Konusu: İmam’ın (r a) Başlattığı Hareketin, Evrensel Düzlemde Bir Dine Dönüş Çağına Başlangıç Teşkil Ettiğinin Beyanında

7- Batı ve de Manevi Değerlere Yeniden Dönüşün Zaruretini Derk Eden Yeni Akım

Bugün bir çok batılı yeni nesil düşünürler ve bilginler, “Biz yol kaybetmiş kimseleriz, kendi ötemizde ve zayıf görüşlerimizde kendini kaybetmiş kimseleriz ve de düşünce ve tavırlarımızı ahlak ve maneviyat silahıyla donatacak olan bir ocak aramaktayız”¹ hakikatini itiraf ederek, batının derin manevi yoksunluğunun varlığını, önemle vurgulamaktadır ve de “Batılı toplumlar, maddi ve iktisadi meselelere teveccüh ederek maneviyattan uzaklaşmışlardır” hakikatine işaret ederek “manevi bir devrim ve değişikliğinin varlığının gereğini” ısrarla ifade etmektedirler.”¹

Öte yandan, bir çok batılı insan, din ve maneviyata yabancılaşmanın yıkıcı etkilerini ve bundan kaynaklanan buhranlı şartları derk ederek, “İnsan ve evren hakkında hayata anlam kazandıracak ahlaki ve manevi değerlere ciddi bir destek olacak bir düşünceye erişmek gerekir.” sonucuna varmıştır.²

Meşhur din sosyologlarından Peter L. Berger ise, “İncil hıristiyanlığının yükselişi hayret vericidir. İncildeki inançların ve şiddetli ahlaki sakıncaların, nitelendirmesi mümkün olmayan bir şekilde ibadet ve ruhsal şifayla karışmış şekli olan Pentecostalism, bir çok taraftarları protestanlığın dirilişine hazırlamıştır” hakikatine işaret ederek şöyle yazmaktadır: “Farklı dinlerden yükselen, sekularizmi eleştirideki ortak yön şudur ki insanın varlığı, dini öğretilerden faydalanmadığı taktirde fakir bir varlık, hatta gevşek bir temelden başka bir şey ifade etmemektedir.”³

Söz konusu değişiklikler, batı dünyasında bir çok değişimlerin kaynağı olmuştur. Bu yüzden söz konusu değişiklikleri, çağdaş batının dini ve manevi büyük yönelişi başlığıyla anmak gerekir.

Batılıların İtirafında Batının Maneviyata Yönelişi

Çağdaş dünyada manevi buhranın şiddet kazanması ve batıda maneviyata yönelişin belirtilerinin günden güne artışının anlaşılmasıyla batılı teorisyenler, “Biz çağdaş dünyanın en şaşırtıcı toplumsal olgusunu, yani dini ve mezhebi kitapların eşsiz bir şekilde yaygınlaşmasını sadece sanayi medeniyetinin ortadan kalkışından kaynaklanan strüktürel yokluk, hedefsizlik ve anlamsızlık diye ifade edilen üç yalnızlık etkenini yanyana koyduğumuz taktirde derk edebiliriz.”¹ gerçeğini beyan ederek açık bir şekilde şu itirafta bulunmaktadırlar: “Hakikaten batıda bir boşluk, maddi refah ve manevi eksiklik göze çarpmaktadır. İnsanlar batıda hayata yeni bir anlam vermenin peşindedirler.”²

Batılı yazar Dr. Barni Signal ise bu konuda şöyle diyor: “Batıda insanlar gerçekten de maneviyata susamış konumdadır ve de hayatın anlamını bulmanın peşine düşmüştür.”³

Fransalı yeni müslüman olan araştırmacı Christine Bouneu ise batılı ülkelerdeki sosyal değişimlere işaret ederek şöyle demektedir: “Batılı topluluklar, artık siyasi veya iktisadi sözlerden bıkmış durumdadırlar. Onlar maneviyata susamışlardır.”⁴

American Üniversitesi üstadı, Prof. Daniel Deriserback ise şuna inanmaktadır: “Batılı insanlar artık maddecilikten bıkmış durumdadırlar. Onların maneviyata yönelişi de bu çaresizlik ve bıkkınlıktan kaynaklanmaktadır.”¹

Washington Post gazetesi ise başıboşluk ve hedefsizlikten bıkmış olan insanın maneviyata yöneliş akımının reel bir örneğine işaret ederek şöyle yazmaktadır: “Şimdi artık manevi doyum için yirmi milyondan fazla insan dini radyoları dinlemektedir.” Bu gazete söz konusu gerçeği yorumlarken şöyle yazmaktadır: “İnsanların çoğu ruhsal sıkıntılar ve Amerika’nın günlük kavgalı hayatından kaynaklanan ruhsal eziklik sebebiyle, dini radyoları dinlemeye sığınmaktadırlar. Böylece kendilerini sakinleştirmek ve toplumda icra edilmeyen dini emirlere yakınlaşmak istemektedirler.”²

Batıdaki sosyal değişikleri yorumlayanların çoğu, manevi öğretilere geniş boyutlarda yönelişin sebebinin, sanayi ve teknolojik dünyadan kaynaklanan manevi boşluktan bıkmış insanın susuzluğu olduğunu kabul etmektedirler.

Los Angeles’ta Budizm Araştırma Merkezinin başkanı olan Dr. Hevan Paula ise Amerika toplumundaki insanların geniş bir şekilde Budizm öğretilerine yönelmesine işaret ederek şöyle demektedir: “Amerikalılar, artık hayatın baskısından ve teknoloji dünyasından bıkmış durumdadır. Budizm eğitim merkezlerine müracaat ederek ruhlarını bu sorunlardan kurtarmaya çalışmaktadırlar.”

Dr. Hevan Paula daha sonra şu eklemede bulunmaktadır: “Bu dine yöneliş, Amerikan toplumunun dine ve yeni manevi metoda karşı duyduğu ilginin göstergesidir.”³

Bugün artık batılı toplumlarda maneviyata yönelişin çok ilginç belirtileri açık bir şekilde göze çarpmaktadır. Bu belirtiler, söz konusu akımın derin yorumunu yapmada da bizlere yardımcı olmaktadır.

New York Eyalet Üniversitesi, irfan ve dinler grubu üstadı, Prof. William Chatic ise Amerika Birleşik Devletlerinde toplumda yeni bir dalga olarak Mevlana’nın manevi gazellerinin ve şiirlerinin tercüme edilmesinin yaygınlaşmasına işaret ederek şöyle demektedir: “Ben, geçen yıl bir dergide, Amerika’da şiirleri en çok okunan şairin Mevlana Celaluddin Rumi olduğunu okudum ve bu gerçekten çok ilginç bir konudur.”

Söz konusu profesör bu olgunun kaynağını izah ederken de şu ilavede bulunmaktadır: “Bu yeni akımın bir çok sebepleri vardır. Bunlardan biri de batılıların maneviyata susamışlığıdır ve bu oldukça önemli bir etkendir.”¹

Bu konuda yayımlanan bir raporda ise şunu okumaktayız: “Son zamanlarda batı modern müziğinin yıldızı ve Hollywood New Musical filmlerin oyuncusu (Utiya) sesli ve görsel müzik pazarlarına yeni bir albüm sunmuştur. Albüm, pazara girdiği ilk günlerde batıda satış rekoru kırmıştır. Bu ses getiren albümün içeriği ise usta bir metotla İngilizce’ye çevrilmiş olan Molla Rumi’nin Divani Kebir-i Şems kitabındaki gazellerinin seslendirilişidir. Bu gazellerin içeriği ise insanı içindeki karanlıklardan çıkışa, Nur alemine doğru bir pencere açmaya ve ruhu, Allah’ın ziyafetine katılmaya davettir.

Amerika Devlet Radyosunun yayımladığı rapora göre ise, Mevlana’nın irfani şiirlerini tercüme eden kimseler, şu anda da Mevlana’nın Mesnevisini İngilizce’ye çevirmeye çalışmaktadırlar. Bu rapor esasınca Amerika Üniversiteleri kültür uzmanlarının dediğine göre ise Şems’in gazellerinin tercümesi, özellikle de cep kitapları şeklinde basılan baskıları, Amerika’nın genç nesli arasında fevkalade ilgi görmüştür.”²