Lorem ipsum dolor sit amet



Yüklə 1,49 Mb.
tarix13.12.2023
ölçüsü1,49 Mb.
#140520
Arxeologiyaliq esteliklerdin texnikaliq geoinformaciya iskerlikte taminlew

Tema: Arxeologiyaliq esteliklerdin texnikaliq geoinformaciya iskerlikte taminlew


Joba:
Kirisiw
Tiykarg’i bo’lim
1.Rawajlangan texnika ham texnologiyalardan paydalaniw
2.Shet el mamleketleri menen islesiw abzalliqlari
3.Arxeologiyaliq qaziw procesinde qurilmalardan qollaniw
Juwmaqlaw
Paydalanilg’an adebiyatlar
  • Kompyuter tizimi – bu geoaxborot tizimini yuritish uchun zarur boʻlgan kompyuterva operativ tizimni nazarda tutadi. Odatda bunday operativ dasturlar turkumiga Windows, Unix yoki Linux kabilar kiradi.
  • Qoʻshimcha ravishda bu tizimga geoaxborot tizimi uchun zarur hisoblangan maxsus monitorlar, digitayzerlar, skanerlar (fazoviy ma’lumotlarni raqamli koʻrinishga keltirish uchun), GPS qurilmalar (dala ma’lumotlarini tizimga kiritish uchun), printer va plotterlar (ma’lumotni bosmaga chiqarish uchun) kerak boʻladi.



Dasturiy ta’minot – geoaxborot tizimi va unda qoʻllaniladigan jihozlarni ishlatish uchun zarur boʻlgan dasturlardir. Barcha dasturlar uchun muhim boʻlgan jihat bu umumiy interfeys, ya’ni menyu, grafik belgilar, buyruqlar tablosi va skriptlardir.
Insoniy resurslar – geoaxborot tizimining maqsad va vazifalarini aniqlab beruvchi malakali geoaxborot tizimi mutaxassislari guruhi va tizimdan foydalanuvchilar nazarda tutiladi.
Geoinformatika menen kartografiyaning óz-ara baylanıslılıǵı tómendegi tarawlarda kórinedi: mavzuli hám kartografikalıq kartalar hám de keńislikdegi maǵlıwmatlardıń tiykarǵı derek ekenligi;

geoaxborot sistemasında toplantuǵın hám saqlanatuǵın hámme informaciyalar koordinatalarınıńń baylanıslılıǵı ushın tiykar bolıp xızmet giladigan geografiyalıq hám tuwrı múyeshli koordinatalar sisteması ;

kartalar: geografiyalıq, aralıqtan zondlash maǵlıwmatları hám bosha GAT informaciyaların (statistikalıq, social, ekologiyalıq ) analiz qılıw quralı ;
kartografik analiz: GAT maǵlıwmatlar bazasın kartografikalıq bilimler tiykarında formallashtirish;

matematik-kartografikalıq hám kompyuter-kartografikalıq modellestiriw: informaciya nátiyjelerinen kelip shıqqan halda prognoz qılıw, bosharish, tekseriw hám juwmaq shıǵarıw processinde tiykarǵı qurallardan biri bolıp tabıladı.
Sanli fotoapparatlarda da, kinokameralarda ham ádetde suwret jiynawshi apparatqa jaqtılıq jámlewshi ózgeriwshen diafragmali bir qıylı optikalıq sistema isletiledi. Qayıslı kameralardan parq etip cifrlı kameralarda suwret jiynawshi qurılma ximiyalıq emes, bálki elektron principte isleydi.
Sonıń menen birge cifrlı kameralarda alınǵan pátti tezlik penen kóriw hám yaddan óshiriw múmkin. Kóplegen cifrlı kameralar dawıslı videolardı da jaza aladı. Bazi bir sanli fotoapparatlar pátti qırqıwı, bir-birine jalǵawı hám basqa ápiwayı suwretke o’zgeris kiritiw jumısların atqara aladı.

Arxeologlar arxeologik jaylardıń júdá tolıq 3 D modellerin jaratadılar, olardı onlayn kóriw hám nusqaların jaratıw ushın paydalanıw múmkin. Ob'ekttiń hasası 3 D skaner tárepinen alınadı hám " cifrlı egiz" kórinisi joqarı sapalı fotosuratlardan payda boladı
LiDAR (lidar, jaqtılıqnı anıqlaw hám aralıqtı anıqlaw )
Paydalanılǵan ádebiyatlar :

1. Isamidtsinov M. X. Istoki gorodskoy kul'turi Samarkandskogo sogda
(problemi vzaimodeystviya kul'turnix traditsiy v epoxu rannejeleznogo veka i v period antichnosti). Izdatel'stvo narodnogo násilediya imeni A. Kadiri. Tashkent-2002. 58).
2. Zadneprovskiy. Drevnezemledel'cheskaya kul'tura Fergani. M-L.,1962.
3. Anorboev A., Islamov Ol. I., Matboboev B. X. 2001. 5-6 b.
4. Matbabaev. B. X., 2004. S. 28
5. Zadneprovskiy. 1962, S. 24-25
6. Abdullaev. B. 2005. S. 132.
7. Úlkenov J. Sagdullaev A. S. 1990, 144, 145 b.
Yüklə 1,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin