L'Anse aux Meadows Milli Tarihi Yöresi: Ülkesi : Kanada
Yüklə 47,96 Kb.
|
|
KANADA
Ülkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1978Giriş Kriteri : (vi)Kayıt Numarası : 4Koordinatları ; N51 28 0 W55 37 0Milli Tarihi bölge L'Anse aux Meadows M.S yaklaşık 1000 yıllarından bir Viking yerleşim bölgesidir. Kuzey Amerika’daki (Grönland hariç) ilk Avrupalı yerleşim yeridir. İskandinav yerleşenler tarafından inşa edilen evlerin ve atölyelerin stili Grönland ve İzlanda’daki İskandinav yapıların benzeridir.Bu arkeolojik bölge, Newfoundland (Yeni bulunmuş yer anlamında) adasının en kuzey ucunda, önceleri yerli halkın yaşadığı bölgedir. Bu Viking harabeleri 1960’larda keşfedilmiş ve daha sonraları 1976’ya kadar kazılar yapılmıştır. Bina harabelerinin yanı sıra kandil, gaz lambası gibi eserler de bulunmuştur. 2. Nahanni Milli ParkıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1978Giriş Kriteri : (vii)(viii)Kayıt Numarası : 24Koordinatları ; N61 32 50 W125 35 22Nahanni Milli Park Rezervi el değmemiş nehir, kanyon ve mağaralardan oluşmaktadır. 4 yırtıcı tür olan peregrine şahini, altın kartal, kel kartal ve trompetçi kuğuların doğal vatanıdır. Park Kanada’nın kuzeybatı bölgesinde olup yılda yaklaşık 5000 ziyaretçisi vardır. Parkın ortasından Güney Nahanni nehri akar. Birinci, İkinci, üçüncü ve Dördüncü diye adlandırılan, 1000 m. derinliğindeki 4 büyük kanyon bu muhteşem berrak nehri süsler. Nahanni ismi Kanada’nın ilk yerli halkı Dene dilindedir ve anlamı ‘Naha halkının Nehri’dir. 500 m. yüksekliğindeki Virginia Şelaleleri Nahanni Milli Parkındadır.
3. Dinosaur Eyalet ParkıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1979Giriş Kriteri : (vii)(viii)Kayıt Numarası : 71Koordinatları ; N50 46 4 W111 29 32Dinasor Parkı bir zamanlar dinazorların avlandığı, eşleştiği ve sonunda öldüğü bölgeyi korumaktadır ve bu yüzden inanılmaz bir fosil ve kemik yığını mevcuttur. Dünyanın en zengin dinazor fosili bölgesidir. Parkta 40 dinazor türü tespit edilmiştir ve tüm dünyada buradan çıkartılan 500 kadar örnek müzelerde sergilenmektedir. 75 milyon yıl önce bu bölge kaplumbağalar, timsahlar ve köpek balıklarının yaşadığı yarı tropikal bir cennet idi ve bugünkü A.B.D’nin güneydoğusundaki kıyı ovaları gibi yemyeşil bir bitki örtüsüne sahipti. Park olağanüstü çeşitlilikte farklı tatlı su omurgalılarını da barındırır. Balık türleri arasında köpek balıklarını, kedi balığını, kel balığını, zarganayı sayabiliriz. Amfibikler (hem karada hem denizde yaşayan) arasında da kurbağalar, kertenkele türü sürüngenler ve nesli tükenmiş diğer sürüngenler sayılabilir. Diğer sürüngenlerden kertenkele (büyük Palaeosaniwa gibi), çok çeşitli kaplumbağalar, timsahlar ve balık yiyen Champsosaurus da bu parkın canlıları arasındadır. Ayrıca kır faresi, keseli hayvanlar, sincap gibi kemirgenler de bu bölgenin canlılarıdır. Park çayırlar, çorak arazi ve nehir bölgesi kavakları olmak üzere üç gruptan oluşan çok geniş bir ekosisteme sahiptir. 4. Kluane / Wrangell-St Elias / Glacier Bay / Tatshenshini-AlsekÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1979Giriş Kriteri : (vii)(viii)(ix)(x)Kayıt Numarası : 72 terKoordinatları ; N61 11 51.3 W140 59 31.1Yukon ve Alaska bölgelerindeki Kluane/Wrangell-St. Elias/Glacier Bay/Tatshenshini-Alsek Milli Buzul Parkları muhteşem dağ oluşumlarıdır. 100’den fazla buzul bölgesinde jeolojik araştırmalar sürmekte ve bu buzul parkları çok geniş doğal vahşi bir hayatın merkezidir. Bu parklar insan elinin çok az değiştirdiği deniz, kıyı, vahşi nehir ve yüksek dağ manzaraları sunarlar. Dünyanın en büyük, korunmakta olan boz ayı nüfusuna ve yine dünyada tek, en büyük dağ koyunu sürülerine ev sahipliği yaparlar. Bu konuda Yeni Zelanda’nın SW(güneybatı)sı/ Fiyordlar ve Şili’nin Bernardo O’Higgins/ Laguna San Rafael Milli Parkları ile mukayese edilebilirler. Güneydoğu Alaska’daki Glacier Bay (Buzul Körfezi) 1992 yılında, Tatshenshini-Alsek Provincial Vahşi Parkı da 1994’de WHS (DML)ne dahil edilmiştir. 5. Head-Smashed-In Buffalo JumpÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1981Giriş Kriteri : (vi)Kayıt Numarası : 158Koordinatları ; N49 44 58 W113 37 26Head-Smashed-In Buffalo Jump, Kanada’nın Alberta eyaletinin kuzey ve batı bölgelerinde yer alan Rocky (Kayalık) Dağlarının ovalarla buluştuğu yamaçlarda, dünyanın en eski, en büyük ve en güzel korunmuş sığır otlaklarıdır.Head-Smashed-In Buffalo Jump, Kuzey Amerika ovalarındaki yerli halkın yaklaşık 6000 yıldır uyguladığı bir yönteme ve tarih öncesi hayata şahitlik etmektedir. Onlar topoğrafyayı ve bizonların davranışlarını çok iyi bildikleri için bizonları bir uçurumdan yuvarlayarak öldürüyorlardı. Hayvanların leşleri aşağıda bulunan kasaplarda bölünür ve işlenirdi.1981 yılında UNESCO bölgeyi Dünya Mirası Listesine aldı. 6. SGang GwaayÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1981Giriş Kriteri : (iii)Kayıt Numarası : 157Koordinatları ; N52 5 42 W131 13 13SGang Gwaay, Anthony Adası’nın (British Columbia) doğu kıyısında bulunan Haida köyündeki harabelerdir. Bu harabeler Kuzeybatı Kıyıları İlk Yerlileri köyünün muhteşem geleneksel örneklerini, hala ayakta olan totem direklerini ve sedir ev (barınak) kalıntılarını içerir. Yaygın ismi Ninstins olan köy, Haida köyünün en güneyinde, Kunghit Adası’nın batısında ve tam karşısında, ve takım adaların en güneyindedir. Günümüzde en büyük Haida totem direkleri koleksiyonuna sahiptir. Bu totem direkleri, aşırı rutubetli yağmur ormanları iklimi ile harap olmuş olsalar bile, büyük bir sanat eseri olarak addedilmektedirler. Bölge, dünyanın ücra bir köşesinde yer almakta ve buralara ulaşım ya sadece deniz yoluyla, ya da adaların kuzeyindeki şehirlerden hava yolu ile yapılmaktadır.7. Wood Buffalo Milli ParkıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1983Giriş Kriteri : (vii)(ix)(x)Kayıt Numarası : 256Koordinatları ; N59 21 30 W112 17 36Wood Buffalo Milli Parkı, dünyanın en geniş alanını kapsayan orman bizonlarının serbestçe dolaşabilmesi için 1922’de kurulmuş Kanada’nın en büyük milli parkıdır. Bugün için sayılarının 5,000 den fazla olduğu düşünülmektedir. Burası aynı zamanda turnaların bilinen tek yuvalama/yavrulama alanıdır.Dünyanın en büyük kara deltası olan ve aynı zamanda vahşi bizonların büyük kitlelerini barındıran Peace-Athabasca deltasının biyolojik çeşitliliği açısından WHS olarak ilan edilmiştir.8. Kanada’daki Rocky Dağları ParklarıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1984Giriş Kriteri : (vii)(viii)Kayıt Numarası : 304 bisKoordinatları ; N51 25 29 W116 28 47Kanada Rocky (Kayalık) Dağları Parkları adeta dağ zirveleri ile çivilenmiş buzullar, göller, şelaleler, kanyonlar ve kalker mağaralardan çok çarpıcı dağ manzaraları oluşturmaktadır. Yumuşak vücutlu deniz hayvanlarının fosillerinden oluşmuş olan Burgess Shale fosil bölgesi de burada bulunmakta ve dünyanın evrimi hakkında bilgi vermektedir.Muhteşem manzaraları ile ünlü olan bu parklardan Banff, Jasper, Kootenary ve Yoho WHS Milli Parkları ve Robson Dağı, Assiniboine Dağı ve Hamber de doğal parklardır.9. Eski Québec Tarihi MahallesiÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1985Giriş Kriteri : (vi)(vi)Kayıt Numarası : 300Koordinatları ; N51 25 29 W116 28 47Nüfusu Fransız ve resmi dili Fransızca olan Quebec Kanada’nın en büyük eyaleti.Isminin anlamı ‘nehrin daraldığı yer’ olan Quebec Şehri’nin bulunduğu bölgede Lawrence nehri daralarak Atlas okyanusuna dökülür. Quebec şehrinin tarihi bölgesi Kanada’nın en eski yerleşim birimlerinden biridir. Kalıcı bir yerleşim bölgesi olması amacıyla kurulmuş, ticari bir amaçla kurulmamıştır.1608’de Fransız kaşif Samuel de Champlain tarafından keşfedilmiş ve Fransız sömürgesi olmuştur.Kuzey Amerika’da bulunan en güçlü sömürge kent olması ve Yeni Fransa başkenti olması nedeniyle Quebec WHS ilan edilmiştir.10. Gros Morne Milli ParkıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1987Giriş Kriteri : (vii)(viii)Kayıt Numarası : 419Koordinatları ; N49 36 45 W57 31 53Gros Morne Milli Parkı, Yenikara’nın batısında-1,805 km2 yüzölçümü ile, Kanada’nın Atlantik kıyısındaki ikinci en büyük milli parktır. Jeolojik tarihi ve muhteşem manzaraları ile 1987’de WHS ilan edilmiştir.Kuzey Amerika kıtasının en uç bölgesi olan bu alan tektonik hareketlerden çok etkilenmiştir. Park aynı zamanda bir ada oluşumundaki muhteşem buzullaşmaya da çok güzel bir örnektir. Fiyordları, şelaleleri, bozulmamış gölleri, buzul vadileri, jeolojik yapıları ile çok muhteşem, olağanüstü bir görünüm sunar.11.Lunenburg Tarihi KentiÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1995Giriş Kriteri : (iv)(v)Kayıt Numarası : 741Koordinatları ; N44 22 34 W64 18 331753 yılında kurulmuş olan Lunenburg eski şehri, Kuzey Amerika’daki planlı İngiliz koloni yerleşiminin günümüze kalan en güzel örneğidir. Sistemli, planlı ve ahşap evleri ile örnek bir şehir olarak gelişmiştir. Şehir daha sonra önemli bir liman ve gemi inşa merkezi haline gelmiştir.İngiliz’lerin ilk olarak Protestan yerleşimini sağlamak için kurdukları şehre Katolik Wabanaki Konfederasyonu, yerleşimin başlangıç yıllarında, dokuz kez baskınlar yapmıştır.Lunenburg, Büyük Britanya ve Irlanda Kralı George August of Hanover anısına isimlendirilmiştir. George August aynı zamanda Brunswick-Lunenburg’un da yöneticisiydi. Fransız – Kızılderili Savaşlarında şehri çevreleyen birkaç küçük kale İngiliz idareciler tarafından ve aynı zamanda Massachusetts’den gelen eyalet birlikleri tarafından garnizon olarak kullanılmıştır. Bu kaleler şehri Fransız gemilerinin ve yerli Kızılderili halkın saldırılarından korumak için yapılmıştır.12. Waterton Glacier Uluslar arası Barış ParkıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1995Giriş Kriteri : (vii)(ix)Kayıt Numarası : 354 revKoordinatları ; N48 59 45.8 W113 54 151932 yılında, Alberta, Kanada’daki Waterton Gölleri Milli Parkı, Montana A.B.D’deki Buzul Milli Parkı ile birleştirilerek dünyanın ilk Uluslararası Barış Parkı kurulmuştur. Yüzölçümü 4556 km2 dir. Bu park sayesinde Kanada ve A.B.D dünyanın en uzun korumasız sınırına sahiptir, 8,892 km. Her iki ülkenin sınırları arasında bulunan Park muhteşem manzaralar eşliğinde olağanüstü bitki örtüsü, memeli tür canlıları, çayırları, ormanları, dağ ve buzul örnekleri sunmaktadır.Titrek kavak eko bölge park alanı, çayırlık bölgelerle iğne yapraklılardan oluşan orman bölgesi arasında bir kuşak oluşturur. Park doğal yaşam alanları ile ve vahşi hayatı ile ünlüdür. Burada yapılan incelemeler 61 tür memeli, 241 tür kuş ve 20 tür balık varlığını göstermiştir. Et yiyen hayvanlar arasında gri kurtları, çakal ve pumaları, Amerikan siyah ayıları ve minkleri sayabiliriz. Waterton-Glacier kompleksinde 200’den fazla bozayı da varlığını doğal olarak sürdürmektedir. Toynaklı hayvanlar arasında da katır geyikleri, beyaz kuyruklu geyikler, Kanada geyiği, bizon, dağ keçisi ve bighorn koyunları vardır.Bu park Precambrian (dünyanın jeolojik yaşından önceki dönemi) dağ oluşumlarının en güzel örnekleri, 6 tür yosun fosilleri ve dünyanın genetiği değişmemiş alabalık rezervinin %98’ine sahiptir. Kanada Rocky Dağlarının sahip olduğu değerleri bu park ikiye katlar.13. Miguasha Milli ParkıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 1999Giriş Kriteri : (viii)Kayıt Numarası : 686 revKoordinatları ; N48 6 18 W66 21 11Miguasha Milli Parkı dünyanın Devonien Dönemden (paleozoik devir) yada ‘Balık Çağı’ olarak bilinen çağdan kalma en büyük paleontolojik fosil birikimlerine sahiptir. 370 milyon yıl öncesine ait, 6 ana balık fosili grubunun beşi burada bulunur. Lob yüzgeçli balıklar ve tetrapod ( ilk dört ayaklı, hava soluyan kara omurgalıları) soylarının çok güzel korunmuş fosil örneklerinden pek çoğu burada bulunmuştur.Kıyı bölgelerindeki sarp kayalıklar, 350 – 375 milyon yıllık, gri sedimental (farklı kumtaşı katmanları ve şiştten müteşekkil) kayalardan oluşmuştur. Bölgede huş ağacı, titrek kavak ve köknar ormanları da bulunmaktadır. Miguasha’da bulunmuş olan bazı balık, fauna (tüm hayvan türleri) ve diğer tüm fosiller çok nadir ve antik çağ örnekleridir. Örneğin, Spermasposita’nın yer yüzündeki en eski çiçek açan bitki türü olduğu düşünülmektedir.Fosil bölgesi ilk olarak 1842’de, bir jeolog - tıp doktoru ve petrol endüstrisinde öncü olan Abraham Gesner (1797-1864) tarafından keşfedilmiştir. Bu bölgeden günümüze kadar 5,000’den fazla fosil tespit ve kategorize edilmiştir.14. Rideau KanalıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 2007Giriş Kriteri : (i)(iv)Kayıt Numarası : 1221Koordinatları ; N44 59 39.79 W75 45 54.45Rideau Kanalı Kuzey Amerika’daki devamlı çalışan kanal sistemlerinin en eskisidir. 19.yyda yapılan kanal, Kanada’nın başkenti Ottawa’dan – Ontario Gölün’deki Kingston’a kadar 202 km. uzanır. İlk amacı askeri olan kanal daha sonra yerleşime ve ticarete açılmıştır. Yapımı 1832 yılında tamamlanmıştır.Bu 202 km uzunluğun içine Rideau ve Cataraqui nehirleri, Aşağı- Yukarı ve Büyük Rideau gölleri gibi çeşitli göller de dahildir. Kanalın 19 km.lik bölümü insan yapımıdır.Fransızcada ‘perde’ anlamına gelen Rideau ismini, kanalın Ottawa Nehrine döküldüğü yerde perde görünümünde iki şelale oluşturmasından almıştır. Kanalın yapımında yaklaşık bin işçi bu bölgede bulunan anofel yüzünden sıtma hastalığından ölmüştür. Kışın, kanal Ottawa bölgesinde donar ve dünyanın en geniş buz pateni pisti haline gelir. Bu bölgenin uzunluğu 7.8 km.dir ve 90 Olimpik buz hokeyi pisti büyüklüğündedir.
15. Joggins Fossil FalezlerÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 2008Giriş Kriteri : (viii)Kayıt Numarası : 1285Koordinatları ; N45 42 35 W64 26 9Pensilvanyan, jeolojik devirlerde, Karbon Devri’nden önceki dönem. Yaklaşık 300 milyon yıl önceye dayanır. Pensilvanyan adını Amerika’nın Pensilvanya eyaletinden alır; çünkü bu bölgede kömür yatakları bu çağlardan kalmadır. Joggins Fosil Kayalıkları yeryüzü tarihinin Pennsilvanya ‘Kömür Çağı’ olarak bilinen dönemine dayanan, yaklaşık 310 milyon yıl önceki fosil kayıtları açısından ünlüdür. Joggins Fosil Kayalıkları olarak bilinen Kömür Çağı kayalıklarının kıyı görünümü sürekli yontulmakta ve Cumberland koyundaki sürekli gel-gitlerle her an yeni bir görüntüye kavuşmaktadır. Jogginsin ünü 19.yy ortalarına ve modern jeolojinin kurucusu ve Jeolojinin Prensipleri kitabının yazarı Sir Charles Lyell’in 1842 – 1852 arasındaki ziyaretlerine dayanır. Jogginsin fosil kayıtları Darwin’in ‘Türlerin Orijini’ adlı eserinde tasvir edilmiş ve 1860 yılında Oxford’daki, Piskopos Wilberforce ile Thomas Huxley arasındaki büyük tartışmada konu olmuştur. Bu ateşli tartışmada Wilberforce Evrim Teorisini savunan Huxley’e büyükanne ve büyükbabasının gerçekten maymun soyundan mı geldiklerini sorar. Joggindeki fosil kayıtlarından pek çoğu, Sir Charles Lyell ile kişisel ve iş arkadaşlığı olan Nova Scotian’lı jeolojist Sir William Dawson (1820 – 1899) tarafından keşfedilmiştir. Dawson’un araştırmaları bilim tarihinin en önemli fosillerinden biri olan Hylonomus lyelli nin (en eski sürüngen) keşfine sebep olmuştur. 16. Grand Pré’nin PeyzajıÜlkesi : KanadaListeye giriş senesi : 2012Giriş Kriteri : (v)(vi)Kayıt Numarası : 1404Koordinatları ; N45 7 6 W64 18 26Grand Pré, Arcadian halkı (Kuzey Amerika’da yerleşen Yeni Fransız kolonisi) tarafından ziraat syapmak amacıyla kurulmuş, aslında kıyıdaki gelgitlerle bataklık olmuş bir bölgedir. Buraya ilk yerleşenlerden Pierre Melanson ve Arkadyalılar Minas Koyundaki gelgitleri önlemek için kıyıya bentler yaptılar. Burada hayvanları için geniş otlaklar ve mahsülleri için verimli topraklar oluşturdular. Grand Pré Arkadya’nın ekmek teknesi haline geldi ve 18. yy ortalarında Fundy Körfezi etrafındaki en büyük Arkadya topluluğunu barındırdı. Kuzey Amerika’daki tarihi ekim alanlarının en iyi örneğidir. Ziraat alanında bugün de yaşayan bir kültür bölgesidir. Aynı zamanda Arkadya diasporasının bir anı yeridir. Bu 17.yy Fransız kolonilerinin soyundan gelenler 1755’de Ingiliz sömürgeci subaylar tarafından sınırdışı edilmişlerdir. Yüklə 47,96 Kb. Dostları ilə paylaş:
|