Hypatodoros z Teb rzeźbiarz z drugiej poł. V w. p.n.e., wspomniany u Pauzaniasza jako twórca wota Argiwczyków, tzw. grupy Siedmiu przeciw Tebom, ustawionego w Delfach na cześć zwycięstwa pod Ojnoe w r. 456 p.n.e. Wspólnie z Sostratosem wykonał z brązu olbrzymi posąg Ateny w Alifera w Arkadii.
hypekooj (gr. hyptkoof) grupa dawnej ludności Kurety, osobiście wolnej, pozbawionej jednak praw obywatelskich i uzależnionej od zwycięskich Dorów.
hyperbaton gr. figura retoryczna polegająca na bardzo swobodnym szyku wyrazów, mająca na celu podkreślenie myśli przez postawienie najważniejszego pojęcia na początku lub na końcu zdania, np.: sileni leges inter arma — milczą prawa podczas wojny.
hyperbolajon gr. nazwa pierwszego, najwyższego tetrachordu w tzw. systemie doskonałym (systema telejon) dźwięków muzycznych. Zob. muzyka.
hyperbole gr. jeden z tropów polegający na przesadzie w opisie lub porównaniu, np.: jaśniejszy od słońca; pot spływa strumieniami.
Hyperbolos przywódca ludu ateńskiego po śmierci Kleona w r. 424 p.n.e., częsty cel ataków ze strony ówczesnych komediopisarzy.
Hyperborejczycy (gr. Hyperborejoj, łac. Hyper-boret) mityczne plemię mieszkające wg wyobrażeń Greków na dalekiej pomocy („pod Borea-szem"), lokalizowane zależnie od rozwoju geografii w Tracji, Sarmacji itd. Uważano ich za ludzi spokojnych, szczęśliwych, długowiecznych, uprawiających kult Apollina.
hypercatalectns versus zob. hiperkatalektyczny wiersz.
Hyperejdes (r. 389 - 322 p.n.e.) słynny mówca ateński, uczeń Isokratesa, jeden z przywódców patriotycznego stronnictwa antymacedońskiego;
początkowo był przyjacielem Demostenesa, później oskarżycielem jego w procesie Harpalosa. Został zamordowany z rozkazu Antypatra. Starożytni chwalili wdzięk jego wymowy. W połowie XIX w. znaleziono w papirusach egipskich fragmenty jego sześciu mów politycznych, wśród nich słynną Mowę nagrobną ku czci poległych w r. 323 p.n.e. w wojnie lamijskiej.
Hyperion mit. 1. syn Uranosa i Gai, małżonek Tei, ojciec Heliosa, Selene i Eos. 2. patronimikum Heliosa. 3. jeden z synów Priama.
Hypennestra mit. najmłodsza z córek Da-naosa, jedyna, która mimo rozkazu ojca taie zabiła w noc poślubną swego męża, Lynkeusa.
hypetralny budynek (gr. hypdjthros znajdujący się pod gołym niebem) budynek nie posiadający dachu. W archeologii klasycznej termin ten stosuje się przede wszystkim do świątyń greckich dużych rozmiarów, poświęconych bóstwom słonecznym, tzn. Zeusowi i Apollinowi (np. Olim-piejon ateński, świątynia Apollina w Didymach koło Miletu i in.).
Hypnos mit. bóg snu, syn Nocy (Nyks) i Erebu, brat Tanatosa (boga śmierci), ojciec Morfeusza lub też z nim identyfikowany. Władzy jego podlegali zarówno bogowie, jak ludzie. W sztuce przedstawiano go jako uskrzydlonego młodzieńca, atrybutami jego były laska i róg, z którego sypał usypiające ziarna maku. Najbardziej znane są: statua w Muzeum w Madrycie, brązowa
hypocaustum
332
hysteron proteron
głowa w muzeum w Luwrze, ponadto postać jego zdobi białe lekyty attyckie i sarkofagi rzymskie. Wyobrażano go sobie również w postaci nocnego ptaka, który z łatwością unosi się nad lądami i morzami.
hypocaustum łac. (gr. hypókauston) urządzenie służące do ogrzewania pomieszczeń—podłoga oparta na słupkach z cegły, pod którą przepływa ogrzane do wysokiej temperatury powietrze.
hypodochmius zob. dochmius.
hypogeum łac. (z gr. hypógajon, hypógejori) pomieszczenie podziemne, często budowane na planie koła, służące jako grób lub miejsce kultu bóstw chtonicznych tub wodnych; związane było także z misteriami Mitry.
hypokrites zob. aktor.
hyporchema gr. pieśń chóralna na cześć Apol-lina, zwykle w metrach peonicznych; wykonywaniu jej towarzyszyły żywe gesty i mimika.
hyposkenion gr. miejsce pod skene w teatrze greckim; stąd prowadziły na proskenion (tzn. na miejsce, gdzie występowali aktorzy) tzw. schody Charona. Front h. był zwykle ozdobiony kolumnami i płaskorzeźbami.
hypostylon zob. hipostyl.
Hypsens mit. 1. syn Penejosa i Kreuzy, urodzony w wąwozie Pindosu, gdzie panował później nad Lapitami. Ojciec Kyreny. 2. towarzysz Fi-neusa, obecny na godach weselnych Perseusza i Andromedy, później zabity przez Perseusza.
Hypsildes z Aleksandrii (II w. p.n.e.) słynny matematyk grecki, zajmujący się głównie geometrią; kontynuował badania Apolloniosa z Per-ge nad bryłami nieregularnymi, pisał również prace z zakresu astronomii.
Hypsipyle mit. córka Toasa,\ królowa kobiecego państwa na Lemnos. Gdy\Lemnijki wymordowały mężczyzn z zemsty za ich niewierność, jedna H. nie zdecydowała się na zabicie ojca i ułatwiła mu potajemnie ucieczkę z wyspy. H. gościła u siebie Jazona, który zatrzymał się na Lemnos w drodze po złote runo; urodziła mu synów Toasa i Euneosa. Kiedy wydało się, że uratowała życie ojcu, musiała opuścić wyspę. W czasie ucieczki wpadła w ręce piratów, którzy ją sprzedali Likurgowi, królowi Nemei. Jest bohaterką tragedii Ajschylosa i Eurypidesa.
Hyrcanum marę zob. Caspium marę.
Hyria 1. jezioro w południowo-zachodniej Etolii, łączące jezioro Trichonis z rzeką Acheloos. 2. miasteczko w Beocji nad rzeką Euripos, w pobliżu portu Aulis.
Hyrieus mit. syn Posejdona i Alkyony, król Hyrii w Beocji, ojciec Oriona, Nykteusa i Likosa.
Hyrkania dziś Masanderan; kraj w Azji, na południe od Morza Kaspijskiego (Caspium marę), graniczący z Partią i Media; główne miasta: Zadrakarta, Tape i Hyrkania. Mieszkańcy uważani byli za dzikich i okrutnych.
Hyrmine portowe miasto w Elidzie na Peloponezie, położone na skalistym przylądku o tej samej nazwie, wyludnione już w I w. n.e. Zachowały się ruiny.
Hysiaj miasto w Argolidzie, zburzone przez Spartan w r. 417 p.n.e. w czasie wojny pelo-poneskiej.
Hystaspes ojciec króla perskiego Dariusza I (zob.), odznaczający się, wg tradycji, niezwykłą mądrością i uczonością, które miał zawdzięczać magom indyjskim.
hysteron proteron (gr. dosł. późniejsze przedtem) figura retoryczna polegająca na przestawieniu wyrazów wyrażających czynności o określonej kolejności, np. znaleźć i szukać; zgińmy i rzućmy się w wir walki.
I
lacetani zob. Jacetanowie.
lader (lub ladera) dziś Zara; miasto w Illirii nad Adriatykiem; zachowały się ruiny.
iambos, iambus zob. jamb.
laniculum jeden z 7 pagórków rzymskich, leżący po prawej stronie Tybru, gdzie wg legendy została przez boga Janusa wzniesiona pierwsza twierdza rzymska. W czasach republiki i cesarstwa mieszkała tam głównie ludność rzemieślnicza. Na I. uchodził dwukrotnie plebs rzymski w wyniku swych zatargów z patrycjuszami (w r. 445 i w r. 287 p.n.e.). W ni w. n.e. cesarze Aurelian i Probus wobec grożącego niebezpieczeństwa ze strony barbarzyńców otoczyli Rzym nowymi murami, wciągając w ich obręb wzgórze Pindus i część /.
ianitor łac. odźwierny; zob. ostiwius.
lanuarius łac. miesiąc w kalendarzu rzymskim — styczeń. Nazwa pochodzi od imienia Janusa, boga wszelkiego początku. /. wprowadzono dopiero z podziałem roku na 12 miesięcy; rok pierwotny, tzw. Romulusowy liczył 10 miesięcy i zaczynał się l marca.
lanus zob. Janus.
lapygium promontorium 1. przylądek w Italii, na wschodnim wybrzeżu Bruttium, w zatoce zw. Sinus Scylacinus. 2. przylądek w Italii, na południowym wybrzeżu Kalabrii (zwany również Salentinum promontorium).
Iapyx1 (gr. Jdpyks) rzeka w Apulii.
Iapyx2 nazwa wiatru północno-zachodniego, pomyślnego dla tych, którzy żeglowali od przylądka lapygium i od portu Brundisium w stronę Grecji.
lason zob. Jazon.
layolenus Priscus prawnik rzymski (ur. ok. r. 60 n.e.) piastował wyższe urzędy w prowincjach. Wyciągi z jego prac znajdują się w Digestach justyniańskich.
Iaxartes zob. Jaksartes.
Ibera miasto w Hiszpanii, w pobliżu ujścia rzeki Iberus, wspomniane przez Liwiusza jako najznaczniejsza miejscowość w tym rejonie w okresie II wojny punickiej.
Iberla (Hibena) 1. zob. Hiszpania. 2. dziś Gruzja, Georgia; górzysta kraina w Azji, ograniczona od zachodu Kolchidą, od północy Kaukazem, od wschodu Albanią, od południa Armenią, z główną rzeką Kyros (dziś Kur). Ludność (rolnicza) dzieliła się na 4 kasty: szlachtę, kapłanów, rycerzy i niewolników państwowych, tzw. basilikój duloj. Od czasów cesarza Trajana (I/II w. n.e.) należała do Rzymu, za panowania cesarza Juliana (pół. IV w. n.e.) przeszła z powrotem pod panowanie Persów.
Iberus (Hiberus) dziś Ebro; rzeka w Hiszpanii, biorąca początek w części północnej półwyspu i wpadająca do morza na wschodnim wybrzeżu w pobliżu Dertosy.
Ibikos (gr. Ibykos, druga poł. VI w. p.n.e.) grecki poeta liryczny rodem z Region, kolonii chalkidyjskiej w południowej Italii. Przebywał dłuższy czas na dworze Polikratesa, tyrana wyspy Samos. Istnieje podanie, że w czasie podróży z Katany do Himery został zabity przez rozbójników; w chwili śmierci wezwał na świadków zbrodni przelatujące żurawie. Mimowolny okrzyk jednego z morderców, gdy ujrzał w czasie igrzysIrw-Himerze klucz żurawi: „Patrz, żurawie Ibikosa!" ppzwolił-^pdnaleźć zabójców poety. /. był autorem pieśm chóralnych, w których przeważnie wysławiał piękność młodych chłopców; zachowały się fragmenty.
Icarium marę zob. Ikoryjskte Morze.
Iccius 1. pretor na Sycylii w r. 44 p.n.e. przyjaciel Horacego, który w; r. 26 p.n.e. wybierał się na wyprawę wojer|ną przedsięwziętą przez namiestnika Egiptu, Eliusza Gallusa,
Icenowie
334
Idomeneus
przeciw Arabom. W r. 20 osiadł na Sycylii w małym miasteczku Acrilla, zajmując się gospodarstwem i filozofią.
Icenowie (Iceni lub Simeni) potężne plemię na wschodnim wybrzeżu Brytanii z głównymi miastami Camboricum (dziś Cambridge), Com-bretonium (dziś Brettenham) i Yenta. W r. 62 n.e. podnieśli bunt przeciw Rzymianom pod wodzą królowej Boadicei; powstanie zostało stłumione.
Ichnusa starożytna grecka nazwa Sardynii.
ichthyokentauroj mit. ichtiocentaury, istoty przedstawiane w sztuce plastycznej zazwyczaj w postaci człowieka z tułowiem i przednimi nogami zwierzęcia (konia, lwa, byka, smoka);
dało zakończone było potężnym rybim ogonem, niekiedy opatrzone również parą skrzydeł (tak m. in. na płaskorzeźbie fryzu ołtarza Zeusa Per-gamońskiego i na sarkofagu w Luwrze).
Ichtyofagowie (gr. Ichthyofdgoj dosł. żywiący się rybami) nazwa, którą starożytni określali ludy zamieszkujące wybrzeża Azji i Afryki, o których nie wiedzieli nic ponad to, że żywiły się rybami. Najczęściej nazwa ta oznaczała ludy mieszkające: 1. nad. Zatoką Syjamską; 2. na wybrzeżu Gedrosji nad Morzem Erytrejskim; 3. na pół-nocno-wschodnim wybrzeżu Arabii nad Zatoką Arabską; 4. na zachodnim wybrzeżu Afryki.
Icilii Icyliusze, ród rzymski pochodzenia plebejskiego. 1. Spwius Icilius jeden z posłów plebejskich w czasie secesji na Górę Świętą. W r. 492 p.n.e. jako trybun ludowy miał przeprowadzić ustawę zabraniającą przeszkadzać trybunom w ich przemówieniach do ludu.
2. Lucius L, trybun ludowy w r. 455 p.n.e., wniósł projekt ustawy o podziale gruntów na Awentynie pomiędzy najbiedniejszych obywateli. W r. 449 miał bronić swej narzeczonej Wirginii przeciw Appiuszowi Klaudiuszowi, a po jej śmierci podburzyć lud przeciw decemwirom, co spowodowało tzw. drugą secesję plebsu.
3. trzej trybunowie ludowi w latach 409 i 408 p.n.e.; przeprowadzili ustawę, na mocy której, Jud mógł wybierać spośród siebie trzech kwestorów, oraz prawo dające ludowi udział w wyborze trybunów wojskowych.
Idą 1. pasmo górskie w Troadzie, na północ od Adramyttion, ze szczytami Gargaron i Koty los; główna siedziba kultu bogini Kybele. 2. pasmo górskie na wyspie Krecie, miejsce urodzenia Zeusa.
Idaea Mater (gr. Idaja Meter) przydomek bogini Kybele, czczonej w górach Idą w Troadzie.
Idajos 1. mit. syn Dardanosa i Chryse; przybył z ojcem z Peloponezu. Dardanos osiedli) się w Troadzie, /. zaś w górach Idą, które miały otrzymać nazwę od jego imienia. Wprowadzić miał kult Kybele. 2. mit. herold trojański. 3. prawdopodobnie malarz, grafeus, który towarzyszył spartańskiemu królowi Agesilaosowi II w wyprawie wojennej do Azji Mn. w latach 396 -- 394 p.n.e.
Idalion pasmo górskie, przylądek i miasto we wschodniej części Cypru; na najwyższym szczycie górskim znajdowała się świątynia Afrodyty, stąd jej przydomki Kypris (łac. Cypria) i Idalia.
Idas mit. 1. syn Afareusa i córki Ojbalosa, Arenę, małżonek Marpessy, podstępnie przez siebie porwanej kochanki Apollina. Brał z braćmi udział w polowaniu na dzika kalidońskiego i w wyprawie Argonautów. Podczas walki z Dioskurami zginął od pioruna Zeusa. Zwycięstwo herosów lakońskich, Dioskurów, nad bohaterami meseńskimi, Afarydami, miało symbolizować podbój Messenii przez Spartę. 2. syn Ąjgyptosa i Gorgony, małżonek Danaidy, Hip-podike, zabity jak jego bracia, w noc poślubną przez żonę. 3. jeden z Daktylów Idajskich (zob. Daktylowie), w Elidzie czczonych również pod imieniem Kuretów. 4. przyjaciel Diomedesa;
Afrodyta zamieniła go i jego towarzyszy w łabędzie. 5. gość na weselu Perseusza i Andromedy, zabity przez Fineusa.
Idinon mit. 1. syn Apollina i Asterii, wieszczek, uczestnik wyprawy Argonautów; zmarł w Bitynii. Założyciele Heraklei, Megarejczycy i Beoci, czcili go jako opiekuna swego miasta. 2. ojciec tkaczki lidyjskiej, Arachne, zamienionej przez Atenę w pająka; miał pochodzić z Ko-lofonu i był farbiarzem tkanin purpurowych.
Idomeneus 1. mit. król Krety, syn Deukaliona i wnuk Minosa, uczestnik wojny trojańskiej, w której odznaczył się dzielnością i z której, wg Homera, szczęśliwie powrócił do domu. Wg innej, późniejszej wersji, gdy wracał, zaskoczyła go burza na morzu. W zamian za szczęśliwe ocalenie obiecał złożyć na ofiarę Posejdo-nowi pierwszą żywą istotę, którą spotka po wylądowaniu. Był nią rodzony syn /., którego jednak ojciec złożył w ofierze, aby dopełnić ślubu. Po dokonaniu tej ofiary na Krecie wybuchła zaraza, /. zaś został wypędzony z kraju. Udał się najpierw do Kalabrii, wreszcie osiedlił się w Kolofonie w pobliżu świątyni Apollina. 2. /. z Lampsaku (IV/in w. p.n.e.), uczeń i przy-
Idotea
335
igrzyska
jadel Epikura, autor nie zachowanego dzieła o uczniach Sokratesa.
Idotea zob. Ejdotea.
Idumaea zob. Idumea.
Idumea (łac. Idumaea, gr. Idiimdja) część Palestyny, granicząca z Judea i z częścią Arabii, zwaną Arabia Petraea. Cesarz Tytus włączył ją do prowincji Judei, w czasach późnego cesarstwa weszła w skład prowincji Palestyny.
Idus, Idy zob. kalendarz.
idylla nazwa pochodzi od wyrazu greckiego ejdyllion, obrazek, który jest zdrobnieniem od wyrazu ejdos. Nazwą tą określano drobne utwory poetyckie różnej treści, przy czym najczęściej (choć nie wyłącznie) tematem ich było życie pasterzy, pogodne obrazki wiejskie; dlatego z czasem utożsamiano i. z bukolikami (zob. bukoliczna poezja).
Ifianassa mit. zob. Ifigenia.
Ifigenia (Ifigeneja) mit. córka Agamemnona i Klitajmestry, występująca u Homera jako Ifianassa. Gdy zebrane w porcie beockim, Aulidzie, wojska greckie oczekiwały pomyślnych wiatrów, aby móc pożeglować na Troję, wieszczek Kalchas wyjaśnił, że bogini Artemida jest rozgniewana za zabicie swej łani i nie prędzej ześle pomyślny wiatr, aż zostanie złożona jej w ofierze /. W chwili, gdy już dziewczyna miała być zabita na ołtarzu bogini, Artemida otoczyła ją obłokiem i uniosła na Taurydę, gdzie uczyniła ją swoją kapłanką. Po kilku latach brat /., Orestes, uwiózł ją wraz z posągiem Artemidy do Brauron pod Maratonem, gdzie /. dalej pozostawała kapłanką bogini. Jest ona bohaterką tragedii Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa (Ifigenia w Aulidzie i Ifigenia w Taurydzie), w nowszych czasach tragedii Racine'a, dramatu Goethego oraz oper Glucka, Cherubiniego, Jomellego i Scarlattiego.
Ifikles mit, syn Alkmeny i Amfitriona, bliźniaczy brat Heraklesa (który był jednak synem Zeusa i Alkmeny), małżonek Automeduzy, ojciec Jolaosa, ulubieńca Heraklesa. Razem z bratem Heraklesem /. walczył przeciw mieszkańcom Orchomenos, przeciw Erginosowi, pomagał bratu w wykonani'' jego dwunastu prac, brał udział w polowaniu na dzika kalidońskiego i wyprawie na Troję.
Hikrates z Aten syn rzemieślnika, dowódca wojsk ateńskich; pokonany w czasie wojny ko-rynckiej przez Spartan w porcie Lechajon w r. 393 p.n.e. Pragnąc skutecznie oprzeć się wrogom zorganizował z wojsk pieszych doborowe oddziały peltastów, uzbrojonych w małe okrągłe tarcze zw. pelte, oraz długie dzidy i duże miecze. Z takimi oddziałami rozbił w następnym r. 392 wojska Spartan w tym samym porcie Lechajon. W r. 390 prowadził zwycięskie walki z Koryntyjczykami i Spartanami aż na Peloponezie, w następnych latach znów walczył w Tracji i Hellesponcie. Był też na służbie króla trackiego Kotysa, którego córkę poślubił. W r. 369 został wysłany na pomoc Sparcie przeciw wojskom tebańskim pod wodzą Epaminondasa. W r. 357 był jednym z strategów w czasie wojny z państwami związkowymi. Oskarżony o zdradę, został uniewinniony, ale wkrótce zmarł ok. r. 353.
Ifimedeja mit. córka Triopsa, żona Aloeusa,. ze związku z Posejdonem urodziła dwu synów, Otosa i Efialtesa. W czasie świąt Dionizosa porwali ją wraz z córką Pankratis piraci traccy i uwiezli na wyspę Strongyle, skąd wyzwolili je dopiero obaj synowie, odniósłszy zwycięstwo nad Trakami.
Hion malarz grecki z Koryntu (pocz. V w. p.n.e.), wymieniony w Antologii Palatynskiej.
Kiś mit. 1. król Argos, ojciec Eteoklesa i Euadny, żony Kapaneusa. Po nim objął władzę w Argos syn Kapaneusa, Stenelos. 2. syn Stenelosa, brat Eurysteusza, uczestnik wyprawy Ar-gonatów; zginął w walce z królem Kolchidy Ajestem. 3. młodzieniec z Salaminy Cypryjskiej, zrozpaczony obojętnością ukochanej Anaksarete powiesił się na drzwiach jej domu. Za karę-Afrodyta zamieniła ją W kamień w chwili, gdy dziewczyna spojrzała na zwłoki /.
Ifitos mit. syn króla Ojchalii, Eurytosa, brat królewny Jole, zabity przez Heraklesa, który uderzył na Ojchalię, aby porwać Jole.
ignominia łac. utrata dobrego imienia. Następowała wskutek zganienia przez cenzorów, nota censoria (zob. nota 2) lub wydalenia z wojska.
igrzyska (gr. agones, łac. ludi) w Grecji zawody sportowe połączone z uroczystościami. religijnymi. Główne i. greckie miały charakter uroczystości ogólnonarodowych. Należały- do. nich: a) i. olimpijskie (zob. olimpijskie igrzy^ ska); b) i. pytyjskie (Pythid)—odbywające się w Fokidzie, na Równinie Krisajskiej, na cześć Apollina jako ich twórcy, co 4 lata, w trzecim roku każdej Olimpiady. Od r. 586 p.n.e. i. te urządzali członkowie Amfiktionii Delfickiej. Początkowo obejmowały one jedynie zawody muzyczne, ponieważ Apollo był głównie opiekunem muzyki i śpiewu; później włączono do
Iguvinae Tabulae
336
Iktinos
programu zawody gimnastyczne i wyścigi na wozach. Zwycięzcy otrzymywali wieńce wawrzynowe; c) i. nemejskie (zob. nemejskie igrzyska); d) »'. istmijskie (zob. istmijskie igrzyska). L greckie miały charakter klasowy i zwłaszcza w epoce archaicznej nosiły cechy sportu arystokratycznego. Ustanowienie ich przypada na okres panowania ideologii arystokratycznej. Byli od nich wykluczeni metojkowie, niewolnicy i barbarzyńcy. Zawodnicy występowali zupełnie nago;
możność obserwowania nagich dał w ruchu i w wysiłku pozwoliła rzeźbiarzom na dokładniejsze przestudiowanie aktu i wpłynęła w znacznym stopniu na wspaniały rozwój rzeźby greckiej. W Rzymie igrzyska nie miały już tego charakteru święta narodowego, który był tak wybitną cechą »'. greckich; były one przede wszystkim masową rozrywką dla ludu; organizatorzy prześcigali się nawzajem, by wypadły jak najwspanialej, by występowała w nich jak największa liczba zawodników, gladiatorów i zwierząt. Wstęp na i. był bezpłatny. Dzieliły się one na cyrkowe, sceniczne i amfiteatralne; a) i. cyrkowe, lud! circenses, obejmowały głównie wyścigi na wozach zaprzężonych w dwa (biga) lub w cztery konie (kwadryga). W wyścigach najczęściej brały udział 4 wozy, zależnie jednak od wielkości cyrku i liczby szranków mogło ich być więcej. Współzawodnicy wykonywali 7 okrążeń (długość toru w Circus Mwcimus w Rzymie wynosiła ok. 600 m). Zwycięzcy byli suto nagradzani dołem, zdobywali popularność i nawet znaczenie polityczne. W cyrku odbywały się także walki zapaśnicze i walki na pięści, w których występowali zawodowi atleci. Dość często odbywały się popisy wojskowe piechoty i jazdy, która występowała w oddziałach, turmae, pod dowództwem dekurionów, b) i. sceniczne, ludi scaenici, obejmowały przedstawienia teatralne tragedii i komedii. Wstęp do teatru mieli wszyscy obywatele: mężczyźni, kobiety i dzieci; niewolnicy nie mogli być widzami w teatrze; c) i. amfiteatralne, ludi gtadiatori, składały się z walk gladiatorów, z walk ludzi z dzikimi zwierzętami oraz z walk na okrętach. Początkowo uświetniano nimi uroczystości religyne, triumfy i pogrzeby, później urządzano je w czasie różnych świąt, a nawet i poza świętami jako zabawę dla ludu. (Zob. gladiatorzy). Urządzano też walki na okrętach, naumachia (zob.).
Iguvinae Tabulae 7 tabliczek brązowych znalezionych w r. 1444 w umbiyjskim mieście
Gubbio, w ruinach świątyni Jowisza. Zawierają one opisy składania ofiar oraz statuty kolegium kapłańskiego w języku umbryjskim i stanowią niezmiernie ważne źródło do poznania tego języka.
Iguyium dziś Gubbio; miasto w Umbrii, położone na południowo-zachodnich zboczach Apenin, w pobliżu via Flaminia, ważny punkt strategiczny, ze świątynią Jowisza Apenińskiego, gdzie znaleziono tabliczki iguwińskie (zob. Iguvinae Ta-bulnę}.
Dtar (gr. Ikoros) mit. 1. syn Dedala (zob.).
2. ojciec Penelopy, małżonki Odyseusza.
Dostları ilə paylaş: |