Kıyametin Öncesinde Gerçekleşecek Olaylar 4

66 Buhari (6/526) 61- Kitabu'l-Menakıb. 1-Yüce Allah'ın: "Ey insanlar biz sizi bir kadınla bir erkekten yarattık" sözü ite ilgili bab.

67 Müslim (4/2240) 52- Kitabu'l-Fiten. 18- Bir adam, bir kabrin yanından geçerken "Keş­ke bunun içindeki ben olsaydım" demedikçe kıyametin kopmayacağı babı.

68 Müslim (2/701) 12- Kitabu'z-Zekat. 18- Zekatı alacak birinin bulunmayacağı zaman gelmeden önce zekatı vermeye teşvik babı.

69 Buhari (6/616) 61- Kitabu'l-Menakıb. 25- Peygamberliğin alametleri babı. Müslim (4/2214) 52-Kitabu'l-Fiten. 4- İki müslümanın kılıçları ile birbirlerine karşı gelmeleri babı. Müslim, aynı yer.

70 Darimi (1/126) Mukaddime. 42- İlmin yazılmasına cevaz verenlerle ilgili bab. Bu hadis sahihtir.

71 Ahmed, Müsned (6/4) Bu hadis sahihtir. Ahmed, Müsned (4/103)

72 Buhari, aynı yer.

73 Müslim (4/2234) Aynı yer.

74 Buhari (6/604) 61-Kitabu'l-Menakıb. 25-İslam'da peygamberliğin alametleri babı.

75 Buhari, aynı yer.

76 Buhari, aynı yer.

77 Buhari (6/104) 56- Kitabu'l-Cihad. 96- Kıldan ayakkabı giyenlerle savaşılacağı babı. Müslim (4/2233) 52- Kitabu'l-Fiten. 18- Bir adam bir kabrin yanından geçerken "keşke bunun içindeki ben olsaydım" demedikçe kıyametin kopmayacağı babı. Müslim (412233) Aynı yer. Bazir; Onların fuhuş ticareti yaptıkları pazarları.

78 Buhari (6/103-104) 56- Kitabu'l-Cihad. 95- Türkterle savaşılacağı babı.

79 Ahmed (5/348) Keşfu'l-Estar (4/128) Mecmau'z-Zevaid (7/311) Müellif: "Bunu Ahmed ve muhtasar bir şekilde Bezzar rivayet etmiştir. Bezzar'ın ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir" demiştir.

80 Tirmizi (4/471) 34- Kitabu'l-Fiten. 14- Resulullah (a.s)'ın ümmeti için üç şeyi isteme­si ile ilgili bab. Timizi, bu hadisin hasen, sahih olduğunu söylemiştir. Cami'in tahkikçisi de, hadisin Tirmizi'nin söylediği gibi olduğunu ifade etmiştir. Nesai (3/216) 20- Kitabu Kıyami'l-Leyl ve Tatavvu'u'n-Nehar. 16- Gecenin ibadetle geçirilmesi babı.

81 Mu'cem, (4/193) Keşfu'l-Estar, (4/99) Mecmau'z-Zevaid, (7/222-223) Müellif bu ha­disle ilgili olarak şöyle bir açıklamada bulunmuştur: "Bunu Taberani değişik isnadlarla rivayet etmiştir. Bunlardan bazılarının Nafi' bin Halid dışında katan ravileri Sahih'te isimleri geçen ravilerdir. Bu hadisi İbni Ebi Hatem de kitabında zikret­miştir. Bu hadisi zayıf sayan çıkmamıştır. Bunu aynı şekilde Bezzar da rivayet et­miştir."

82 Müslim, (4/2216) 52- Kitabu'l-Fiten ve Esrati's-Sa'a. 6- Resulullah (a.s)'ın kıyametin kopmasından önce meydana gelecek olaylar hakkında bilgi vermesi babı.

83 Müslim, aynı yer.

84 Ebu Davud (4/97) Kitabu'l-Fiten ve'l Melahim. Fitneler ve bunlara delalet eden geliş­meler babı.

85 Müslim (3/1723) 33- Kitabu'l-İmare, 53- Resulullah (a.s)'ın: "Ümmetimden hak üzere üstünlük sağlayan bir topluluk sürekli bulunacaktır...." sözü ile ilgili bab.

86 Tirmizi (4/504) 34- Kitabu'l-Fiten. 51- Sapık önderler hakkında gelen rivayetler babı. Tirmizi: "Bu hadis sahihtir" demiştir.

87 Tevbe: 9/33.

88 Müslim (4/2215) 52- Kitabu'l-Fiten ve Eşrati's-Sa'a. 5- Bu ümmetin helakinin birbir­lerinin elleri ile olacağı babı. İbnu'l-Esir şöyle söylemiştir: "Resulullah (a.s)'ın: "Ümmetimin hakimiyeti, yerin be­nim için durulmuş olan beldelerine kadar ulaşacaktır" sözü, onun açısından bir mu­cizedir. Çünkü O'nun ümmetinin hakimiyeti doğuda ve batıda çok geniş beldelere ulaşmıştır. Ancak güney ve kuzey cihetlerinde, doğu ve batı cihetlerinde yayıldığı kadar yayılamamıştır. Resulullah (a.s)'ın bu sözü, O'nun gelecekte olacaklarla ilgili bir haberidir."

89 Ahmed (5/284) Keşfu'l-Estar (4/100) Mecmau'z-Zevaid (7/221) Müellif: "Bunu Ahmed ve Bezzar rivayet etmiştir. Ahmed'in ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir" demiştir.

90 Mecmau'z-Zevaid (7/222) Müellif bu hadis hakkında şöyle bir açıklamada bulun­muştur: "Bunu Taberani, Evsat'ta rivayet etmiştir ve ravileri sikadırlar. Bunu Bezzar da rivayet etmiştir. Ancak onun rivayetinde "Rabbimden üç şey istedim" denil­mektedir." Keşfu'l-Estar (4/99)

91 Mecmau'z-Zevaid (7/225) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuş­tur: "Bunu Taberani rivayet etmiştir. Ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

92 Ebu Davud (4/112) Kitabu'l-Melahim. Savaşlarda fitneler çıkması babı. Bu hadisin isnadı hasendir.

93 Ebu Davud (4/109) Kitabu'l-Melahim. Her yüzyılda olacakla ilgili bab. İsnadı sa­hihtir. Müstedrek (4/522) Hakim, bunun sahih olduğunu söylemiştir. Zehebi de Ha­kimin açıklamasını doğrulamıştır. Said Havva, El Esas Fi’s Sünne, Aksa (İslam Akaidi) Yayınları: 9/223.

94 Buhari (13/78) 92- Kitabu'l-Fiten. 24- Ateşin çıkması babı. Müslim (4/2227) 52- Kitabu'l-Fiten ve Eşrati's-Sa'a. 14- Hicaz topraklarında bir ateş çıkmadıkça kıyametin kopmayacağı babı.

95 Burada geçen kelimeler, çeşitli şeylerin ağırlıklarının ve hacimlerinin belirlenmesin­de ölçek olarak kullanılmaktadır. Bu birimlerin miktarları şöyledir:

Mudy: Şam (Suriye) halkı tarafından kullanılan bir ağırlık ölçü birimidir. 45 retle eşittir. Bir mudy aynı zamanda 225 sa'dır. Bir sa' da Şafiilerin görüşlerine göre 2751 gramdır. Dolayısıyla bir mudy 61.897 kg'a eşittir.

Kafiz: Irak halkı tarafından kullanılan bir ağırlık ölçü birimidir. Ezheri'nin bildirdiğine göre bir kafız sekiz mekukdür. Bir mekuk ise 1,5 sa'dır. Buna göre bir kafiz 12 sa', yani 33.012 kg. etmektedir.

İrdebb: Daha çok Mısırlıların kullandığı bir ölçü birimidir. Bir irdebb, 64 menne yahut 25 sa'a denk gelmektedir. Buna göre bir irdebb 68.775 kg'dtr. Menn: Bir men iki reil'dir. Bir Bağdad retli ise 408 gramdır.

96 Müslim-(4/2220) 52-Kitabu'l-Fiten ve Eşrati's-Sa'a. 8- Fırat'ın suyu çekilmedikçe kıyametin kopmayacağı babı. Ebu Davud (3/166) Kitabu'l-İmare. Savaş yoluyla alınan arazinin ve devlete ait arazi­nin vakfedilmesi babı.

97 Müslim (4/2234) 52- Kitabu'l-Fiten ve Esrati's-Sa'a. 18- Bir adam bir kabrin ya­nından geçerken "keşke bunun içindeki ben olsaydım" demedikçe kıyametin kopmayacağı babı.

98 Ahmed (4/273) Keşfu'l-Esar (2/231) Mecmau'z-Zevaid (5/188) Müellif bu hadis hakkında söyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Ahmed, Nu'man'ın hayatı ile ilgili bölümde rivayet etmiştir. Bezzar da onunkinden daha ayrıntılı bir şekilde rivayet etmiştir. Taberani de bunun bir kısmını Mu'cemu'l-Evsat'ta rivayet etmiştir. Taberani'nin ravileri sikadırlar."

99 Müslim (1/131) 1- Kitabu'l-İman. 65- İslam'ın garib başladığının, garib döneceğinin ve iki Mescid'in arasına çekileceğinin açıklanması babı.

100 Mu'cemu'l-Kebir (6/164) Ravdu'd-Dani (1/183) Mecmau'z-Zevaid (7/278) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Taberani her üç Mu'cem'inde de rivayet etmiştir. Ravilerinin Bikr bin Suleym dışında kalanları, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir. Adı geçen kişi ise sikadır."

101 Ahmed (1/184) Keşfu'l-Estar (4/98) Mecmau'z-Zevaid (7/277) Müellif bu hadis hak­kında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Ahmed, Bezzar ve Ebu Ya'la rivayet et­miştir. Ahmed ve Ebu Ya'la'nın ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

102 Müslim (1/131) 1- Kitabu'l-İman. 65- İslam'ın garib başladığının, garib döneceğinin ve iki Mescid'in arasına çekildiğinin açıklanması babı. İbni Mace (2/1320) 36- Kitabu'l-Fiten. 15-İslam'ın garip başladığı babı.

103 Ebu Davud (4/120) Kitabu'l-Melahim. Habr bin Said ile ilgili bab.

104 Ebu Davud, aynı yer.

105 Tirmizi (4/498) 34- Kitabu'l-Fiten. 43-Yalancılar ortaya çıkmadıkça kıyametin kopmayacağı babı. Tirmizi, bu hadisin kasen, sahih olduğunu söylemiştir. Ebu Davud, aynı yer.

106 Meryem: 19/83.

107 Müslim (4/2239) 52- Kitabu'l-Fiten ve Eşrati's-Sa'a. 18- Bir adam bir kabrin yanından geçerken "keşke bunun içindeki ben olsaydım" demedikçe, kıyametin kopmayacağt babı. Ahmed (5/86) Müslim, aynı yer.

108 Ahmed (5/396) Mu'cemu'l-Kebir (3/169) Keşfu'l-Estar (4/132) Mecmau'z-Zevaid (7/332) Müellif bu hadis hakkında söyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Ahmed, Kebir ile Evsat'ta Taberani ve Bezzar rivayet etmiştir. Bezzar'ın rivayet'ındeki raviler, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

109 Müslim (1/12) Mukaddime. 4- Zayıf ravilerden rivayette bulunulmasından nehiy ve onlardan hadis alma konusunda ihtiyatlı davranılmasımn gerektiği babı. Müslim, aynı yer.

110 Ahmed (5/41) Mecmau'z-Zevaid (7/332) Müellif bu hadis hakkında şöyle söyle­miştir: "Bunu Ahmed ve Taberani rivayet etmiştir. Ahmed'in isnadlarından birinin ve Taberani'nin İsnadının ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir"

111 Mecmau'z-Zevaid (7/333) Müellif bu hadis hakkında şöyle söylemiştir: "Bunu Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Ravileri sikadırlar."

112 Buhari (13/11) 92- Kitabu'l-Fiten. 4- Resulullah (a.s)'ın: "Yaklaşan bir fenalıktan dolayı Arapların vay haline" sözü ile ilgili bab. Müslim (4/220) 52- Kitabu'l-Fiten ve Eşrati's-Sa'a. 1- Fitnelerin yaklaşması ve Ye'cuc ile Me'cuc'un duvarının açılması babı.

113 Tirmizi (4/495) 34- Kitau'l 'Fiten. 38- İnsanlartn başka canlılara çevrilmesi ve bazı varlıkların yerin içine batırılmasının alametleri hakkında gelen rivayetler babı. Tir­mizi, bu hadisin garib olduğunu söylemiştir. Hadis ise hasendir. Bunu takib eden hadis bunun şahididir.

114 Tirmizi (4/479) 34- Kitabu'l-Fiten. 21- Bazı varlıkların yerin içine batırılması hak­kında gelen rivayetler babı. Tirmizi, bu hadisin garib olduğunu söylemiştir. Hadis ise hasendir. Bundan önceki hadis bunun şahididir.

115 Buhari (1/178) 3- Kitabu'l-İlam. 21- İlmin kaldırılması ve cehaletin yaygınlık kazan­ması babı. Müslim (4/2056) 47- Kitabu'l-İlm. 5- Ahir zamanda (kıyamete yakın dö­nemde) ilmin kaldırılması ve cehaletin ve fitnelerin yaygınlık kazanması babı. Tirmizi (4/491) 34- Kitabu'l-Fiten. 34- Kıyametin alametleri hakkında gelen rivayet­ler babı. Tirmizi, bu hadisin hasen, sahih olduğunu söylemiştir.

Kadınla ilgilenen (kayyım) denilirken, kastedilen onun kocasıdır. Çünkü kadının işleri ile ilgilenen, onun nafaka vs: gibi ihtiyaçlarını karşılayan kişi, onun kocasıdır. Buhari (12/113-114) 86- Kitabu'l-Hudud. 20- Zina işleyenlerin günahları babı.

116 Buhari (13/14) Aynı yer.

117 Buhari (13/137 92- Kitabu'l-Fiten. 5- Fitnelerin ortaya çıkması babı. Müslim (4/2056) 47-Kitabu'l-İlm, 5- Ahir zamanda ilmin kaldırılması, cehaletin ve fitnelerin yaygınlık kazanması babı. Tirmizi (4/489) 34- Kitau'l-Fiten. 31- Herc (öldürmenin çoğalması) ve o zamanda iba­det hakkında gelen rivayetler babı. Tirmizi, bu hadisin sahih olduğunu söylemiştir.

118 Müslim (4/2056) Aynı yer.

119 Ebu Davud (4/99) Kitabu'l-Fiten ve'l-Melahim. Fitneler ve bunlara delalet eden geliş­meler babı.

120 Buhari (2/521) 15- Kitabu'l-İstiska. 27- Zelzeleler ve alametler (kıyamet alametleri) hakkında söylenilenler babı. Müslim (4/2057) 47- Kitabu'l-İlm. 5- Ahir zamanda ilmin kaldırılması ve cehaletin ve fitnelerin yaygınlık kazanması babı.

121 Mecmau'z-Zevaid (1/135) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulun­muştur: "Bunu Taberani, Evsat ve Kebir'de rivayet etmiştir. Ravileri arasında İbni Luhey'a bulunmaktadır ki bu kişi zayıf biridir."

122 Müslim (4/2193) Aynı yer.

123 Müslim (4/2193) 51- Kitabu'l-Cenne ve Sıfatu Na'imiha ve Ehliha. 13-Cehenneme zorbaların gireceği, cennete de zayıfların gireceği babı.

124 Ahmed, aynı yer.

125 Keşfu'l-Estar (4/147)

126 Mecmau'z-Zevaid (7/329) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Ahmed rivayet etmiştir. Bezzar da bir bölümünü rivayet etmiştir Bu hadisi ayrıca Taberani de rivayet etmiş, ancak onun rivayetinde şöyle denilmiştir: "(Ravi dedi ki) "Ben Resulullah (a.s)'ın şöyle buyurduğunu duydum: "...olmadan kıyamet kopmaz." Yine Taberani'nin bir rivayetinde "kadınların serkeşlik etmeleri..." denil­mektedir. Ahmed ve Bezzar'ın ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

127 Ahmed (1/407) Mecmau'z-Zevaid, aynı yer.

128 Ahmed (5/278) Nesai (6/42) Kitabu'l-Cihad. 41- Hindistan üzerine savaşılacağı babı. Mecmau'z-Zevaid (5/282) Müellif bu hadis hakkında şöyle söylemiştir: "Bunu Taberani Evsar'ta rivayet etmiştir. Onun bu rivayetinde, tabi'inden olan ravinin adı atlanmıştır. Ancak anlaşılana göre, bunun tabi'inden ravisi Raşid bin Sa'd'dır. Geri­ye kalan ravileri ise sikadırlar."

129 Keşfu'l-Estar (4/132) Mecmau'z-Zevaid (7/284) Müellif bu hadis hakkında şöyle söylemiştir: "Bunu Bezzar rivayet etmiştir, İbni İshak, hadisi Abdullah bin Dinar­'dan duyduğunu ifade etmiştir. Hadisin geriye kalan ravileri sikadırlar.

130 Mecmau'z-Zevaid (10/237) Müellif bu hadis hakkında şöyle söylemiştir: "Bunu Ta­berani, Evsat'ta rivayet etmiştir. İsnadı hasendir." Farisiler ve Rumlar, bu ümmetin hizmetinde bulunmuşlardır. Bu ümmetin kendi içinde de çarpışmalar meydana gelmiştir.

131 Ahmed (4/772) Ebu Davud (4/100) Kitabu'l-Fiten ve'l-Melahim. Fitne için çalışmaktan nehiy babı. İbni Mace (2/1310) 36- Kitabu'l-Fiten. 10- Fitneye düşme ile ilgi­li bab. Müstedrek (4/440) Müellif Neysaburi şöyle söylemiştir: "Bu hadisin isnadı sahihtir. Ancak Buhari ve Müslim bunu Sahih'lerine almamışlardır."

132 Ravdu'd-Dani (2/123) Müstedrek (1/50) Mecmau'z-Zevaid (7/224) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Taberani Sağir ve Evsafta rivayet etmiştir. Ravileri sikadırlar."

133 Mecmau'z-Zevaid (7/326) Buradaki metinde ifade şöyle geçmektedir: "...Amel güzelleşir ve halk içinde musaet ortaya çıkar" Ben: "Musaet nedir?" diye sordum. Resulullah (a.s) da: "Allah'ın kitabından başka yazılanlar" diye buyurdu." Müellif bu hadis hakkında şöyle söylemiştir: "Bunu Taberani rivayet etmiştir. Ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

134 Bkz. "İbrahim Ebu'l-Enbiya" adlı eser, sh. 36.

135 Ahmed (5/389) Keşfu'l-Estar (4/140) Mecmau'z-Zevaid (7/335) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Ahmed ve Bezzar rivayet etmiştir. Bezzar'ın ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

136 Keşfu'l-Estar (3/291) Mu'cemu'l-Kebır (7/268) Mecmau'z-Zevaid (10/18) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Bezzar ve Taberani rivayet etmiştir. Taberani'nin isnadı hasendir."

137 Tirmizi (4/493) 34- Kitabu'l-Fiten. 37. bab. Tirmizi, bu hadisin kasen, garib olduğu­nu söylemiştir.

138 Mecmau'z-Zevaid (8/13-14) Müellif bu hadis hakkında şöyle söylemiştir: "Bunu Ta­berani rivayet etmiştir. Ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

139 Buhari (1/546) Aynı yer. 'el-Cami'in tahkikçisi şöyle söylemiştir: "Hafız İbni Hacer'in söylediğine göre, İbrahim Harbi, 'Garibu'l-Hadis' adlı eserinde bu hadisi tavsil etmiştir (yani kesintisiz, mevsul olan senedini vermiştir.) Musannifin vermiş olduğu metni, Ahmed, Müsned'inde rivayet etmiştir. Onun bu rivayeti ise sahihtir."

140 Cami'in tahkikçisi şöyle söylemiştir: "Bu rivayet, İbni Mace'nin Sünen'inde geç­mektedir. Bunu aynı zamanda Ahmed, Müsned'inde rivayet etmiştir. Bu hadis sahih bir hadistir."

141 Buhari (1/564) 8- Kitabu's-Sala. 88- Camide ve başka yerlerde parmakların birbiri­ne geçirilmesi babı. İbni Hacer şöyle söylemiştir: "Humeyde, bunu Cem' beyne's-Sahihayn'da Ebu Mes'ud'dan rivayetle vermiştir. Onun rivayetinde şöyle bir faz­lalığa yer verilmiştir: "Ahidleri ve emanetleri birbirine karışmış, aralarına ihtilaf düşmüş ve şu hale gelmiş insanların oluşturduğu...." Bu fazlalık, bu babın hadisle­rinde mevcut değildir." Cami'in tahkikçisi şöyle söylemiştir: "Bu rivayeti Ebu Davud, Ahmed ve Hakim Neysaburi rivayet etmiştir. Hakim sahih olduğunu söylemiş, Zehebi de onun bu açık­lamasında muvafakat etmiştir. Hadis de onların söyledikleri gibidir."

142 Mecmau'z-Zevaid (7/283) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulun­muştur: "Bunu Taberani, Evsat'ta iki ayrı isnadla rivayet etmiştir. Bunlardan birin­de adları geçen ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir." İbni Mace (2/1307) 36- Kitabu'l-Fiten. 10- Fitneye düşme babı. İbni Mace aynı anlama gelen biraz değişik bir metinle rivayet etmiştir Değişiklik sadece baş tarafındaki bir iki kelimedir. Kalan kısım buradaki metnin aynısıdır."

143 Keşfu'l-Estar (4/150) Mecmau'z-Zevaid (7/331) Müellif bu hadis hakkında söyle söylemiştir: "Buhari'nin Sahih'inde bu hadisin bir bölümü rivayet edilmiştir. Bunu tam metni ile Bezzar rivayet etmiştir. Ravileri de Sahih'te İsimleri geçen ravilerdir."

144 Müslim (4/2228) 52- Kitabu'l-Eiten ve Eşrati's-Sa. 15- Kıyametin kopmasından önce Medine'de oturacak olanlar ve oranın binaları babı.

145 Ahmed (5/389) Mecmau'z-Zevaid (7/309) Müellif bu hadis hakkında şöyle açık­lamada bulunmuştur: "Bunu Ahmed rivayet etmiştir. Ravileri, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

146 Nisa: 4/29.

147 Müslim (3/1473) 33- Kitabu'l-İmare. 10- Halifelere sırasıyla yapılan bey'ata vefa gösterilmesinin vacipliği babı.

148 Ebu Davud (4/125) Kitabu'l-Melahim. Emir ve nehiy babı. İsnadı hasendir.

149 İbni Mace (1/4) Mukaddime. I- Resulullah (a.s)'tn sünnetine uyma babı. "Sizi beya­za benzer bir hal üzere bırakıyorum": "Yani sizi temiz, beyaz, batıla meyletmeyen kalpler sahibi olarak bırakıyorum.": Bu kalpler zorlukta da, genişlikte de yüce Allah'a itaat çizgisinden ayrılıp da, başka şeyler meyil göstermez."

150 Keşfu'l-Estar (4/104) Mecmau'z-Zevaid (7/269) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Bezzar rivayet etmiştir. Ravilerinin, Reca bin Muhammeddışında kalanları, Sahih'te isimleri geçen ravilerdir. Bu şahıs ise sikadır."

151 Ahmed (5/11) Keşfu'l-Estar (4/128) Mecmau'z-Zevaid (7/310) Müellif bu hadis hak­kında şöyle söylemiştir: "Bunu Ahmed, Bezzar ve Taberani rivayet etmiştir. Ahmed'in ravileri. Sahih'te isimleri geçen ravilerdir."

152 Müslim (1/110) l- Kitabu'l-İman. 51- Fitnelerin ortaya çıkmasından önce amel etme­ye teşvik babı, Tirmizi (4/487) 34- Kitabu'l-Fiten. 30- Karanlık gecelerin parçalan gibi fitnelerin olacağı hakkında gelen rivayetler babı. Tirmizi bu hadisin hasen, sahih olduğunu söylemiştir.

153 Tirmizi (4/488) 34- Kitabu'l-Fiten. 30- Karanlık gecelerin parçalan gibi fitnelerin olacağı hakkında gelen rivayetler babı. Tirmizi bu hadisin garib olduğunu söy­lemiştir.

154 Keşfü'l Estar (4/138) Mecmau'z-Zevaid (7/348) Müellif "Bunu Tabcrani ve Bezzar rivayet etmiştir. Bezzar'ın ravileri sikadırlar" demiştir.

155 Ahmed (5/278) Ebu Davud (4/111) Kitabu'l-Melahim. Milletlerin İslam'a karşı birleşmeleri babı. Bu hadis sahihtir.

156 Ahmed (2/359) Mecmau'z-Zevaid (7/287) Müellif bu hadis hakkında "Bunu Ahmed ve buradakine benzer bir metinle, Evsat'ta Taberani rivayet etmiştir. Ahmed'in isna­dı ceyyid (iyi)dir."

157 Ahmed (3/489) Ahmed, aynı yer. Mecmau'z-Zevaid (9/24) Müellif bu hadis hakkında şöyle açıklamada bulunmuştur: "Bunu Ahmed ve iki ayır isnadla Taberani rivayet etmiştir. Taberani'nin isnadlarından birinin ravileri sikadırlar. Ancak birinci isnadı Ubeyd bin Huneyn'in, Abdullah binAmr bin As (r.a)'dan, onun da Ebu Muveyhibe (r.a)'den rivayeti tarıkıyladır, ikinci isnadı ise Ubeyd bin Huneyn'in Ebu Muveyhebe (r.a)'den rivayeti tarıkıyladır."

158 Müslim (4/2217) 52- Kitabu'l Fiten ve Eşrati's-Sa'a. 6- Resulullah (a.s)'ın, kıyametin kopacağı vakte kadar olacakları bildirmesi babı.

159 Mu'cemu'l'Kebir (24/10) Mecmau'z-Zevaid (7/310) Müellif bu hadis hakkında: "Bu­nu Taberani rivayet etmiştir. Ravileri sikadırlar" demiştir.

160 Ebu Davud (4/94) Kitabu'l-Fiten. Fitneler ve bunlara delalet eden gelişmeler babı. Ahlas: Bu kelime hakkında İbnu'l-Esir şu açıklamayı yapmıştır: "Ahlas kelimesi, hils kelimesinin çoğuludur. Hils ise develere semer vs. altından örtülen örtüdür. Sözü edilen fitnenin süreklilik arzetmesi ve insanları devamlı uğraştırması sebebiyle buna benzetilmiştir."

Fitnenin dumanı: Burada fitnenin yol açacağı sarsıntı ve dalgalanmalar, gittikçe yükselen, yukarıya doğru çıkan dumana benzetilmiştir. Sözü edilen fitnenin du­manının, kastedilen şahsın ayaklarının altından çıkması ile de bu fitnenin ilk ortaya çıkışının o kişiden kaynaklanacağı anlamı kastedilmiştir. Yani sözü edilen fitnenin sebebi ve kaynağı kastedilen şahıs olur.

Kaburganın üstündeki şişkinliği benzer fitne: Yani kaburganın üstündeki şiş­kinliğin kaburganın yapısına uymaması, ters gelmesi gibi, bu fitne de yönetimle uyuşmaz, onun düzenine uymaz.

İnsanların iki çadıra toplanmaları: Burada kastedilen, insanların iki büyük guruba ayrılmalarıdır. Bu gurupların her biri, diğerinden ayrı ve ondan uzak bir topluluk oluşturur. Bir çadırın diğerinden ayrılmasına benzetme yapılmasından dolayı böyle denilmiştir. Yahut bir şehrin diğerinden tümüyle ayrı olmasına benzetme yapılarak böyle denilmiştir. Burada çadır anlamına gelen Fustat kelimesi, aynı zamanda Mısır'da bir şehrin adıdır. Dolayısıyla Fustat ismi, Mısır'daki bu şehre nisbetle bu anlamda kullanılmış olabilir.

161 Buhari (9/137) 64- Kitabu'n-Nikah. 17- Kadının uğursuzluğundan çekinilmesi veYüce Allah'ın: "Sizin eşlerinizden ve çocuklarınızdan size düşman olanlar vardır" sözü ile ilgili bab. Müslim (4/2097) 48- Kitabu'z-Zikr ve'd-Du'a ve't-Tevbe ve'l-İstiğfar. 26- Cennet ahalisinin çoğunluğunun fakirlerden olacağı babı. Tirmizi (5/103) 44- Kitabu'l-Edeb. 31- Kadınların fitnesinden sakınılması konusunda gelen rivayetler babı. Tirmizi bu hadisin hasen, sahih olduğunu söylemiştir.