Kosova eğİTİM, BİLİm ve teknoloji bakanliğI

IV. 4.11 ALANLAR ARASI ENTEGRASYON

Yüklə 439,14 Kb.

səhifə	6/6
tarix	17.01.2019
ölçüsü	439,14 Kb.
	#99801

1 2 3 4 5 6

IV. 4.11 ALANLAR ARASI ENTEGRASYON
Matematik alanındaki etkinlikler bağımsız olmayıp, eğitim programının diğer alanlarıyla ilişkide ve girişimde olan alanlardır.

Çocukların ilgi ve olanaklarına dayanarak matematik alanının kapsamı günlük yaşantılarla ilişkilendirilmesi durumunda, çocuklar tarafından daha kolay benimsenir ve bu şekilde gerçekleşir.

Matematik alanının beden ve sağlık eğitimi alanıyla geniş ölçüde entegrasyonu mümkündür.

Adım adım gezme, büyük adımlarla gezme, sıraya dizilme (birli veya ikili) , sayışma (birinci, ikinci, üçüncü…) yukarı ve öne doğru atlama, grup oyunları, belli küme gruplarının top, ip atlama gibi oyunlar oynamak üzere kurulması, top veya başka oyunlar oynamak üzere kurulan çocuk dairesi, puanlara göre oyun sonuçlarının sınıflandırılması, sonuçların tablo halinde görülmesi, kartopu oyunu, yüzme (sağ ve sol kollar) ve çok sayıda diğer beden ve sağlık eğitimi etkinlikleri matematik ile çok yönlü entegrasyon olanağına sahiptirler. Bu gibi olası etkinlikler okul öncesi çocukların matematik kavramları ve deyimleri öğrenip benimsemelerine ve başlangıç matematik terimlerini anlamasına zemin hazırlarlar.

Dil etkinlikleri tartışmaları, yaşantıların tarifi, alfabe, şiirler, hikâyeler, masallar, resimli ve geometrik şekilli kitaplar, renklendirilmiş rakamlar vb. araçlar matematik etkinliklere doğal entegrasyonun sağlayan uygun kaynaklardır. Kronolojik bir sıraya göre anlatılan olaylar çocukların, olayların meydana geldiği zaman, mekân ve uzam kavramlarını algılamalarına olanak sağlar. Aynı şekilde herhangi bir masal veya hikâyedeki kişi sayıları çocukların, söz konusu kişileri saymaya ve çeşitli özelliklerini karşılaştırma (kaç kişiydiler, hangisi daha uzun boylu idi, hangisi daha kısa, kime kaç elam verildi, geriye kaç elma kaldı, birincisi kimdi, üçüncü kim, onun önünde kim vardı, birlikte mi hareket ediyorlardı yoksa daha sonra mı grup halinde birleştiler…) olanağı sağlar. Yukarıda ardışık şekilde verilen örnekler, dil etkinliği olup matematik etkinlikleriyle kolaylıkla bütünleşebilirler.

Matematik etkinlikleri, çocuğun yaşantılarıyla ilişkilendirildiklerinde daha başarılı olup, çocukların daha fazla zevk almalarına olanak sağlarlar. Dünyayı ve kendini tanımak, matematiği öğrenmek için zengin bir içerik sağlayan bir alandır. Çocuğun kendi vücudu ve uzuvları, canlılarla birlikte doğa, insanlar, bitki örtüsü, hayvan örtüsü, kum, çakıl, çamur, kâğıt vb. varlıklar matematik alanı etkinliklerine entegre olabilen cisimlerdir. Bu varlıklar gözlem, algılama, fark etme, analiz, sentez, karşılaştırma, birleştirme, sınıflandırma, tümevarım, tümdengelim gibi matematik mantık geliştirme olanağı sağlayan zenginliklerdir.

Matematik düşünme bilgisi, duyarlılık ve matematik etkinlik becerisi resim sanatı aracılığıyla çocuğun dünyasına mükemmel bir şekilde entegre olur. Bu alanlarla doğanın entegrasyonu çocuğun matematik dünyasıyla tanışması için olumlu koşullar yaratıp, matematiğe karşı çocuğun besleyebileceği çekingenlik ve korku duyguları hafifletilir. Hayatın çeşitli konularına göre resim ve boya yapma, model yapma, resim toplama etkinlikleri geleceğin matematikçisini çok yönlü duygularını ivmelendirme olanağı saplar. Renkleri öğrenme, ayırt etme ve karşılaştırma, sayma, seçme ve sınıflandırma etkinlikleri, matematik ifadeleriyle ve bu bağlamda matematik alanıyla kesişmektedirler. Çeşitli şekil ve uzunluklarda çizgilerin ( doğru, eğri, eğik, açık, kapalı, dairesel) çizilmesi ve çeşitli geometrik şekillerin tasarlanması temel kavramların geliştirilmesine zemin hazırlar. Resim sanatı araç ve malzemelerini kullanma ve bu malzemelerden çeşitli çalışmalar yapma farklı geometrik şekillerin algılanmasını ve matematik ifade servetini zenginleşmesini sağlar. Tuval üzerinde resim yapmak sadece güzel duygular uyandırmakla kalmayıp, alanın algılanması, cisimlerin aralarındaki ilişkiye göre konumlandırılması gibi kavramların gelişmesini sağlar.

Şarkılar, ritmik oyunlar, dans vb. oyunların matematikle kesişen çok sayıda ve çeşitli niteliklerde içerikleri mevcuttur. Dans ritmi ve ritmik bir oyun sırasında adım sayıları, hareket yönleri, tekrar sayıları çeşitli araç ve enstrümanları çalma matematik alanında çeşitli bilgilerin benimsenmesine yardımcı olur. Sırada atlama, çiftli, birer birer, birbiri önünde, sağ ve sol yönlerde, atlama etkinlikleri matematik kavramları tanımakla ilgisi olan etkinliklerdir. Sayma gerektiren çeşitli müzik aletlerini çalma, tekrar ve süre hesabı etkinlikleri matematik alanı ile entegre olurlar.

IV.

ETKİNLİK ALANI

IV. V.

KENDİNİ VE DÜNYAYI TANIMA

IV. 5. 1. GENEL HEDEFLER

3-6 YAŞ GRUBU İÇİN

Kendini ve dünyayı tanıma merakını geliştirebilme.
Kendinin kim olduğunu ve ne yapabileceğini öğrenebilme.
Davranış ve ifade özgürlüğü ve güvenliğini geliştirebilme.
Sosyal iletişimi kurup geliştirme.
Kendine ve başkalarına koruma gereklilik ve olanaklarını öğrenebilme.
Yaşamsal çevreye karşı dikkatli olmayı öğrenebilme.
Yaşamsal çevre duygularını geliştirebilme.
Kendinden başka kültürlere karşı saygılı olup, söz konusu kültürleri tanıma ve değerlendirme.
Yaratıcı becerilerini geliştirebilme.
Özeleştiri ve eleştiri duygusunu geliştirebilme.

3-4 YAŞ GRUBU

IV. 5.2 ÖZEL HEDEFLER

IV. 5.3 ÇOCUKLARIN OLASI ETKİNLİKLERİ

IV. 5.4 KAZANIMLAR

Kendini ve dünyayı tanıma isteği, gereği ve merakını cesaretlendirebilme;
Kendini ve dünyayı tanıma merakını yüreklendirilmesi ve cesaretlendirilmesi için koşullar yaratabilme;
Soru sorma ve cevabını arama durumları yaratmada destek verme, cesaretlendirme ve yüreklendirme;
Kişisel kimlik (adı, soyadı, yaşı, cinsiyeti vb.) öğrenmeye yüreklendirilme;
Kendileri ve yaşamsal çevre için yapacakları ile ilgili hayal kurabilme;
Vücut dili ve sözle kendini ifade etme hayal gücü ve becerisini geliştirebilme;
Kendisinin ve başkalarının duygularını fark etme, anlama ve tanıma becerisini geliştirebilme;
Kendi tutumlarını geliştirip ifade edebilme;
Olumlu kişiliklerle tanımlanmaya (aile, sosyal yaşam, sanat, kitle iletişim vb.) yetenekleşebilme;
Kendisinin ve başkalarının olumsuz davranışlarını yargılamaya yetenekleşebilme;
Güvenlik ve özgüveni geliştirebilme;
Yaşamda karşılaşacağı durumlara karşı kendini ve başkalarını korumaya ve söz konusu durumlarla yüzleşmeye yetenekleşebilme;
Başladığı görevi tamamlamaya yetenekleşebilme;
Kendisinin yaşam ortamıyla olan karşılıklı bağımlılığını anlayabilme;
Kendisine ait söz, davranış ve faaliyetleri hakkında sorumluluk taşıyabilme;
Soysal çevrenin kabul edilebilir ve edilemez davranışları anlayıp buna göre uygun davranabilme;
Başkalarının duygularını ve bakış açılarını anlamaya ve değerlendirmeye yetenekleşebilme;
Kendisinin ve başkasının haklarını anlayıp onlara saygı gösterebilme;
Yaşamsal çevreyi koruyup geliştirebilme;
Bitki ve hayvan âlemine karşı ilgisini geliştirebilme;
Canlı ve cansız varlıkların özelliklerini tanıyıp anlayabilme;
Doğal olayları öğrenme ve anlama merakını geliştirebilme;
Kişisel hijyen alışkanlığı geliştirip çevre temizliğine dikkat edebilme;
Yaşamsal çevreyi araştırma inisiyatifini geliştirebilme;

Günlük etkinlikler süresince kendi vücudunu ve becerilerini gözlemler ve tanır;

Etkinlikler süresince tüm vücudunu ve işleyişini (beslenme sırasında gözlerin, burnun, ayakların ve ellerin gıda ağza getirilmeleri açısından rolü) inceler;

Çeşitli duyuları (işitme, koklama, tatma, dokunma) hisseder ve bu duyuların işlevini belirler. (Örneğin, herhangi bir tehlike esnasında tehlikeden uzaklaşmak için kasların işlevi)

Çeşitli oyunlarla ilgili etkinlikler (tat, oku, büyüklük, şekil vb. özelliklere göre tahmin etme) dokunma duyusunda dokunduğu belli bir cismin hangi malzemeden yapıldığını tahmin eder;

Kendi başarısı için memnuniyet duyduğu yapıcı etkinliklere katılır (çocuk kendine karşı olumlu tutum geliştirir);

Taklit etkinlikleri gerçekleştirir, kendine karşı güven duygusunu geliştireceği yaşamsal bir durumu tasavvur edip gösterir;

Kendi olanak ve becerilerini sınadığı uzun süreli etkinlikler gerçekleştirir;

Olumlu ve olumsuz duyguları belirlemek amacı ile başkalarıyla birlikte yaşadığı güçlükler, çelişkiler ve kolaylıklar hakkında konuşur;

Var oluş, doğum, ölüm, yaşam süreci ile ilgili sorulu tartışmalar gerçekleştirir;

Cinsiyetini ve yeteneklerini belirleyeceği, anlayacağı etkinlikler gerçekleştirir (tam adını söyler, cinsiyet farkı olmaksızın sosyal becerilerini değerlendirir)

Sosyal çevreden olumlu kişiliklere sahip kişileri taklit etme oyunları oynar (ortak yaşam ve davranış modelleri benimser, çeşitli toplumsal mesleklerden örneğin, doktor, öğretmen, anne vb. roller öğrenir)

Sağlığını, güvenliğini ve yaralanmaların önleneceği etkinlikler geliştirilir;

Sağlığa zararlı, zehirli gıdaların tüketilmemesi gereğini vurgulayan etkinlikler gerçekleştirir;

El ve diş hijyenini korumak maksadıyla gözle görülmez küçük canlıları öğrenme etkinlikleri yapar;

Diğer nesillerden aktarılan türkü, atasözü, fıkra, masal, bilmece gibi türleri söylerler;

Yakın çevredeki kurum ve kuruluşları tanımak maksadıyla kütüphane, tiyatro, okul, hastane, posta vb. yerlere ziyaret ve geziler düzenlenir;

Aile bireyleri hakkında konuşup, aile içerisindeki yaşantılarını dile getirme olanağı bulur;

Çeşitli bayram kutlamaların planlanmasında, kutlama için yapılan hazırlıklara, kültürel farklılıkları dikkate alarak katılır;

Kişiselliğin korunması (giyim, müzik zevki, özel yaşam, inanç vb.) ve genel davranışlar hakkında tartışmalar yapar;

Güvenlik ve sosyal duygunun (cinsiyet, sosyal sınıf ve kültür, inanç, bedensel yapı vb.) geliştirilmesini sağlayan ve ayrımcılık içermeyen etkinlikler geliştirir;

Nezaket kurallarına uyma (başkalarını rahatsız etmeme, bireyin özerkliğine saygı gösterme, özgürce karar verme ve tutum geliştirme, ortak kararlarda sorumluluk üstlenme vb.) öğrenecekleri etkinlikler gerçekleştirir;

Doğa içerisinde, hayvanat bahçesi, park, ova, orman vb. yerlere gezmeye çıkıp yakın çevresindeki bitki ve hayvanları gözlemleri araştırır, karşılaştırır, ilgi gösterir ve bakar;

Canlıları gözlemleyip gördükleriyle ilgili çeşitli kaynaklardan (TV, kitap, çizim vb.) bilgi alır;

Bitkileri, hayvanları çeşitli tekniklerle çizerek ses ve davranışlarını taklit eder;

Hareketi gözlemleyip, hareket için gerekli koşulları değerlendirir (insan gıdaya, otomobilin yakıda, değirmenin suya veya rüzgâra gereksinimi vardır);

Yaşamsal çevredeki daha uzun süreli gelişmeleri (çiçeklerin büyümesi, köpek yavrularının büyümesi vb.) gözlemler;

Olaylar hakkında konuşup karşılaştırma yapar, meydana geliş sırasını ve süresini belirler (kronolojik sıraya göre fotoğrafları geliştirir, hikâye oluşturur, zamanı belirler vb.)

Gökyüzü, gökkuşağı, ay, bulut vb. doğal olguları gözlemler, betimler ve bunlar hakkında çeşitli kaynaklardan bilgiler araştırır;

Çeşitli malzemelerle oyun oynayarak modeller yapar ve bu malzemelerin özelliklerine, kökenini (çamur, ağaç, deri, demir, mıknatıs vb.) araştırır;

Esnek malzemelerle (tel, esnek çubuk vb.) cisimler yapıp özelliklerini belirler;

Su, kum, kar, hava vb. varlıklarla oynayıp, onları algılar ve özelliklerini tanımaya çalışır (suyu boya ve başka maddelerle karıştırır, kumla oynar ve çeşitli şekiller yapar, kara dokunup temel hal değişikliğini gözlemler, havada balonlarla oynar vb.);

Standart olmayan ölçülerle miktar ölçüleri (bardak, kaşık, avuç vb.) yapar;

Çeşitli kalıntıları toplayarak geri dönüşümünü sağlar;

İnsanların çalışma süreçleriyle ilişkisini ve canlı ile cansız dünyayla karşılıklı bağımlılığını anlamaya başladığı etkinlikler geliştirir.

Kendini ve dünyayı tanıma arzu ve merakını ifade eder;

Başkalarına soru sorma cesaretini gösterir veya cevap aramaya uğraşır;

Adını, soyadını, yaşını, cinsiyetini bilir;

Kendisi ve yaşamsal çevre için faaliyetler gerçekleştirir;

Hayallerini vücut dili ve konuşma ile ifade edebilir;

Kendisini ve başkalarının duygularını anlar ve başkalarının duygularına ortak olur;

Kendi tutumunu ifade eder;

Aile, yaşadığı sosyal çevre, sanat çevresi veya başka çevrelerden olumlu üne sahip kişilerle tanımlanma belirtileri gösterir;

Kişilerde veya sosyal çevresinde gördüğü olumsuz davranışları yargılar;

Güvenlik ve özgüven belirtileri gösterir;

Kendini ve başkalarını korumaya teşebbüs eder;

Başladığı görevi tamamlar;

Kendisinin sosyal çevreyle karşılıklı bağımlılığını bilir ve anlar;

Sosyal çevresinde kabul edilebilir ve edilemez davranışları anlayıp ona göre uygun davranır;

Başkalarının da kendine ait duygu ve bakış açılarının olduğunu bilir ve değerlendirir;

Kendisinin ve başkalarının haklarını bilir ve bu haklara saygı gösterir;

Yaşamsal çevreye karşı ilgili davranır;

Bitki ve hayvan örtüsüne karşı ilgi gösterir;

Canlı ve cansız varlıkların özelliklerini öğrenir ve anlar;

Doğal olayları öğrenme ve anlama isteği var;

Kişisel hijyen ve çevre hijyenine karşı davranış ve kültür geliştirir;

Yaşamsal çevreyi araştırma gelişimi geliştirir.

4-5 YAŞ GRUBU

IV. 5.5 ÖZEL HEDEFLER

IV. 5.6 ÇOCUKLARIN OLASI ETKİNLİKLERİ

IV. 5.7 KAZANIMLAR

Kendini ve dünyayı tanıma isteği, gereği ve merakını cesaretlendirebilme;
Kendini ve dünyayı tanıma merakını yüreklendirilmesi ve cesaretlendirilmesi için koşullar yaratabilme;
Soru sorma ve cevabını arama durumları yaratmada destek verme, cesaretlendirme ve yüreklendirme;
Kişisel kimlik (adı, soyadı, yaşı, cinsiyeti vb.) öğrenmeye yüreklendirilme;
Kendileri ve yaşamsal çevre için yapacakları ile ilgili hayal kurabilme;
Vücut dili ve sözle kendini ifade etme hayal gücü ve becerisini geliştirebilme;
Kendisinin ve başkalarının duygularını fark etme, anlama ve tanıma becerisini geliştirebilme;
Kendi tutumlarını geliştirip ifade edebilme;
Olumlu kişiliklerle tanımlanmaya (aile, sosyal yaşam, sanat, kitle iletişim vb.) yetenekleşebilme;
Kendisinin ve başkalarının olumsuz davranışlarını yargılamaya yetenekleşebilme;
Güvenlik ve özgüveni geliştirebilme;
Yaşamda karşılaşacağı durumlara karşı kendini ve başkalarını korumaya ve söz konusu durumlarla yüzleşmeye yetenekleşebilme;
Başladığı görevi tamamlamaya yetenekleşebilme;
Kendisinin yaşam ortamıyla olan karşılıklı bağımlılığını anlayabilme;
Kendisine ait söz, davranış ve faaliyetleri hakkında sorumluluk taşıyabilme;
Soysal çevrenin kabul edilebilir ve edilemez davranışları anlayıp buna göre uygun davranabilme;
Başkalarının duygularını ve bakış açılarını anlamaya ve değerlendirmeye yetenekleşebilme;
Kendisinin ve başkasının haklarını anlayıp onlara saygı gösterebilme;
Yaşamsal çevreyi koruyup geliştirebilme;
Bitki ve hayvan âlemine karşı ilgisini geliştirebilme;
Canlı ve cansız varlıkların özelliklerini tanıyıp anlayabilme;
Doğal olayları öğrenme ve anlama merakını geliştirebilme;
Kişisel hijyen alışkanlığı geliştirip çevre temizliğine dikkat edebilme;
Yaşamsal çevreyi araştırma inisiyatifini geliştirebilme;