönem gerçekten proleter isyanlar ve halk hareketlerinin yeni bir dönemi olacaksa, bu süreç komünist hareketleri de yaratacaktır. Bu noktada böyle bir tanımlamaya ihtiyaç doğacaktır.

Ulaş: Bir tercih olarak söylemiyorum, ama Anadolu bana göre Türkiye’den daha geniş bir anlam içeriyor. Anadolu medeniyeti Türkiye’nin varlığından çok daha önce vardı, bu bir. İkincisi Anadolu ismi biraz İstanbul’un ağırlığını dengeler. İstanbul’un ağırlığı Anadolu’yu köylülüğü çağrıştıran bir bölge konuma düşürüyor, gerçekte öyle değil. Fakat eğer mümkünse, TKP ismini kullanmak çok daha doğru olur.

Ceren: Gerekçelendirme planında sorun çok karmaşık değil. Ancak Türkiye ön ekini aldığında da fonetik açıdan duyduğumuz kaygı ortadan kalkmıyor. Böyle bir problem var benim açımdan. Anadolu ismini kullanabileceğimizi sanmıyorum. Anadolu işçi sınıfı, Anadolu sol hareketi gibi bir kavramlaştırma bana çok yabancı geliyor. Türkiye bir siyasal coğrafyanın adıdır, ama Türkiye’ye biraz yıpranmış bir isim olarak bakılıyor, kaygılar buradan geliyor. Böyle bakmak gerekmiyor diye düşünüyorum. Türkiye ön ekini çok rahat alabi(83)liriz, ama kaygısını duyduğumuz sorunu çözmüyor. Bu çerçevede de somut bir önerim yok.

(...)

Cihan: Ulusal sorun çerçevesinde yaptığımız açıklamalara biraz daha dikkatli bakılmalıdır. Nihayetinde ön ek sadece mücadelede esas aldığımız siyasal coğrafyayı ilgilendiriyor. Ona bakarsanız, biz Anadolu toprakları dışına taşmak, Kürtler sayesinde Farslarla, Araplarla birleşmek gibi, başka bazı hedefleri güden bir parti de olmak zorundayız. Ulusal soruna ilişkin ilk başyazımızda, bir ucu Balkanlar öteki ucu Basra’ya uzanan bir cumhuriyetler birliği bizim hayalimizdir, bizim hedefimizdir, dedik. Yani hayallerimiz dünyaya doğru da büyümek zorunda.

Nadir: Bu nedenle Anadolu biraz daha kapsayıcı bir kavram diyorum.

Cihan: Ben de diyorum ki, bu bir hedef olmakla birlikte, Türkiye devriminin, Kültlerden ve başka nedenlerden dolayı, kendi çevresine doğru büyümesi bir potansiyel imkan olmakla birlikte, halihazırda bizim içinde mücadele ettiğimiz coğrafya Türkiye coğrafyası ve partiler siyasal coğrafyalara göre kuruluyorlar. Dikkat edin, partiler milliyet ya da bölge esasına göre kurulmuyorlar; kuruldukları zaman mutlaka milli ton taşıyan, ulusal sorunu temel alan partiler oluyorlar. Yani ön ek sadece mücadele ettiğiniz siyasal coğrafyayı tanımlıyor. Nihayetinde siz hangi ülkenin, hangi siyasal coğrafyanın müfrezesi iseniz, onu duyurmuş oluyorsunuz. Yoksa bir milliyeti olumlamak ya da onore etmek için değil.

Aykut: Bizim Yurtdışı Konferansı metinlerinde, yurtdışında sınıf çalışması değerlendirilirken yapılan bir takım tespitler var. Deniliyor ki, eğer burada gerçekten komünist bir sınıf partisi olsaydı, Türkiyeli işçiler ve başka milliyetten işçilerin doğrudan böyle bir parti içinde çalışmaları gerekirdi; biz çalıştıkları siyasal coğrafyada kurulmuş partiye üye olmalarını önerirdik. Bu aslında bizim için de bir ölçüdür. Yoldaşın son söylediği(84)noktayı daha da genişletmek gerekebilir, ama sonuçta kullanacağımız ön ekin bir coğrafyayı tanımlaması gerekiyor. Anadolu-Türkiye ikilemi açısından baktığınız zaman, Anadolu bir siyasal coğrafyayı tanımlamıyor. Oysa biz bir komünist işçi partisi kuruyoruz, burada doğrudan siyasal bir tanım kullanmak durumundayız. Bu yönüyle, kültürel boyutuyla kullanabileceğimiz bir coğrafya ismi ile siyasal boyutuyla kullanacağımız bir coğrafya ismi arasında temelli bir fark vardır.