Leksik sinonimiya, graduonimiya haqidagi nazariy qarashlar



Yüklə 1,73 Mb.
səhifə2/13
tarix13.12.2023
ölçüsü1,73 Mb.
#140139
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Leksik sinonimiya, graduonimiya haqidagi nazariy qarashlar

Bundan tashqari, ko'pma'noli leksemada har bir leksik ma'no o ziga xos leksik kontekstga ega bo'ladi, har bir leksik ma'no grammatik tabiatiga ko’ra ham farqli bo'lishi mumkin. Har bir leksik ma'noning oziga xos xususiyatlari sifatida baho semasida farq qila olishini, sinonimik munosabatga, antonimik munosabatga har bir lek-sik ma'no mustaqil ravishda kirishuvini, yangi leksema har bir leksik ma’no- dan yasalishini ham ta'kidlash lozim (Shu hodisalar bayon qilingan bahslarga qarang).

Bundan tashqari, ko'pma'noli leksemada har bir leksik ma'no o ziga xos leksik kontekstga ega bo'ladi, har bir leksik ma'no grammatik tabiatiga ko’ra ham farqli bo'lishi mumkin. Har bir leksik ma'noning oziga xos xususiyatlari sifatida baho semasida farq qila olishini, sinonimik munosabatga, antonimik munosabatga har bir lek-sik ma'no mustaqil ravishda kirishuvini, yangi leksema har bir leksik ma’no- dan yasalishini ham ta'kidlash lozim (Shu hodisalar bayon qilingan bahslarga qarang).

Masalan, tin- ot leksemasi - bir ma'noli, shunga kora bu yerda leksema tushunchasi bilan semema tushunchasi teng keladi. Tuz- I ot leksemasi esa besh leksik ma'noli, demak, bu leksemaga besh semema birlashadi. Bunday birlashtirishda bu sememalar anglatgan ma'nolarning tarixan biri ikkinchisidan o'sib chiqqanligi asos bo'ladi. Lekin bunday birlashtirish ko'pma'noli leksema doirasida har bir sememani mustaqil til birligi (leksik birlik) deb qarashga monelik qilmaydi. Asli lug'at boyligini leksemalardan kelib chiqib emas, balki ko’p ma'noli leksemalarga birlashtiriladigan har bir sememadan (leksosememadan) kelib chiqib hisoblash to'gri.

Masalan, tin- ot leksemasi - bir ma'noli, shunga kora bu yerda leksema tushunchasi bilan semema tushunchasi teng keladi. Tuz- I ot leksemasi esa besh leksik ma'noli, demak, bu leksemaga besh semema birlashadi. Bunday birlashtirishda bu sememalar anglatgan ma'nolarning tarixan biri ikkinchisidan o'sib chiqqanligi asos bo'ladi. Lekin bunday birlashtirish ko'pma'noli leksema doirasida har bir sememani mustaqil til birligi (leksik birlik) deb qarashga monelik qilmaydi. Asli lug'at boyligini leksemalardan kelib chiqib emas, balki ko’p ma'noli leksemalarga birlashtiriladigan har bir sememadan (leksosememadan) kelib chiqib hisoblash to'gri.


Yüklə 1,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin