Kursun məqsədi

İmpulus neytron karotajı ilə süxurların doyumluğun təyin edilməsi. Quyuda layların cari neftdoyumluğunu təyin etmək üçün implus neytron-neytron karotajından istifadə edilir. Eləcə də impulus neytron-neytron karotajı vasitəsilə quyularda su-neft əlaqəsi, neft-qaz əlaqəsi öyrənilir. Bu, demək olar ki, yeganə QGT üsuludur ki, dəmir tərkibli kəmərli quyularda, onunla
layların doyumluğunu öyrənmək olar. Bu üsulda əsas kəmiyyət neytronların süxurda yaşama müddətidir (^ ). Bu kəmiyyəti təyin etmək üçün dörd gecikmədə (T₁, T₂, T₃, T₄) diaqram qeyd edilir. Birinci iki gecikmədən istifadə edilərək, aşağıdakı düsturla ^ təyin edilir:

Burada,
_{ } T₂  T₁
PnI ₂  PnI₁
,   ¹



(3.8)

^I1 və ^I2 -birinci və ikinci gecikmə müddətində öyrənilən lay qarşısındakı qeyd edilmiş
intensivliklərin qiymətidir. Üsula lay sularının mineralizasiyası təsir edir. Çox zaman doyumluğun təyinində müxtəlif yanaşma üsullardan istifadə edilir. Belə yanaşma üsullarına misal olaraq: iki istinad layı üsulu, qrafiki üsul, hesabat üsulu və s. göstərmək olar.
İki istinad layı üsulunda kəsiliş üçün yüz faiz neftdoyumlu və su doyumlu laylar seçilərək, onlara nisbətən digək laylar qiymətləndirilir.
Qrafiki üsulda məsaməlik və neftdoyumluq əmsallarından istifadə edilərək, 100%-li neftdoyumluq və 0% neftdoyumlq xətləri, sonra bunlar arasında hər 10%-dən bir xətlər (8 dənə)
keçirilir. Ordinantda lay qarşısındakı intensivliyin qiyməti ( ^Ilay ), absisdə laya uyğun məsaməlik əmsalının (K_m) qiymətinin kəsişmə nöqtəsi layın cari neftdoyumluq əmsalının qiyməti kimi götürülür (şək.3.3).
Hesabat üsulunda isə bir neçə müxtəlif kəmiyyətlərin neftdoyumluqdan asıllığını əks etdirən, məlum düsturlardan istifadə edilərək, cari neftdoyumluluq təyin edilir.

Şəkil 3.3. İmpuls və stasionar neytron üsullarının məlumatlarına əsasən neftdoyumluluq

əmsalının təyini üçün paletkanın qurulmasına dair nümunə (əyrinin şifri -
^Kn , ^% -lə). 1 -

 _f 
f (K_m ) _{; 2 -}  _f
^{ f (Km. f )} ; 3 - sulu lay, 4 - neftli lay